خلیلالله کاظمی اظهار کرد: این پروژه به همت متخصصان و تیم تلاشگر سازمان عمران و نگهداری حرم مطهر رضوی و در مدتزمانی کمتر از ۳۰۰ روز به اتمام رسید. این کلانپروژه در بخشهای مختلف و به صورت همزمان، طی زمانبندی از پیش تعیین شده به اتمام رسیده است.
وی ادامه داد: تعویض سنگفرش در صحن انقلاب (عتیق) یکی از مهمترین بخشهای این پروژه است که از مرغوبترین سنگهای بومی و ملی تهیه شده تا این صحن تاریخی و خاطرهساز برای اعیاد شعبانیه و عید نوروز با شکل و شمایلی جدید، میزبان زائران بارگاه منور رضوی در نوروز ۱۴۰۲ باشد.
کاظمی در خصوص ضرورت احیا و بهسازی مجدد این صحن بیان کرد: با توجه به قدمت این صحن و همینطور آخرین بازسازی که در دهه ۸۰ در این صحن صورت گرفت، نیاز بود تا اصلاحات و مرمتهایی در صحن انقلاب صورت گیرد تا از هرگونه آسیب و تهدید احتمالی که با آن مواجه بود، جلوگیری شود. اوایل دهه ۸۰ و پس از احداث رواق دارالحجه سنگفرش آن تعویض شد. جنس سنگهای قدیمی از نوع سنگ خلج بود که حدود ۲ سانتیمتر ضخامت داشت و قریب ۲۰ سال عمر کرده بود.
وی تصریح کرد: این نوع سنگ در مواجهه با شرایط طبیعی، برف، شستشو به ویژه شستشو با شویندهها دچار خردگی شده بود و از آنجایی که ضخامت سنگ نیز کم انتخاب شده بود، نیاز به تعویض مجدد داشت. طبق مطالعاتی که انجام شد، در این صحن به سنگی نیاز داشتیم تا ضخامت آن حداقل چهار یا پنج سانتیمتر باشد و علاوه بر آن با رعایت تنشهای حرارتی، شرایط محیطی و تردد ماشینآلات در آن بتواند طول عمر بیشتری داشته باشد.
کاظمی گفت: جدای از بحث کیفی سنگ، با توجه به از بین رفتن ایزولاسیون کف صحن و نشت رطوبت به سقف رواق دارالحجه که زیر صحن انقلاب واقع شده، تعویض سنگفرشهای صحن انقلاب ضروری بود و نیاز به یک درمان اساسی داشت؛ بنابراین سه ماه آخر سال ۱۴۰۰ طرح مطالعاتی سنگفرش صحن انقلاب آغاز و پس از آن طرح و نقشه اجرای ۶۸۰۰ متر سنگفرش آماده شد. همچنین ضرورت داشت روی ایوان طلا و پنجره فولاد نیز مرمتهایی صورت گیرد. با جمعبندی نهایی از خرداد سال ۱۴۰۱ عملیات اجرایی این پروژه ضمن انجام ایزولاسیون کف صحن آغاز شد و کار به صورت شبانهروزی دنبال شد و طبق زمانبندی که انجام گرفت، پس از ۹ ماه در اسفند ماه این پروژه به اتمام رسید.
سقاخانهای جدید برای زائران
وی ادامه داد: یکی دیگر از زیباسازیهای صحن انقلاب، بهسازی سقاخانه صحن انقلاب (سقاخانه اسماعیلطلایی) بود. سقاخانه یکی از نقاط بسیار پر توجه و ترددی است که در مرکز صحن انقلاب و در مقابل هر چهار ایوان بلند این صحن قرار گرفته است. در طرح بهسازی سقاخانه ضمن توسعه و افزایش تعداد شیرهای آبخوری، به نحوی برنامهریزی شد تا فضای صحن از سقاخانه جدا باشد و نظامات حرکتی و عملکرد صحن و سقاخانه با هم تداخل نداشته باشد.
کاظمی در خصوص معماری جدید سقاخانه نیز گفت: معماری داخلی سقاخانه یک طرح هشتوجهی است که در هر وجه سه شیرآبخوری روی آن نصب شده است. با توجه به حجم بالای مراجعه زائران برای برداشت آب از سقاخانه، فضای داخلی سقاخانه به گونهای طراحی شد که ورودی برادران و خواهران تفکیک شده باشد و شیرها نیز برای آشامیدن طراحی خاص و ویژهای داشته باشد. نورپردازی ویژه داخل سقاخانه، نظام دفع آب و جمعآوری لیوانهای استفاده شده هم از دیگر موضوعاتی بود که به طور خاص و ویژه ساعتها کار کارشناسی انجام گرفته است.
وی در مورد بهسازی شرایط پنجره فولاد حرم رضوی خاطرنشان کرد: از آنجایی که سالها پنجره فولاد تعمیر و بهسازی نشده بود، ضرورت داشت مشبکهای شبکه داخلی آن که دچار فرسودگی و زنگزدگی شده بود، مرمت شود، از همینرو کل شبکه داخلی و بیرونی آن اصلاح و کار نورپردازی پنجره فولاد نیز انجام شد و اصلاحاتی نیز روی کاشیها و بدنه و جداره پنجره فولاد صورت گرفت.
ایوان طلای چشمنواز
وی اضافه کرد: یکی دیگر از اقدامات انجام شده در پروژه صحن انقلاب، بهسازی ایوان جنوبی صحن انقلاب (ایوان طلا) یا همان ایوان نادری بود؛ ایوانی با ۲۱ متر ارتفاع که بدنه آن با کتیبهها و خشتهای طلا تزیین شده است. سنگ بدنه و کتیبههای داخلی این ایوان هم چند سالی است که نیاز به مرمت و اصلاح داشت و این فرصت مناسبی بود تا تمام ایرادات صحن از جمله ایوان طلا رفع شود.
کاظمی ادامه داد: ستونهای سنگی استوانهای جداره ایوان طلا نیز به دلیل آسیب دیدگی شدید تعویض شد اما اصل سنگ به دلیل خاص و فاخر بودن به صورت ویژه نگهداری میشود؛ علاوه بر آن نورپردازی داخل ایوان نیز به طور ویژه انجام گرفت. همچنین نرده سنگی اطراف ایوان هماهنگ با طرح جداره بیرونی سقاخانه طراحی و اجرا شد.
بر اساس گزارش روابط عمومی آستان قدس رضوی، وی تصریح کرد: یکی دیگر از پروژهها در مجموع اقدامات انجام شده در این کلانپروژه، افزایش روشنایی صحن انقلاب بود. افزایش لوکس نوری در تمام صحن، نورپردازی در صحن و غرفههای طبقه بالا، سیستم برق و تاسیسات و همچنین شبکه کل صحن بهسازی شد؛ ضمن اینکه استانداردهای آتشنشانی و اعلام و اطفاء حریق و بهسازی تمام غرفههای ضلع شمالی نیز از دیگر اقداماتی بود که صورت پذیرفت.