خواندنی‌های تاریخ؛ بحران کم‌آبی پایتخت در دوره قاجار

گروه اجتماعی الف،   4010322004

تهران همیشه آب داشته و سرسبز و پر از زندگانی بوده و البته آب در این شهر قدر و منزلت داشته و حساب و کتاب داشته و دعوا هم می‌شده بر سرش؛ آن‌قدر که عزیز بوده. حتی خاطره‌ای هست از یک خارجی درباره دعوا بر سر آب در عهد قاجار.

خواندنی‌های تاریخ؛ بحران کم‌آبی پایتخت در دوره قاجار

به گزارش فارس، ساکنان پایتخت کوهپایه‌ای ایران به برکت مجاورت با رشته‌کوه البرز و وجود قنات‌ها و چشمه‌ها همواره به آب دسترسی داشته‌اند. با این حال آب همواره محدود هم بود و از دوره قاجار که تهران شلوغ و شلوغ‌تر شد برای مصارف کشاورزی و آبیاری باغات بر سر آب دعوا هم بود. معلوم است آب‌ تمیز و باکیفیت برای مصارف شرب و نظافت نیز خواهان بیشتری داشت. «مری وولف شیل» همسر وزیرمختار انگلیس در ایرانِ اوایل دوره ناصری در خاطراتش در سال ۱۲۲۹ شمسی درباره وضعیت آب تهران روایتی دارد، شنیدنی: «در این روز اتفاقی افتاد که ما را کاملا به قدر و قیمت آب در مملکت ایران واقف نمود، به این ترتیب که دو باغبان همراه سه تن از سربازان ایرانی محافظ در ورودی سفارتخانه دوان‌دوان خود را به اتاقی که ما در آن نشسته بودیم، افکندند و من متوجه شدم که یکی از باغبان‌ها مشتی از موهای ریشش را که کنده شده بود در دست دارد و یکی از سربازان نیز دستمالی روی دهانش گرفته که نشان می‌داد دندان‌هایش شکسته است. لباس‌های آن‌ها از بالا تا پایین پاره‌پاره بود. مدام فریاد می‌زد: برای نگهداری باغ وزیرمختار کشته شدم، مُردم! این چه رفتاری است که با باغبان وزیرمختار می‌کنند؟! کاملا معلوم بود که به‌خاطر آبیاری باغ سفارتخانه این معرکه بر پا شده است.

مقداری از آب مصرفی شهر تهران از چاه تامین می‌شود ـ که بسیار کثیف و غیرقابل شرب است ـ و مقداری نیز از قنات‌هایی است که از اطراف به‌نوبت به داخل شهر هدایت شده‌اند. هر هفته به مدت دو روز و دو شب نوبت آب سفارتخانه ماست که باید به‌وسیله یکی از همین قنات‌ها، آب مورد لزوم به سمت سفارتخانه جاری شود ولی چون آب این قنات‌ها معمولا از شمال شهر می‌آید... لذا باید پس از عبور مسافتی در حدود یک مایل و نیم در میان جوی‌های مختلف و محلات لب‌تشنه تهران به ما برسد که البته امر مشکلی است و برای جلوگیری از انحراف مسیر آب، ما محافظین متعددی قدم به قدم در سر راه می‌گذاشتیم تا مواظب باشند که در بین راه، آب به سوی دیگری هدایت نشود و دست‌نخورده به مقصد برسد.

مسلم است که این کار به آسانی انجام‌پذیر نبود و... به مجردی که یکی از محافظین غفلت کند یا از سر پست خود دور شود و یا این‌که به طریقی سبیل او را چرب کنند بی‌درنگ مسیر آب تغییر می‌کند و هر کسی که زورش برسد برای پر کردن حوض و آب‌انبار خود به تکاپو می‌افتد، که نتیجه آن بی‌آب ماندن سفارتخانه و عدم استفاده از جیره نوبتی آب خواهد بود.

برخی افراد مجرایی در زیرزمین از محل جوی تا حوض منزل خود تعبیه کرده‌اند تا بتوانند به این وسیله جریان آب را از جوی به داخل منزل هدایت کنند و البته با توجه به حیاتی‌بودن مسئله آب و نیاز همگانی به آن، این‌گونه سوء‌استفاده از آب مورد احتیاج مردم باعث ناراحتی دیگران می‌شود و غالبا کار را به زد و خورد می‌کشاند و نمونه آن همین بلایی بود که بر سر باغبان‌ها و محافظین سفارتخانه آمد و آن‌ها به‌دلیل آن‌که موضع ضعیف‌تری در برابر سارقین آب ـ که معمولا از پشتیبانی عده‌ای برخوردارند ـ داشتند، کتک مفصلی خورده بودند و نالان و مجروح برای تظلم به نزد ما آمدند...

