دکتر محسن صنیعی در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد ویروس کووید ۱۹ و ابعاد آن، اظهار کرد: با وجود چند ماه گسترش این بیماری همه‌گیر و انجام تحقیقات گسترده در مورد این ویروس، همچنان بسیاری از ابعاد این ویروس و بیماری ناشناخته مانده و همه زوایای آن مشخص نیست.
وی افزود: پزشکان هنوز در مورد فرآیند دقیق این بیماری ویروسی اتفاق نظر ندارند و عده‌ای این بیماری را ویروسی و شبیه آنفلوانزا و عده‌ای دیگر آن را یک ویروس تاثیرگذار بر خون می‌دانند.
این داروساز با بیان اینکه شیوه ابتلای افراد به کووید ۱۹ در چهار فاز ملایم، متوسط، حاد و بحرانی تقسیم بندی می‌شود، تصریح کرد: تقریبا ثابت شده که میزان و مقدار ورود ویروس به بدن، بر شدت و ضعف ابتلا به این بیماری تاثیر دارد.
صنیعی ادامه داد: اگر حجم زیادی ویروس وارد بدن شود، سیستم ایمنی بدن قادر به غلبه بر ویروس به نخواهد بود، از سویی دیگر با ورود حجم کمتر ویروس به بدن، سیستم ایمنی وظیفه مقابله را به خوبی انجام داده و در دفع ویروس موفق خواهد بود.
ضرورت رعایت بهداشت برای کاهش ورود ویروس به بدن
وی اهمیت رعایت بهداشت فردی و فاصله گذاری اجتماعی را از این منظر مهم تلقی کرد و گفت: در صورت رعایت بهداشت فردی و فاصله گذاری اجتماعی به شیوه صحیح، می توان از ورود مقدار زیاد ویروس به بدن و به تبع آن ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.
به گفته این داروساز، به هرحال ویروس وارد بدن می‌شود و اگر در حجم کم باشد، بدن توان غلبه دارد، اما در صورت ورود بیش از حد ویروس، سیستم ایمنی با شکست مواجه و بدن درگیر بیماری می‌شود؛ به همین دلیل کادر درمان به جهت مواجهه با بیماران متعدد و احتمال ورود مقادیر زیاد ویروس بیشتر در معرض خطر هستند و رعایت بهداشت و فاصله گذاری اجتماعی همین نقش بازدارنده در ابتلا به بیماری را دارد.
صنیعی در توضیح روش‌های درمان دارویی بیماری کووید ۱۹، اظهار کرد: بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در چند فاز ملایم تا حاد تقسیم بندی می شوند. دسته اول بیماران، افرادی هستند که در نمونه برداری از حلق و بینی تنها تست PCR آنها مثبت است و علائم دیگری ندارند، برای این دسته از بیماران درمان دارویی خاصی داده نمی‌شود و معمولا پزشک مصرف مایعات، استراحت برای بهبود بیماری و قرنطینه خانگی به منظور جلوگیری از گسترش ویروس را تجویز می‌کند.
وی ادامه داد: در حالتی که بیماری یک گام جلوتر رفته و ویروس بر بدن غلبه می‌کند، درمان‌های دارویی نیز انجام می‌شود. از ابتدای شیوع بیماری، داروی هیدروکسی کلروکین تجویز می‌شد که یک داروی ضدمالاریا است و با وجود اثرات کاهش سطح ایمنی، با مکانیسم نامشخص بر روند بهبود بیماری کووید ۱۹ تاثیرگذار است.
