نظر منتشر شده
۲۴
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 68386
خاستگاه نظري سياست‌هاي اقتصادي دولت
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۲۵ فروردين ۱۳۸۹ ساعت ۰۹:۱۲






سيدامير سياح





در روزهاي اخير، اصرار دولت به اجراي سريع هدفمندكردن يارانه‌ها و شباهت عجيب اين اصرار با الگوهاي اجماع واشنگتني و مكتب نئوكلاسيك اقتصاد، توجه محافل اقتصادي را به خود جلب كرده‌است.



با توجه به حاكم شدن رويكرد‌هاي نئوكلاسيك بر سياست‌هاي اقتصادي دولت، بازخواني و تحليل مفاهيم نظري و تجربه اجراي اين سياستها، ضرورت يافته است.



نگاه مكتب نئوكلاسيك به توسعه اقتصادي



در سالهاي پس از جنگ جهاني دوم و با شكل‌گيري نهاد بين‌المللي براي كمك به رشد و توسعه جهان سوم موسوم به بانك جهاني (WORLD BANK)، تئوريها و نظريه‌هاي متعددي براي سياستگذاري و هدايت رشد و توسعه اقتصادي در جهان سوم ارايه شدند.



بسياري از اين تئوري‌ها كه مبناي سياستها و توصيه‌هاي بانك جهاني به كشورهاي در حال توسعه نيز قرار مي‌گرفتند، ريشه در الگوي فكري و پارادايم نئوكلاسيك داشته و دارند.



مكتب نئوكلاسيك در اقتصاد كه روز آمد شده مكتب كلاسيك محسوب مي شود، در اوايل قرن بيستم توسط افرادي نظير آلفرد مارشال(1924-1842) و لئون والراس (1910-1834) پايه‌گذاري شد.



اصول و شالوده اعتقادي نئوكلاسيك‌ها عبارتند از:



1- آزادي فردي به عنوان اساسي ترين اصل مكاتب ليبراليستي،



2- فردگرايي به معناي اصالت منافع فرد و تامين منافع جامعه از طريق تامين منافع افراد،



3- اومانيسم به معني جدايي مكتب از علم و اصالت و كفايت عقل و تجربه بشري براي شناخت راه صحيح سعادت،



4- دست نامريي آدام اسميت(بنيانگذار مكتب كلاسيك) به معني تعديل قيمتها و نظام توزيع بر اساس سازوكار عرضه و تقاضا در بازار و عدم نياز به دخالت دولت در اين راه.



5- نگاه به انسان به عنوان موجودي عقلگرا و اقتصادي كه هدف او حداكثر كردن سود و منافع شخصي است.



نئوكلاسيك ها از ابزارهاي رياضي به ويژه حداكثرسازي سود و مطلوبيت و نيز تحليل عرضه و تقاضا زياد استفاده مي‌كنند به همين دليل «ابرازگرا» و نيز «حداكثر كننده يا بيشينه ساز» نيز ناميده مي‌شوند.



مهمترين توصيه ها و رويكردهاي مكتب نئوكلاسيك بطور خلاصه عبارتند از:



1- حداقل سازي دخالت دولت در بازار و سپردن مساله تخصيص منابع و به ساز و كار عرضه و تقاضا در بازار آزاد



2- حذف و به حداقل رساندن يارانه‌ها، تعرفه‌ها و حمايت‌هاي دولتي از توليدكنندگان و مصرف كنندگان داخلي
 
الگوي فكري نئوكلاسيك در طول 60 سال فعاليت بانك جهاني همواره بر سياستگذاري‌هاي اين نهاد بين‌المللي موثر بوده و اجماع واشنگتني و سياستهاي تعديل اقتصادي (Economic Adjustment Policies) از آن ريشه گرفته‌اند.

در سالهاي اخير به ويژه بعد از سال 2000 الگوي فكري نهادگرايي (Institutionalism) به عنوان پاردايم جانشين، حاكميت پارادايم نئوكلاسيك را به چالش كشيده است. شكست سياست‌هاي تعديل اقتصادي و ناكامي بانك جهاني و تئوري‌هاي مبتني بر پاراديم نئوكلاسيك در توسعه در جهان سوم، در اقبال محافل علمي – فكري به پارادايم مخالف آن يعني نهادگرايي موثر بوده است.



سياست‌هاي تعديل اقتصادي و اجماع واشنگتني



منظور از اجماع واشنگتني ، الگوي فكري خاصي است كه طي دو دهه پاياني قرن بيستم بر بانك جهاني(WB) و صندوق بين المللي پول(IMF) مسلط بود و تحت عنوان «سياستهاي تعديل اقتصادي» از سوي اين دو نهاد مستقر در شهر واشنگتن، به كشورهاي جهان سوم ديكته و تحميل مي شد.



در ابتداي دهه 80 ميلادي، بانك جهاني پس از 30 سال اجراي سياستهاي مختلف كه از تئوري‌هاي گوناگون رشد و توسعه ناشي مي‌شد ، به تدريج سياستهايي مبتني بر آموزه‌هاي نئوكلاسيك را به عنوان دستورالعمل و توصيه به كشورهاي جهان سوم برگزيد و حتي شرط پرداخت وام‌هاي توسعه‌اي به اين كشورها را اجراي اين سياستها اعلام كرد.
 
