تقلب دانشگاهي در روز روشن، نظارت كجاست؟

داخلی

صفحه سیاسی

آرشيو خبر

نظر منتشر شده

۸۱

توصيه به ديگران

کد مطلب: 84322

تقلب دانشگاهي در روز روشن، نظارت كجاست؟

تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۸ مهر ۱۳۸۹ ساعت ۰۹:۲۷

دکتر محمود تبریزچی، دانشگاه صنعتی اصفهان

اصلاحيه

در پی یادداشت اینجانب در سایت الف با عنوان "تقلب علمی، نظارت کجا" ویا "جامعه علمی به کجا می رود" یاد آور میشود که هدف از انتشار این مقاله هشدار به جامعه علمی بوده که در دانشگاهی با قدمت چندین ده ساله و سطح علمی بالا که منشا اکثر دانشمندان ماست، در بالاترین سطح علمی و زیر نظر اساتید مجرب می تواند چنین تقلب بزرگی انجام گیرد. در این راستا قرار نبوده که کسانی خاص از دانشجو گرفته تا استاد و یا دانشگاه مشخصی هدف قرار گیرند. بر اساس روال معمول اسامی افراد در اینگونه موارد می بایستی حذف می شد اما متاسفانه در این مورد بی توجهی شده و سایت آنرا منتشر کرده است. نویسنده به هیچ وجه چنین قصدی نداشته و از این بابت به سهم خود متاثر است. تا آنجا که به اینجانب اطلاع داده اند اساتید محترم راهنما و مشاور دانشجو از کپی برداری پايان نامه بی اطلاع بوده اند.

در مورد دانشجویان هم به نظر می رسد رواج این نوع تقلب بیشتر از سر جهالت است. سرسری گرفتن موضوع و از طرفی شیوع آن در جامعه آنرا امری عادی کرده است. دانشجویان کی و کجا روش صحیح نوشتن را آموزش دیده اند؟ چه کسی قوانین مالکیت فکری را برای آنان تبیین کرده است؟ در این میان وظیفه ما استادان سنگین تر است که اولا باید به دانشجویان خود گوشزد کنیم که مطالب را از خود بنویسند و یا در غیر اینصورت مرجع آنرا بیان کنند و ثانیا خود دقت کنیم تا داده ها و مطالبشان واقعی باشد.

هدف دیگر مقاله این بوده که با ذکر نمونه (بدون نام) نشان دهد که با وجود اینترنت دنیا کوچک شده و بالاخره روزی این فجایع علمی افشا می شود. شاید بهتر این باشد که بجز موارد کلان ، از موارد جزیی که تا کنون رخ داده صرف نظر شود و از این به بعد با اطلاع رسانی کافی با موارد تخلف برخورد شود.

***

تقلب در امتحانات پديده شومي است که علي رغم زشتي آن از دبستان گرفته تا دانشگاه شيوع دارد و بعضا نوعي زرنگي تعبير مي شود. در اين کار ناپسند، شخص بجاي تلاش در يادگيري قبل از امتحان، دزدانه مطلبي را از بغل دستي و يا کتاب و جزوه اي کپي مي کند و به نام دانسته هاي خود جا مي زند تا در امتحان مردود نشود و يا نمره بيشتري کسب کند. متاسفانه سيستم آموزشي کشور با اين پديده زشت و غير اخلاقي که زير بناي بسياري از بي صداقتي هاي آينده اشخاص را رقم مي زند، قاطعانه برخورد نمي کند. سرسري گرفتن اين امر موجب شده روند استفاده غير مجاز از آثار علمي ديگران در بين دانشجويان و حتي اساتيد شايع شده و در نوشتن مقالات و پايان نامه ها دقت لازم لحاظ نشود. از طرفي تاکيد و تشويق بيش از حد بر کميت و تعداد مقالات علمي بجاي کيفيت باعث شده که بعضي با هر روش ممکني، بر سقف آثار خود بيافزايند و در اين راه صرف نظر از مشروع بودن و يا نبودن آن گوي سبقت را از همه بربايند.

