به گزارش الف مذاکرات آستانه، از بهمن سال 1395 با ابتکار عمل جمهوری اسلامی ایران و روسیه و همراهی ترکیه، به منظور حل و فصل منازعات سوریه و پایان بخشیدن به شش سال کشتار، آوارگی و ویرانی در این کشور شروع شد و برای نخستین بار دو طرف اصلی جنگ یعنی نمایندگان دولت قانونی سوریه و نمایندگان گروههای اصلی معارضان مسلح در آستانه پایتخت جمهوری قزاقستان بر سر یک میز نشستند تا از مسیر مذاکره سیاسی راهی برای خروج از جنگ بگشایند.
مذاکره کنندگان ارشد سه کشور ، در مدت یکسال اخیر ، هشت بار گردهم آمده اند ، این مذاکرات نتایج مثبتی در زمینه توقف آتش بس و کاهش تنش در مناطق پر جمعیت سوریه داشته است .دور هشتم مذاکرات صلح سوریه در روز های21 و 22 دسامبر (30 آذرما ه و اول دی ماه ) به میزبانی قزاقستان در شهر آستانه برگزار شد، در این مذاکرات علاوه بر سه کشور ضامن آتش بس شامل ایران، روسیه و ترکیه ، نماینده دولت سوریه ، مخالفان دولت این کشور و نمایندگان سازمان ملل متحد ، آمریکا و اردن نیز به عنوان ناظر حضور داشتند.
به گزارش خبرنگار اعزامی الف وزیران امور خارجه سه کشور ضامن در این نشست ، ضمن تجزیه و تحلیل و بررسی نتایج «مذاکرات صلح سوریه روند آستانه» در یک سال گذشته ، در مورد فعالیت های آتی مشترک این سه کشور در زمینه حل بحران سوریه تصمیم گیری کرده و بر پایبندی به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه تاکید کردند.
** بیانیه مشترک وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه در نشست آستانه
به گزارش الف وزرای خارجه سه کشور ایران، روسیه و ترکیه در دور جدید مذاکرات آستانه که به دعوت جمهوری قزاقستان برای حل بحران سوریه برگزار شد، بیانیه‌ای ۲۰ بندی را منتشر کردند.
۲- توافق کردند که تعامل موثری را که تاثیر مثبتی بر وضعیت سوریه و کل منطقه خواهد داشت و خطر تفرقه قومی و نژادی را کاهش خواهد داد ادامه دهند؛
۳- نشست آتیِ سه‌جانبه سران را که در تاریخ ۴ آوریل ۲۰۱۸ در ترکیه برگزار خواهد شد مورد توجهِ ویژه قرار دادند؛
۴- رضایت خود از کمک عینی فرایند آستانه در بهبود وضعیت سوریه طی سال گذشته ابراز کرده، در این راستا بر موفقیتِ تلاش‌های جمعیِ خود در مبارزه با تروریسم بین‌المللی، به‌ویژه شکست داعش در سوریه و ایجاد شرایط مساعد برای حل و فصل سیاسی بر پایه قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل تاکید ورزیدند؛
۵- تاکید کردند که فرایند آستانه و دستاوردهای آن به ابزاری موثر در کمک به صلح و ثبات در سوریه تبدیل شده است؛
۶- عزم مشترک خود مبنی بر ادامه تلاش‌های هماهنگ به منظور حصول اطمینان از بازگشت‌ناپذیری روند کاهش خشونت در عرصه میدانی را ابراز داشتند؛
۷- بر پایبندی قوی و مداوم خود به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه تاکید کردند. آن‌ها همچنین تاکید کردند که هیچ اقدامی، صرف نظر از اینکه چه کسی آن را انجام دهد، نباید ناقض این اصولی باشد که طی قطعنامه‌های مربوط در سازمان ملل و بر اساس اراده نمایندگان همه بخش‌های جامعه سوریه، که در کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی به صورت روشن و شفاف بیان گردیده، تایید شده است؛
۸- این اعتقاد خود را تکرار می‌کنند که مناقشه سوریه راه‌حل نظامی ندارد و از پیشرفتِ حاصل شده طی هشت دوره نشست‌های بلندپایه در آستانه با هدف کمک به تلاش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به منازعه سوریه از طریق اتخاذ اقداماتی برای کاهش خشونت در عرصه میدانی، ایجاد اعتماد میان طرف‌های درگیر، بهبود وضعیت بشردوستانه و شتاب بخشیدن به تلاش‌ها برای دست یافتن به راه‌حلی سیاسی استقبال کردند؛