رئوس سياستهاي تعديل اقتصادي عبارتند از:

1 – انضباط بودجه‌اي و از بين بردن كسر بودجه‌هاي آشكار و پنهان دولت



2 – حذف يا كاهش يارانه‌هاي مصرفي و توليدي



3 – آزادسازي نرخ بهره(قيمت پول) بر اساس عرضه و تقاضاي پول در بازار آزاد



4 – رقابتي كردن بازار ارز و سپردن تعيين ارزش پول ملي به سازوكار بازار آزاد



5 – آزادسازي تجاري و حذف يا كاهش حداكثري تعرفه‌ها و محدوديت‌هاي تجاري



6 – آزادسازي ورود سرمايه‌هاي خارجي و خروج سود و سرمايه‌هايشان از كشور



7 – خصوصي‌سازي و واگذاري اموال و تصدي‌هاي دولتي به بخش خصوصي



8 – مقررات زدايي و انحصار زدايي از فعاليت‌هاي اقتصادي و ورود و خروج از بازارها
 






موفقيت خصوصي‌سازي انگلستان در دهه 80 كه به رهبري مارگارت تاچر انجام شد، بانك جهاني ، صندوق بين‌المللي پول و طرفداران مكتب نئوكلاسيك را به توصيه «نسخه تاچري» و «تعميم الگوي انگلستان» به همه كشورهاي جهان سوم، ترغيب كرد.



البته به دلايل متعددي، اجراي اين «نسخه واحد» در كشورهاي مختلف با عوارض و ناكامي‌هاي بزرگي همراه بود به طوري كه در پايان قرن بيستم و پس از 20 سال اجراي سياست‌هاي تعديل اقتصادي و توصيه‌هاي اجماع واشنگتني، اغلب كشورهاي اجرا كننده اين سياستها نه تنها از فقر و ناهنجاري‌هاي اقتصادي رها نشده بودند، بلكه به دردسرهاي جديدي نيز دچار شده بودند كه بحران اقتصادي 1997 شرق آسيا، بحران مالي 2001 آرژانتين، بحران اقتصادي روسيه و تركيه در سالهاي 1999 تا 2001 ، بحران اقتصادي مكزيك در سال 1995 نمونه‌هايي از آن است.

در واقع، سياستهاي موسوم به تعديل ساختاري(Economic Adjustment Policies) كه عمدتا از پارادايم اقتصاد نئوكلاسيك ناشی شده و طي 25 سال گذشته از سوي صندوق بين‌المللي پول و بانك جهاني براي اجرا به كشورهاي جهان سوم تحميل شد، نه تنها منجر به توسعه اين كشورها نشد، بلكه به دليل اشتباه‌هاي نظري و تناقضات اين سياستها با واقعيت‌ها و اقتضائات خاص كشورهاي مختلف، عملا اقتصاد اين كشورها را به بيراهه برد و منجر به اتلاف منابع و فرصت‌هاي اين كشورها شد.
 


سياستهاي تعديل اقتصادي در ايران نيز طي برنامه هاي اول و دوم توسعه به اجرا در‌آمد و در سال 1373 و 1374 منجر به تورم 35 و 49.5 درصدي و بدهي خارجي شديد در اين دهه شد. با وجود اين شكست فاحش در اجرا، سياستهاي تعديل اقتصادي و توصيه‌هاي صندوق بين‌المللي پول و بانك جهاني هنوز در اقتصاد ايران طرفداران پرنفوذي دارد كه نفوذشان را علاوه بر دانشگاه ها، در اركان تصميم‌گيري اقتصاد ايران نيز حفظ و حتي اين سياستها را به دولت «عدالتگراي» دهم نيز تحميل كرده‌اند.

امروزه با روشن شدن ناكامي سياستهاي تعديل و توصيه‌هاي اجماع واشنگتني از سال 2000 ميلادي و به ويژه با روي كارآمدن جوزف استيگليتز به عنوان اقتصاددان ارشد بانك جهاني، انتقاد محافل علمي از توصيه نسخه‌ هاي بانك جهاني و بي‌توجهي اجماع واشنگتني به اقتضائات كشورهاي جهان سوم، بالا گرفته است.



هر چند جوزف استيگليتز به دليل انتقادهايش از سياست‌هاي تعديل و اجماع واشنگتني از بانك جهاني اخراج شد اما پس از وي نيز بانك جهاني و صندوق بين‌المللي پول همچون دهه‌هاي 80 و 90 بر اجراي سياستهاي تعديل اقتصادي پافشاري نمي‌كنند. عجيب اينكه دولت كشورمان امروز با اصرار قصد دارد يارانه ها را با رويكرد «شوك درماني» هدفمندكند. رويكردي كه حتي متوليان «اجماع واشنگتني» به عنوان تندروترين كاپيتاليستها هم با احتياط آنرا توصيه مي كنند.



دولتي‌كه با شعار عدالت‌خواهي و نقد سياست‌هاي كاپتياليستي دولتهاي قبل، قدرت را به دست گرفت؛ در فقدان«تئوري اقتصاد عدالت محور» امروز بر اجراي افراطي‌ترين روش هاي ليبرال- سرمايه داري( شوك قيمتي و حذف ناگهاني يارانه‌ها) اصرار دارد.



لازم به يادآوريست كه توصيه هاي بانك جهاني يا صندوق بين المللي پول الزاما خير يا شر نيستند. برخي از اين سياستها، منطق قوي و روشني دارند و حتي در كشورهايي و در زمانهاي خاصي كاملا موفق هم بوده اند اما برخي ديگر در كشورهايي شكست خورده اند. برخي از توصيه هاي بانك جهاني ريشه در مفاهيمي دارند كه با نگاه ديني- ارزشي ما تفاوت فاحش دارند برخي از آنها هم با اقتضائات بومي، فرهنگي و اجتماعي ما سازگار نيستند.