کار ما به جايي رسيده است که دانشجويي در دانشگاه مادر کشور (دانشگاه تهران) جرأت کرده بدون نگراني تمام پايان نامه کارشناسي ارشد خود را از پايان نامه اي که هشت سال قبل در دانشگاه ديگري انجام شده است کپي کند و متاسفانه اساتيد راهنما، مشاوران و کميته داوري هم دقت لازم را نداشته و چشم خود را بسته و با اعتماد بيش از حد زحمت يک جستجوي ساده در google را به خود ندهند و وي را با نمره عالي قبول کنند و البته با همان مدرک روانه دکترا شود.

اين کار دزدي علمي يا Plagiarism نام دارد و عبارت است از اقتباس و يا تقليد نزديک از آثار ادبي، هنري و علمي افراد و يا ربودن آنها و انتشار آن به نام خود. در کشور هاي پيشرفته به شدت با چنين مواردي برخورد مي شود بطوريکه اگر دانشجويي تکاليفي که بايد در خانه انجام دهد را از دوستش کپي کند مجازات مي شود و حتي ممکن است از دانشگاه اخراج شود. همينطور اگر استادي مرتکب آن شود شغل خود را از دست داده و به حيات علمي و آکادميک خود پايان مي بخشد.

ممکن است تصور شود که دزدي علم به حرمت دزدي اشيا نباشد، ضرري به کسي نمي زند، و خطاي بزرگي نيست و يا حتي بعضي فکر کنند به منظور پيشرفت علمي مباح است و نوعي زکات علم است. اما اگر همکلاسي شما با تقلب در امتحان نمره بيشتري گرفت و در رتبه بندي علمي از شما جلو زد و به همين دليل فرصت شغلي را از شما گرفت ديگر چنين تصوري نخواهيد داشت. و يا اگر روزي متوجه شديد که اثري از آثار شما که با زحمت فراوان تهيه نموده ايد به نام شخص ديگري مطرح شده که بدون ذکر نام شما به آن افتخار مي کند و از قِبل آن امتياز مي گيرد، به عمق زشتي و نادرستي آن پي مي بريد.

آنچه باعث سرقت علمي ميشود، ميل به ارتقاء است که شخص شايسته آن نيست و بجاي قناعت و قبول وضعيت و شان خود به هر قيمتي مي خواهد به آن رتبه اي که آرزويش را دارد برسد. در اينجاست که با در مخمصه قرار گرفتن، بجاي سعي و تلاش در يادگيري براي حفظ آبرو و از روي اضطرار دست به دزدي مي زند. برخي هم با آنکه هوش و استعداد کافي براي رسيدن به آن شايستگي هاي علمي را دارند بجاي زحمت کشيدن، ساده ترين راه را که همانا برداشت از سفره آماده است را انتخاب مي کنند. اين دسته خود را زرنگ مي دانند و دچار توهم مي شوند که يک شبه ره چند ساله رفته اند. برخي ديگر نيز با اجير کردن افراد توانا توليد انبوه آثار علمي براه انداخته و کار علمي آنان را تصاحب نموده و بسرعت مدارج علمي و دانشگاهي را طي مي کنند و با افزايش بي رويه تعداد آثار، نام خود را جزء دانشمندان نمونه جهان قرار مي دهند.

براستي به کجا مي رويم. آيا به هر قيمتي بايد مدرک دانشگاهي بالا بگيريم؟ آيا به هر قيمتي بايد شغل علمي عالي داشته باشيم؟ آيا با هر شرايطي بايداستاد دانشگاه شويم؟ آيا در هر صورت بايد ارتقا يابيم؟ حق و نا حق کنيم و با پاي بر دوش ديگران نهادن جلو بزنيم؟ و يا دانشمند برجسته شويم؟ آيا اينها پيشرفت علمي است و يا پس رفت اخلاقي است؟ پولدار دزد چه نقشي در پيشرفت اقتصاد دارد؟ به قول عوام نيم کيلو باش ولي مرد باش. آنجا که توانش را نداري، آنچه هستي باش. يا حد اقل براي رسيدن به آرزوي موقعيت بالاتر زحمت بکش و بجاي استفاده از دسترنج ديگران، خود تلاش کن. چه خوش گفته است سعدي شيراز:

