دکتر سید سلمان سیدافقهی؛ قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در گفت‌و‌گو با تسنیم درباره برنامه‌های پیش‌روی و جدید بنیاد ملی نخبگان اظهار کرد: این تیمی که جدیداً در بنیاد ملی نخبگان مستقر شده‌اند، سابقه بیش از 20 سال کار نخبگانی دارند و به همین خاطر با برنامه و با یک هدف از پیش تعیین‌شده وارد بنیاد ملی نخبگان شدند.

وی با بیان اینکه ما دو هدف اصلی را دنبال می‌کنیم، تصریح کرد: هدف اول "افزایش عدالت توزیعی در شناسایی و هدایت نخبگان" و هدف دوم "مردمی‌سازی تربیت نخبگان" است و شاید بتوان گفت ابزار هدف اول، هدف دوم است! ما استعدادهای بسیار زیادی را در نقاط مختلف کشور و مناطق محروم داریم که هیچگاه در رادار بنیاد ملی نخبگان نبوده و همچنان هم نیستند!

سیدافقهی ادامه داد: علت اصلی این موضوع، محدودیت منابع بنیاد ملی نخبگان و همچنین ضعف ساختارهای دولتی است. امروز آموزش و پرورش در شهرهای دوردست و روستاهای دورافتاده کلاس‌هایی را برگزار می‌کند که از همه پایه‌ها در این کلاس‌ها وجود دارند! و معلم مربوطه به تنهایی در همه پایه‌ها آموزش می‌دهد که با این نحوه برگزاری کلاس‌های آموزشی، شما قادر نخواهید بود که نخبه‌ای را آموزش و تربیت کنید.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان  تصریح کرد: طرح "شهاب" از سال 1393 با هدف شناسایی استعدادهای برتر انجام می‌شود اما عمدتاً این طرح به دلیل مشغله‌های وزارت آموزش و پرورش، به شناسایی، محدود شده و هیچگاه وارد لایه هدایت نشده است و به همین در این نقطه بنیاد ملی نخبگان مسئولیت بیشتری دارد.

سیدافقهی گفت:‌ امروز آموزش و پرورش بیش از 12 میلیون دانش آموز را مدیریت می‌کند که انرژی بسیار زیادی را از آموزش و پرورش می‌گیرد لذا برنامه اول ما در بنیاد ملی نخبگان این است که عمومیت‌بخشی به جریان شناسایی نخبگان بدهیم. در طرح شهاب بنیاد ملی نخبگان، 1000 کانون تربیتی نخبه‌پرور مردمی و مجموعه‌های مدارس و نخبه‌یارها و کسانی که براساس انگیزه‌های شخصی خود به حاضر به وقت‌گذاشتن برای نخبگان کشور هستند، سه رأس یک مثلث شدند که قرار است این برنامه‌ها را تا پایان سال جاری به فعلیت برسانند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان تأکید کرد:‌ امروز آن چیزی که ثمره 27 سال کار نخبگانی بوده در قالب کتابی با نام "میزان" منتشر شده است که باید مبنای عمل برای شکل‌دهی کانون‌های مردمی و هدایت و راه‌اندازی و تربیت و توانمندسازی این کانون‌ها قرار بگیرد که نخبگان را در مناطق محروم تربیت کنند.

وی با اشاره به برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان در فضای دانشجویی گفت: مسئله اصلی در فضای دانشجویی "استادمحوری" و "مسئله‌محوری" است که دو شاخص کلی است. این دو شاخص در هسته‌های استادمحورِ مسئله‌محور جمع شده است یعنی اگر بخواهیم با دانشگاه‌ها ارتباطی برقرار کنیم این ارتباط در قالب حمایت‌هایی که از اساتید انجام می‌دهیم  برای حل مسائل مبتلابه کشور تعریف می‌شود که این مسائل ممکن است مسئله‌های حال حاضر کشور یا مسائل آینده کشور باشد.

قائم مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: ما اساتید را مخاطب خود در بنیاد ملی نخبگان قرار می‌دهیم به این‌دلیل که کسی که در بستر دانشگاه‌ها شاگردپروری می‌کند، استاد است و بنابراین تقویت استاد به معنای تقویت نهاد دانشگاه و تقویت نهاد دانشگاه به معنای افزایش بضاعت دانشگاه‌ها در راستای حل مسائل کشور است و این همان چیزی است که همه ما از دانشگاه‌ها انتظار داریم.

سیدافقهی تصریح کرد:‌ بنیاد ملی نخبگان قرار است در برنامه‌های پیش‌رو، یک سیر نخبگی را برای دانشجویان ذیل یک استاد تعریف کند و آنها به مرور در سال‌های اول کارشناسی، توانمندی‌هایی علاوه بر دوره‌های معمول آکادمیکی که تدریس می‌شود را کسب کنند و زمانی که وارد دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری می‌شوند برای حل مسائل جدی‌تر آماده باشند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان گفت: از دل تیم‌ها و هسته‌هایی که حول اساتید شکل می‌گیرد مجموعه‌های نوپا، شرکت‌های دانش‌بنیان، استارت‌آپ‌ها و مجموعه‌های دیگر خلق خواهد شد؛ ما باید یک ارتباطی بین اساتید و مسئله‌های جاری کشور تعریف کنیم که این ارتباط با تشکیل هیئت‌های اندیشه‌ورزی که با افراد مجرب و دستگاه‌های مختلفی، جلسات متکثری را برگزار می‌کنند و نیازها را در لایه اندیشه‌ورزی، لایه حکمرانی و سیاستگذاری و طراحی و حتی در لایه وارد شدن در حوزه ساخت محصولات و فناوری‌ها استخراج می‌کنند، شکل می‌گیرد.

وی یادآور شد: اگر ایده‌های قابل طرح در فن‌بازارها عرضه شده و افرادی در این ایده‌ها سرمایه‌گذاری کنند، یک مسیر ثانویه از پایین به بالا شکل می‌گیرد. بنیاد ملی نخبگان با وزارت علوم، همکاری لازم را خواهد داشت و در همین راستا جلساتی در معاونت پژوهش و آموزش و معاونت فناوری و نوآوری وزارت علوم برگزار شده است؛ یکی از اقدامات کلیدی در همین راستا "اصلاح آیین‌نامه ارتقای اساتید" است که استاد مابه‌ازای مشارکت خود در حل مسائل کشور، ارتقا پیدا کند! و این انگیزش استاد را دوچندان کرده و استاد دیگر به دنبال مقالات ISI که با هدف حل مسائل و نظام مسائل کشورهای خارج از ایران است،‌ نخواهد رفت و اگر مقاله یا تولید علمی نیز در کشور صورت می‌گیرد علم نافعی است که نیازی از کشور را حل خواهد کرد.