به گزارش ایلنا، از اوایل آخرین ماه پاییز سال جاری بود که اخبار مسمومیت دانش آموزان استان قم منتشر شد؛ ماجرای مسمومیت‌های زنجیره‌ای دانش آموزان در این استان از ۹ آذرماه آغاز شد که ۱۸ دانش آموز در آن روز با علائم مسمومیت ابراز بیماری کردند. بعد از آن در تاریخ ۲۲ آذرماه در همان مدرسه که یک هنرستان بود، ۵۱ دانش آموز دیگر دچار مسمومیت شدند.
مسمومیت دانش آموزان قمی بار دیگر در تاریخ ۸ بهمن تکرار شد و ۱۵ دانش آموز در مدرسه فاطمیه واقع در صفاشهر قم دچار مسمومیت شدند و ماجرا همچنان ادامه پیدا کرد تا اینکه ۱۸ دانش آموز دیگر نیز در دهم بهمن در مدرسه فاطمیه قم به جمع مسموم شدگان سریالی پیوستند.
مدرسه برقعی حلقه بعدی زنجیره مسمومیت‌ها در مدارس استان قم بود که در تاریخ ۱۲ بهمن ماه ۷ دانش آموز و یک معلم این مدرسه با علائم مسمومیت راهی مراکز در مانی شدند.
روز ۱۶ بهمن ماه مجددا از مدارس امامی، میثم و طاها و دبیرستان دخترانه قرائتی گزارش مسمومیت دانش آموزان منتشر شد و آن روز ۳ دانش‌آموز درگیر شدند. همچنین هنرستان سید حسن برقعی، مدرسه حضرت فاطمه الزهرا (س) و شاهد رضوی در روز ۱۷ بهمن ماه با ۶۱ دانش آموز مسموم مواجه شد و در آخرین آماری که به دست ما رسیده است، ۱۱ دانش آموز دیگر در تاریخ ۲۵ بهمن ماه در مدارس استان قم دچار مسمومیت شده‌اند.
«مسعود ستایشی» سخنگوی قوه قضائیه درباره موضوع مسمومیت دانش آموزان قم گفته است: تا این مرحله متاسفیم از شرایطی که در قم ایجاد شده است. برخی از خانواده‌ها در خصوص مسمومیت دانش آموزان شکایتی را در دادسرای قم مطرح کردند و دادستان و بازپرس با همکاری ضابطین مربوطه و با مساعدتی که آموزش و پرورش داشته در حال بررسی ابعاد آن هستند. مراکز امنیتی و اطلاعاتی و قضایی و پزشکی قانونی در این خصوص جلسات خوبی گذاشتند و کار با دقت پیگیری می‌شود و به محض حصول نتیجه اعلام می‌شود و تا کنون ۳۰ نفر از خانواده‌ها شکایت کرده‌اند.
در این چند ما و تا این لحظه نظرات ضد و نقیضی در خصوص علت مسمومیت دانش آموزان استان قم از سوی مسئولان مطرح شده است و حتی دو تن از نمایندگان این استان مسمومیت‌ها را مشکوک و موضوعی امنیتی دانستند.
«یوسف نوری» وزیر آموزش و پرورش نیز درباره حادثه مسمویت دانش‌آموزان در شهر قم اظهار کرد: گروهی در حال بررسی ماجرا هستند، البته برخی به ما گفته بودند که علت حادثه گاز منو اکسیدکربن است و در این باره از آتش نشانی، سوال پرسیدم که گفتند در برخی مدارس نشت گاز در موتورخانه وجود داشت.
وی با اشاره به اینکه اعلام کردیم وضعیت موتورخانه مدارس اصلاح شود، گفت: برخی دلایل مختلفی را برای این حادثه مطرح کردند که فرصتی برای بررسی داده شده است، البته علت حادثه گاز آمونیاک نبوده است و از رئیس آتش نشانی قم هم دراین‌باره سوال پرسیدم که آن را رد کرد. برای اطمینان از وضعیت سلامت دانش‌آموزان مدارس قم دو روز تعطیل شد. همچنین موتورخانه مدارس را ترمیم خواهیم کرد.
