باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: معمولا در انتخابات روال اینگونه است که هر حزبی هوادار یکی از کاندیداها شده و در حمایت از او گام بر میدارد؛ از همین رو این توقع میرود که بعد از انتخابات هم عملکرد او را مد نظر قرار دهند؛ حال اگر عده ای در حمایت از یک شخص قدم برداشته و او را به موفقیت رسانده اما سپس در قبال عملکردهای او یا موضعی نگیرند و یا صرفا سری به نشانه تاسف تکان دهند تکلیف چیست؟
هنوز هم در میان اصلاحات هستند افرادی که میگویند در پیروزی روحانی اصلاحات دخالتی نداشته و از همین رو نیز دلیلی برای پاسخگویی از سوی این طیف وجود ندارد؛ پس شاید بد نباشد که به برخی از دلایلی که باعث رای آوردن او در انتخابات شد نگاهی بیاندازیم.
چه کسی گفته روحانی دولت اصلاح طلبان بود؟
حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی؛ یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام بود که در روز ۲۲ فروردین ۹۲، با شعار «دولت تدبیر و امید» رسماً اعلام کاندیداتوری کرد و در کنار سعید جلیلی، غلامعلی حداد عادل، محمدباقر قالیباف، علی اکبر ولایتی، محسن رضایی و سید محمد غرضی پا به عرصه رقابت گذاشت.
در نهایت حسن روحانی توانست با به دست آوردن بیش از ۱۸ میلیون رأی بالاتر از سایر رقبایش به عنوان رئیسجمهور کشور ایران انتخاب شود؛ پیروزی که روزنامه «شرق» وابسته به جریان اصلاحات درباره آن اینگونه نوشته است: نیروهای اصلاحطلب در سال ۹۲ در ابتدا یِکسره بر حمایت از آیتالله مرحوم اکبر هاشمیرفسنجانی سرمایهگذاری کرده بودند تا آنکه در اتفاقی عجیب، او که همزمان رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام بود، از سوی شورای نگهبان ردصلاحیت شد. پس از آن اصلاحطلبان بر دو گزینه متمرکز شدند؛ نخست محمدرضا عارف که روزگاری معاون اول خاتمی بود و یک نیروی کاملا اصلاحطلب و دوم حسن روحانی که گرچه اصلاحطلب نبود، اما رویکردی متعادل در حوزه سیاسی داشت. در نهایت نیروهای اصلاحطلب با حمایت شخص سیدمحمد خاتمی از حسن روحانی حمایت کردند و عارف از حضور در انتخابات انصراف داد.
در نتیجه حسن روحانی در دور اول ریاست جمهوری با حمایت اصلاحات بر سر کار آمد؛ موضوعی که در سال ۹۶ هم به گونهای دیگر اتفاق افتاد. اردیبهشت ماه سال ۹۶ یعنی در بحبوحه انتخابات، رئیس دولت اصلاحات با انتشار یک پیام ویدیویی حمایت خود را از حسن روحانی نامزد انتخابات ریاست جمهوری کشور را اعلام کرد.
پیامی که بخشهایی از آن اینگونه بود:" دولت آقای روحانی دولت موفقی بوده است. با همه محدودیت ها و مشکلات و با امکانات اندکی که داشته و توقعاتی که بوده است، توانسته خدمات خوبی انجام دهد. با روحانی راهی را آغاز کرده ایم و به نیمه راه رسیده ایم. مسائلی را حل کرده ایم و مسائل بزرگتری را باید حل کنیم و با او این راه دشوار را ادامه دهیم". در نهایت روحانی با کسب ۵۱٪ آرا به عنوان یازدهمین رئیسجمهور جمهوری اسلامی ایران انتخاب شد.
محمدصادق جوادیحصارعضو اعتماد ملی هم در گفتوگویی بیان داشته است: اگر اصلاح طلبان در انتخابات ۹۶ از آقای روحانی حمایت نمیکردند، در خوشبینانهترین حالت ایشان ۱۶ میلیون رای داشت که با این تعداد رای قطعا نمیتوانست توفیقی در انتخابات داشته باشد.
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهور هم اظهار کرده است: اینکه در سال ۹۶ در کنار اصلاحطلبان در انتخابات ریاست جمهوری تلاش کردیم، با هم کار کردیم و ایستادیم تا این دولت انتخاب شود درست است و اینگونه هم بود و هاشمی رفسنجانی، رئیس دولت سازندگی نیز میگوید: دکتر روحانی یک هفته قبل از انتخابات ۹۲، سه درصد رأی داشت که با حمایت من به بالای ۵۰ درصد رفت. روزنامه آفتاب یزد برای روحانی تیتر زد بود: اعتماد مجدد اصلاحات به حسن روحانی!؛ اما زمان گذشت و انگار عملکرد روحانی چندان به مذاق جریان حامی او خوش نیامد.
