به گزارش الف، تقریبا از همان روزهای اول در مجلس دهم سه فراکسیون ولایت به ریاست حمیدرضا حاج بابایی نزدیک به اصولگرایان، مستقلین به ریاست کاظم جلالی نزدیک به لاریجانی و دولت اعتدال و امید به ریاست محمدرضا عارف نزدیک به اصلاح طلبان تشکیل شد. رقابت سه فراکسیون تا امروز این امر را مشخص کرده که هیچ کدام از آنها از اکثریت تعیین کننده در مجلس شورای اسلامی برخوردار نمی باشند و هر فراکسیون برای پیروزی در تصمیماتی که در صحن مجلس گرفته می شود نیازمند همراهی حداقل بخشی از فراکسیون های دیگر می باشد.

مروری بر انتخابات دو سال گذشته هیات رئیسه مجلس دهم نیز موئد این موضوع است.

با این که اصلاح طلبان بعد از برگزاری انتخابات مجلس دهم مدعی پیروزی بودند اما انتخابات هیات رئیسه در سال اول چندان بر وفق مراد آنها نبود و آنها در وزن کشی همان ابتدای مجلس برای کسب مهمترین کرسی هیات رئیسه ناکام ماندند. نمایندگان مجلس دهم در سال اول و در روز 11 خرداد 95 ، علی لاریجانی که مورد حمایت فراکسیون ولایت و مستقلین بود را با 237 رای به عنوان رییس مجلس انتخاب کردند. در آن روز محمدرضا عارف ( که دو روز قبل یعنی 9 خرداد با 103 رای در مقابل 173 رای در رقابت با لاریجانی برای هیات رئیسه موقت شکست خورده بود) نامزد ریاست مجلس نشده بود و مصطفی کواکبیان کاندیدای اصلاح‌طلب ریاست مجلس نیز تنها موفق به کسب 11 رای شد. عدد 103 عارف در انتخابات هیات رئیسه موقت را می توان سقف رای اصلاح طلبان مجلس دهم دانست. به عبارتی این رای سیاسی اصلاح طلبان و  فارغ از دیگر خطوط متمایز مانند مسائل قومی ، منطقه ای و ... در مجلس دهم می باشد.

 البته در انتخاب دیگر اعضای هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی بخصوص نواب، فراکسیون امید موفقیت بیشتری کسب کرد؛ چرا که هم مسعود پزشکیان و هم علی مطهری از لیست امید انتخاب شده بوده اند. البته این موفقیت محصول ائتلاف فراکسیون امید با فراکسیون مستقلین بود؛ اتفاقی که موجبات دلخوری فراکسیون ولایت را فراهم کرد. در واقع نمایندگان طرفدار جریان اصولگرایی بدلیل آنکه در جریان انتخاب رئیس مجلس با فراکسیون مستقلین همراهی کرده بودند انتظار داشتند حداقل بتوانند یکی از کرسی ها نائب رئیسی را بدست آورند اما در این مهم موفقیتی بدست نیاوردند.  

دیگر اعضای هیات رئیسه تقریباً به صورت برابر بین سه فراکسیون مجلس تقسیم شده بودند. چنانچه غلامرضا کاتب، محمد آشوری تازیانی و بهروز نعمتی از فراکسیون مستقلین، امیر حسین قاضی زاده، اکبر رنجبرزاده و احمد امیرآبادی از فراکسیون ولایت و علی اصغر یوسف نژاد، محمد علی وکیلی و محمد قسیم عثمانی از فراکسیون امید به کرسی های ناظران و دبیران دست پیدا کردند. 

در سال دوم کمی ترکیب کرسی های هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی دچار تغییر شد. در 10 خرداد 96، علی لاریجانی با کسب 204 رای موفق به حفظ کرسی ریاست مجلس شد. اما دو کرسی هیات رئیسه مجلس از فراکسیون امید به فراکسیون اصولگرایان منتقل شد. بدین گونه کرسی های محمد قسیم عثمانی و علی اصغر یوسف نژاد به اسدالله عباسی و محمد حسین فرهنگی اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی رسید.

رایزنی سنگین برای انتخابات سومین سال هیات رئیسه

سومین انتخابات هیات رییسه مجلس در حالی قرار است چهارشنبه 9 خرداد برگزار می شود که از هفته های گذشته فراکسیون های مختلف مجلس جلسات و رایزنی های خود را آغاز کرده اند.

اعضای فراکسیون مستقلین در روزهای اخیر بر این امر تاکید داشته اند که می توانند به غیر از کرسی ریاست مجلس درباره دیگر کرسی ها با دو فراکسیون امید و ولایت، مذاکره و ائتلاف کنند.

صحبت اصلی فراکسیون مستقلین را مهرداد لاهوتی، سخنگوی آنها چند روز قبل این گونه عنوان کرد:« دو گزینه در مورد لیست مطرح است نخست این که ما رییس و نواب رییس را تغییر ندهیم و بقیه اعضای هیات رییسه مجلس به صورت 3-3-3 از میان سه فراکسیون مجلس انتخاب شوند یا بر اساس گزینه دیگر این که ما رییس را حفظ کنیم و برای نواب رییس نیز گزینه انتخاب کنیم و بقیه اعضای هیات رییسه هم به صورت 3-3-3 انتخاب شوند».