خلاصه اينكه سياستها و توصيه هاي «اجماع واشنگتني» را نه بايد وحي منزل تلقي كرد و نه شر مطلق. در برخورد با اين سياستها بايد علاوه بر شناخت ريشه هاي نظري و تجربه جهاني اجراي آنها، اقتضائات بومي، ملي، اجتماعي و فرهنگي كشورمان را در نظر بگيريم. آنچه مسلم است، سياستها و توصيه هاي «اجماع واشنگتني»، بومي نيستند و از درون اقتصاد و محافل فكري-اجرايي اقتصاد ايران نجوشيده اند. به همين دليل هم بايد با احتياط بيشتري با آنها برخورد كرد و اجازه نداد «تكنوكرات»هايي كه سياستهاي اجماع واشنگتني را وحي منزل مي پندارند، اين رويكردها را به رئيس جمهور محترم و اقتصاد ايران تحميل كنند.





























 
milad_malek
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۰:۴۲:۵۶
دیشب صحبت های رئیس جمهور را دیدم و بنا به این دلایل با شما موافق هستم:
1.اقای رئیس جمهور ریشه تورم را عدم بهره وری در کشور معرفی کردند در صورتی که ریشه تورم در رشد 300 درصدی نقدینگی و سیاست های به شدت انبساطی دولت می باشد که هر کارشناسی که در این رابطه هشدار داد بر کنار شد (دانش جعفری و مظاهری و ....)
2.اقای رئیس جمهور از موفقیت های دولت در بخش مسکن سخن گفتن که به نظر من ضعیف ترین عملکرد رو ما در این زمینه داشته ایم متوسط قیمت مسکن در ابتدای دولت ایشان در تهران متری 650 هزار توان بوده الان 1میلیون و 500هزار تومان اینکه یک کالایی رشد قیمت 3-4برابری داشته باشد و دولت وارد شود قیمت ها 20-30% کاهش پیدا کند که نشد موفقیت!
3.در بحث هدف مندی یارانه ها ایشون صحبت از افزایش قدرت خرید کردند که کاملا صحیح می باشد اما مشکل مردم گل روی میز اقای مجری نیست فرض تورم 15% را برای یک مسکن کوچک 50-60 میلیونی در نظر بگیریم تفاوتش 7-9میلیون تومان می شود حالا بر فرض شما ماهی 100 هزار تومان هم یارانه دادید ما 7سال این پول را جمع کنیم قیمت مسکن هم ثابت بماند می رسیم به شرایط امروز
4.اشاره ای کردن رئیس جمهور به مباحث بانکی و تورم بخش مسکن که به بانک ها ارتباط داده شد اما بانک ها چه کار می توانستند انجام دهند تسهیلات دستوری، نرخ بهره دستوری، سود سپرده 17 در صد ،سود تسهیلات 12 درصد کجای دنیا چنین رفتاری با سیستم بانکی شده . زمانی که بیماری مریض است باید به پزشک برود اما دولت به جای فرستادن مریض به بیمارستان بخش نامه صادر میکند از این پس دمای طبیعی بدن 39 درجه می باشد پس شما سالمی !
در نهایت می توان گفت هیچ تئوری اقتصادی نم توان پیدا کرد که رفتار دولت در ان بگنجد . (304418)
 
ياوري
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۰:۴۹:۰۲
سلام
دولتي كه براي تئوري و مباني نظري اهميت كافي قائل نباشد، آخر و عاقبتش همين مي شود كه شعار عدالت دهد ولي در عمل، سياست سرمايه داري را اجرا كند. (304419)
 
آرما
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۲:۱۶:۱۷
آخر من نفهميدم كه ما براي دنيا برنامه مديريتي داريم يا آنها براي ماي ما برنامه دارند. نهادهاي رسمي خارجيها براي ما الان مهم شدند؟چون تا ديروز همه شان را مستكبر و ... مي خوانديم.ما كه خودمون يك كارشناس نخبه داريم كه به همه امور و علوم اشراف دارد پس چرا بايد كارشناسان خارجي طرحشان اجرا شود.واقعا هنگ كردم. (304494)
 
علی
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۲:۴۳:۱۶
سلام
ببخشید من چند بار این سخن رو میگم و پخش نمیکنید

آقای توکلی مگه اول انقلاب شما قانون کار ندادین؟؟!!
این قانون کارتون چی شد
وزیر که بودین چه کار کردین که از وزیری شما رو برداشتند ؟؟!!
از کجا معلوم این طرح هدف مند کردن شما مثل قاون کارتون نباشه ؟؟!!

دولت دیشب هم گفت تمام صحبت ها رو میخوند و بررسی میکند ولی آقای توکلی میگویید مرغ من یک پا دارد !

آقای توکلی از همین الان داره به طرف جلو فرار میکنه
اگر دولت موفق شد میگید ما تسویب کردم و باعث شد طرح به خوبی انجام بشه و وقتی نا موفق( که انشاالله نمیشود ) میگویید ما به دولت تذکر دادیم ولی دولت حرف ما رو گوش نداد و.........!

آقای توکلی میگوییم به سخنان رهبر گوش دهید و آویزه گوشتان کنید و از یاد نبرید و یک گوش را در و دیگری در وازه نکنید ( که بعضی موقع میشود )

با تشکر
این چندمین بار هست مشابه این متن رو میزارم ولی پخش نمیکنید (304520)
 
