ساختار آموزشی یک کشور نقش بسزایی در استقلال و موفقیت آن کشور در سطح منطقهای و بینالمللی را دارا میباشد. هر اندازه ساختار آموزشی یک کشور از رویکردهای نوین و محتوای درسی و علمی غنیتر بهرهمند باشد مردمان آن کشور از نظر علمی آموزشی و فرهنگی در جایگاه بالاتری در جهان قرار خواهند گرفت. بنابراین در سیستم آموزشی ایران به خصوص مدارس می باید تلاش کرد که درس هایی را به دانش آموزان آموزش داد تا سطح علمی فرهنگی و عملیاتی آنها افزایش یابد. در این راستا آموزش زبانهای خارجی به دانش آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است دانستن زبانهای خارجی در مدارس ایران باعث گستردگی ارتباط افراد با دنیای بین الملل خواهد گردید.
تدریس زبان انگلیسی از سوم یا چهارم ابتدایی:
با توجه به اینکه زبان انگلیسی به عنوان زبان رایج ارتباطی بین کشورهای دنیا از نظر علمی و اجتماعی مورد استفاده قرار می گیرد تدریس زبان انگلیسی در سیستم آموزشی ایران از کلاس هفتم تدریس گردد. اهمیت یادگیری زبان انگلیسی سبب گردیده است که بیشتر خانوادهها، بخصوص خانوادههای ساکن در شهرها، با توجه به توان مالی و یا میزان دسترسی به موسسات زبان انگلیسی تلاش نمایند که از دوران ابتدایی و یا حتی پیش دبستانی فرزندان خود را جهت فراگیری زبان انگلیسی به موسسات آموزش زبان انگلیسی بفرستند.
از جمله مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد عبارتنداز:
باعث صرف هزینه مالی بر خانواده ها میگردد حضور دانش اموزان در موسسات زبان در بعدازظهرها، باعث از دست دادن وقت آموزشی نسبت به انجام تکالیف مدرسه میگردد. همچنین عدم توانایی مالی و یا عدم دسترسی خانوادهها به موسسات آموزش زبان انگلیسی، بخصوص در روستاها، باعث برمیگردد که عده زیادی از دانشآموزان از رقابت در آموزش زبان انگلیسی بیبهره گردد که در ادامه موجب می گردد که این دسته از دانش آموزان نسبت به دیگر دانش آموزان شرکت کننده در موسسات زبان، در تست زبان انگلیسی در کنکور سراسری درصد کمتری را کسب نمایند که یک نوع تبعیض آموزشی محسوب میگردد.
و با توجه به اینکه تدریس زبان در مدارس ایران از کلاس هفتم شروع میگردد، متاسفانه دانشآموزان ایرانی فرصت کافی برای تسلط به زبان انگلیسی را نخواهند داشت; که در صورت ادامه تحصیل دانش آموزان در سطوح بالاتر دانشگاهی، لزوم تسلط به زبان انگلیسی را بطور بارزتری برای آنان آشکار خواهد گردید. در این صورت دانشجویان و پژوهشگران برای ادامه ارتباطات علمی و پژوهشی خود مجبور به صرف وقت برای آموزش زبان انگلیسی می گردد که باعث هزینههای مالی و زمانی مضاعفی برای دانشجویان و پژوهشگران می گردد. به نوعی میتوان گفت که با اختصاص دادن وقت این دسته از افراد برای یادگیری زبان انگلیسی، یک نوع دوباره کاری در آموزش زبان انگلیسی در سیستم اموزشی ایران میباشد که باعث ضررهای هنگفت مالی، زمانی و آموزشی به کشور میگردد.
از طرفی اندیشمندان در حوزه یادگیری زبان، نظریه دوره حیاتی Critical Period را مطرح مینمایند. این نظریه بیان می دارد که یک کودک با توجه به اینکه در سنین ٨-١٠سالگی به گرامر زبان مادری و همچنین در زمینه نوشتن تسلط پیدا می کند، این سنین بهترین زمان برای یادگیری زبان دوم میباشد در بیشتر کشورهای اروپایی یادگیری زبان خارجی تا قبل از ١٠ سالگی صورت میگیرد. در کشورهایی از جمله آلمان، فنلاند، سوئیس، لهستان، پرتقال, ژاپن زبان انگلیسی بین حدو سنی ٨ تا ١٠ سالگی در مدارس این تدریس میگردد.
بنابرین با توجه به نظریه علمی “دوره حیاتی” و تاکید بر شروع تدریس زبان خارجی در سنین ٨-١٠ برای یادگیری زبان دوم، و همچنین حل مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد که در قسمی قبل بیان شده است می باید زبان انگلیسی از کلاس سوم یا چهارم ابتدایی بصورت مدرن و پیشرفته در نظام آموزشی ایران تدریس گردد تا در پایان کلاس نهم دانش آموزان بتوانند به فهم و بیان زبان انگلیسی مسلط گردند.
تدریس زبان آلمانی در دبیرستان:
ایران تمایل دارد جایگاه خود را به عنوان یک کشور صلح آمیز در خاورمیانه حفظ کند نفوذ خود را در این منطقه تقویت باشد و همچنین سرمایه گذاری خارجی را در بخش اقتصادی جذب نماید. با توجه به اهمیت حوزه های اقتصادی در خودکفایی کشورها در سطح ملی و جهانی، ایران باید تلاش جدی و موثری در توسعه زیر ساختارهای اقتصادی و صنعتی انجام دهد. این تلاش ها باعث تقویت اقتصاد ملی و خودباوری در حوزه های مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و آموزشی در سطح منطقه ای و جهانی را برای ایران موجب خواهد گردید.