۹- وضعیت اجرای یادداشت تفاهم مورخ ۴ می ۲۰۱۷ درباره ایجاد مناطق کاهش تنش در سوریه را مورد توجه قرار داده و بر عزم خود مبنی بر ادامه اجرای مُفاد آن در زمینه هر چهار منطقه کاهش تنش تاکید کردند، و همچنین تاکید نمودند که ایجاد مناطق کاهش تنش در هیچ شرایطی نباید حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضیِ جمهوری عربی سوریه را تضعیف کند؛
۱۰- بر عزم خود مبنی بر ادامه همکاری به منظور نابودی نهایی داعش، جبههالنصره و همه دیگر افراد، گروه‌ها، تشکل‌ها و موجودیت‌های وابسته به القاعده یـا داعش در سوریه که از سوی شورای امنیت سازمان ملل شناسایی شده‌اند و جلوگیری از جابه‌جایی آن‌ها به دیگر کشورها و مناطق تاکید کردند؛
۱۱- بر لزوم کمک به سوری‌ها در بازگرداندن وحدت کشورشان و دستیابی به راه‌حلی سیاسی برای مناقشه کنونی از طریق فرایندی فراگیر، آزاد، عادلانه و شفاف با راهبریِ سوری و مدیریت سوری که منجر به یک قانون اساسی برخوردار از حمایت مردم سوریه وانتخابات آزاد و عادلانه با مشارکت همه سوری‌های واجد شرایط تحت نظارت سازمان ملل شود، تاکید ورزیدند؛
۱۲- از برگزاری کنگره گفتگوی ملی سوریه در سوچی در تاریخ ۳۰ ژانویه ۲۰۱۸ به عنوان کمکی عمده در شتاب بخشیدن به روند حل سیاسی با کمک سازمان ملل استقبال کردند و بر پایبندی و حمایتِ خود از تصمیمات اتخاذ شده در کنگره سوچی، به‌ویژه تشکیل کمیته قانون اساسی و تسهیل هر چه سریع‌ترِ اغاز کارِ آن در ژنو، با کمک فرستاده ویژه دبیرکل سازمان ملل در سوریه تاکید کردند؛
۱۳- از نمایندگان دولت جمهوری عربی سوریه و مخالفینی که به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی و ماهیت غیرفرقه‌ایِ سوریه پایبندند و نیز از جامعه بین‌المللی خواستند که از کار کمیته قانون اساسی پشتیبانی کنند؛
۱۴- بر ضرورت اطمینان یافتن از دسترسی بشردوستانه سریع، ایمن و بدون مانع به نواحی آسیب‌دیده از منازعه جاری تاکید ورزیدند؛
۱۵- نگرانی خود را از نقض مداوم رژیم آتش‌بس ابراز داشته، به عنوان ضامنین رژیم آتش‌بس اعلام کردند که تلاش‌های خود را در راستای حصول اطمینان از رعایت توافقات مربوط افزایش خواهند داد؛
۱۶- از قطعنامه ۲۴۰۱ شورای امنیت سازمان ملل در واکنش به وضعیت اسفناک بشردوستانه در سراسر سوریه، به‌ویژه غوطه شرقی، یرموک، فوعه و کفریا، استان ادلب، شمال استان حماه، رکبان و رقّه استقبال کردند؛
۱۷- آمادگی خود مبنی بر ادامه تلاش‌ها برای اجرای مُفاد قطعنامه فوق‌الذکر با هدف تقویت رژیم آتش‌بس و بهبود وضعیت بشردوستانه در سراسر جمهوری عربی سوریه ابراز داشتند و از همه طرف‌ها خواستند، از جمله از طریق ارسال کمک‌های بشردوستانه بیشتر، تسهیل مین‌زداییِ بشردوستانه، احیای امکانات زیرساختیِ اساسی (از جمله تاسیسات اقتصادی و اجتماعی) و محافظت از میراث فرهنگی و تاریخی، کاملاً از این فرایند حمایت کنند؛
۱۸- از برگزاری نخستین نشست کارگروه آزادی بازداشت‌شدگان/ربوده‌شدگان و تحویل اجساد و شناسایی مفقودین پیش از برگزاری نشست وزرا استقبال کرده، اعتقاد خود را ابراز میدارند که تلاش‌های این کارگروه موجب ایجاد اعتماد بیشتر میان طرف‌های درگیر در سوریه گردد؛
۱۹- مراتب قدردانی صمیمانه خود را از جناب آقای نورسلطان نظربایف، رئیس جمهوری قزاقستان، و مقامات این کشور بابت حمایت از فرایند آستانه و میزبانی نشست‌های بین‌المللی درباره سوریه ابراز داشتند؛
۲۰- تصمیم گرفتند که نشست بین‌المللی بلندپایه بعدی درباره سوریه در اواسط ماه می ۲۰۱۸ در آستانه برگزار شود.