زارعین نیز برای تصاحب آب به همین‌گونه رفتار می‌کنند ولی چون هستی و زندگی آن‌ها به محصول مزرعه و آبیاری آن بستگی دارد لذا برخورد و مرافعه آنان بر سر آب معمولا شدیدتر است».

yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

  1. چند نکته در باره یک توافق راهبردی

  2. چرا ترامپ با اروپا در افتاده است؟!

  3. عبدالعلی زاده: آماده مذاکره مستقیم با آمریکا هستیم/ شاید ۲ تا ۳ ماه بعد از شروع مذاکرات به توافق برسیم/آمریکا می تواند در ایران سرمایه گذاری کند

  4. اطلاعیه قوه قضاییه درباره قاضی حسینعلی نیری

  5. ۲ قاضی در دیوان عالی کل کشور مورد سو قصد قرار گرفتند/ ضارب خودکشی کرد

  6. پنج اصل برای موفقیت مذاکرات آمریکا با ایران

  7. ظریف: شب قبل از ملاقات دولت با رهبر انقلاب، تماس گرفتند و گفتند بیا، گفتم من نمی‌آیم، تکلیف من را معلوم کنید!/ گفتند با استعفای تو مخالفت می‌شود

  8. ستادکل اظهارات اخیر پیرامون سقوط بالگرد شهید رئیسی را رد کرد

  9. نامه مهم ربیعی به رییس جمهور: ما به اصلاحات سخت اقتصادی نیاز داریم

  10. پزشکیان: باید باور کنیم که می‌توانیم

  11. مجری شبکه من‌وتو: تعطیلی این شبکه برای ایرانیان پشیزی ارزش نداشت | جواد خیابانی را به مزدک میرزایی ترجیح می‌دهم

  12. پزشکیان برای حداد عادل حکم زد

  13. واکنش احمد زیدآبادی به ترور «مقیسه» و «رازینی»

  14. رفیقدوست: خیلی از نفوذی ها دستگیر شدند/ اگر به سوریه نمی رفتیم باید در زعفرانیه با داعش می‌جنگیدیم

  15. محسنی‌اژه‌ای: شهیدان رازینی و مقیسه از خدمتگزاران حقیقی مردم بودند

پربحث‌های هفته

  1. تمرین کشت بادمجان !

  2. جاه‌طلبی هسته‌ای عربستانی‌ها: اورانیوم را غنی‌سازی می‌کنیم/ زنگ خطر برای ایران به صدا درآمد؟

  3. مسلمانی ما و نامسلمانی آنها!

  4. تاکید عبدی بر گران‌کردن قیمت سوخت/ دلایل مخالفت برخی با FATF چیست؟/ هشدار تند نبویان به پزشکیان

  5. سخنان کوچک‌زاده در مجلس

  6. چند نکته در باره یک توافق راهبردی

  7. جلیلی: دولت شهید رئیسی بدون FATF نفت فروخت و واکسن خرید  

  8. تلاش برای ترمیم زخمی که دولت احمدی‌نژاد بر جای گذاشت

  9. چرا ترامپ با اروپا در افتاده است؟!

  10. لطفا جوگیر نشوید!

  11. هشدار «کسینجر» درباره کدخدا!

  12. وقتی حجاب از میان برود، سایر مرزهای اخلاقی فرو خواهد ریخت

  13. راه حل‌های طلایی برای ناترازی برق

  14. اف ای تی اف؛ بد فهمی یا بهانه؟! / انتقال پايتخت از تهران؛ غلط و غيرمعقول/ پایان دیپلماسی یکسویه با روسیه

  15. ظریف: داخل یک سکوی سانتریفیوژ خریداری شده در سازمان انرژی اتمی مواد منفجره بود

  16. فرمانِ امام علی(ع) برای تنبیه و تشهیرِ کارگزارِ خائن

  17. واکنش رئیس کمیسیون امنیت‌ملی مجلس به سخنان علم‌الهدی/ پیام مهم سپاه به دوستان و دشمنان/ سلبریتی‌نماهایی که بویی از فرهنگ نبرده‌اند

  18. عبدالعلی زاده: آماده مذاکره مستقیم با آمریکا هستیم/ شاید ۲ تا ۳ ماه بعد از شروع مذاکرات به توافق برسیم/آمریکا می تواند در ایران سرمایه گذاری کند

  19. بیانیه سپاه پاسداران در پی توافق آتش‌بس در غزه  

  20. مخالفت سردار کوثری با پیوستن ایران به FATF

  21. رئیس‌جمهور تاجیکستان به افتخار پزشکیان فرودگاه را گلباران کرد

  22. پاسخ قالیباف به فریاد و ناسزای یک نماینده؛ روی مواضع اصولی خود ایستاده‌ایم

  23. نامه ۱۲۰ نماینده مجلس به آملی‌لاریجانی: FATF هیچ فایده‌ای نداشته و راه‌های دورزدن تحریم را می‌بندد

  24. بن گویر: آتش بس شود از کابینه استعفا می‌دهم

  25. «فلاکت مسکن» را پایانی هست؟

آخرین عناوین