صنیعی اضافه کرد: زمانی که بیمار وارد فاز حاد کووید ۱۹ می‌شود، برای درمان از طیف وسیعی از داروها استفاده می شود از جمله دگزامتازون، فاوی پرایور، آزیترومایسین و رمدسیویر. لازم به ذکر است که مصرف دگزامتازون در افراد سالم و یا در مراحل اولیه بیماری نه تنها مفید نیست، بلکه به جهت کاهش سطح ایمنی می تواند خطرناک باشد. بنابراین از مصرف بی رویه این دارو اکیدا باید اجتناب کرد. نکته مهم این است که داروی دگزامتازون در مراحل حاد بیماری مناسب است و برای بیماران با شدت کمتر ابتلا نباید تجویز شود.
هیچ دارویی درمان قطعی کووید ۱۹ نیست
این داروساز با بیان اینکه در موارد حاد بیماری که در اصطلاح به آن طوفان سایتوکاینی گفته می‌شود، پزشکان برای سرکوب بیماری از داروهای بازدارنده استفاده می کنند و در این صورت مصرف کورتون هم تجویز می شود.
وی در توضیح طوفان سایتوکاینی، گفت: به دنبال سرکوب ویروس در بدن، سلول های ایمنی که در محل ورود ویروس حضور یافته اند مقادیر افزایش یافته IFN- I برای جبران تولید می کنند که باعث فراخوانی ماکروفاژ و نوترفیل بیشتر به محل التهاب می شود. در نهایت شاهد طوفان سایتوکاینی هستیم؛ پدیده ای که در آن مقادیر زیاد سایتوکاین به سرعت در پاسخ به عامل عفونی تولید می شود. این پاسخ افسارگسیخته باعث تخریب بافت ریه و نقص عملکرد آن در تبادل گازهای تنفسی می شود.
صنیعی با بیان اینکه افراد کمی وارد فاز حاد بیماری کووید ۱۹ می‌شوند، یادآور شد: در فاز حاد بیماری، معمولا داروی فاوی پیراویر که داروی ضد ویروس است، تجویز می شود. این دارو در ژاپن ارائه شد و هنوز تایید اف دی ای ندارد، اما کشورهای چین و ژاپن اعتقاد به تاثیر این دارو در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ دارند.
وی با تاکید براینکه دیگر روش‌های درمانی این بیماری هنوز تایید و اثبات نشده است، خاطرنشان کرد: آنچه مشخص است، اینکه نهایتا غلبه بر ویروس بر عهده سیستم ایمنی بدن است و داروها تنها می توانند بدن را در مبارزه با ویروس کمک کند.
به گفته این داروساز، دلیل اینکه کووید ۱۹ افراد دارای بیماری زمینه ای و سن بالا را بیشتر دچار عوارض این بیماری و حتی مرگ می کند، به دلیل کاهش سیستم ایمنی بدن این افراد و کاهش توان مقابله سیستم ایمنی در مبارزه با این ویروس است، خصوصا اینکه بدن با حجم بالایی از این ویروس مواجه شود.
وی در مورد روش‌های تقویت سیستم ایمنی بدن، اظهار کرد: نقش ویتامین‌های مختلف در مورد این بیماری مطرح شد و در این میان حرف‌های ضد و نقیض وجود دارد. عده‌ای مصرف زینک را در درمان و پیشگیری از این بیماری موثر می‌دانند و عده‌ای دیگر معتقدند که زینک گیرنده ویروس را فعال می‌کنند و نقش منفی در ابتلا به بیماری دارد، همچنین در مورد مصرف ویتامین سی، عده‌ای معتقدند که نقش بازدارنده دارد و برخی دیگر می گویند ویتامین سی عوارض ریوی ایجاد می کند.
صنیعی تاکید کرد: آنچه مشخص است، اینکه تعداد پزشکانی که تاثیر ویتامین سی و زینک را در مورد این بیماری مفید می دانند، بیشتر است. در مورد مصرف ویتامین ها نکته مهم و حیاتی ویتامین دی است که کمبود آن در بدن می تواند باعث بروز فاجعه شود و با توجه به کمبود این ویتامین در اغلب افراد جامعه مصرف ویتامین د۳ از اهمیت ویژه ای برخوردار است.