زهرا
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۲:۵۱:۳۰
قابل توجه مسئولين محترم سايت الف: بيشتر خوانندگان شما افراد غير كارشناس لااقل در زمينه اقتصادي اند، بنابراين خواندن اين مقاله براي آنها جز مشاهده يك سري كلمات درشت و غير قابل فهم نخواهد داشت، در چنين شرايطي طرف مقابل قدرت قضاوت درباره مطلب نوشته شده را ندارد و مسلماً هر تحليلي در اين باره از سوي اين افراد چه در جهت مثبت چه منفي غير قابل استناد است.از طرفي آنچه تا به امروز از اين سايت و مسئول آن ديده شده مخالفت بي چون و چرا با سياست هاي دولت در زمينه هاي مختلف به خصوص اقتصادي بوده بنابراين اين مساله باور پذيري استدلالهاي بيان شده را به شدت پايين مي آورد. از طرفي طرح ديگري مابه ازا از طرف مسئول اين سايت تا به امروز مطرح نشده و اين نشان مي دهد كه مخالفت نه با روش اجرا كه با خود طرح هدفمند كردن است چه اينكه نظر صريح ايشان در مجلس هم در ابتداي طرح اين موضوع همين بوده. كارشناسان اقتصادي مجلس دچار توهم عجيبي شده اند و آن اينكه كار كارشناسي دولت و هر كارشناس ديگري غير از خود آنان غلط است. يك مساله جالب هم وجود داردهيچ كس كورنومتر ولايت مداري را فراموش نكرده، پيشنهاد 3 كارشناس مجلس و شخص رئيس مجلس اجراي همين قانون است يعني هيچ همكاري و كمكي صورت نگيرد جز تاكيد بر اجراي همان قانون اين يعني نقض خواسته رهبر عزيز مبني بر همكاري با دولت، اين يعني 5 سال ولايت گريزي. (304528)
 
عزيزاله ايرانبخش
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۵:۰۷:۱۴
سلام
به نظر بنده اگرخواهان پيشرفت كشورهستيم بايديك باربراي هميشه به قواعدوعلوم وتئورئيهاي جواب داده اقتصادمطابق باشرايط كشوراعتمادكنيم كمااينكه كشورهاي كره جنوبي ،تركيه ، مالزي و...براساس همين تئوريها عمل كردند وجواب گرفتند توهمات راكناربگذاريم درست تصميم بگيريم ودرست اجرا كنيم وپايش بايستيم بنده به عنوان يك دانش آموخته اقتصاداعتقاددارم علوم وتئوريهاي اقتصادي حاصل كاوش وبررسيهاي اقتصاددانان گذشته بوده كه آن رابايد بعنوان يك دستآورد انساني براي سعادت بشري درنظربگيريم وميپذيرم كه هرتئوري اقتصادي ممكن است براي هرشرايطي وهر اقتصادي جواب ندهد ولي اين الزاما\" مبين اشكال آن
نظريه نميباشد وبنده هنوز هم معتقدم سياست تعديل اقتصادي باكمي اصلاح ودرست اجرا شدن ميتواند مشكلات اقتصادي ما راحل نمايدوآن كساني كه مخالف آن هستند وبودند هنوز يك چارچوب مدون
اقتصادي كه قابل ارزيابي باشد ارائه نكرده اندوهرازچند گاهي راههائي رامثل تثبيت قيمتها ارائه كردند كه بنظر اينجانب لطمات زيادي رابه منافع عمومي كشور ومردم وارد نمود. (304611)
 
امير110
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۵:۱۹:۱۴
\"لازم به يادآوريست كه توصيه هاي بانك جهاني يا صندوق بين المللي پول الزاما خير يا شر نيستند. برخي از اين سياستها، منطق قوي و روشني دارند و حتي در كشورهايي و در زمانهاي خاصي كاملا موفق هم بوده اند اما برخي ديگر در كشورهايي شكست خورده اند.\"
جناب آقاي سياح ، حرفي كه مي بايست اول بزنيد در انتهاي سخن گفته ايد. نمي دانم چه اصراري وجود دارد كه همه سياست هاي اقنتصادي اقتصاد آزاد را ابتدا بدرد نخور تلقي كنيد و به مخاطب القاء كنيد كه دولت هاي قلي اين سياست ها را اجرا كرده و شكست خورده اند و الان هم اكثر اين سياست ها با دين ما مغاير است و قس عليهذا.
نويسنده محترم آخر سخن به راستي اشاره كرده ايد اين سياست ها وحي منزل نيست اما اشاره نكرده ايد كه كساني هم كه آنرا اجرا مي كنند منطبق با اصل سياست آنرا اجرا نمي كنند. (البته در كشور ما). چرا به اقتصاد تركيه - كشورهاي جنوب شرق آسيا اشاره نمي كنيد كه با همين سياست ها موفق شده اند؟ چرا بجاي اينكه به پيش شرطهاي اجراي تعديل توجه كنيد آنرا زير سوال مي بريد؟ آياي سياح سياست تعديل در هنگام اجراي سياست هاي انبساطي جواب نمي دهد و اين موضوعي بود كه حاكمان كشور به آن توجه نكردند. اصل سياست اشتباه نيست بلكه اين اشتباه است كه سياسيون و مقامات در هنگام اجراي يك سياست اقتصادي وارد گود شده و چنان نسخه هايي مي پيچند كه ده ها سياست ديگر هم در اين شرايط جواب نمي دهد.
مگر اين دولت به اصطلاح عدالتگرا به سياست اقتصادي هم اعتقاد دارد؟ در 5 سال گذشته كدام سياست را تعريف نموده؟ فكر نمي كنيد بهترين سياست دولت باصطلاح عدالتگراي شما سياست هرج و مرج طلبي است؟ برگرديد به چند سال پيش نظر افكنيد با افزايش 20 توماني قيمت بنزين توسط مجلس مخالف بود اما الان حامي افزايش يكباره قيمت شده.
چند سال است بر طبل توخالي الگوي اقتصادي اسلامي - ايراني مي كوبيد. كدام الگو؟ كجاست آن الگوهاي قدسي شماها؟
آقاي سياح هر سياست اقتصادي همانند تصميمات تاثيرات مثبت و منفي دارد. حتي اگر غربي باشد. انسان سليم است كه بهترين سياست را (حتي اگر از سوي دشمنانش ارائه شده باشد) انتخاب و اجرا مي كند. اجراي يك سياست غربي صحيح بهتر است از اجراي يك دره ريختگي بنام اقتصاد اسلامي - ايراني . (304621)
 
