به گزارش تسنیم، بر اساس اعلام وزارت بهداشت در سال 1401 تعداد 320 هزار نفر دچار حیوان‌گزیدگی شده‌اند؛ معضلی که خسارت‌های زیادی به نظام سلامت و افراد آسیب‌دیده وارد می‌کند.
عوارض حیوان‌گزیدگی
هرگونه نفوذ نیش یا دندان حیوانات داخل پوست انسان، گزش محسوب می‌شود. همه گزش‌ها بدون درنظرگرفتن وسعت و محل گزش، به‌طور بالقوه خطرناکند و می‌توانند باعث ابتلا به ویروس‌ها و باکتری‌های مختلف و بروز عفونت شوند. هاری، سالک و تب کریمه کنگو از جمله شایع‌ترین بیماری‌های بومی قابل انتقال بین انسان و حیوان در کشور هستند که بر اثر گزش جانوران مختلف بروز می‌یابند.
80درصد موارد حیوان‌گزیدگی توسط "سگ‌ها"
طبق اعلام وزارت بهداشت، از 320 هزار مورد حیوان‌گزیدگی ثبت‌شده در سال قبل، 80 درصد آن‌ها سگ‌گزیدگی بوده است! حدود 19 درصد گزش‌ها توسط گربه و یک درصد نیز مربوط به سایر حیوان‌گزیدگی‌ها بوده است.
هاری مهم‌ترین بیماری ناشی از گزش سگ‌ها
هاری مهم‌ترین بیماری ناشی از گزش سگ‌هاست که به‌علت مرگبار بودن آن، لازم است مورد توجه بیشتری قرار بگیرد. ویروس هاری در پستانداران و حیواناتی نظیر سگ‌ها، راسوها، خفاش‌ها، روباه‌ها و... آلودگی ایجاد می‌کند؛ این ویروس از طریق محل زخم وارد بدن می‌شود و پس از تکثیر از مسیر عصب خود را به مغز می‌رساند و باعث بیماری هاری می‌شود.
علائم بیماری شامل سرگیجه، سردرد، حالت تهوع، پرخاشگری، اختلالات رفتاری و کماست و در صورتی که فردی دچار این علائم شود؛ مرگ او صددرصد خواهد بود.
هزینه پیشگیری از هاری در جهان چقدر است؟
با توجه به درصد کشندگی بالای هاری، تمام افراد حیوان‌گزیده باید تحت مراقبت و پیگیری برای اقدامات پیشگیری‌کننده قرار گیرند که این اقدامات، هزینه‌های سنگینی به کشورهای مختلف از جمله کشور ما وارد می‌کند. میانگین هزینه پیشگیری از هاری پس از مواجهه با حیوانات، در حال حاضر به‌طور متوسط 108 دلار تخمین زده می‌شود!
سازمان جهانی بهداشت می‌گوید که در سطح جهانی، بار اقتصادی هاری ناشی از گزش سگ‌ها 8.6 میلیارد دلار در سال است که باید به آن، هزینه‌های ناشی از درمان آسیب‌های روانی واردشده برای افراد و جوامع را نیز اضافه کرد، اما این هزینه در کشور ما چقدر است؟
محمدرضا شیرزادی؛ رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل انتقال انسان و حیوان وزارت بهداشت درباره هزینه‌های پیشگیری از هاری به تسنیم می‌گوید: "هر دوز واکسن هاری 5 یورو هزینه دارد و سالانه 500 هزار دوز واکسن هاری استفاده می‌شود که این واکسن‌ها نیز تماماً وارداتی هستند."
با احتساب این هزینه، سالانه 2 میلیون و 500 هزار یورو فقط صرف خرید واکسن ضدهاری در کشورمان می‌شود!
وی می‌افزاید: "هزینه‌های پیشگیری از هاری محدود به واکسیناسیون نیست و هر واحد سرم ضدهاری نیز 50 یورو هزینه برای کشور دارد که برخی افراد دچار حیوان‌گزیدگی‌شده نیاز به آن پیدا می‌کنند؛ پیشگیری از بروز هاری در هر فرد دچار حیوان‌گزیدگی، به‌طور میانگین 5 میلیون تومان هزینه در بر دارد!"
با احتساب این که 80 درصد موارد حیوان‌گزیدگی در کشورمان، گزش توسط سگ‌ها است می‌توان گفت که سالانه 256 هزار مورد سگ‌گزیدگی در کشور رخ می‌دهد که با در نظر گرفتن هزینه 5 میلیون تومانی پیشگیری از هاری به‌ازای هر نفر، فقط پیشگیری از بروز هاری در افراد دچار سگ‌گزیدگی، سالانه حدود 1280 میلیارد تومان هزینه به کشور تحمیل می‌کند!
70درصد موارد سگ‌گزیدگی از سوی سگ‌های صاحب‌دار
ممکن است بسیاری از افراد تصور کنند که هاری تنها در حیوانات و سگ‌های ولگرد وجود دارد و این هزینه گزاف صرفاً از سوی سگ‌های بدون صاحب به کشور تحمیل می‌شود اما نکته مهم درباره هاری این است که سگ‌های خانگی نیز می‌توانند باعث انتقال هاری به انسان شوند چون بسیاری از صاحبان سگ‌ها، اطلاع دقیقی درباره نحوه مراقبت از حیوان و واکسیناسیون و جلوگیری از تماس سگ‌شان با سایر حیوانات ندارند؛ طبق اعلام وزارت بهداشت، 70 درصد موارد سگ‌گزیدگی در کشورمان، از سوی سگ‌های صاحب‌دار است!
به‌عبارت دیگر حدود 179 هزار مورد از سگ‌گزیدگی‌ها از سوی سگ‌های صاحب‌دار است پس بنابراین حدود 70 درصد از هزینه‌های پیشگیری از هاری یعنی 896 میلیارد تومان مربوط به سگ‌های صاحب‌دار است!
این در حالی است که بسیاری از موارد سگ‌گزیدگی و هاری ناشی از آن با کنترل جمعیت سگ‌های بلاصاحب و ایجاد قوانین سختگیرانه برای صاحبان سگ‌ها، امکان‌پذیر است.
شیرزادی درباره نقش دستگاه‌ها در پیشگیری از بروز هاری نیز می‌گوید: «وزارت کشور، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها نقش کنترل جمعیت سگ‌ها و سازمان دامپزشکی نقش واکسیناسیون و سازمان حفاظت از محیط زیست نیز کنترل هاری در وحوش را به‌عهده دارند و در صورت ایفای صحیح نقش‌شان، هزینه‌ها و تبعات ناشی از سگ‌گزیدگی و بروز هاری در کشور کاهش می‌یابد.