«هزار وعده خوبان» یکی وفا نکند
روزنامه اصلاح طلب ابتکار گزارشی را با تیتر «هزار وعده خوبان» منتشر کرد و نوشت: مهم ترین وعده های انتخاباتی روحانی پس از بهبود اوضاع اقتصادی کشور، صیانت از حقوق شهروندی و گردش آزاد اطلاعات و استفاده همگانی از فضای مجازی و همچنین حفظ برجام و تعامل برای اجرای شدن آن را می توان نام برد. اما در حال حاضر وعده های روحانی با چالش و مشکلات بزرگی روبهرو شده است.
صادق زیبا کلام تحلیلگر اصلاح طلب هم فرد دیگری بود که در این زمینه گفت: روحانی با مردم مانند اطفال صحبت کرده و فکر میکند مردم با حرفهای زیبای او سرگرم خواهند شد. جملاتی مثل اوضاع بهتر خواهد شد، مشکلاتی هست، شایسته سالاری ضروری است، توجه به جوانان در اولویت است و.. برای مردم تکراری شده است.
مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی در گفتوگویی اینطور بیان میکند: زمانی ما برای حمایت از روحانی شب و روز نداشتیم، اما رویمان نمیشود بگوییم حمایت کردیم، ما با اصلاح طلبی که بخواهد لزوما با دولت زلفش گره بخورد لازم نیست هماهنگ باشیم. اما این موج از پشیمانی در بین سلبریتیهای نیز به راه افتاد. باران کوثری، علی کریمی، حمید فرخ نژاد، نوید محمدزاده و عده دیگری نیز از رای خود ابراز پیشمانی کردند. سلبریتیهایی که کاندیدای مورد نظرشان حمایت میکردند کم تر از یک سال نشده چنین واکنشهایی نشان میدهند.
حسن رسولی عضو اصلاحطلب شورای شهر هم در سرمقاله روزنامه آرمان نوشت: اینکه آقای روحانی طی ۸ ماه گذشته به نحو کافی نتوانسته به وعدههای انتخاباتی خود جامه عمل بپوشاند، قضاوتی واقعی و انتظاری به حق است. رای دهندگان به رئیسجمهور انتظار دارند که به وعدههای داده شده پایبند بوده و نهایت تلاش خود را برای پاسخ به وعدهها بهکار ببندد.
رئیس دولت اصلاحات هم از "کمکاریها، خلف وعدهها و کاستیها" در مجلس دهم و دولت حسن روحانی انتقاد کرده و گفته است: دولت و مجلس باید درباره "خلف وعدهها و کاستیها به مردم گزارش دهند". تا اینجای داستان دیدیم که افرادی که با حمایت خود باعث روی کار آمدن دولت تدبیر و امید بودند از او انتقاد میکنند و حالا یک سوال برجام میماند.
پرویز سروری دبیر کل جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی گفته است: «اگر اصلاح طلبان منتقد و مقابل دولت آقای روحانی هستند، پس حامیان روحانی چه کسانی بودند؟» به گفته سروری، اظهارات و موضعگیریهای اخیر رئیس دولت اصلاحات نمیتواند نقش او در رویکار آمدن روحانی را به حاشیه ببرد و کمرنگ کند. این فعال سیاسی تلاش خاتمی برای فاصلهگذاری با دولت روحانی را نوعی فرار رو به جلو توصیف کرد و اظهار کرد: «این تلاشها سودی برای جریان اصلاحات و خاتمی ندارد، چرا که همه ماجرا و گذشته و آینده این جریان برای مردم روشن و مکشوف است.»
در این میان اما شاید بد نباشد که به این نکته هم اشاره شود که حتی تمام شخصیتهای این جریان هم از روحانی اعلام برائت نکرده و هنوز هم بسیاری از آنها معتقدند که اگر امروز هم انتخابات برگزار میشد همان رویکرد قبلی را داشتند. برای مثال «عبدالواحد موسویلاری» در گفتوگویی گفته است که اگر بنا باشد که جریان رادیکال اصولگرا سر کار بیاید که انحصار طلبی در اعماق جامعه نفوذ بکند، باز هم از دولتی مثل دولت آقای روحانی حمایت میکنیم؛ برای اینکه فضا باز بماند و مردم بتوانند حرفهایشان را بزنند و نظراتشان را مطرح کنند.
همچنین غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران نیز گفته است: دولت در بسیاری از ابعاد، چه در عمل چه در حرف و چه برنامهریزی، بسیار مثبت عمل کرده، اما در عین حال ناتوانیهایی هم داشته است. و شاید حسن ختام این گزارش صحبتهای محمد قوچانی "سردبیر روزنامه سازندگی" باشد که گفته است گفت: به هر حال آقای روحانی انتخاب جریان اصلاح طلبی بوده و حتی به آقای عارف ترجیحش دادند. ما موظفیم مسئولیتهای این جریان را بر عهده بگیریم.
حال جریان اصلاح طلب باید پاسخگو باشد که در برابر کاستیهای دولت خود که به آنها نیز معترفند چه اقدامی را مد نظر دارد؟ آیا اینکه ببینند و سری به نشانه تاسف تکان دهند کافیست؟ راستی رویکردشان برای انتخابات بعدی هم دولتی است که در پایانش فقط بگویند متاسفیم؟