نظر منتشر شده
۷
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 33082
جشني كه نپايد دلبستگي را نشايد
تاریخ انتشار : يکشنبه ۲۱ مهر ۱۳۸۷ ساعت ۱۲:۰۹

در خبرها آمده بود كه در روز 29 مهرماه، همزمان با روز ملي صادرات جشن رشد 200 درصدي صادرات غيرنفتي (در سال 1386) برگزار خواهد شد. انصاف حكم مي‌كند بپذيريم كه از تدوين‌كنندگان قانون برنامه چهارم كسي گمان نمي‌برد با گذشت سه سال از آغاز برنامه،‌ ارزش صادرات غيرنفتي از اهداف برنامه فراتر رود و صادرات غيرنفتي ايران كه سالها بين 4 تا 6 ميليارد دلار در حال نوسان بود، به بيش از 15 ميليارد دلار در پايان سال 86 برسد.

بر اهل دانش روشن است كه چنين جهشي در صادرات غيرنفتي كه سالها جزء‌ آرزوهاي سياست‌گذاران اقتصاد ايران بود، نه معجزه‌اي است كه تمام آن درونزا و به لطف تدبير داخلي رخ داده باشد و نه مي‌توان سهم باغبانان پيشين را در به بار نشستن و شيريني اين ميوه ناديده انگاشت.

بر اساس نماگرهاي بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران (شماره 52) گرچه در سال 86 صادرات غيرنفتي كشور حدود 15.6 ميليارد دلار و صادرات نفت و گاز كشور معادل 81.8 ميليارد دلار و واردات كالا حدود 56.5 ميليارد دلار بوده، اما شاخصهاي مهمتري براي تحليل دقيق بهبود يا وخامت وضعيت تجاري كشور وجود دارد:

1. رشد صادرات غيرنفتي در سال 86 نسبت به سال 85، بيش از 11 درصد و رشد واردات نسبت به سال قبل بيش از 13 درصد بوده كه نشان از رشد بيشتر واردات نسبت به صادرات است.

2. طبق آمار گمرك ايران رشد ارزش صادرات پتروشيمي در سال 86 بيش از 70 درصد ورشد ارزش صادرات كالاهاي غيرنفتي حدود 5 درصد بوده است.

3. سهم صادرات غيرنفتي در كل صادرات كشور در سال 86 حدود 16 درصد بوده كه اين نسبت نسبت به سال آخر دولت پيشين (1383) تقريبا ثابت بوده و به عبارتي سهم صادرات غيرنفتي در كل صادرات افزايش نيافته بلكه رقم صادرات نفتي و غيرنفتي به يك نسبت بالا رفته است.

4. بدون احتساب صادرات نفت و گاز،‌ تراز بازرگاني كشور در سال 86 با بيش از 40 ميليارد دلار كسري مواجه است كه نشان از وابستگي وسيع اقتصاد ايران به صادرات نفت و واردات كالا دارد و در شرايط شوك خارجي، مي‌تواند به منشا بحران تبديل شود.

5. ارزش واحد صادرات غيرنفتي ما در سال 86 حدود 482 دلار در هر تن و در مقابل ارزش واحد واردات حدود 1149 دلار در هر تن بوده است. همچنين در مقابل رشد 3 درصدي ارزش واحد صادرات غيرنفتي در سال 86 ، ارزش واحد واردات حدود 20 درصد رشد داشته است.

6. به بيان ديگر رابطه مبادله بازرگاني ايران در سال 86 كاهش يافته است كه به معناي كاهش منفعت ما از بازرگاني خارجي است يعني براي واردكردن همان ميزان كالا از خارج نياز به صادرات بيشتري داريم.

7. همين سطح از رابطه مبادله بازرگاني نيز مرهون افزايش رابطه مبادله كالاهاي پتروشيمي است كه كاهش رابطه مبادله ساير كالاها را اندكي جبران كرده به نحوي كه روند رابطه مبادله ساير كالاهاي غيرنفتي در دو سال اخير نزولي بوده است.

8. طبق گزارش گمرك ايران در دوازده ماهه 1386،‌ جدا از بخش صادرات پتروشيمي، حتي از بخش ساير كالاهاي غيرنفتي، بيشترين ميزان صادرات مربوط به گاز طبيعي مايع شده و اترالكل‌هاي حلقوي است كه به طور غيرمستقيم وابسته به نفت و گاز‌اند.

9. مهمترين نكته در خصوص جشن جهش صادرات، در نظر گرفتن عنصر پايداري (sustainability) است. بر اساس تجربه‌هاي توسعه به دليل وابستگي صادرات غيرنفتي كشورهايي چون ايران به دلارهاي نفتي و كالاهاي وارداتي، با كاهش درآمد نفت و واردات،‌ صادرات ظاهرا غيرنفتي اين كشورها نيز به دليل متكي نبودن بر منابع درونزا كاهش چشمگيري خواهد يافت.

