ماموریت مخبر برای اداره قوه مجریه و برگزاری انتخابات ریاست جمهوری
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در پیامی شهادت رئیس جمهوری اسلامی ایران و همراهان گرامی ایشان را تسلیت گفتند. در بخشی از این پیام آمده است: «این حادثه‌ی ناگوار در اثنای یک تلاش خدمت‌رسانی اتفاق افتاد؛ همه‌ی مدت مسئولیت این انسان بزرگوار و فداکار چه در دوران کوتاه ریاست جمهوری و چه پیش از آن، یکسره به تلاش بی‌وقفه در خدمت به مردم و به کشور و به اسلام سپری شد.
رئیسی عزیز خستگی نمیشناخت. در این حادثه‌ی تلخ، ملت ایران، خدمتگزار صمیمی و مخلص و با ارزشی را از دست داد. برای او صلاح و رضایت مردم که حاکی از رضایت الهی است بر همه چیز ترجیح داشت، از این رو آزردگی‌هایش از ناسپاسی و طعن برخی بدخواهان، مانع تلاش شبانه روزیش برای پیشرفت و اصلاح امور نمی‌شد...
اینجانب پنج روز عزای عمومی اعلام میکنم و به ملت عزیز ایران تسلیت میگویم. جناب آقای مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی در مقام مدیریت قوه‌ی مجریه قرار میگیرد و موظف است به همراهی رؤسای قوای مقنّنه و قضائیه ترتیبی دهند که ظرف حداکثر پنجاه روز رئیس جمهور جدید انتخاب شود.»
مصوبات اولین جلسه فوق‌العاده هیات دولت به ریاست محمد مخبر
علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت در گفت‌وگویی تلویزیونی، در تشریح جلسه فوق‌العاده هیات دولت به ریاست «محمد مخبر» معاون اول رئیس‌جمهور، ضمن عرض تسلیت شهادت رئیس‌جمهور و هیات همراه ایشان اظهار داشت: این اتفاق سخت است اما، محور اساسی صحبت‌های اعضای هیات دولت هم در جلسه عادی دولت که روز گذشته و دقایق اولیه وقوع حادثه و همزمان با تفحص‌هایی که در حال انجام بود، برگزار شد و هم امروز صبح در کنار ذکر یاد و خاطره از رییس جمهور، این بود که طبق تاکید آیت‌الله رئیسی، در مسیر خدمت به عنوان تکلیف و وظیفه نباید وقفه‌ای بیفتد.
او عنوان کرد: ایشان تأکید داشتند روز تعطیل برای مردم است و کسی که مسوولیت پذیرفته باید وقت مضاعفی بگذارد و کار کند. لذا همه جمع نگاهشان این بود که بهترین ادای دین به این شهیدان بزرگوار این است که این مسیر را با سرعت مضاعف ادامه دهیم تا در این ایام خدمت مضاعف را در دستور کار خود قرار دهیم.
سخنگوی دولت افزود: با همین نگاه هم روز گذشته و هم امروز مصوبات جاری خود را داشتیم. مصوباتی بود که بعضاً زمان داشتند برای مثال هیات تطبیق مقررات مجلس آیین نامه‌هایی از دولت را با ایراد مواجه کرده بود و باید در موعد زمانی نسبت به آن تصمیم گیری می‌شد که روز گذشته تصمیم گیری های لازم صورت گرفت.
او افزود: در کنار مصوبات جاری از روز گذشته معاون اول رییس جمهور شش کمیته اجرایی را برای مدیریت امور این ایام ایجاد کردند. کمیته‌های اجرایی و تشریفات برای برگزاری مراسم‌های مربوطه، کمیته حقوقی، کمیته اقتصادی برای مدیریت متمرکز تر بازار، کمیته رسانه، کمیته بین الملل از جمله کمیته‌های تشکیل شده هستند.
سخنگوی دولت خاطرنشان کرد: در جلسه فوق العاده امروز گزارش خوبی از کمیته‌ها دریافت شد. همان دیشب جلسه‌ها برگزار شده و هماهنگی‌ها صورت گرفته است. در زمینه سیاست خارجی آقای دکتر باقری مسوول کمیته خارجی و بین الملل شدند و با توجه به شهادت دکتر امیرعبداللهیان مسوولیت امور را در دست گرفتند.
بهادری جهرمی تصریح کرد: در حوزه اقتصادی نیز وزیر اقتصاد، رییس بانک مرکزی، وزیر صنعت، معادن و تجارت، وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان برنامه و بودجه گزارشی به تفصیل از اقدامات روز گذشته ارائه دادند که الحمدلله مسیر خدمتی که عهد دولتمردان با آقای رییسی بود، با سرعت بسیار خوبی پیش رفت.
علی باقری سرپرست وزارت خارجه شد
به گزارش ایسنا، در پی شهادت حسین امیر عبداللهیان در سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و هیات همراهش، با تصویب هیأت دولت، علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه شد.
علی باقری در حال حاضر معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران است .
توضیحات طحان نظیف درباره اداره امور کشور پس از شهادت رئیس جمهور
به گزارش ایسنا، هادی طحان‌نظیف عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان در گفت‌وگویی تلویزیونی با اشاره به پیش‌بینی قانون اساسی برای شرایط فوت رییس جمهور با تاکید بر اینکه همه چیز بر مدار قانون پیگیری خواهد شد و هیچ خالی به لحاظ ترتیبات قانونی در کشور وجود ندارد، گفت: همانطور که رهبر فرزانه انقلاب دیروز فرمودند همه امور برای چنین وضعیتی در قانون پیش‌بینی شده و امور مردم و کشور با خلل مواجه نخواهد شد.
