حجتالاسلام طاهر قلیزاده محمدی کارشناس فقه و پژوهشگر اهل بیت (ع) در گفتوگو با خبرنگار قرآن و فعالیتهای دینی فارس با اشاره به اینکه بر اساس مبانی عقلی و شرعی آنچه اسباب برتری انسانها میشود را باید در مجموعه افکار و اعمال آنها جستوجو کرد، گفت: از همینرو یک انسان در صورتی مثبت ارزیابی خواهد شد که دارای خط فکری و رفتاری صحیح باشد. طبیعی است که تمایل و انجام کارهای ناپسند، انسان را از جایگاه اصلی خود ساقط کرده و اسباب تباهی را برای او فراهم میآورد امری که یقیناً مطلوب نخواهد بود.
یکی از اهداف ابلیس فراهم کردن زمینه فحشا برای انسان است
وی با بیان اینکه خداوند متعال در قرآن کریم یکی از اهداف اصلی ابلیس را فراهم آوردن زمینههای فساد و فحشا و دوری انسان از جایگاه رفیعی که برای آن درنظر گرفته شده معرفی میکند، گفت: لذا به انسان دستور میدهد که در این مسیر اشتباه با شیطان همراهی نداشته باشد چنانکه در آیه ۲۱ سوره نور میفرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ وَ مَنْ یَتَّبِعْ خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاءِ وَ الْمُنْکَرِ؛ ای کسانی که ایمان آوردهاید! از گامهای شیطان پیروی نکنید! هر کس پیرو شیطان شود (گمراهش میسازد، زیرا) او به فحشا و منکر فرمان میدهد!»
موفق کسی است که مانع رسیدن شیطان به هدفش شود
این کارشناس مذهبی ادامه داد: انسانی را میتوان موفق دانست که از دچار شدن به فحشا که مطلوب ابلیس است به صورت کامل خود را محافظت کند.
فحشا چیست؟
محمدی در پاسخ به این سؤال که منظور از فحشا چیست؟ گفت: در کتاب لغت این کلمه را چنین تعریف کردهاند: «الفحشاء: الفاحشه و کل شیء جاوز حدّه فهو فاحش» (الصحاح تاج اللغة، ج۳ ص۱۰۱۴) یعنی هر چیزی که از اندازه خویش تجاوز کرد فاحش خوانده میشود. بر اساس این تعریف میتوان هر گناهی را فاحش و فاحشه خوانده شود، زیرا بنده خطاکار پا را از حد خود و بندگی خدا خارج کرده است چنانکه طبرسی در تفسیر خود چنین آورده است: مراد از فحشا همه گناهان و ترک طاعات است. (مجمعالبیان ج ۲، ص ۱۹۲)
نافرمانی از خدا چه آشکار و چه پنهان پلید است
وی افزود: میل و دچار شدن به نافرمانی از خداوند در جمیع امور امری پلید بوده که انسان را میتواند از مسیر خدا دور کند، لذا خداوند متعال دستور میدهد «وَ لَا تَقْرَبُوا الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَ مَا بَطَنَ (انعام/ ۱۵۱) و به کارهای زشت، چه آشکار و چه پنهانش نزدیک نشوید» اما از دچار شدن به فحشا بدتر این است که یک فرد، ویژگی ابلیس را در خود ایجاد کرده و اسباب تحقق و ترویج فحشا برای دیگران را فراهم آورد!
ترویجکننده فحشا مانند بیماری است که بیماریاش را عمداً به دیگران منتقل کند
این کارشناس فقه ادامه داد: در مثالی دنیایی و قابل حسّ میتوان این مسأله را به فردی که مریض است اما خود را از دیگران دور نگه میدارد، با کسی که مریض است اما با فراهم آوردن مقدمات و شرایطی، اسباب سرایت این بیماری را به دیگران فراهم میآورد تشبیه کرد که یقیناً مورد دوم مورد مذمّت و سرزنش تمامی صاحبان فکر و اندیشه خواهد بود. امری که خداوند متعال درباره آن چنین میفرماید و عذابی دردناک را وعده میدهد: «إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَه فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَه وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ (نور/ ۱۹) کسانی که دوست دارند زشتیها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناکی برای آنان در دنیا و آخرت است؛ و خداوند میداند و شما نمیدانید!»
کسی که خود را نابود کند با کسی که خود و دیگران را نابود کند تفاوت دارد
محمدی با بیان اینکه انسانی که دچار خطا و لغزش است خود را در معرض سقوط قرار داده است، گفت: کسی که نه تنها خود بلکه قصد به نابود کشاندن دیگران را دارد در مرحلهای پستتر قرار خواهد داشت و طبیعی است عقل و شرع جایگاهی بد را برای چنین افرادی در نظر بگیرد زیرا فرق است بین کسی که خود را به نابودی میکشاند با فردی که نه تنها خود نابود است بلکه دوست دارد دیگران را هم نابود سازد، چراکه کار او دیگر فردی و شخصی نیست بلکه میتواند اسباب نابودی یک جامعه را فراهم آورد.
نظر امام رضا(ع) درباره اشاعهدهنده فحشا
وی در پایان گفت: در روایتى از امام على بن موسىالرضا علیهالسلام نیز چنین مىخوانیم: «الْمُذِیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ؛ آنکه گناه را نشر دهد مخذول و مطرود است و آن کس که گناهش را پنهان میدارد مشمول آمرزش الهى میتواند باشد» (وسائلالشیعة ج ۱۶، ص ۶۳)