تسنیم نوشت: در شرایطی که کمتر از 9 ماه به موعد انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 زمان باقی مانده، گمانه ها درباره گزینه های بالقوه صندلی ریاست پاستور رو به فزونی گرفته و پرداختن به آمدن یا نیامدن چهره های سیاسی به کارزار انتخاباتی 1400 به یکی از سوژه های روتین رسانه های کشور بدل شده است.
در این میان نام برخی چهره ها با بسامد بیشتری در رسانه ها تکرار می شود. از جمله این افراد می توان به علی لاریجانی رئیس سابق مجلس شورای اسلامی اشاره کرد که برغم تکیه 12 ساله بر کرسی ریاست مجلس ترجیح داد در انتخابات مجلس یازدهم شرکت نکند و همین موضوع بود که گمانه زنی ها مبنی بر دورخیز لاریجانی برای تصاحب کلید پاستور را بیش از پیش بر سر زبان ها انداخت.
همچنین خبرهایی که از اردوگاه اصلاح طلبان به گوش می رسد، حاکی از این است که بزرگان این جریان به واسطه عملکرد ناموفق دولت مورد حمایتشان و متعاقب آن سرخوردگی بخش قابل توجهی از بدنه اجتماعی حامی خود، ترجیح داده اند که _حداقل در ظاهر_ بی رغبتی خود به فعالیت در عرصه انتخابات را نشان دهند و فعلا چشم انتظار نتیجه انتخابات آبان ماه در آمریکا باشند تا بر همین اساس تئوری های انتخاباتی خود را طرح ریزی کنند.
اصولگرایان نیز که همانند انتخابات های گذشته لیستی بلند بالا از چهره های منتسب به خود را در میان کاندیداهای حضور در انتخابات می بینند، به تعبیر محمدرضا باهنر در شرایط فعلی در فرآیند تکراری با دوره های گذشته، به دنبال سازوکاری برای رسیدن به وحدت هستند.
اما فارغ از گمانه زنی ها، برخی چهره ها که تاکنون بعضاً نامشان از سوی رسانه ها به عنوان گزینه های احتمالی انتخابات 1400 مطرح شده، به فراخور شرایط به این گمانهزنیها واکنش نشان دادهاند که در این گزارش به برخی از این واکنشها پرداختهایم:
محمدجواد ظریف: در گفتوگوی کوتاهی که اخیراً در حاشیه جلسه هیئت دولت داشت، در واکنش به این سوال که چرا با وجود تکذیب اخیرش ولی باز هم به عنوان یکی از گزینههای بالقوه ریاستجمهوری از او یاد میشود، گفت: «قسم حضرت عباس را میخورم ...» اما جمله خود را به پایان نرساند و در ادامه در پاسخ به این سوال که یعنی شما در هر صورت برای انتخابات نمیآیید؟ با حالتی آمیخته با همان لبخند همیشگی گیت خروج حیاط پاستور را ترک کرد.
البته ظریف در ماه های گذشته در مصاحبه ای که به شکل زنده در یکی از شبکه های اجتماعی داشت، در واکنش به احتمال حضورش در انتخابات 1400 گفته بود: «بهضرس قاطع میگویم در انتخابات 1400 شرکت نخواهم کرد.»
محمدرضا عارف: علیرضا خامسیان مشاور و مسئول رسانه ای عارف، هرگونه فعالیت انتخاباتی وی برای 1400 را رد کرد. با اینوجود علی صوفی از چهره های نزدیک به عارف، از عارف و جهانگیری به عنوان گزینههای بالقوه اصلاح طلبان برای 1400 نام برد.
اسحاق جهانگیری: معاون اول رئیس جمهور که به اعتقاد بسیاری از اصلاح طلبان، کمرنگ شدن او در دولت دوازدهم، با هدف فاصله گرفتن از روحانی و تلاش برای حضور مستقل در انتخابات 1400 است. وی در روزهای گذشته در واکنش به سوالی مبنی بر اینکه گفته می شود شما به عنوان یکی از کاندیداهای 1400 هستید؟ گفت: «چرا سوالات سیاسی می پرسید؟!»
علی نیکزاد: وی که هم اکنون نائب رئیس دوم مجلس است، به موجب کارنامه نسبتاً موفقی که در دوران وزارتش بر راه و شهرسازی دولت دوم احمدی نژاد داشته، در ماه های اخیر نامش به عنوان یکی از گزینه های نشستن بر صندلی ریاست پاستور مطرح بوده است. با این حال نیکزاد در واکنش به احتمال کاندیداتوری اش گفت: «رسانهها آزادند که هرچه دلشان خواست بنویسند ولی بنده تاکنون هیچ مصاحبهای راجع به این موضوع نداشتهام.»
علی لاریجانی: رئیس مجالس هشتم، نهم و دهم که ترجیح داد برای انتخابات مجلس یازدهم دیگر خود را در معرض رای مردم قرار ندهد، در ماه های گذشته همواره به عنوان یکی از گزینه های بالقوه برای انتخابات 1400 مطرح بوده است. با این وجود یکی از نمایندگان سابق مجلس که از چهره های نزدیک به لاریجانی محسوب می شود، هرگونه فعالیت رئیس سابق مجلس برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری را رد کرد.
