نمایندگان در نشست علنی سهشنبه، ۲۳ خرداد ماه مجلس با بررسی لایحه حمایت از فرهنگ حجاب و عفاف به صورت یک فوریت موافقت کردند. حسین جلالی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره ابعاد این لایحه با همشهریآنلاین گفتوگو کرد. جلالی علاوه بر تشریح عملکرد مجلس و نمایندگان، از برخی رفتارها گلایه و هشدارهایی را بیان کرد تا ضمن توجه به آنها به لایحه آسیب وارد نشود.
مشروح این گفت وگو را در ادامه بخوانید.
مجلس برای حجاب و عفاف طرح داشت ولی درنهایت لایحه دولت به میدان آمد. چه اتفاقی در این مسیر افتاد؟
خود مجلس اول طرح داشت ولی مصلحت را بر این دید که این طرح به قوه قضاییه و دولت فرستاده شود تا بهصورت لایحه بیاید. لایحه آمد ولی نمیدانم چه دستهایی پشت پرده است که هجوم و حمله به لایحه را شروع کرده است. من منکر ضعفهای لایحه نیستم ولی معتقدم افرادی که نمیخواهند بحث حجاب و عفاف قانونمند شود، نمیگذارند منعقد شود، نمیگذارند این هواپیما فرود بیاید تا ما ببینیم مسافرانش چه کسانی هستند؛ روی همان آسمان منهدمش میکنند. این افراد متاسفانه پیوسته میگویند نمیخواهیم این لایحه باشد. وقتی میگویند نمیخواهیم این لایحه باشد، یعنی برگردد و دیگر به مجلس نیاید. ما هر چه میگوییم بگذارید لایحه به مجلس بیاید، آنجا نظر میدهند و در کمیسیون قضایی اصلاح میشود، گوششان بدهکار نیست.
این حملات از کجا صورت میگیرد؟
من معتقدم این هجمه زیاد از خودیها نیست، اگر هم هست از روی سادگی این کار را میکنند. کسانی هستند که نمیخواهند ما در این عرصه قانون داشته باشیم. مجلس روز سهشنبه به لایحه ورود کرد ولی ظاهرا به کمیسیون فرهنگی ارجاع نمیشود، بلکه به کمیسیون قضایی داده میشود که در آنجا دکتر غضنفرآبادی با هماهنگی کمیسیون فرهنگی سعی میکنند کار لایحه را انجام دهند.
چرا روی دوفوریتی و یک فوریتی بودن لایحه اختلاف بود؟
ما میخواستیم لایحه دوفوریتی شود، چون زمان نداریم و سریع میتوانستیم آن را وارد فرآیند آییننامهایش کنیم. اگر لایحه دوفوریتی میشد یکشنبه هفته آینده به صحن میآمد، ولی چون دوفوریتی آن تصویب نشد، فعلا وارد کمیسیون میشود؛ کمیسیون یک ماه لایحه را بررسی میکند. امیدواریم در مجلس بتوانیم با رایزنی با آقای قالیباف لایحه را در اولویت قرار دهیم، چون طرحهای یک فوریتی خیلی زیاد هستند و به عمر این مجلس نمیرسد. لایحه حجاب و عفاف اگر بخواهد روی نوبت بررسی جلو رود، بیش از یک سال طول میکشد. در صحبتهای آقای قالیباف رئیس مجلس هم این نکته وجود داشت این مسئله با بررسی دقیق اولویت دارد. امیدواریم لایحه را پس از یک ماه وارد صحن کنیم.
قوه قضاییه لایحه را تنظیم کرده است یا دولت؟
قوه قضاییه (در لایحه) جرمانگاری کرده است و متناسب با ضوابط خودش به دولت فرستاده است. دولت هم اصلاحاتی روی آن اعمال کرده است و به مجلس فرستاده است.
آقای محمد دهقان معاون حقوقی رئیسجمهور در مصاحبهای به همشهری گفت که مجلس میتواند در قانون مجازات اسلامی مصوب۱۳۷۵ که بیحجابی را جرم دانسته قانونگذاری جدید کند. رویکرد لایحه دولت به مقوله حجاب و عفاف چیست؟ جرمانگاری شده است یا بهصورت تخلف با آن برخورد میشود؟
در این مسئله بیشتر کاهش خدمات اجتماعی مطرح است. برخی فکر میکنند اگر هیچ جریمه مالیای اختصاص پیدا نکرد، فرد بیحجاب میتواند جریمه مالی را بپردازد و به خطایش ادامه دهد؛ این جریمه حد یقف ندارد. مگر وقتی یک خودرو تخلف میکند و جریمه میپردازد میتواند همیشه با سرعت حرکت کند؟ دوربین بعدی را چه میکند؟ فرد بیحجاب ممکن است در روز ۱۰مرتبه جریمه شود. تنها یک مورد جریمه نیست که بگوییم یک میلیون، ۲میلیون یا ۳میلیون کم است. اگر ۱۰مرتبه خطا کند ۳۰میلیون تومان جریمه میشود و در طول ماه ۹۰۰میلیون تومان میشود. برخی افراد نمیتوانند بگویند جریمههای در نظر گرفته شده بازدارنده نیست. برخی میگویند ممکن است یک دوربین چهره یک فرد بیحجاب را یک بار ثبت کند و دیگر تا یک سال ثبت نکند. معلوم است که اگر جلوی دوربین نیاید جریمه نمیشود، ولی طوری زیرساختها آماده شده است که فرد هر روز چندین مرتبه با تدابیری که اندیشیده شده است مواجه میشود.
