نرگس باستان در ایسنا نوشت: روستای گردشگری ورکانه در استان همدان با قدمت 400 ساله در 20 کیلومتری جنوب شرقی شهر همدان و در دل دره آبشینه قرار گرفته و از آنجا که سنگ، اصلی‌ترین مصالح به کار رفته در ساخت بناهای این روستا است به روستای سنگی شهرت یافته است.
روستای ورکانه همدان که به عنوان نگین گردشگری روستایی این استان شهرت یافته است با سنگ‌های لاشه که تمام کوچه‌های آن را احاطه کرده‌اند و زیر نورهای موضعی به رنگ قهوه‌ای سوخته درمی‌آیند، تصاویر اروپای دوران رنسانس را یادآور می‌شود.
بافت کالبدی، چشم اندازهای طبیعی، سادگی معماری خانه‌ها، بافت متراکم روستا و استفاده از مصالح بومی و محلی، این روستا را در میان 20 روستای هدف گردشگری استان همدان به یکی از شاخص‌ترین روستاها تبدیل کرده است.
کوچه باغ‌های باریک و پر پیچ‌و خم و شیب‌داری که هم پا و مطابق با جریان طبیعی جوی آب ساخته شده، چشمه‌های فراوان میان روستا، درختان سر به فلک کشیده و خانه‌های قدیمی با پنجرههای مشبک چوبی و معماری سنتی روستا هوش از سر گردشگر می‌رباید و هر بیننده‌ای را به تحسین این همه زیبایی وا می‌دارد.
عناصر تاریخی همچون اصطبل مهری خانم و قلعه اربابی، مراکز فرهنگی همچون حمام و مسجد جامع روستا، وجود ایوان‌ها و فضاهای نیمه باز در خانه‌های روستایی و سکوهای نشستن رهگذران در میان کوچه‌ها از مهمترین گزینه‌های گردشگری روستای ورکانه است که باعث شده در فهرست آثار ملی به ثبت برسد و اکنون به عنوان منطقه ویژه گردشگری مطرح باشد. همچنین وجود گورستان ساده‌ای در روستای ورکانه که در آن هیچ سنگ قبری دیده نمی‌شود از دیگر مواردی است که مورد توجه قرار دارد.
گذشته از این، محور ارتباط اصلی روستا از شهر همدان نیز دارای مناظر و چشم‌اندازهای زیبایی است که می‌تواند به عنوان محوری توریستی مطرح شود زیرا وجود چشم اندازهای زیبا و مناظر بدیع این محور را یکی از پتانسیل‌های بالفعل شهر همدان کرده است. این محور از جاده همدان - ملایر منشعب می‌شود و پس از عبور از سد اکباتان و روستاهای یلفان، شمس آباد و علی‌آباد به ورکانه می‌رسد.
سازنده نخستین قلب مصنوعی جهان در ورکانه زاده شده است
در گویش کردی «وَر» به معنی «کنار» و «کانه» به معنی «چشمه» است، «ورکانه» نیز به معنی کنار آب و چشمه بوده که رودخانه "ارزانفود" نیز از غرب این روستا عبور می‌کند. ارتفاع این روستا از سطح دریا، 2 هزار و 250 متر و آب و هوای آن در بهار و تابستان، معتدل و در زمستان سرد است. این روستا زادگاه پرفسور موسیوند، سازنده نخستین قلب مصنوعی جهان است که در سال 1315 در این دیار چشم به جهان گشود.
ورکانه روستایی در مجاورت شهرزیرزمینی است
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان همدان با اشاره به اینکه معماری این روستا منحصر به فرد و خاص دارای معماری سنگی است به خبرنگار ایسنا، گفت: به واسطه بافت و معماری خاصی که روستای ورکانه دارد جذب‌کننده گردشگران داخلی و خارجی در سال‌های اخیر بوده و در سال‌های نه‌چندان گذشته کارهای ساماندهی، بهسازی و مرمت بافت فرسوده این روستا توسط الگوهای معماری به وسیله بنیاد مسکن و سازمان میراث فرهنگی انجام شده است.
علی خاکسار درباره یکی دیگر از ویژگی‌های خاص روستای ورکانه، افزود: این روستای بکر در مجاور روستای "ارزانفود" در انتهای سد اکباتان قرار گرفته که این روستا نیز دارای یک شهر زیرزمینی است.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان تاکید کرد: تمامی معابر روستای ورکانه با کمک بنیاد مسکن استان همدان سنگ فرش شده‌اند و در این روستا برای جذب سرمایه‌گذار آماده هستیم.