پدرام پاک آئین مدیرکل روابط عمومی سابق مجلس شورای اسلامی نیز اظهار داشت: بنظر نمیرسد آقای لاریجانی برنامهای برای انتخابات داشته باشد.
محسن رضایی:علی رغم اینکه در دوره های گذشته 4 بار شانس خود را برای تکیه زدن بر صندلی ریاست جمهوری امتحان کرده اما با این حال فعالیت مستمر او در شبکه های اجتماعی، گمانه زنی ها مبنی بر کاندیداتوری مجدد وی در 1400 را افزایش داده است. با این وجود یکی از نزدیکان دبیر فعلی مجمع تشخیص مصلحت نظام، درباره علت افزایش فعالیتهای محسن رضایی تصریح کرد: «تغییری در برنامههای آقای رضایی حاصل نشده و فعالیتهای ایشان در فضای مجازی و غیره مانند گذشته است. سفرشان به استان خوزستان نیز صرفاً به دلیل فرارسیدن سالگرد هفته دفاع مقدس بوده است که هرسال به این استان سفر میکنند.»
سورنا ستاری: در بیش از 7 سالی که مسئولیت معاونت علمی و فناوری رئیسجمهور را بر عهده داشته، کمتر پیش آمده که موضع گیری خاصی در حوزه مسائل سیاسی داشته باشد. اما با این حال نام وی در برخی محافل اصلاح طلب به عنوان یکی از گزینه های این جریان برای 1400 مطرح می شود. در همین رابطه یکی از چهره های نزدیک به ستاری گفت: «با وجود گمانه زنی هایی که مبنی بر حضور آقای ستاری در انتخابات 1400 مطرح می شود، بنده تاکنون هیچ نشانه و علامتی که دال بر فعالیت های انتخاباتی از سوی ایشان باشد، ندیدهام.»
محمدجواد آذری جهرمی: جوان ترین وزیر دولت روحانی که به دلیل فضاهای شاذ خود در فضای مجازی همواره از سوی فعالان سیاسی به عنوان چهره ای مطرح بوده که سودای ریاست جمهوری در سر دارد، اخیرا در گفت وگویی تلویزیونی گفته است: «تا الان برنامهای برای کاندیدا شدن نداشتم هر چند که در همان لحظه اعلام رای اعتماد این زمزمه بین نمایندگان مجلس شروع شد. البته هدف آن کسانی که این موضوع را مطرح کردند این بود که بخواهند حسادت ایجاد کنند که علیه من فضاسازی شود.»
سردار حسین دهقان: وزیر دفاع دولت یازدهم که برخی محافل سیاسی از عزم جدی او برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری 1400 سخن گفتهاند، در واکنش به این مسئله با تایید خبر کاندیداتوریاش گفت:«با قدرت خواهم آمد و معتقدم باید مردم را از این وضعیت فعلی نجات داد.»
سعید جلیلی: وی که یکبار شانس خود را در انتخابات 92 امتحان کرده، در سالهای گذشته نیز با در قالب مجموعه ای تحت عنوان دولت سایه سعی کرده تا با سفر به استانهای مختلف از نزدیک جویای برخی مشکلات کشور شود. یکی از اعضای دفتر وی درباره احتمال کاندیداتوری جلیلی در انتخابات 1400 گفت: «مبنای ایشان این نیست که از قبل مثل برخی سیاستمداران قوایی تشکیل دهد و اعلام آمدن کند. ایشان نگاهی به عرصه سیاست دارد که ورای این اخبار است و اگر ببیند مثل دور قبل شخصی مثل آقای رئیسی هست به کمک وی میآید و اگر هم تکلیف ببیند خودش وارد عرصه خواهد شد.
وی گفت: آقای جلیلی از سال 92 فعالیتهایی مانند دولت در سایه و کارگروههایی داشتند که به هیچ وجه جنبه انتخاباتی نداشته و اساساً هیچگاه تاکنون کلمهای درباره انتخابات نگفتهاند».
عزتالله ضرغامی: رئیس اسبق سازمان صدا و سیماست که نام وی در سال 96 جزو کاندیداهای احتمالی جبهه مردمی نیروهای انقلاب بود. وی فعالیتهایی در فضای مجازی دارد و هرازگاهی با چهرههای سیاسی و فرهنگی از جناحهای مختلف صبحانه کاری میخورد که برخی همین فعالیتها را نشانه حضور او در انتخابات دانستهاند. ضرغامی درباره احتمال حضور خود در انتخابات گفت: اولا تا 1400 کی زنده و کی مرده است؟ پاسخ من همیشه این بوده که من سرباز هستم و مثل ورزشیهایی که روی نیمکت نشسته تا هر زمان لازم شد وارد بازی شود، آماده هستم تا کمک کنم. البته ممکن است هیچ وقت لازم هم نشود اما به هر حال روی نیمکت جمهوری اسلامی هستم و هر زمان احساس کنم که لازم است کمک خواهم کرد.