زینب کبرای گنابادی
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۶:۱۳:۵۹
اگر دولت به نظرات اقتصادی خودش ایمان داشت به مخالفین اجازه می داد که آن ها هم نظرات خودشان را از تله ویزیون بگویند. (304650)
 
حيدري
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۶:۲۴:۱۸
باپوزش خواهي از نويسنده مقاله لازم است عرض كنم آن چه از اواخر دهه 60خورشيدي باشعار آزاد سازي اقتصادي آغاز شد و اينك با عنوان هدفمندكردن يارانه ها دنبال مي شود، هيچ ارتباطي با مكتب نوكلاسيك در اقتصاد ندارد، بلكه افراطي ترين روش هاي نوليبراليستي زير بناي آن را تشكيل ميدهد .
نظريه پرداز اصلي اين مكتب لرد جان مينارد كينز بود كه در پايان جنگ دوم جهاني و در اجلاس برتون وودز ، همراه با اقتصاددانان نامي ديگر ، زير بناي اقتصاد جهان پس از جنگ را پي ريزي كردند. نهاد هائي چون صندوق بين المللي پول ، بانگ جهاني و سازمان تجارت جهاني برآيندهاي همين كنفرانس هستند .
شايد نسل جوان اقتصاددانان ندانند كه همين سازمان ها در مواردي كه لازم بوده ومنافع كشورهاي بزرگ ايجاب مي كرده ، كارهايي را در پوشش برنامه و توصيه هاي اقتصادي در مورد تعدادي از كشورها انجام داده اند كه ويران گر تر از جنگ و كودتا بوده است . اقتصاد دانان جوان ما بايد براي رسيدن به درك درستي از اين برنامه ها دست كم روند اجراي برنامه هاي اين نهاد ها در دهه هاي 60 و70 قرن گذشته ميلادي را كه در قالب طرح انكتاد اجرا شد مرور كنند تا در يابند چه بر سر برزيل ، هند ، تركيه و... كه هدف هاي اصلي اين برنامه بودند آمد .

اما آن چه در خور تامل است اين كه اگر امروز لرد كينز زنده مي بود از افراطي گري در نئو ليبراليسم اقتصادي شگفت زده مي شد و از آن چه فريدمن (پايه گذار مكتب شيكاگو ) ونو فريدمني ها بااقتصاد جهان كرده اند ، انگشت حيرت به دندان مي گزيد - آشفتگي اقتصادهاي نيرومند غربي را كه به نظر مي رسد وخامت بيشتري را هم انظار دارند ، زير ذره بين بگذاريد تا دريابيد بازده نهايي اقتصاد نو ليبراليستي چيست ؟ -
همين مينارد كينز جمله معروفي دارد كه چكيده آناين است:
هيچ سلاحي براي ويران كردن بنيان هاي يك اجتماع ( كشور ) موثر تر از ايجاد فساد در پول آن وجود ندارد . روند ايجاد اين فساد نيزچنان پيچيده است كه ممكن است از هر يك ميليون نفر فقط يك نفر از ساز و كار آن سر دربياورد
حال در آستانه اجراي طرح هدفمند كردن يارانه ها مي خوانيم كه چاپ اسكناس صد هزار ريالي هم آغاز شده است .
اين خبر را بگذاريد در كنار چند برابر شدن حجم نقدينگي در چند سال اخير ، بي ارزش ترشدن پول ملي و... تا بتوانيد چشم انداز ولو مبهمي از آينده را مشاهده كنيد
حتما در يافته ايد كه من خيلي فشرده و فهرست وار به قضايا اشاره كرده ام و شرايط كنوني ايجاب مي كند كار شناسان با دانش ، مستقل و واقع گرا جنبه هاي مختلف قواعد حاكم بر اقتصاد كنوني را واكاوي كنند و..... (304663)
 
