بهگزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در نشست و مراسم یادبود مرحوم عماد افروغ که با رونمایی از کتاب «آینده ایران» همراه بود، خانواده مرحوم عماد افروغ، علی رمضانی قائممقام نمایشگاه کتاب، علیرضا شفاه عضو شورای علمی مؤسسه علم و سیاست اشراق، مدیر دفتر اقتصاد سیاسی پژوهشکده شهید رضایی، حامد ملکزاده معاون فرهنگی اجتماعی معاونت اول ریاستجمهوری، عضو شورای مرکزی ستاد پیشرفت و نوآوری، حجتالاسلام علیمحمدی، مدیر مؤسسه معنا و محسن دنیوی، مسئول بنیاد ایران آینده حضور داشتند.
وصیت دکتر افروغ تأسیس بنیادی برای ترویج افکار و اندیشههایش بود
در ابتدای برنامه زهرا کاظمپور همسر زندهیاد «افروغ» در صحبتهایی با ابراز مسرت از اینکه نام و یاد نیکی از دکتر افروغ باقی مانده است، گفت: در مراسم تشییع و تدفین ایشان ترافیک اصلاحطلبان و اصولگرایان صورت گرفت. او همیشه میگفت "چه دوستیها که پای این جناحبندیها ازبین رفت."، امیدوارم ازین پس هم با نشر افکار دکتر که دغدغه اصلیشان بود، دوستیها بیشتر شود.
وی در ادامه افزود: دکتر افروغ همیشه میگفت؛ در طول عمرش شاهد نشر افکارش نبوده است، همیشه امیدوار بود بعد از مرگش این اتفاق رخ دهد و در واقع وصیت ایشان بود که برای این مسئله «بنیاد»ی برای نشر افکارشان تشکیل شود هرکس که میخواهد به کمک ما بیاید تا این اتفاق رخ دهد.
وی اظهار داشت: دکتر افروغ حدود چهل اثر دارند و از مردمسالاری تا عدالت و نظریه علم و عمل، حقوق شهروندی وارد شده است و در واقع نیاز و عطش جامعه را در نظر داشت. رنج مردم و غمشان همیشه برای دکتر مهم بود و همیشه سعی میکرد باری از دوش مردم بردارد، پشت سیاستمداری ایشان فکر و نظریه بود، حتی مباحث آینده را پیشبینی میکردند و برای ایران دلشان میتپید.
وی اضافه کرد: هرزمان که ایران تحقیر میشد یا به پرچم و سرود ایران توهین میشد، بهشدت ناراحت میشدند که "هویت ما پرچم و سرود ماست"، این جمع علم و سیاست است که در ایشان تلفیق شده بود، اما اگر سیاست را رسیدن به قدرت و ثروت بدانیم، از آن فراری بود. او معتقد بود در کشور ما از قدرت به ثروت میرسند درحالی که خیلی کشورها اینطور نیست. او خود برای یک مقاله آنقدر زحمت میکشید، چهلواندی سال باهم زندگی کردیم، یک لحظه کتاب از دستانش نیفتاد جز چند ساعت خواب شب.
وی همچنین یادآور شد: حضور دکتر افروغ در محافل علمی به این علت بود که انقلاب اسلامی باید جهانی شود، از بیست سال پیش ایشان گفتند که "دلار باید از اقتصاد ما حذف شود" و به آن توجه نشد. خیلیها باایشان تماس میگرفتند که ناامید شدند، اما ایشان توصیه به صبر و ناامید نشدن همراه با اخلاص داشتند.
قصه این کتاب به سال پایانی قرن یعنی سال 1400 برمیگردد
محسن دنیوی تدوینکننده این کتاب درباره نامکتاب و اینکه چرا «آینده ایران» نام کتاب انتخاب شده است، گفت: قصۀ این کتاب به سال پایانی قرن یعنی سال 1400 برمیگردد؛ ایده کتاب و دغدغه مصاحبهها پیش آمد و با یک تیم که نزدیک به یک دهه فعالیت نزدیک داشتیم این گفتوگوها را شروع کردیم.