بررسی موضع گیری های اعضای فراکسیون ولایت اما نشان دهنده این است که آنها هنوز به یک جمع بندی نرسیده اند. در این باره سیدحسین نقوی‌حسینی، سخنگوی فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس ضمن تاکید بر این که طبق رای مجمع عمومی فراکسیون برای هر 12 پست هیئت‌رئیسه، لیست مستقل ارائه می‌شود، اظهار داشت: معنای لیست مستقل از سوی فراکسیون نمایندگان ولایی برای انتخابات هیئت‌رئیسه مجلس به این معنی نیست که افرادی که در  لیست این فراکسیون قرار می‌گیرند، با دیگر فراکسیون‌ها مشترک نباشند و از طرفی هم معنای آن این نیست که حتما افراد مشترک باشند.

اما به نظر می رسد فراکسیون اصولگریان بدلایلی مانند کاهش بعد نظارتی مجلس شورای اسلامی، بحران موسسات مالی و اعتباری، به سرانجام نرسیدن سوال از رئیس جمهور، نوسانات بازار ارز و ... تا کنون از هیات رییسه مجلس دهم رضایت ندارند. این را می توان از صحبت های حمیدرضا حاجی بابایی، رئیس فراکسیون ولایی مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با ایلنا متوجه شد.

دیروز حاج بابایی تصریح کرد: مجلس باید یار و یاور دولت در تصمیم‌ها و عملکردها باشد اما در این بین نباید وظیفه اصلی آن که تصمیم‌گیری و نظارت است فراموش شود.

رئیس فراکسیون ولایی مجلس شورای اسلامی گفت: از دیدگاه من مجلس باید فراکسیونی اداره شود و خواسته همه فراکسیون‌ها که نماینده‌های مردم هستند، شنیده شود و نه فقط طیفی خاص. نمی‌توان مجلس را با انحصار اداره کرد. فراکسیون امید و فراکسیون ولایی مجلس سهمی در امور اجرایی آن ندارند.

رئیس این فراکسیون در همین گفت‌وگو تاکید کرده است: «ائتلاف‌ها در مجلس در دو سال گذشته شکست خورد، نمی‌خواهم بگویم باید با کنار زدن افراد این چارچوب را عوض کرد اما ما به مردم و احقاق حق آنها بدهکاریم.»

امروز روزنامه دولتی ایران درباره این فراز از گفته های حاج بابایی نوشته است: « تاکید او بر انکار کنار زدن افراد برای عوض کردن چارچوب می‌تواند اعلام رضایت نسبت به ماندن علی لاریجانی در جایگاه رئیس، به شرط داشتن سهم بیشتری از هیات رئیسه و خصوصاً ترکیب نواب برای اصولگرایان باشد».

البته در روزهای اخیر زمزمه هایی مبنی بر احتمال ورود خود حاج بابایی به میدان رقابت برای کسب کرسی ریاست مجلس و یا احتمال ائتلاف تاکتیکی فراکسیون اصولگرایان و امید شنیده شده که فعلاً بعید به نظر می رسد.

اما برخلاف فراکسیون اصولگرایان، به نظر می رسد جریان امید در مجلس در پی معرفی عارف برای کرسی ریاست مجلس می باشد اگر چه آنها نیز به جمع بندی نهایی نرسیده اند.

مسعود رضایی، نایب رییس کمیسیون اجتماعی و نماینده اصلاح طلب شیراز درباره تصمیم فراکسیون امید به ایلنا می گوید:« تصمیم گرفتیم که حتماً برای ریاست مجلس کاندیدای مستقل داشته باشیم و آقای عارف به این منظور وارد رقابت شود».

بهرام پارسایی، دیگر عضو فراکسیون امید نیز به ایسنا گفته که «مراجعات مکرری ازسوی اعضای این فراکسیون برای کاندیداتوری آقای عارف در انتخابات ریاست مجلس وجود دارد.»

اما فرج‌الله رجبی، عضو دیگر این فراکسیون به تسنیم گفته«اعضای فراکسیون امید در این جلسه{منظور جلسه دیروز است} درباره گزینه‌های فراکسیون برای هیئت‌رئیسه مجلس، به جمع‌بندی نهایی نرسیدند و تصمیم نهایی به جلسه بعدی موکول شد».

هرچند عارف نشان داده اهل ریسک نیست و در میدانی که تردیدهای جدی برای موفقیت او وجود داسته باشد حاضر نخواهد شد .

به گزارش الف، از آن جا که هنوز هیچ کدام از فراکسیون ها به جمع بندی نهایی درباره ترکیب لیست خود دست پیدا نکرده اند  تا روز چهارشنبه که انتخابات هیات رئیسه برگزار خواهد شد رایزنی ها و مذاکرات هر سه فراکسیون ادامه خواهد داشت. گفتنی است بر اساس آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی، اعضای هیئت‌رئیسه مجلس که متشکل از 12 نفر هستند، با رای اکثریت نمایندگان برای یک سال آینده انتخاب می‌شوند.