در روز ۲۵ بهمن ماه نیز گروهی از والدین دانش آموزان مسموم شده قمی مقابل فرمانداری تجمع کردند. در همین راستا و به دنبال پیگیری مسمومیت‌های دنباله دار دانش آموزان قمی، با دکتر «مجید محبی» که در حال حاضر به عنوان سخنگوی کارگروه بررسی مسمومیت دانش آموزان قمی این مسئله را از بعد پزشکی و درمانی بررسی می‌کند، گفت‌وگویی داشتیم.
عملیات نمونه‌برداری از محیط، سطوح و هوا توسط گروه‌های تخصصی و تشخیصی
محبی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص آخرین اخبار از علت مسمومیت‌ها در مدارس استان قم بیان کرد: از ابتدا که اعلام شد مدرسه‌ای دچار مسمومیت شده است، بلافاصله گروه‌های امدادی و تشخیصی به مدرسه رفتند؛ گروه‌های امدادی که کار خودشان را انجام می‌دهند و اعزام افرادی که مشکلی داشته باشند به بیمارستان‌ها را برعهده دارند. گروه‌های تخصصی و تشخیصی نیز عملیات نمونه برداری از محیط، سطوح، هوا و… را انجام می‌دهند.
محبی ادامه داد: در مورد بررسی‌های تشخیصی تا به حال با تمام تلاش‌هایی که انجام شده به هیچ عامل شناخته شده و مشخصی در رابطه با مسمومیت‌ها نرسیده ایم. در حیطه درمان نیز بیش از ۹۵ درصد از دانش آموزانی که دچار مشکل شده و به بیمارستان‌ها منتقل می‌شوند، با ۲ تا ۳ ساعت مراقبت و تحت نظر ماندن بهبود می‌یابند و مرخص شده و به منزل خود منتقل می‌شوند.
سخنگوی کارگروه بررسی مسمومیت در مدارس قم ادامه داد: شاید از بین تعدادی افرادی که مسموم می‌شوند، مثلا حدود ۵ درصد از آنها را در مراکز درمانی نگهداریم تا بررسی‌های بیشتری انجام دهیم. برخی نیز ممکن است مشکل زمینه‌ای داشته باشند و ضرورت ببینیم که بررسی‌های زمینه‌ای روی این افراد انجام شود.
هیچ کدام از دانش‌آموزان پس از مسمومیت، دچار مشکل ساختاری یا پایدار نشدند
محبی با بیان اینکه در مجموع تا به حال تمام دانش آموزانی که دچار مسمومیت شده‌اند حال عمومی خوبی دارند، افزود: هیچ کدام از این دانش آموزان پس از مسمومیت دچار مشکل ساختاری یا پایدار در جسم‌شان نشده‌اند و بهبود یافته اند. البته برخی از آنها اظهار می‌کنند که ضعف عضلانی دارند یا حالت سرگیجه در آنها وجود دارد که این موارد نیز قابل درمان و پیگیری است. بنابراین تا به حال با مشکل ساختاری که منجر به اشکالی در دانش آموزی شود، مواجه نبوده ایم.
او در مورد تعداد کل دانش آموزانی که تا این لحظه دچار مسمومیت شده‌اند و تعداد مدارس درگیر توضیح داد: از ابتدای هفته جاری نزدیک به ۲۵ مدرسه اظهار مسمومیت در فضای خود کرده‌اند و در خصوص اعزام دانش آموزان درگیر با مسمویت، یک بار ۶۷ دانش آموز مسموم شدند و یک بار دیگر حدود ۳۵ دانش آموز مسموم شدند و تا ظهر روز ۲۵ بهمن ماه نیز حدود ۱۱ مورد دانش آموز را به مراکز درمانی اعزام کرده ایم.
محبی در مورد انجام آزمایش روی دانش آموزانی که دچار مسمومیت شده اند، عنوان کرد: تمام آزمایش‌های خون، نمونه‌های گوارشی، آزمایش ادرار، نوار عصب و عضله، سی تی اسکن مغزی، ام آر آی ریه و مغز و… همه به صورت کامل روی افراد مسموم انجام شده است، اما هیچ کدام مشکل حادی نداشتند. در برخی آزمایشات به دلیل مشکل زمینه‌ای مانند سوء تغذیه، شاید در موردی شاهد کمبود کلسیم یا منیزم و… بودیم، اما این کمبودها هیچ ارتباط معنادار و علمی با موضوع مسمومیت دانش آموز ندارد.