امیرحسین قاضیزاده هاشمی: وی از اعضای جبهه پایداری است که در این دوره نائب رئیس اول مجلس شد و همین موجب شد تا بهعنوان یکی از کاندیداهای احتمالی نامش در رسانهها مطرح باشد. قاضیزاده اظهار داشت: برخی به صورت "زودهنگام" به دنبال کشاندن فضای سیاسی کشور به عرصه انتخابات هستند که کمکی به حل مشکلات مردم نخواهد کرد. من خدمتگزار مردم بعنوان نماینده مجلس شورای اسلامی هستم و کمکِ مجلس بعنوان نائب رئیس، همین!
عباس آخوندی: وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم که سه بار از سوی نمایندگان استیضاح شد و دست آخر سال 97 برای فرار از استیضاح دوباره، استعفا داد. در ماههای گذشته برخی نمایندگان بهدنبال محاکمه او بهدلیل ترک فعل در دوران وزارت در عدم ساخت و ساز مسکن و افزایش 400 درصدی قیمت مسکن، بودند. او مردادماه امسال در گفتوگو با یکی از رسانههای اصلاحطلب، با بیان اینکه هیچکدام از کاندیداهایی که اسمشان برای ریاستجمهوری مطرح است چنگی به دل نمیزنند، از ایده انتخاباتی خود تحت عنوان «ایدهی ایران» سخن گفت: "با این ایده در ایران، یک گفتمان جدید میتواند شکل بگیرد. این ایده عناصر اقتصادی و سیاسی و امنیتی هم دارد. ایده ایران، فراتر از دولت رفاه است. از نظر من ایده ایران ایدهای است که بنیانهای معرفتی دارد و هم تجربه تاریخی در ایجاد نظم اجتماعی اعم از نظم سیاسی و امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حتی دفاعی...".
پرویز فتاح: وزیر نیرو در دولت نهم که هم اکنون ریاست بنیاد مستضعفان را برعهد دارد. اظهارات اخیر وی در برنامه تلویزیونی نگاه یک درباره اموال بنیاد مستضعفان که در اختیار اشخاص و نهادهای مختلفی بود، موجب شد تا برخی از این صحبتهای فتاح برداشت انتخاباتی کنند. وی درباره احتمال حضورش در انتخابات 1400 بعد از این اظهارات گفت: آیا من این کارها رو میکنم که رئیسجمهور شوم؟ کسی که بخواهد وارد این فضا شود از این کارها میکند؟ مگر عقلم را از دست دادهام که همه را در مقابل خودم قرار دهم؟
محسن هاشمی: فرزند ارشد آیتالله هاشمی رفسنجانی که ریاست شورای شهر تهران را در اختیار دارد و رئیس شورای مرکزی حزب کارگزاران است. علی محمد نمازی عضو حزب کارگزاران، درباره احتمال کاندیداتوری محسن هاشمی میگوید: تاکنون در شورای مرکزی کارگزاران به هیچ وجه صحبتی از کاندیداتوری آقای هاشمی نشده ولی در حزب کارگزاران تنها گزینهای که علاوه بر اجماع گروهی، امکان تایید صلاحیت را داشته باشد، آقای محسن هاشمی است. اگر شرایط تایید صلاحیت باشد، ایشان میتواند گزینه مطلوبی برای اصلاحطلبان باشد.
نام کاندیدا | جناح سیاسی | وضعیت حضور در انتخابات |
محمد جواد ظریف | نزدیک به روحانی | قسم حضرت عباس میخورم که ... |
اسحاق جهانگیری | اصلاحطلب نزدیک به روحانی | چرا سوال سیاسی میپرسید؟ |
علی نیکزاد | اصولگرا | آزادید هرچه خواستید بنویسید! |
محمدرضا عارف | اصلاحطلب | هم آری هم نه |
علی لاریجانی | __ | فعلاً نه |
محسن رضایی | اصولگرا | پاسخ مبهم یکی از معاونان: تغییری در برنامههایش ایجاد نشده |
سورنا ستاری | مستقل | فعلاً نشانهای ندیدهام |
محمد جواد آذری جهرمی | نزدیک به روحانی | حسادت میکنند |
سردار حسین دهقان | __ | با قدرت میآیم! مردم را باید نجات داد |
سعید جلیلی | اصولگرا | یکی از نزدیکان: نگاهش به سیاست ورای این اخبار است |
عزتاله ضرغامی | اصولگرا | فعلاً روی نیمکت نشستهام؛ نیاز باشد میآیم |
امیرحسین قاضیزاده هاشمی | اصولگرا | فعلاً خدمتگزارم و نایب رئیس؛ همین |
عباس آخوندی | اصلاحطلب | میآیم؛ ایده هم دارم! |
پرویز فتاح | اصولگرا | آیا من اینکارها را میکنم که رئیسجمهور شوم؟ |
محسن هاشمی | اصلاحطلب | یکی از نزدیکان: تایید صلاحیت شود، احتمالاً میآید |
درباره شخصیتهایی مانند آقای قالیباف و آقای رئیسی و بعضی دیگر امکانی برای پرس و جوی بیشتر ممکن نشد.