وی بر احیاء و حفظ بافت سنتی و جلوگیری از تغییر اساسی در بافت روستای ورکانه و بناهای مهم آن از جمله اصطبل تاکید کرد و گفت: روستای ورکانه در حوزه اقامتگاهی می‌تواند بسیار موفق عمل کند. اقلام تبلیغاتی بروشورهای معرفی جاذبه‌های گردشگری و اماکن تاریخی و نقشه‌های گردشگری تهیه شده و پورتال جامع گردشگری استان در راستای معرفی جاذبه‌های طبیعی و تاریخی به گردشگران به‌روز رسانی می‌شود.
سریال علی‌البدل در روستان ورکانه ساخته شد
خاکسار با بیان اینکه ساخت سریال علی‌البدل باعث شده که این روستا مورد توجه هموطنان عزیز قرار گیرد، گفت: تابلوهای راهنمایی و جاده‌های دسترسی به روستاهای هدف گردشگری مناسب‌سازی شده‌اند و این روستاها از لحاظ معابر و وضعیت ساختار مشکل خاصی ندارند.
وی با بیان اینکه کلاس‌های آموزش سنگ تراشی، سبدبافی و عروسک دوزی برای رونق کسب و کار در این روستا برگزار شده است، افزود: ورکانه به صورت خاص در سایت تبلیغاتی همدان 2018 قرار گرفته تا جاذبه آن به همگان معرفی شود.
کمپ گردشگری ورکانه در حال ساخت است
خاکسار با بیان اینکه در این روستا 2 اقامتگاه بومگردی وجود دارد، گفت:بعضی از خانه‌های روستایی به عنوان اقامتگاه برای استراحت گردشگران استفاده می‌شوند. یک اقامتگاه بومگردی، یک مهمانپذیر و 7 خانه روستایی برای ارائه خدمات رفاهی به گردشگران در این روستا وجود دارد. یک کمپ گردشگری و پارک 600 متری نیز در ورکانه در حال ساخت است.
وی با اشاره به اینکه توجه به بافت روستای ورکانه همدان از اولویت‌های میراث فرهنگی است، عنوان کرد: روستاهای هدف گردشگری نقش مهمی در جذب گردشگر به استان همدان ایفا می‌کنند. بازسازی و مرمت آثار تاریخی ورکانه به بخش خصوصی واگذار شده است.
نبود شبکه فاضلاب معضل جدی ورکانه است
دهیار روستای ورکانه با بیان اینکه ورکانه به عنوان نخستین روستای هدف گردشگری همدان در طول سال میزبان بسیاری از گردشگران است، اما نبود فاضلاب معضل جدی این روستاست، اظهار کرد: یکی از مشکلاتی که اهالی روستا نمی‌توانند منازل خود را در اختیار گردشگران بگذارند، نبود شبکه فاضلاب است که با رفع این مشکل وضعیت این روستا نیز تغییر خواهد کرد.
ورکانه یک ساعت در روز آب دارد
داوود کزازی با بیان اینکه سالیانه نزدیک به 20 هزار نفر از ورکانه بازدید می‌کنند، گفت: در این روستا منبع ذخیره آب داریم که یک ساعت آب را باز می‌کند و بعد از این ساعت تا روز بعد آب نداریم.
مهاجرت معکوس به ورکانه رخ داده است
کزازی ادامه داد: در ورکانه بیش از 200 خانوار زندگی می‌کنند که بیشتر به باغداری و کشاورزی مشغول هستند. طی دوسال گذشته مهاجرت معکوس در این روستا رخ داده است
چشمه آب ورکانه با معدن کاری خشک شده است
سید مصطفی هاشمی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب روستایی استان همدان در خصوص مشکل آب شرب روستای ورکانه گفت: چشمه‌ای که آب این روستا از آن تامین می شده به دلیل کم شدن بارندگی در این منطقه و معدن کاری خشک شده است. برنامه‌ریزی‌های لازم برای تامین آب این روستا از کوه‌های محدوده روستا انجام شده است. ما به دنبال کسب اعتبار لازم برای لوله‌کشی به ورکانه هستیم.
وی با اشاره به محدود شدن منابع آبی استان، گفت : در ورکانه به دلیل داشتن بافت سنگلاخی امکان حفر چاه وجود ندارد.
