به گزارش الف روزنامه جوان نوشت: «چه کسانی بهتر است در کابینه باشند» با اینکه «من یا مهرههای من باید در کابینه باشیم» فرق میکند. «پیشنهاد» با «اعمال فشار» فرق میکند و همین است که میان مواضع و رفتارهای افراد مختلف درباره کابینه دولت جدید، در هفتههای اخیر تفاوت ایجاد میکند. برخی با لابی، برخی با ژست پیشنهاد، برخی با ابزار رسانه و برخی با سوءاستفاده از حق قانونی خود در رأی اعتماد به وزرا در مسیر اعمال فشار بر ابراهیم رئیسی برای به کارگیری فرد دلخواه خود هستند. در این میان، ابراهیم رئیسی و آنهایی که مورد مشورت او هستند، مسیری سخت پیش رو دارند تا تحت تأثیر این فشارها قرار نگیرند یا فریب دلسوزیهای کذایی را نخورند. گلایههایی غیررسمی از رئیسجمهور منتخب در جلسات غیررسمی و خصوصی شنیده میشود که نگران گرفتن رأی اعتماد از مجلس برای وزرایش است. از آن سو شنیدههایی هم وجود دارد که حکایت از باجخواهی معدودی از نمایندگان مجلس دارد؛ یا حرف من در چینش کابینه باید اعمال شود یا در هنگامه رأی اعتماد به کابینه میدانم چه کنم!
توصیه رهبری به نمایندگان مجلس
بیراه نیست اگر بگوییم در میان همه افراد و جریاناتی که علاقه دارند در کابینه دولت سیزدهم حضور داشته باشند، دست نمایندگان مجلس برای اعمال فشار و تهدید! رئیسجمهور منتخب بازتر از بقیه است. چه آنکه میتوانند به وقت رأی اعتماد مشکل ایجاد کنند و اگر لابیگران ماهری باشند، جمعی را هم با انگیزههای مختلف با خود همراه کنند، شاید حتی باعث رد وزیر مربوطه شوند.
از معدودی از نمایندگان مجلس خبر میرسد که پی سهمخواهی هستند. آنها البته وزنی برای همراه کردن مجلس با خود ندارند، اما اصل چنین رفتاری گرچه تأثیری در چینش کابینه ندارد، اما بی اخلاقی است و برای بی اخلاقی باید نقد نوشت و تذکر داد.
رهبر انقلاب حضرت آیتالله خامنهای همین اتفاق را لابد پیشبینی کرده بودند که در دیدار حدوداً یک ماه پیش نمایندگان مجلس تأکید کردند که «نمایندگان از تلاش برای رسیدن به منصب وزارت یا پستهای اجرایی پرهیز کنند» و فرمودند: «یکی از آسیبها این است که نماینده از اوّلی که وارد مجلس میشود، نقشه رسیدن به فلان پستِ مثلاً اجرایی را در سر خودش بپروراند -که وزیر بشود، مدیر بشود، فلان [مسئول]بشود- نه، این وظیفه نمایندگی بسیار مهم است. اگر انسان برای خدا کار بکند و درست کار بکند، از وظایف اجرایی اهمیتش بیشتر است، یا لااقل در مواردی به قدر آنها اهمیت دارد. این جور نباشد که ما تا وارد مجلس شدیم، به فکر بیفتیم که خب حالا چه کار کنیم که مثلاً در مرحله بعد یا در فلان دولت به فلان پست [برسیم]؛ اینها آسیبها است، مجلس از این قبیل آسیبها دارد. عزیزان من! مراقب باشید؛ شما هنوز اوّل کارتان است بحمدالله، تازه وارد شدهاید و این آسیبها انشاءالله به سراغ شما نیامده و نخواهد آمد [امّا]مراقب باشید. در این زمینه بایستی هیئت نظارت فعّال باشد؛ هیئت نظارتی که نظارت [دارد]بر رفتار نمایندگان بایستی در این زمینه فعّال باشد؛ امّا بیش از نظارت، آن تقوای درونیِ خود شما و مراقبتهای درونی خود شما است که میتواند کارآمد باشد و شما را از این آسیبها محفوظ بدارد.»
لذا هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان هم نباید بی اعتنا از کنار این رفتارهای پشت صحنه معدودی نماینده مجلس بگذرد. یکی از راههای اعمال فشار ساختن لیستهای دروغین از کابینه و انتشار گسترده آن و انداختن نام خود بر سر زبانهاست.
این میان، سید نظام الدین موسوی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس با اشاره به نامه دعوت ۲۲۰ نماینده از رئیسی برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری گفت که امضاکنندگان این نامه دنبال سهم از کابینه آتی نبوده و نیستند. او در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «بنده نویسنده نامه دعوت ۲۲۰ نماینده مجلس از آیتالله رئیسی بوده و بسیاری امضاها را اینجانب اخذ کردم. امضاکنندگان نامه هیچگاه دنبال سهم از کابینه آتی نبوده و نیستند. رئیسجمهور طبق قانون وزرا را معرفی و نمایندگان طبق قانون بررسی میکنند. سهم خواهی در قاموس مجلس و دولت انقلابی نیست.»
سهمخواهی اصلاحطلبان از رئیسی!