وی ابراز کرد: «آینده ایران» یک ویژگی منحصربهفرد داشت، برای هر موضوع برای گفتوگو یک سابقه طولانی و جبههبندی وجود دارد، لذا مسئله ایران یک عدم قطعیت دارد که یک امکان میدهد که همه درباره آن صحبت کنند و بیندیشند. همه افراد درباره آینده عدم قطعیت قائلاند و چالش امروز ما در این مسیر هممسئله است و آینده ایران این امکان را میدهد تا با دیگران هممسئله شویم.
وی گفت: کتاب از یک ساختار و پرسش از دهه 20 و 30 ایران شروع میشود که همه نیروها همگرا برای توسعه شدند، اما چه شد که نشد؟ دهه 20 و 30 دهههای مهمی برای ایران است و از سال 1301 که دولت مدرن شکل گرفت، مهم شد و سؤالات مهمی در دوران طلایی اقتصاد و انفجار تورمی و چرایی شکلگیری انقلاب اسلامی شکل گرفت.
وی یادآور شد: پرسش پایانی مصاحبه این است که "در پایان قرن هستیم و تصویر آینده دور ایران را چگونه متصور میشوید؟"، و این پرسش خوب و جذابی بود.
ایران امروز بهسمت یک صلح حرکت میکند
سپس علیرضا شفاه نیز در صحبتهایی گفت: ما گاهی گمان میکنیم هر چیزی آیندهای دارد و فکر میکنیم نایاب نیست، اما در دنیای امروز دستکم این شرایط تغییر کرده است، خیلی گفتارهای آیندهنگر افول کردهاند. اروپاییها هم خیلی تلاش کردند طرحی از آینده ارائه دهند، اما بهسادگی نمیشود طرحی از آینده متصور شد، بهنظر میرسد ایران میتواند طرحی از آینده داشته باشد.
وی ادامه داد: کشور ما بهلحاظ تاریخی خود به خودی نیست، بلکه معنای خاصی دارد و مردم ذیل کلمه ایران با هم وحدت پیدا کردهاند و این قابل بحث است. بهنظر میرسد هرچقدر این آیندهها غیرضروری باشند به همان اندازه خانهای برای ایران نیستند و از خطرات ایران را حفظ نمیکنند. ایران امروز بهسمت یک صلح حرکت میکند.
اعتبار یک آینده روشن برای ایران مرهون فعالیتهای دکتر افروغ است
در ادامه مصطفی ملکزاده طراح کتاب و معاون فرهنگی دکتر مخبر نیز در صحبتهایی درباره آینده ایران گفت: اعتبار یک آینده روشن برای ایران مرهون فعالیتهای دکتر افروغ است.
وی افزود: مدتها ما با هم صحبت میکردیم در همین صحبتها دکتر افروغ میگفت؛ "در دل من و قلب من اینقدر رسیدن به این ایران متقن است که گاهی به خدا میگویم به من عمر زیاد دهد تا بارقههای این ایران را ببینم."، بعد مدتها ویژگیهای این ایران را برایم میگفت حتی تصویرسازی میکرد، بعد این صحبتها یکی از ذهنیات من آرزوی این ایران آینده شد.
ملکزاده اظهار داشت: امسال دکتر افروغ در یک خفقان و فشار این رؤیا را زنده نگه داشتند. من همواره چهار سؤال درباره طرح ایران آینده در ذهنم زنده است؛ اول، چرا ایران نزدیک پنجاه یا هشتاد سال است که الگوی توسعه را درون خود نمیتواند هضم کند و پذیرش توسعه را ندارد؟ چرا علیرغم اینکه بههرلحاظ تا حدی زمینه را برای الگوهای توسعه آماده کرده بودیم، الگوهای توسعه در قاموس ایران ما نمیگنجند؟
وی اضافه کرد: دوم، چرا ایران آینده ما آنچنان تصویر حکمرانی فقهبنیان را نمیتواند ترسیم کند، بااینکه قرنهاست با شریعت عجین شدیم؟ سوم، آیا میشود بین ایران آینده مبتنی بر پیشرفت با ایرانی که بخشی از آن محقق شده است، ارتباطی برقرار کرد؟ نسبت ما با توسعه چه خواهد بود و سؤال آخر، نقشه گذار ایران امروز با همه مؤلفهها از ایران امروز به آینده چیست؟
گفتنی است این برنامه بههمت ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره) در نمایشگاه کتاب برگزار شد.