عليرضا.آ
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۶:۲۷:۴۸
بسم الله...
مكتب نئو كلاسيك اقتصاد تا حدود بسيار زيادي ناشي از آن دسته از افكار جان مينيارد كينز است كه اتفاقا\" منافاتي با احكام و سنن اسلامي نيز ندارد . شايد به اين جهت است كه شيوه تفكر نئو كلاسيكهاي كينزي در سالهاي 1364 و 1345 كه اينجانب برنامه ريز اقتصادي وزارت امور اقتصادي ( تحت مديريت امثال دكتر ب ن ، و دكتر ا.ت ) بودم بر كارشناسان غالبا\" داراي p.h.d آن از آمريكا غالب بود ، اما به اصطلاح طابق النعل بالنعل ترجمه ميكردند... ؛ و حجت الاسلام دري نجف آبادي و امثال حجت الاسلام هرندي و ... با افكاري اسلامي و ايراني به ضربه گيري مي پرداختند . در دانشگاهي كه داعيه دار اقتصاد اسلامي نيز بود به عنوان مسؤول تحقيقات اقتصادي مشغول شدم و بازهم چيزي جز اين نيافتم .
در حوالي سال 1370 كه به گروه قابل توجهي از نمايندگان محترم مجلس و مديران استراتژيك كشور برنامه ريزي اقتصادي تدريس مي كردم متوجه شدم كه تقريبا\" كار از كار گذشته است و آنان را با ترجمه هائي نه چندان معتمد و مرتبط شستشوي مغزي داده اند . .؟ درمقابل ، كساني هم بودند كه بنام اقتصاد اسلامي متوني از اقتصاد دنياي مسيحيت، به خصوص كاتوليسيسم را ترجمه كرده با انطباقاتي صحيح يا غلط منتشر ميكردند ، و نهايتا\" هم به دام اقتصاد پدرسالارانه مسيحي ، كه به درد امروز نمي خورد گرفتار مي آمدند .
نميدانم چرا ، به خصوص پس از رحلت امام خميني ( ره ) ، و ميدان گرفتن به قول نويسنده تكنوكرات ها اقتصاد اسلامي حقيقي كه در آثار شهيد آيت الله صدر و امثال ايشان و نهايتا\" قانون اساسي بود ( نگاه كنيد به رابطه شهيد صدر و الگوي توسعه اقتصادي كه همين چند روز قبل روي وبلاگم آورده ام : alireza-ayatollahi.blogfa.com ) به جاي تكميل شدن به تدريج فراموش شد .
با كارشناسي اقتصادي كشور طي حدود سي سال استفاده از افكار كينز و... مارشال را مردود نمي دانم .اما نه سياست هاي تعديل اقتصادي و نه ساير سياست هاي اقتصادي كشور ، هيچيك را به صورت علمي منطبق با آنها نيافته ام .
سياست هاي كنوني نيز بسيار بيش از آن كه اقتصادي باشند اجتماعي اند : بعضي از به اصطلاح تئوريسين هاي كنوني اقتصاد كشور با وجود واشتن دكتري اقتصاد ( نميدانم از كجا ) و استادي دانشگاه ( نميدانم چطور ) و وعده هاي عجيب و غريب ( نميدانم تاكي ) هنوز تفاوت بين سياست هاي اجتماعي و سياست هاي اقتصادي را نمي دانند ؛ مگر آن كه بگوئيم به ورطه « اقتصاد اجتماعي » ، شكست خورده در بلوك شرق سابق ،كشيده شده اند ؛ كه اولين ابزارش جمع آوري اطلاعات اقتصادي خانوارها به اين طريق است و.... فاجعه !
منظور جناب سياح را كاملا\" متوجه مي شوم و مسلما\" متين است اما با نظر آقاي مالك ( كه اميدوارم در خصوص بهره وري به يادداشتي كه همين امروز در وبلاگم آورده ام توجه كنند ) و آقاي ياوري موافقم كه اصولا\" مباني علمي اقتصاديي در رفتار دولت كنوني وجود ندارد . (304666)
 
نادره
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۸:۱۹:۱۴
ايكاش گوش شنوايي براي اين حرفها بود
مطمئنم از فردا نويسنده و سايت الف باز تحت بمباران فحش و ناسزا از سوي مدعيان حمايت از احمدي نژاد قرار مي گيرند
حيف از اصولگرايي كه توسط اينها به ... كشيده شد (304684)
 
president
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۸:۲۴:۳۷
چرا تهمت می زنید. چه کسی به نویسندگان الف توهین کرده است.
نگاهی به نظرات بیندازید. گویا شما طرفداران دکتر احمدی نژاد را با امثال خودتان اشتباه گرفته اید. (304743)
 
لاله ص
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۸:۲۷:۲۸
به نظر من بهترين راه براي كشف حقيقت، مناظره است
چرا صداسيما در مساله فوتبال به فردوسي پور اجازه مي دهد فدراسيون فوتبال را با صريح ترين كلمات زير سوال ببرد و مسخره كند همه مسئولانش را اما درباره موضوع مهم و سرنوشت سازي مثل هدفمند كردن يارانه ها به مخالفان و منتقدان دولت هيچ تريبون نمي دهد؟! اصلا تا كنون شنيده ايد كه يك مصاحبه انتقادي درباره سياستهاي اقتصادي دولت از سيما پخش شود؟
مصاحبه با رئيس جمهورهم مثل تمجيد و تملق بود تا مصاحبه. متاسفم (304451)
 
مسعود
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۰۰:۲۶:۵۳
جای یک برنامه نود سیاسی (البته واقعی) در صدا و سیما خالی است.
راستی چرا برنامه منطقه آزاد قبل از انتخابات که به دانشگاههای کشور می رفتند تعطیل شد؟
راستی چرا برنامه رو به فردا تعطیل شد؟ بابا راضی شدیم هر دو طرف را هم اصولگرا بیاورید فقط برنامه را ادامه دهید! (304860)
 
عباس
۱۳۸۹-۰۱-۲۵ ۱۸:۴۵:۴۴
با سلام واحوال پرسی بدوستی که اسم نگذاشته اید.!