10. گرچه اميد ما به عنوان يك ايراني آن است كه جشن جهش صادراتي به سرنوشت جشن خودكفايي گندم دچار نشده و با تغييرات برونزاي آب و هوا متزلزل نگردد اما تجربه‌هاي توسعه اقتصادي اين هشدار را به ما مي‌دهند كه خوش‌بينانه و ساده‌انگارانه نگاه نكنيم و تا ريشه‌ توليد،‌ بهره‌وري،‌ رقابت و صادرات،‌ درونزا نشده است، به اين ناپايداری ها دل نبنديم.


 
سعید
۱۳۸۷-۰۷-۲۱ ۱۴:۴۸:۰۹
کسانی که فکر اولیه را کردند
کسانی که بستر سازی کردند
کسانی که بودجه های تحقیقاتی دادند
کسانی که اجرای پروژه را شروع کردند
کسانی که آن را اجرا کردند
کسانی که آن را هدایت کردند
و کسانی که کنترل کامل آن از تولید تا فروش را کنترل میکنند

خسته نباشید
امیدواریم این روند ادامه داشته باشد (85326)
 
۱۳۸۷-۰۷-۲۲ ۱۴:۲۶:۱۲
بيايد صادق باشيم.
اگه نفت و گاز و منابع طبيعي و محصولات مرتبط مانند محصولات پتروشيمي رو از آمار حذف كنيم، خداييش صادرات مربوط به محصولاتي مانند فرش و محصولات كشاورزي و صنايع و علوم و ... چقدره؟
فرض كنيم يه دفعه چاههاي نفتمون خشك بشه. ما چي داريم صادر كنيم؟ آيا برامون ميصرفه نفت رو با قيمت كنوني بخريم و باهاش محصولات پتروشيمي صادر كنيم؟ (85639)
 
سعید
۱۳۸۷-۰۷-۲۳ ۱۱:۱۷:۱۷
اینکه صادرات ما بدون نفت و گاز خیلی کم است درست است
و اینکه صادرات نفت را قطع کنیم نیز درست است چون اصلا هزینه های تولید آن نسبت به فروش آن با توجه به ارزش واقعی آن به صرفه نیست و پول آن نیز اقتصاد ما را معتاد کرده است
ولی صادرات نفت ایران بیشتر دلایل سیاسی دارد تا نفع اقتصادی
چون حمایت برخی از کشورها از ایران یا نرمش بعضی از آنها نسبت به سیاستهای ما بیشتر به خاطر نیاز آنها به نفت ماست
شاید با جایگزین کردن صادرات انبوه گاز بجای نفت بتوان خروج این ماده حیاتی از کشور را کنترل کرد و وابستگی سیاسی را از نفت به گاز منتقل کرد (85797)
 
جواد
۱۳۸۷-۰۷-۲۲ ۱۷:۱۳:۳۵
بايد پرسيد اگر نفت و گاز ما تمام شود اين كسري تراز تجاري چطور جبران خواهد شد . اصلا ما براي واردات 40 ميليارد دلاري چطوري ارز لازم را بدست آوريم ؟چون ما ريال داريم ولي براي واردات به ارز نياز داريم . من از سايت الف مي خواهم توضيح بدهد چطور مي توان ارز 40 ميليارد دلاري را در شرايطي كه نفت و گازي براي صادرات نداريم تهيه كنيم؟ (85675)
 
رضا
۱۳۸۷-۰۷-۲۲ ۱۷:۴۹:۵۷
سلام
اگر قدری با انصاف باشیم حذف صادرات پتروشیمی از اعداد صحیح نیست. چراکه بالاخره سرمایه گذاری در این بخش خود نوعی فرار از وابستگی به نفت است هرچند ضعف توجه به صنایع پایین دست پتروشیمی در حوزه محل تامل است اما این رشد نشان میدهد که اگر در سایر حوزه ها نیز دولت توجه و برنامه ریزی جدی تری داشته باشد می توان به این رشد صادراتی رسید. (85682)
 
۱۳۸۷-۰۷-۲۲ ۱۹:۲۶:۰۰
صادرات غیر نفتی دو برابر میزان پیش بینی شده برنامه، تحقق یافته است. در برنامه ای که خود آقایان نوشته اند، برای صادرات پتروشیمی و غیر آن ، ده ملیون دلار پیش بینی شده بود، در حالیکه بیش از دوبرابر آن تحقق یافته است.
حتی بدون محصولات پتروشیمی هم، صادرات غیر نفتی از برنامه جلوتر است.

درباره واردات هم باید دید مواد اولیه وارد شده است یا کالاهای مصرفی.

درضمن لطفا آمار واردات و صادرات را نسبت به اول و آخر دو دولت خاتمی هم بسنجید. (85692)
 
مهران
۱۳۸۷-۰۷-۲۳ ۱۱:۲۲:۵۳
اگر ما از منابع بزرگ گازی خود که با قطر شریک هستیم استفاده نکنیم این کشور قطر است که با سرعت آن را استخراج میکند همانطور که سالها جلوتر از ما آن را کشف و استخراج میکرد و هم اکنون نیز کشور قطر سرمایه گذاری در بخش استخراج گاز خود را دو برابر کرده است (85798)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.