ایران با استفاده از متخصصین علمی و دانشگاهی خود در حوزه های مختلف کشاورزی صنعتی ماشین سازی و انرژی و با همکاری کشورهای پیشرو در این زمینه ها از جمله آلمان، میتواند زیرساختارهای لازم برای تولید کالاهای اساسی و باکیفیت در حوزههای مختلف بازارهای داخلی و منطقهای را توسعه بخشد. برای صورت بخشیدن به این امر مهم، ایران میتواند در زمینههای مختلف علمی، اقتصادی و تجاری، تعاملات گستردهای با آلمان برقرار نماید تا زیر ساختارهای اقتصادی کشور را توسعه و گسترش دهد که این خود باعث تاثیر بسیار زیادی در خودکفایی ایران خواهد داشت. توسعه همکاری های گسترده با آلمان باعث به وجود آمدن اقتصاد امن و پویا در ایران خواهد شد که این موجب خواهد گردید که کشورهای دیگر دنیا و بخصوص کشورهای اروپایی ترغیب گردند در بخشهای مختلف اقتصادی در ایران سرمایهگذاری داشته باشند که ادامه مستمر این همکاری تاثیر بسیار زیادی در نزدیکی سیاسی و اقتصادی بین ایران و اتحادیه اروپا را در بر خواهد داشت.
آلمان به عنوان کشور مدرن صنعتی و برخوردار از زیرساخت های اقتصادی مطمئن، نقش بسیار تاثیرگذاری در سیاست های کلان اتحادیۀ اروپا دارد. تأثیرگذاری اقتصاد و صنعت آلمان بر اقتصاد اروپا و جهان، موجب بقدرت رسیدن آلمان به عنوان یک کشور تاثیر گذار در تصمیم گیری های جهانی گردیده است. آلمان از از کشورهای مؤسس اتحادیۀ اروپایی و امروزه گردانندۀ اصلی امور این اتحادیّه است، و اینکه مقر بانک مرکزی اتحادیه اروپا، مجری به جریان افتادن یورو، در شهر فرانکفورت آلمان میباشد. تمامی این نکات بیان شده نشان دهنده قدرت عملیاتی آلمان در حیطه های سیاسی و اقتصادی در سطح منطقه ی و جهانی میباشد.
کشورهای آلمان، سوییس و اتریش اشتراکات زبانی و فرهنگی و نژادی بسیار زیادی بین آنها موجود میباشد که این موجب نزدیکی گرایش های سیاسی و اقتصادی کشورهای اتریش و سویس به آلمان میگردد. با توجه به جایگاه آلمان، اتریش و سویس در اروپا و از طرفی با توجه به رویکرد بیطرفی و یا عدم دخالت این کشورها در سیاست های کلان ایران، دولت ایران می باید تلاش جدی در جهت افزایش حجم معاملات تجاری، اقتصادی و روابط علمی و فرهنگی با کشورهای آلمان، اتریش و سوییس انجام دهد . یکی از راه های توسعه روابط ایران با کشورهای آلمان، اتریش و سویس در زمینه آموزشی میباشد. در این راستا، تدریس زبان آلمانی در مدارس ایران، تاثیر بسیار زیادی بر گسترش روابط ایران و آلمان، سوئیس و اتریش ایجاد خواهد گردید.
با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری بر اینکه انحصار زبان انگلیسی از مدارس ایران میباید برداشته شود، می توان یکی دیگر از زبان های خارجی از جمله آلمانی، فرانسوی، روسی و چینی را بعنوان زبان سوم خارجی در نظام آموزشی ایران تدریس نمود. لازم بذکر است فرانسه به زبان روم باستان نزدیک است و زبان روسی و چینی از رسم الخط و قوانین گرامری متفاوت از زبان انگلیسی پیروی مینمایند که مشکل در فهم این زبان ها باعث زمانبر بودن یادگیری این زبانها میگردد که در دوران دبیرستان امکان پذیر نمیباشد.
از نظر زبان شناسی، زبان های آلمانی و انگلیسی از نظر لغوی، گرامری و ساختاری هم خانوده می باشند
که حدود 30% کلمات آلمانی و انگلیسی شبیه همدیگر می باشند و از یک ریشه نشات میگیرد. بنابرین با توجه به هم خانواده بودن زبان های آلمانی و انگلیسی و همچنین با توجه به اینکه دانش اموزان ایرانی تا کلاس دهم به زبان انگلیسی آشناییت کافی خواهند داشت، سبب میگردد آموزش و فهم زبان آلمانی برای دانش آموزان ایران بسیار ساده تر و آسانتر از زبان های دیگر گردد. از طرفی، با توجه به نزدیکی تاریخی، فرهنگی و اجتماعی ایران با آلمان و همچنین حجم بالای مراودات اقتصادی، تجاری و علمی با آلمان موجب میگردد تدریس زبان آلمانی در مدارس ایران از درجه اهمیت بالاتری برخوردار گردد. بنابرین این نتیجه گیری را میتوان داشت که زبان آلمانی بعنوان تنها کاندید برای تدریس زبان خارجی دیگردر مدارس ایران تلقی میگردد.
بنابرین با توجه به فرمایشات رهبری بر تدریس زبان های بین المللی در مدارس ایران و حذف انحصار زبان انگلیسی از سیستم آموزشی ایران، و همچنین با توجه به اهمیت ارتقای سطح سیستم آموزشی ایران در مقیاس جهانی، میتوان زبان انگلیسی را در در سیستم آموزشی ایران از کلاس سوم یا چهارم ابتدایی تدریس نمود، و در ادامه از کلاس دهم زبان آلمانی را در مدارس ایران تدریس نمود.