عزیزم کمی آرام باش یا خیلی جوان هستید یا سالخورده ای
کم حوصله .من نمیخو اهم ازکسی د فاع نمایم ولی برادرم..
وقتی سیل.. خشکسا لی ویا زلزله ای می آید آن سال همه
چیز بسا ما ن است: این سالهاي بعد است که اثرات نا مطلوب آن رخ مینما ید... من فقط بقیمت مسکن اشاره میکنم ... قیمت زمین ومسکن وتورم هاي آنچنا نی.. از بعد از جنگ که سازندگی شروع
شد و بد لیل نبود پول بشهر دار وقت اجازه دادند .براي ادارۀ شهر
تراکم فروشی کند.... از پول حاصله مقداری خود براي ادارۀ شهر
ومقداری براي برنا مه هاي دولت سازندگی که بیاری آن شهر هاي جدید همچون قارچ در زمینها ي بایر وبیا با نهاي بی آب وعلف ایجاد شد. بدون اینکه زیر ساخت تعریف شدۀ یک شهر جدید را دا شته
باشد.که هنوز پس از بیست سال فاقد امکانات است. با فروش میلیارد ها مترزمین مفت بدست آمده بمردم وتعا ونیها ي کار مندی
وکار گری ومردم تشنه وفا قد زمین ومسکن وبعد هم نهضت چند
طبقه سازی ولوکس از برکت پولهاي بعدی که بدون کنترل
دراختیار عده ای تاجر ساختمان قرار گرفت .فا جعه مسکن شروع
و بتدریج پس از چند سال که ساختمانها آما ده میشد سیرصعودیهم
می یافت. این فاجعه غارت مسکن یک شبه درزمان احمدی نژاد که
بوجود نیا مدعزیزم .امروز با توجه ببا زار آمدن زمین ارزان وبعضا\"مفت
وکم کم واگذاری مسکن مهر بازار حبا بی سا ختمان دارد میتر کد
ودر آینده اگرچوب لاي چرخ دولت نگذارند.تعا دل لازم ومنطقی را خواهد یافت ؛البته ساختمانهاي بقول شما متری چند میلیونی که عده ای توان خرید براِي فروش وسود بیشتر دارند هست که آنهاهم
در ورطۀ شیب است. که داد ها را درآورده است. تا چهارسال آینده رنج این سودجوئی ها را مردم واحمدی نژاد میبرند. پز آنرا کسا نی خواهند داد که
امروزمنتقد هستند. کسی این سطور را قلمی نمود که کا ملا\" در جریان لا اقل زمین ومسکن هست. من توصیه میکنم براي دانش وراحتی وجدان کمی بیشترتحقیق کنید/خداحافظ (304756)
 
سیدعلی
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۱۰:۰۲:۵۲
آقای توکلی شما که حامی ولایت و از اصولگرایان هستی چرا نظر ولی فقیه در خصوص کمک به دولت را مد نظر نمی گیری؟
چطور در خصوص برکناری مشایی در سایتتان ثانیه شمار ولایت پذیری گذاشته بودید ولی الان دارید خلاف نظر رهبری عمل می کنید؟
باید بحث های سیاسی و اقتصادی بصورت کارشناسی دقیق باشد لذا نباید مردم از این درگیری ها لطمه بخورند
باید دولت را کمک و یاری کرد. (304949)
 
علی‌
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۱۲:۲۰:۲۵
اینجانب به هیچ وجه اقتصاد دان نیستم، ولی‌ به از لحاظه وضعیت شغلی‌ و تنظیم خرج و دخل سالیانه مطابق بودجه‌ای که در اختیارم قرار می‌گیرد میتوانم بگویم که ۲ ضربدر ۲ میشود ۴.
حال با این سواد کم اقتصادی اینجانب اگر‌ به ۸ مورد به عنوان \"رئوس سياستهاي تعديل اقتصادي\" در متن بالا توجه بفرمایید بجز مورد ۲ \"حذف يا كاهش يارانه‌هاي مصرفي و توليدي\" کدام مورد دیگر اجرا و یا در حال اجرا شدن است. (305001)
 
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۱۴:۵۸:۴۹
دولتي‌كه با شعار عدالت‌خواهي و نقد سياست‌هاي كاپتياليستي دولتهاي قبل، قدرت را به دست گرفت؛ در فقدان«تئوري اقتصاد عدالت محور» امروز بر اجراي افراطي‌ترين روش هاي ليبرال- سرمايه داري( شوك قيمتي و حذف ناگهاني يارانه‌ها) اصرار دارد.

1- آقای احمدی نژاد صرفا \"شعار\" عدالت داد
2- ایشون هیچ وقت سیاست های کاپیتالیستی رو به طور روش مند نقد نکردند و فقط \"شعار\" میدادند که اینها بدند!


و اجازه نداد «تكنوكرات»هايي كه سياستهاي اجماع واشنگتني را وحي منزل مي پندارند، اين رويكردها را به رئيس جمهور محترم و اقتصاد ايران تحميل كنند.

به نظر میاد که شما هنوز آقای احمدی نژاد رو نشناختید، برای همیشه ایشون هستند که نظراتشون رو به همه تحمیل می کنند و کسی نمی تونه نظرش رو به ایشون تحمیل کنه، به خصوص از نوع تکنوکراتش!
لذا بیشتر به نظر میاد این نظر ها کاپیتالیستی بیشتر نظرات خود ایشون باشه تا فرد دیگه ای! (305063)
 
صادق
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۱۶:۱۹:۳۹
بنظر من یک راه ساده برای اینکه بفهمیم طرح دولت چه خواستگاهی دارد اینست که ببینیم مخالفینش چه کسانی هستند
اینطور که دیده میشود انواع تفکرهای اقتصادی که وجود دارد با ین طرح مخالفت میکنند با اصطلاحهای مختلف و هر کدام چون میبینند نظریه علمی که قبول دارند با کارهای دولت همخوانی ندارد میگویند دولت علمی عمل نمیکند
حال که هر کدام از طرفداران نظریات اقتصادی که از تئوریهای متفکران غربی سرچشمه میگیرد با این طرح از جهتی مخالفند میتوان گفت که خواستگاه این طرح چیزی خارج از این معادلات است که تئوری اسلامی باشد برای همین تطابق کامل با هیچ کدام از نظریات و مکتبهای اقتصادی فعلی ندارد بلکه با سیره امیر المومنین علی علیه السلام تطابق دارد (305090)
 