تجمعی هم جلوی مجلس برگزار شد که چرا طرح پیشنهادی ستاد امر به معروف و نهی از منکر را پیاده نمیکنید. علت چه بود؟
کنار گذاشته نشد. ما همان طرح را به قوه قضاییه دادیم. قوه قضاییه آن را متناسب با قوانین خودش تنظیم و جرمانگاری کرد. قوه قضاییه میخواهد هرگونه قانون جدید عملیاتی و قابل اجرا باشد و در ضوابط این قوه بگنجد. قوه قضاییه خطکش خودش را روی طرح ما اعمال کرد.
یعنی ترجیح دادید لایحهای از سمت دولت داده شود تا اینکه مجلس دخیل در ماجرا شود؟
من به نظرم میآید حکمتی بود که هر سه قوه در این لایحه مشارکت کنند. همه سهمی در آن دارند. چون هر سه در طرح مشارکت دارند ممکن است ضمانت اجرایی طرح افزایش پیدا کند.
این افرادی که میگویید منتقد لایحه هستند چه کسانی هستند؟
من به کسانی که مرتب پیام میدهند و قصد خاصی هم ندارند توصیه میکنم که به لایحه حمله نکنند. این افراد که تحت تاثیر فضای مجازی هستند چه نفعی از تهاجم به لایحه دارند؟ ما معتقدیم قانون بد بهتر از بیقانونی است و قانون حداقلی بهتر از بیقانونی است. ما معتقدیم بیقانونی و هرج و مرج در حوزه حجاب و عفاف باعث خسارت زیادی به کشور میشود. مخالفان بگذارند لایحه اصلاح شود و این همه نمایندگان را تحت فشار قرار ندهند؛ این قدر به نمایندگان مجلس توهین نکنند. من به آنها میگویم بالاخره باید از جایی شروع کرد. ما سعی میکنیم اصلاحات را طوری انجام دهیم که دغدغه متدینین و خانوادههای معظم شهدا، همگی، لحاظ شود.
مخالفان لایحه میگویند مسامحهانگیز است. شما چه نظری دارید؟
خیلی افرادی که این حرفها را میزنند خودشان لایحه را مطالعه نکردهاند. یک نفر جایی از سر دلسوزی حرفی میزند و این افراد احساس تکلیف میکنند و ۲۴ساعته انتقاد میکنند. نمایندگان اسیر شدهاند و ناراحتند از اینکه روزی نزدیک به ۵۰۰پیام دریافت میکنند که در آنها تهدید و توهین میشود. وقتی به این افراد میگوییم عیب لایحه را بگویید میگویند بلد نیستیم؛ تنها فحش میدهند. این به صلاح نیست. تلفن نمایندگان در فضای مجازی پخش است و این پیامها سر هر موضوعی از جمله همسانسازی حقوق، رتبهبندی معلمان، نیروهای شرکتی، کنکوری و ... برای نمایندگان ارسال میشود. آنقدر پیام به نمایندگان ارسال میشود که موبایلهای ما هنگ میکند. این یک خطر است و این افراد باید بدانند وقتی نماینده ناراحت شود ممکن است نتیجه عکس دهد. ما خودمان میفهمیم و لایحه دارد در کمیسیون بررسی میشود. این معنا ندارد که ۲میلیون کنکوری به نمایندگان پیام دهند که چنین و چنان کنید. در مسئله حجاب نیز این اتفاق پیش آمده و دارد نتیجه منفی میدهد و نمایندگان را عصبی میکند.
چه گروههایی این پیامها را سر مسئله حجاب میفرستند. همان افراد دغدغهمند که در خلال صحبتها نام بردید؟
پشت صحنه این اتفاق دشمن است که موجسواری میکند و این افراد را بهعنوان دغدغهمند و دلسوز جلو میاندازد و این بچهها نمیدانند که دارند در زمین دشمن بازی میکنند؛ فکر میکنند دغدغه دارند و دارند خدمت میکنند ولی بهصورت ناآگاهانه قدم برمیدارند. افرادی که نمیخواهند حجاب قانونمند شود، شایعهپراکنی میکنند تا نگذارند ما در این حوزه ضابطهمند و قانونمند شود. متاسفانه خودیها نیز بازیچه دست این نخودیها میشوند و به این لایحه آسیب وارد میکنند.