مشروح گزارش خبرنگار اعزامی الف به نشست سه جانبه آستانه را در ادامه می‌خوانید:
پس از اظهارات ابتدایی وزیر خارجه قزاقستان در نشست آستانه، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه صحبت‌های خود را در خصوص روند آتش بس در سوریه مطرح کرد و پس از آن وزرای خارجه ایران و ترکیه پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران دیدار کردند.
** لاوروف در آغاز نشست آستانه گفت: برخی از کشورها به دنبال تجزیه سوریه هستند. من مطمئن هستم ما طرف درست تاریخ هستیم.
وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه یکی از مهمترین مشکلات سوریه تفکیک معارضه با تروریست ها است گفت: امریکا ضرورت مبارزه با تروریست ها را خواهد فهمید.
لاوروف تاکید کرد: برخی گروه ها نمیخواهند اشتی کنند و در همین رابطه در حال صحبت با امریکایی ها هستیم. وزیرخارجه روسیه بر ضرورت توجه به قطعنامه های بین المللی و توافقات درباره سوریه تاکید کرد.
در ادامه وزیر خارجه روسیه با بیان اینکه یکی از مهمترین مشکلات سوریه تفکیک معارضه با تروریست ها است گفت: امریکا ضرورت مبارزه با تروریست ها را خواهد فهمید.
لاوروف تاکید کرد: برخی گروه ها نمیخواهند اشتی کنند و در همین رابطه در حال صحبت با امریکایی ها هستیم.
وزیرخارجه روسیه بر ضرورت توجه به قطعنامه های بین المللی و توافقات درباره سوریه تاکید کرد.
پایان نشست وزیران خارجه و حضور در کنفرانس خبری پایانی نشست آستانه
** اهم صحبت های ظریف وزیر خارجه کشورمان در نشست خبری آستانه
بیانیه مشترک امروز در آینده سوریه نقش مهمی دارد.
وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه بیان کرد: روند استانه تنها روند موفق درباره سوریه بوده است.
همه مناطق تحت اشغال در سوریه باید در دسترس کمک رسانی قرار بگیرد.
سوریه تنها راه حل سیاسی دارد و باید توسط مردم سوریه شکل بگیرد.
ظریف همچنین اظهار داشت: بیانیه سه وزیر زمینه همکاری را فراهم می کند.
** گزیده صحبت های لاوروف در نشست خبری استانه
ما نتایج کار را در این اجلاس بررسی کردیم و از سال ۲۰۱۷ هشت مذاکرات مفید برای کاهش تنش در سوریه انجام شد. ما توانستیم داعش و گروههای تروریستی را نابود کنیم.
ما توانستیم در چارچوب همکاری سه جانبه تاکید کنیم. امروز ما توافق به راه حل سیاسی در سوریه توافق کردیم. صحبت بر روند سیاسی سوریه است و انها باید خودشان سرنوشت کسور خود را تعیین کنند.
ما نتایج کار را در این اجلاس بررسی کردیم و از سال ۲۰۱۷ هشت مذاکرات مفید برای کاهش تنش در سوریه انجام شد. ما توانستیم داعش و گروههای تروریستی را نابود کنیم. تلاش های بی اساس برای تضعیف اجلاس استانه انجام میشود و انها دوست ندارند که سوریه به عنوان کشوری مستقل باقی بماند.
با توجه به متشنج شدن اوضاع در غوطه شرقی بمب باران های دایمی در دمشق و کمک های بشردوستانه که فرستاده میشود بهانه ای برای اتهامات واهی به روسیه میدهند و تهدیدات و حملات یک جانبه امریکا بر سوریه پذیرفتنی نیست.