ایرانی
۱۳۸۹-۰۱-۲۷ ۰۱:۲۸:۴۵
آقا صادق عزیز!
بر فرض بگیریم که همه ی این نظریه ها و مکتب های اقتصادی فعلی همه بد و غربی هستند
این دلیل نمیشه که هر چیزی که با این ها تطابق نداشته باشه اسلامیه.
نمیشه گفت که طرحی که دولت داده ، چون با این نظریه های بر فرض بد تطابق نداره پس مطابق با سیره امیرالمومنینه! (305229)
 
hessam
۱۳۸۹-۰۱-۲۶ ۱۹:۰۱:۵۴
دوستان کمی‌ فکر کنید

چطور که مجلس وابسته به جناح بازار و موتلفه تا این حد با طرح هدفمند کردن یارانه‌ها که دست اصناف در پخش یارانه‌ها رأ محدود می‌کنه مخالفت می‌کنه؟ از کی تا حالا آقایان توکلی و پسر خالهٔ ایشان آقای لاریجانی از منتقدان بازار آزاد و مکتب \"نئو کلاسیک\" شدند؟ (305133)
 
اشکبوس
۱۳۸۹-۰۱-۲۷ ۱۳:۳۱:۲۰
میخواهم یک مقداری پارا از گلیم خود بیرون بگذارم ووارد روانشناسی اجتماعی شوم. که چرا ما همه اش دنبال شیر تو شیر شدن اوضاع هستیم که شاید در این اوضاع بلبشو چیری هم گیر ما بیاید . فکر میکنم ما(ملت ایران) که همه اش ادعای فرهنک و تمدن و هوش داریم در واقع فاقد اعتماد به نفس هستیم . بهمین جهت اگر شخصی دنبال مرتب کردن اوضاع باشد در نهایت ساقط خواهد شد و کار دوباره بدست هرج و مرج طلبان خواهد افتاد و هرج و مرج برای ما مفهوم انقلابی یودن دارد شاید این تاءثیر گذشته تاریخی اید ملت است و شاید از عقب ماندگی ما است که در دنیائی هستیم و اطرافمان پر از مطالب علوم و فنون پیشرفته است و ما هاج و واج در این وسط . راستش را بخواهید موضوع کلاسش ار شعور و معلومات من بالاتر رفت و بهتر است همین جا موضوع را درز بگیرم (305304)
 
aivhl
۱۳۸۹-۰۱-۲۷ ۲۰:۰۸:۰۸
ولایت گریزی تو همه رفتارهای دولت مشاهده میشه. مثلا گل سرسبدشون انتخاب و استعفای حضرت مشایی بود.
اگر تحلیلهای الف رو با دقت نگاه کنی میفهمی.
ما کارشناس اقتصاد نیستیم و اگر قرار باشه هرکه کارشناس اقتصادیه نظر بده، پس چرا فقط رییس جمهور میاد در مورد طرح تحول صحبت میکنه؟ وزیر اقتصاد و رییس بانک مرکزی چه گاره اند؟
پس حتما آقای میرتاج الدینی کارشناس اقتصادیه؟ برو بابا خدا حواله ات رو جای دیگه بده. (305373)
 
مهدی
۱۳۸۹-۰۶-۰۱ ۰۳:۱۲:۱۳
سلام
سیاست های اقتصاد باز یک الگوی کاملا بی عیب نیست همانگونه که اکثر اقتصاددانان حتی نئو ککلاسیک هم بر این عقیده اند که دست نا مرئی آدام اسمیت در همه ی موارد درست کار نمی کند و حتی ما میبینیم در کشور های آنگلوسکسون که مهد سرمایه داری و اقتصاد کلاسیک است هم دولت در مواردی در اقتصاد دخالت می کند مثلا بدهی شرکت های ورشکسته را می پردازد و سهام آن ها را میخرد یا مثلا دسترسی به نیازهای اساسی انسان ها(مسکن آموزش خدمات بهداشتی میزان حداقل درآمد و ...)را بر اساس سیستم تامین اجتماعی براورده می کند اما نکته مهم این است که دولت تنها زمانی وارد عمل مشود که یک بحران اقتصادی به وجود آمده باشد یا مکانیسم بازار از تامین نیاز ها عاجز باشد
کشور ما امروزه با یک اقتصاد بیمار طرف است و داروی این اقتصاد هم چیزی جز سیاست تعدیل نیست که در ابتدا ممکن است دارویی بسیار تلخ باشد و حتی تلخی آن از درد بیماری هم طاقت فرسا تر باشد اما در نهایت به درمان بیماری و رشد اقتصادی منجر خواهد شد
اقتصاد کینز سال هاست که مرده است چون تجربه نشان داده دولت یک مدیر خوب نیست و تعیین نرخ ها (بهره دستمزدو..)وقیمت ها اگر چه در کوتاه مدت موثر است ولی در دراز مدت منجر به رکود بیکاری وکاهش معیشت مردم میشود(رکود و تورم دهه 1970)
دیدگاه دیگری وجود دارد که میگوید تورم و بیکاری رابطه عکس دارند پس برای رفع بیکاری دولت باید پول چاپ کرده به بازار تزریق کند که شاید در کوتاه مدت به رشد اقتصادی منجر شود (آنهم در کشوری که عرضه به سرعت میتواند به تقاضا پاسخ دهد اما در کشور ما منجر به افزایش واردات خواهد شد )اما در دراز مدت به دلیل افزایش بی رویه تورم امنیت سرمایه گذاری را از بین برده منجر به بیکاری زیادتری میشود (منحنی فیلیپس رد شده است)
بنابراین بهترین راه برای بهبود اقتصاد کاهش تورم و بهره است آن هم نه به صورت دستوری بلکه با کاهش بدهی های دولت کاهش نقدینگی کاهش بودجه شفاف سازی اقتصاد و مقابله با کسری بودجه کاهش مالیات وخصوصی سازی که در آغاز اصلا خوشآیند نیست
متاسفانه درایران چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب هیچ دولتی این جسارت را نداشته اند که برای اقتصاد این فداکاری را بکند و محکم هم روی برنامه اقتصادی تعدیل بیاستد (349168)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.