سردار علایی: تحریف تاریخ جنگ نتیجه جایگزینی علایق با واقعیت است

  4011007093

  نشست "خوانش‌های متفاوت یا تحریف در مطالعات دفاع مقدس" در خانه کتاب و ادبیات ایران با حضور جمعی از پیشکسوتان جنگ تحمیلی، نویسندگان و روزنامه نگاران برگزار شد.

سردار علایی: تحریف تاریخ جنگ نتیجه جایگزینی علایق با واقعیت است

به گزارش ایسنا، سردار حسین علایی بنیان گذار نیروی دریایی سپاه و نویسنده کتاب «تاریخ تحلیلی جنگ ایران و عراق» در این نشست با اشاره به این که تحلیل و برداشت‌ها از وقایع جنگ تحمیلی می‌توانند تغییر کنند، توضیح داد:تاریخ بشر آمیخته با تحریف است به این دلیل که صاحبان قدرت تاریخ را به گونه‌ای می‌نویسند که مبادا برایشان مشکلی پیش بیاید؛ برای همین است که نگاه و تفکرات افراد روی وقایع تأثیر می‌گذارد. نکات ریز باعث تحریف‌های بعدی می‌شود. گاهی وقت‌ها به واقعیت‌ها وزنِ ارزشی (قابل سنجش) می‌دهیم. گاهی هم دچار تحریف‌های معنوی می‌شویم و به یگانی بیش از دیگری می‌پردازیم. یا مثلا سیگار کشیدن فرمانده‌ای را بیان نمی‌کنیم چرا که او را از نظر ایمان و اعتقاد در جامعه به گونه‌ای تفسیر کرده‌ایم که هیچ‌گونه ضعفی را نمی‌توان برایشان قائل شویم.

وی افزود: من اعتقاد دارم تحریف‌ از چیزهای ریز آغاز می‌شود؛ یعنی زمانی که علایق خود را جایگزین واقعیت‌ها می‌کنیم. همچنین گاهی شیوه پرداختن به موضوعات، سازمانی می‌شود. مثلا نظامیان زمان شاه عنوان می‌کنند که موفقیت‌های حاصل شده در جنگ تحمیلی ریشه در قدرت نظامیِ زمان شاه دارد. این در حالی است که اگر روایت‌ها را بر مبنای حقایق یا فکت‌ها قرار بدهیم؛ روایت‌های واحد خواهیم داشت، اما بیان حقایق و برداشت‌ها متفاوت است. همچنین انتخاب گزینشی داده‌ها توسط نویسنده هم نادرست است. سیستم‌های اداری کنترل کننده در زمینه روایت‌های دفاع‌مقدس را باید کنار گذاشت به این معنی که همه ابلاغیه‌هایی که درباره تحقیقات دفاع مقدس و کتاب‌ها هستند باید کنار گذاشته شوند چرا که ممکن است همان سازمان‌های کنترل کننده به نوعی تحریف کننده باشند.

این فرمانده جنگ تحمیلی تأکید کرد: روایت از هر اتفاق می‌تواند واحد باشد به شرطی که داده‌ها یکسان باشند. دلیل اصلی اینکه روایت‌ها متفاوت هستند در دو چیز قابل پیگیری است؛ اول اینکه داده‌ یا دیتاهای تاریخی کامل نیستند و دیگری راویان متفاوت‌اند. برای راویان فاصله گرفتن از تعلقات دشوار است چرا که ذهنیت‌هایی برایشان ایجاد شده که نمی‌توانند آن را کنار بگذارند.

سردار علایی با بیان اینکه در این شرایط ما در نوشتن تاریخ باید مبنای علمی داشته باشیم؛ توضیح داد: بزرگترین مشکل آثار چاپ شده اشتباه در روش تحقیق یا متدولوژی درست، دسترسی به منابع معتبر و غیرقابل رد کردن و دوری از تعلقات است. من سعی کرده‌ام در آثاری که نوشته‌ام این گونه باشم. همچنین پیش از اینکه کتاب چاپ شود آن  را در دست تمامی افراد محقق، منتقد، افرادی که نگاهی ضد من دارند قرار داده‌ام. یکی از راه‌ها برای بی‌طرف بودن و پیشگیری از تحریف در نوشتن، همین است.

بنیانگذار نیروی دریایی سپاه گفت: باید تمام اطلاعات مرتبط با جنگ را آزاد کنند و در دسترس همه برای تحقیق و مطالعه قرار بگیرد. اسناد جنگ ایران و عراق از این جهت ضرورت دارد که یک سوی آن یعنی صدام و حزب بعث، اکنون نیستند. اگر آزادی نوشتن بدون وجود ابلاغیه وجود داشته باشد، تحریف به حداقل خواهد رسید. برای موضوع واحد افرادی که روایت‌هایی متعددی دارند دور هم جمع شوند و مطالبی را بیان کنند. این باعث می‌شود دقت در روایت‌های جنگ بالا برود. باید آزادی نقد به معنی واقعی را قائل باشیم. بعضی از ابلاغیه‌ها و ممیزی‌ها که اعمال می‌شود نادرست است. اگر مطالب بسیار پیرامون جنگ با هر سلیقه نوشته شود بهتر است چون فضای نقد را باز می‌کند. همچنین باید با نگاهی علمی به این موارد بپردازیم. متأسفانه به دلیل ابلاغیه‌ها و نظارت‌ها دانشگاه‌ها نیز که باید کار علمی در زمینه تاریخ جنگ کند به این حوزه ورد پیدا نمی‌کنند.