شاهد تلاش برخی کشور های غربی برای جلوگیری از زیر ضربه رفتن تروریست ها هستیم.
مشکلات زیادی در غوطه شرقی وجود دارد اما امیدواریم معارضان در این منطقه از ترویست ها جدا شوند.
به کمک سازمان ملل و صلیب سرخ در این موضوع کار کردیم.
در غوطه شرقی مسایل امنیتی وجود دارد و فقط مشکلاتی با افرادی وجود دارد که میخواهند از این منطقه خارج شوند.
دیروز ۱۲ هزار نفر از غوطه شرقی خارج شدند.
** صحبت های چاوش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در نشست خبری اجلاس سه جانبه استانه
دستاوردهای استانه در مورد اتش بس بسیار مهم است و توانستیم تا حدی به بهبود وضعیت کمک کنیم و همچنین تضمین کنیم که نتایج ژنو هم ادامه داشته باشد و توافقات خود در سوچی و استانه را عنوان کردیم.
نشست بعدی در ترکیه یا ایران است. همه طرف ها باید فعالیت این کمیته را پیگری کنند.
خشونت در سوریه را باید کاهش بدهیم و به خصوص نگرانی در غوطه شرقی را باید از بین ببریم.
ما در مورد جدا کردن گروههای معارض با تروریست ها نیز صحبت کردیم.
ما باید تلاش تروریست ها را کاهش بدهیم.
ما باید با همه تروریست ها مبارزه کنیم و نباید اجازه دهیم تروریست ها از برخی مناطق خارج شوند. باید حساسیت در مورد تروریسم داشته باشیم.
** حاشیه های جنجالی نشست خبری استانه
چالش لفظی وزیر خارجه روسیه با وزیر خارجه ترکیه درباره عفرین و غوطه
یک دیپلمات نزدیک به هیات روسیه در حاشیه نشست خبری استانه گفت: در جریان نشست بسته وزیران خارجه سه کشور ایران روسیه و ترکیه مولود چاوش اوغلو قصد گنجاندن موضوعی علیه دولت سوریه را داشت اما با واکنش تند وزیرخارجه روسیه مواجه شد. لاوروف به کنایه به چاوش اوغلو گفت اگر بنا به گنجاندن این بند باشد ماهم پیشنهاداتی داریم، اشاره لاوروف به لشکر کشی ترکیه به عفرین بوده است.
سوالی که وزیر خارجه ترکیه را به هم ریخت
در نشست خبری وزیران خارجه ایران ترکیه و روسیه در استانه یک خبرنگار قزاقستانی درباره اشغالگری ترکیه در عفرین سوریه سوال کرد که مولود چاوش اوغلو بر افروخته شد!
وزیر خارجه ترکیه با خشم گفت من نمیدانم این رسانه ها برای چه اینجا هستند! چاوش اوغلو در ادامه حرف هایش گفت من به این سوال نمیتوانم جواب بدهم.
** همچنین در حاشیه نشست آستانه وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و قزاقستان دیدار و گفتگو کردند.
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه که به منظور شرکت در اجلاس سه جانبه ایران، روسیه و ترکیه به آستانه پایتخت قزاقستان سفر کرده است، صبح امروز به دعوت همتای خود، در صبحانه کاری وزیر خارجه قزاقستان شرکت کرد.
وزرای امور خارجه ایران و قزاقستان در این دیدار بر اجرای توافقات فی‌مابین دو کشور بویژه در زمینه های انرژی، ترانزیت، سرمایه گذاری مشترک و افزایش مبادلات تجاری تاکید کردند.
تاکید بر تسهیل صدور روادید برای فعالان اقتصادی، رفع موانع همکاری های بانکی و علاقمندی شرکت های قزاق برای سرمایه گذاری در ایران در بخش های حمل و نقل از دیگر مسایلی بود که در این دیدار مورد بحث و گفتگو قرار گرفت.
وزرای خارجه ایران و قزاقستان همچنین در خصوص مهمترین مسایل منطقه ای و بین المللی تبادل نظر و رایزنی کردند.
حضور ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در نشست آستانه
لحظه ورود وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه به محل نشست آستانه درباره سوریه
هتل ریکسوز آستانه، مهیای برگزاری اجلاس وزاری خارجه ایران، روسیه، ترکیه و قزاقستان با محوریت سوریه
محل برگزاری اجلاس سه جانبه آستانه دقایقی قبل از شروع نشست