برو شير درنده باش، اي دغل   مينداز خود را چو روباه شل

چنان سعي کن کز تو ماند چو شير چه باشي چو روبه به وامانده سير؟

چو شير آن که را گردني فربه است گر افتد چو روبه، سگ از وي به است

بچنگ آر و با ديگران نوش کن   نه بر فضلهٔ ديگران گوش کن

بخور تا تواني به بازوي خويش   که سعيت بود در ترازوي خويش

چو مردان ببر رنج و راحت رسان   مخنث خورد دسترنج کسان

شايد متخلفين و راحت طلبان چنين انگارند که فعلا کسي متوجه نمي شود و به سلامت از پل مي گذرند. اما اگر روزي مي شد قطعه شعري را از شاعر گمنامي پيدا کرد و در مجلسي به نام خود سرود و يا يک نقاشي مجهول الهويه ولي زيبا را دوباره با امضاي خود کشيد و يا صفحه اي از يک کتاب را در گوشه کتابخانه دور افتاده اي پيدا کرد و بدون ذکر مرجع آن در پايان نامه آورد، امروزه با وجود اينترنت و دسترسي همگاني و آسان به مدارک و آثار ديگران، نمي توان به اين راحتي سرقت فکري نمود. زود باشد که همه ي اين موارد افشا شود تا سيه روي شود هر که در او غش باشد.

بر جامعه علمي است که صداقت علمي را بطور جدي مبناي خود قرار داده و با جدي گرفتن موضوع سرقت و تقلب علمي و بر خورد قاطع با آن آينده علمي کشور را از انحراف مصون بدارد. بر مسئولان علمي، پژوهشي و فناوري کشور است که با تشکيل کميته هاي ويژه در هر مرکز علمي و پژوهشي به اين موارد قاطعانه و سريع رسيدگي کنند که "السارق و السارقه فاقطعو أيديهما".

***
در همین زمینه، متاسفانه متوجه شدم که يک پايان نامه کارشناسي ارشد در دانشگاه تهران انجام شده است که 8 سال قبل از آن در دانشگاه صنعتي اصفهان انجام شده بوده است.

عنوان: طراحي و ساخت دستگاه طيف سنج تحرک يوني با منبع يونيزاسيون کرونا و آناليز 10 ماده شيميايي به وسيله آن

[...] دفاع شهريور 86

استاد راهنما: [...] و [...]

دانشگاع [...]، دانشکده شيمي.

اين پايان نامه کاملا شبيه پايان نامه اي با مشخصات زير است که در دانشگاه صنعتي اصفهان موجود است.

طراحي و ساخت دستگاه اسپکترومتر تحرک يوني با منبع يونيزاسيون کزونا و کاربرد آن در آناليز شيميايي

[...]، دفاع شده سال 78

استاد راهنما، [...] و [...]

دانشگاه [...]، دانشکده شيمي

کل کار و تمام مطالب و شکل ها ي پايان نامه دانشگاه تهران از پايان نامه انجام شده در دانشگاه صنعتي اصفهان گرفته شده است.

مرد غارنشین

۱۳۸۹-۰۷-۱۸ ۰۹:۴۷:۳۴

این مسائل در خیلی از جاهای دیگر هم به چشم میخورد.
هیچ وقت یادم نمیرود که چند سال پیش در یکی از روزنامه های پر تیراژ کشور مطلبی چاپ شده بود و خیلی جالب بود که در جایی از مطلب نوشته شده بود برای ادامه بر روی این گزینه کلیک کنید.
یعنی اون مطلب را دقیقا از اینترنت کپی کرده بودند و حتی زحمت ویرایش و خواندن دقیق مطلب را نیز به خود نداده بودند .
در دوران تحصیل ما خیلی اوقات ماباید دو روز میدان انقلاب را زیر و رو میکردیم تا یک کتاب پیدا کنیم ولی حالا اینترنت بهترین مرجع اطلاعاتی برای دانشجویان است که این خیلی خوب و مفید هستش ولی متاسفانه خیلی از فارغ التحصیلانی که برای استخدام به شرکت ما مراجعه میکنند از نظر اطلاعاتی صفر هستند و فقط یک مدرک گرفته اند و دیگر هیچ .
خیلی از این اتفاقات بخاطر این است که اساتید بخاطر مشکلات مالی و درگیریهای کاری نمی توانند اطلاعات خود را به روز کنند و فقط به داشته ها و دانش های گذشته خود اکتفا میکنند و دانشجویان هم ازاین موضوع سواستفاده میکنند .
اگر یک استاد مطالعه و تحقیق به اندازه کافی داشته باشد خیلی از مسائل حل می شود. (363308)