اگر سهم خواهی انگشت شماری از نمایندگان مجلس فقط بی اخلاقی است، پیشنهاد برخی اصلاحطلبان برای استفاده از وزرای دولت روحانی در دولت رئیسی و یا گلایه تلویحی از عدم حضور اصلاحطلبان در لیستهای پیشنهادی عجیب و غیرحرفهای است. از جمله محمدعلی نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با اشاره به اینکه اولین اقدام آقای رئیسی که باید انجام شود، «برچیدن تحریمها» ست، گفته که «بنابراین آقای رئیسی باید یک وزیر امور خارجه توانمند و مسلط به امور بینالملل و مناسبات بین کشورها انتخاب کند؛ در همین زمینه پیشنهاد من این است که آقای محمدجواد ظریف را در کابینه نگاه داشته و با سرعت به سایر امور هم رسیدگی کند.»
آیا او از خود نپرسیده که اگر مردم میخواستند محمدجواد ظریف همچنان وزیر خارجه باشد، آیا نباید به عبدالناصر همتی رأی میدادند که صرف نظر از همسویی قلبی و اندیشهای با ظریف، نام او را هم در روزهای آخر تبلیغات انتخاباتی به میدان آورد تا به زعم خود با کمک نام ظریف رأی بیشتری کسب کند و باز هم دو و نیم میلیون رأی بیشتر نیاورد! مردم به رئیسی رأی دادند، چون از امثال ظریف ناراضی بودند. از سویی اگر دلیل پیشنهاد برای نگهداشتن ظریف، توانایی او در رفع تحریمهاست، آیا پس از هشت سال حضور او بر کرسی وزیر خارجه، نباید تحریمها رفع میشدند؟
روزنامه شرق هم دیروز تلویحاً از نبود اصلاحطلبان گلایه کرد: «اگرچه خودش اعلام کرده قصد تشکیل یک دولت فراجناحی را دارد، اما در بین گزینههایی که نامشان برای کابینه مطرح میشود، هیچ چهره اصلاحطلب یا حتی اصولگرای میانهرو یا نزدیک به دولت شنیده یا دیده نمیشود.»
این جریان همان جریانی است که نصف عمر دولت اول روحانی را معترض بود که چرا فلان فرماندار و بخشدار هنوز از دولت قبلی باقی مانده و تغییر نکرده است!
اصلاحطلبان البته به دنبال اختلاف افکنی هم هستند و مدام گزارشهایی دروغین از آنچه سهم خواهی اصولگرایان از رئیسی مینامند، منتشر میکنند، اما فراموش کردند که هنوز پس از هشت سال از تشکیل دولت روحانی و در روزهای پایانی دولت او، دعوای «ما اصلاحطلبان در کابینه روحانی نبودیم» تمام نشده است و همچنان موضوع مشاجره فعالان سیاسی و رسانههای اصلاحطلب از یک سو و دولت روحانی از سوی دیگر است.
کابینه هماهنگ
سید ابراهیم رئیسی در هنگام ثبت نام در وزارت کشور، گفت که «مستقل» آمده است. فی الحال مناقشهای پیرامون این موضوع نیست، اما مستقل بودن از احزاب و جریانهای سیاسی به این معنا نیست که او خود اندیشه سیاسی ندارد و یا اصلاحطلب است. خیلی طبیعی است که او افراد کابینه را از میان همفکران خود انتخاب کند.
جواد آرینمنش، چهره سیاسی اصولگرا، هم در پاسخ به این سؤال که آیا پیشبینی میکنید کابینه رئیسی اصولگراست یا فراجناحی، به خبرآنلاین گفته: «فراجناحیبودن اگر به مفهوم استفاده از نیروهای اصلاحطلب باشد، کمی بعید به نظر میرسد. من معتقدم آقای رئیسی با دست باز کابینه را بچینند و از همه سلایق اصولگرایی در کابینه او حضور داشته باشند؛ چون به هر حال اصولگرایان یک طیف وسیعی شدهاند؛ از آقای لاریجانی تا جریان پایداری و انصار حزبالله یک طیف گستردهای از مجموعه اصولگرایان هستند که سلایق مختلفی را در بر میگیرند.»
رئیسی بدون تعارف
ابراهیم رئیسی، اما نه تعارفی با کسی دارد و نه اجازه میدهد فشارها نظرش را تغییر دهد. رئیسی تحت تأثیر قرار نمیگیرد و همین امر یکی از نقاط قوت اصلی اوست. هم از این رو است که میتوان امیدوار بود او بی اعتنا به فشارها، ژستها و تبلیغات رسانهای نیروهایی را که خود تشخیص میدهد به درد ملت و به کار تحقق وعدههای او میآیند، برگزیند.
پیش از این، مهدی چمران گفته بود: «به هر حال ایشان یک سیاستمدار بزرگ است و آنچه صلاح میداند را رفتار میکند. قاعدتاً ایشان به سهم خواهی نگاه نمیکنند جریانات سیاسی هم فکر نمیکنم به دنبال سهم خواهی باشند و نباید هم داشته باشند سهم خواهی کردن کار درست و صحیحی و منطقی نیست و آقای رئیسی باید آزادانه بتواند آنچه را که میخواهد انتخاب کند.»