به گزارش الف، دولت آمریکا در ادامه تصمیمات زنجیره ای و مستمر خود برای اعمال فشار حداکثری بر ایران و بویژه در راستای تضعیف و بی اعتبار کردن هر چه بیشتر برجام، تصمیم خود را مبنی بر عدم تمدید معافیت های اعمالی بر برخی از بخش ها و سایت های برنامه هسته ای کشورمان را اعلام کرده است. بر اساس این تصمیم، شرکت های روسی، چینی و اروپایی که براساس برجام مشمول معافیت هایی در ارتباط با نیروگاه اراک و بوشهر بودند به ترتیب 60 روز و 90 نود روز فرصت دارند هرگونه فعالیتی که مشمول این معافیت ها می شود را متوقف کنند.

براساس برجام ایران امکان نگهداری اورانیوم غنی شده بالای 3.67 را نداشت ولی در مقابل این امکان را داشت که اورانیوم 20 درصد غنی شده برای استفاده در نیروگاه تحقیقاتی تهران را وارد کند و همچنین سوخت مصرفی آن را به خارج از ایران انتقال دهد. در مورد مدرن سازی و نوسازی نیروگاه اراک هم با لغو این محدودیت ها، شرکت هایی که به این موضوع کمک می کردند باید فعالیت های خود را متوقف کنند.

با وجود خروج آمریکا از برجام از سال 2018 دولت این کشور معافیت های مرتبط با برجام در برخی از بخش های برنامه هسته ای ایران را لغو نکرد اما، در آخرین تصمیم خود برای تحت فشار قرار دادن ایران، لغو این معافیت ها را اعلام کرده است. اینگونه رفتارهای آمریکا با نظر داشت این نکته که بر مبنای برجام و در ماه اکتبر، تحریم های تسلیحاتی سازمان مللی ایران لغو خواهد شد، قابل پیش بینی بود و در حالیکه روسیه و اروپایی ها به دنبال حمایت از تداوم بقای برجام و زنده نگه داشتن آن هستند، باید این انتظار را داشت که واشنگتن گام های بعدی و جدیدی را با هدف هر چه کوچک تر کردن دامنه امتیازات و مزایای ایران از این توافق  و در نهایت از بین بردن کامل این توافق بردارد. 

اعلام اخیر دولت آمریکا مبنی بر لغو معافیت ها بر نیروگاه اراک، تحقیقاتی تهران و بوشهر را با ابوالفضل ظهره وند کارشناس مسائل سیاست خارجی و سفیر اسبق کشورمان در افغانستان و ایتالیا در میان گذاشتیم.

ابوالفضل ظهره وند در این خصوص گفت: اقداماتی که مقامات آمریکایی در مورد برجام انجام دادند و معافیت‌ تحریم‌های مربوط به نوسازی راکتور اراک، تامین اورانیوم غنی شده برای راکتور تحقیقاتی تهران و صادرات سوخت های مصرف شده و باقیمانده راکتور را لغو کردند، قطعا نقض قطعنامه 2231 است و عملا خواسته اند به زعم خود، برجام را از بین ببرند. جمهوری اسلامی ایران باید از اقدام آمریکایی ها فرصت سازی کند و در شرایط جدید، تمام دستاوردهای هسته ای خود را به گذشته برگرداند.

ظهره‌وند افزود: در واقع این اقدام جدید آمریکا، دست ایران را برای بازگشت به برنامه هسته ای خود باز کرده است؛ چرا که این آمریکایی ها هستند که تمام مفاد برجام را نقض کرده‌اند و بر آن اصرار دارند و حتی پایبندی دیگر طرف ها به برجام را هم بر نمی تابند. طبق گفته کاندولیزا رایس، مشکل اصلی آمریکایی ها مسئله هسته ای ایران نیست بلکه آنها با اصل جمهوری اسلامی ایران مشکل دارند و این بهانه ای بود که دموکرات ها طراحی کردند تا به بهانه موضوع هسته ای ایران، اصل نظام را از بین ببرند.

وی تاکید کرد: بنده تصورم این است که با روی کار آمدن ترامپ در این سه سال و همچنین شیوع بیماری کرونا، ایران میتواند از فرصت به وجود آمده استفاده کرده و محیط بین الملل را به نفع خود تغییر دهد و واقع بینانه  با درس گرفتن از برخی از اشتباهات گذشته از جمله اعتماد به غرب، به داخل تکیه کرده و برای شرایط پس از کرونا آماده شود.

سفیر سابق کشورمان در افغانستان و ایتالیا علت اقدام اخیر دولت آمریکا در لغو این معافیت ها را اینگونه توضیح می دهد: معتقدم اظهارات پمپئو برای فرار از بحران ناشی از شرایط داخلی آمریکاست؛ چرا که در حال حاضر اگر اعتراضات داخلی در این کشور با همین روند پیش برود امکان دارد تغییرات داخلی اساسی رخ دهد و دموکرات ها هم نخواهند توانست شرایط را بهبود بخشند. با توجه به اتفاقات بین المللی و تحولات داخلی آمریکا و شیوع کرونا به نظر می رسد که حکمرانی بر جهان برای آمریکا با این شرایط ممکن و مقدور نیست. لذا جمهوری اسلامی ایران باید از این فرصت به نفع خود بهره برداری کند.

ظهره‌وند در پایان با اشاره به موعد اکتبر 2020 برای لغو تحریم های تسلیحاتی سازمان مللی علیه ایران گفت: به نظر می رسد که اظهارات مقامات آمریکایی به خصوص پمپئو نیز نشان از این دارد که برجام در حال محو شدن است و هر چقدر هم که به اکتبر نزدیک تر می شویم این موضوع مشهودتر می شود لذا ما باید از فرصت های به وجود آمده استفاده کرده و اجازه ندهیم  اتفاقات هفت سال گذشته تکرار شود.