عامل گازها را در مسمومیت دانش آموزان رد می‌کنیم
سخنگوی کارگروه بررسی مسمومیت دانش آموزان قمی در پاسخ به این سوال که آیا احتمال مسمومیت دانش‌آموزان با گاز دی اکسید کربن و آمونیاک وجود دارد؟ ظهار کرد: در بررسی‌هایی که انجام دادیم قویا علت گاز دی اکسید کربن، مونوکسید کربن، آمونیاک و… را در مسمومیت دانش آموزان رد می‌کنیم. شاهدی هم مبنی بر وجود این موضوع نداریم. البته در برخی مدارس موضوع گاز در موتورخانه‌هایشان بررسی شد و در بعضی از این موارد میزان گاز بالاتر از حد مجاز بود، ولی نظر ما این است که مسمومیت دانش آموزان ارتباطی به عواملی که ذکر کردم ندارد. بوفه‌های مدارس نیز بررسی شد و به کلی اگر مشکلی احیانا وجود داشته باشد، از نظر ما علت آن مطلقا خوراکی نیست. ما بیشتر عوامل استنشاقی را مدنظر قرار داده‌ایم البته اگر اصلا چیزی وجود داشته باشد. تا به حال بررسی‌ها روی همه عوامل احتمالی انجام شده و هیچ عامل مشخصی حتی گاز استنشاقی را برای موضوع مسمومیت‌ها پیدا نکرده‌ایم.
هرچه می‌گوییم در حد فرضیه است
محبی تاکید کرد: هرچه می‌گوییم در حد فرضیه است؛ فرضیه‌هایی که در این خصوص منطقی‌تر به نظر می‌رسند.مثلا عامل گاز آمونیاک در مسمومیت‌ها اگر مطرح می‌شود، اصلا به روال این مشکل ربط ندارد. بنابراین ممکن است عوامل دیگری در مسمومیت‌ها مطرح باشد.
او افزود: تمام موارد مسمومیتی که تا به حال پیش آمده با درمان‌های اولیه برطرف شده و هیچ عارضه دائم و ساختاری در دانش‌آموزان نداشتیم و این نظر ما از بعد درمانی است و هرکاری از این منظر لازم باشد در استان قم صورت می‌گیرد که کافی هم هست و تا به حال خداراشکر دانش آموزی فوت نشده، دچار فلج نشده، دچار خونریزی گوارشی و... نشده است. من قویا عرض می‌کنم که هیچ مشکل و هیچ موردی از این مواردی که در دنیای مجازی شایعه می‌کنند نداشته ایم.
شایعات و اضطراب‌ها به نفع دانش‌آموزان نیست
سخنگوی کارگروه بررسی مسمومیت دانش آموزان استان قم با تاکید بر تاثیرات استرس و اضطراب بر دانش آموزان و محیط‌های اضطرابی و فضای مجازی که به آن دامن می‌زنند، بیان کرد: این اضطراب‌ها به نفع دانش آموزان نیست و باعث می‌شود اگر علائم و اثراتی در دانش آموزی وجود داشته باشد، تشدید شود. نظر ما این است که هرچه محیط مدارس و زندگی دانش آموزان آرام‌تر باشد، خیلی راحت‌تر می‌توان مسئله را مدیریت کرد و بهبود برای دانش آموزان خیلی بهتر و سریع‌تر انجام می‌شود.
او در مورد روند مسمومیت‌ها از نظر کمی و سیر صعودی یا نزولی آن نیز گفت: از نظر تعداد مدرسه‌های درگیر، اعزام‌ها بیشتر بوده، البته روند در روز گذشته نزولی بود. در هفته گذشته از نظر تعداد مدارس، تعداد آنهایی که درگیر مسمومیت شدند بیشتر بود، اما در حال حاضر تعداد مدارسی که چنین مشکلی را اعلام می‌کنند، کمتر شده است. در بررسی‌هایی که انجام می‌دادیم، مدرسه‌ای بود که سه بار اعلام کرد که مشکل داریم و هر سه بار بررسی کردیم و هیچ موردی وجود نداشت و اعزامی هم از آن مدرسه به مراکز درمانی نداشتیم. واقعا یک مقدار از این موضوع شایعه، اضطراب و استرس و جوی است که به موضوع داده‌اند و موجب استرس در دانش آموزان نیز شده است و فکر می‌کنند که مشکلی دارند.