وی تاکید کرد: از دیروز که این اتفاق پیش آمد، موارد لازم به معاون اول رئیس جمهور گفته شد و اداره امور توسط ایشان انجام می‌شود و از دیروز این فرآیند آغاز شده است. موضوع فرایند حداکثر ۵۰ روزه برای برگزاری انتخابات تمهیداتی لازم را خواهد داشت و دستگاه‌های مختلف هماهنگی های لازم را انجام خواهند داد.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: همه چیز بصورت طبیعی و بر مدار قانون پیش خواهد رفت؛ ما در حال متحمل شدن ضایعه بزرگی هستیم و این را می‌دانیم اما قانون نیز هم برای شرایط عادی و اینچنین پیش‌بینی‌های لازم را کرده و از لحاظ قانون با شرایط خاصی مواجه نیستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اینکه یکسال تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۴ باقی مانده بود، دوره رئیس جمهور بعدی یک‌ساله است یا چهار ساله گفت: اینها مواردی است که خودمان هم باید در شورای نگهبان درباره آن صحبت کنیم؛ پس از بررسی‌های دقیق‌تر توضیحات لازم را ارائه خواهم داد. در این زمینه قانون صراحت دارد که رئیس جمهوری که انتخاب می‌شود برای دوره‌ی ۴ ساله است و تصور من نیز همین است اما پس از بررسی‌های دقیق‌تر جزییات اعلام می‌شود.
توضیحاتی درباره انتخابات ریاست جمهوری
علی فتاحی، قائم مقام پژوهشکده شورای نگهبان درباره انتخابات ریاست جمهوری به خبرآنلاین گفت: «در شرایط فعلی کشور با موافقت رهبر انقلاب معاون اول رئیس جمهور مسئولیت‌های رئیس جمهور را برای بازه زمانی ۵۰ روزه برعهده میگیرد. البته در این دوره، در فرآیند حکمرانی‌ها محدودیت‌هایی هم وجود دارد، از جمله اینکه نمی‌توان وزرا را استیضاح کرد و یا رأی اول اعتماد به آنها داد و برگزاری فرآیند همه پرسی هم در کشور ممکن نیست. همه موارد مذکور در اصل ۱۳۲ قانون ذکر شده است...
رئیس جمهوری قائم به شخص است، الان دوره ریاست جمهوری رئیسی به پایان رسید و رئیس جمهور جدید برای دوره ۴ ساله توسط مردم انتخاب می‌شود...
روال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، همان روال عادی انتخابات ریاست جمهوری است، دستور انتخابات باید طی بازه زمانی مشخص صادر شود. ۵ روز زمان ثبت‌نام انتخاباتی است، ۱۰ روز زمان بررسی صلاحیت‌ها است و بعد هم تبلیغات انتخاباتی آغاز می‌شود. روند باید به نحوی برنامه‌ریزی شود که طی ۵۰ روز آینده، رئیس جمهور جدید کشور مشخص شود...
بعد از پایان اختتامیه مجلس فعلی، مجلس جدید شروع به فعالیت خواهد کرد. مجلس جدید هم رئیس خواهد داشت چراکه مجلس بدون رئیس نخواهد ماند و بللافاصله با شروع جلسه علنی رئیس سنی در جایگاه ریاست مجلس قرار میگیرد و جلسه افتتاحیه مجلس جدید هم با رئیس سنی آغاز خواهد شد.
موردی که در قانون اساسی برای رئیس مجلس در آن شورای بعد از فوت رئیس جمهور در نظر گفته شده، جایگاه حقوقی است نه شخص و فرد، برای مثال در حال حاضر که قالیباف رئیس مجلس است به واسطه حضور او در ریاست مجلس در شورای مذکور قرار دارد و وقتی که دیگر او رئیس نباشد، رئیس سنی بیاید و مجدداً فرآیند انتخابات طی شود، رئیس جدید مجلس عضو شورایی می‌شود که باید در مورد انتخابات تصمیم‌گیری کنند.»
محدودیتی برای نامزدی معاون اول و سران قوا در انتخابات ریاست جمهوری وجود ندارد
محمد صالح جوکار، رئیس کمیسیون امور داخلی و شوراها در گفت وگو با برنا، گفت: قانون انتخابات ریاست جمهوری برخلاف انتخابات مجلس که افراد باید قبل از ثبت نام اقدام به استعفا کنند چنین محدودیتی را قائل نیست و هر فردی که قصد ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری دارد می تواند بدون استعفا در این انتخابات نیز به عنوان نامزد ثبت نام داشته باشد.
وی اظهار کرد: بر این اساس روسای قوا، معاون اول رئیس جمهور و هر فردی که در حال حاضر جایگاه و مسئولیتی دارد می تواند بدون استعفا اقدام به ثبت نام کند.
یک توصیه مهم به قالیباف
ناصر ایمانی، تحلیلگر سیاسی اصولگرا در تحلیلی نوشت: «در حال حاضر آقای دکتر قالیباف ، رئیس مجلس شورای اسلامی است و یک هفته دیگر رئیس جدید مجلس تعیین می شود . لذا فعلا وتا یک هفته دیگر ، آقای قالیباف در جلسه مذکور شرکت می نمایند تا پس از انتخابات رئیس مجلس جدید ، آن فرد در جلسات شورای سه نفره برگزاری انتخابات ریاست جمهوری حضور خواهد یافت .
آیا یکی از سه فرد مذکور ( رئیس قوه قضائیه – رئیس مجلسه – معاون اول رئیس جمهور ) می توانند کاندیدای ریاست جمهوری جدید ، نامزد شوند ؟
علی القاعده منع قانونی برای کاندیدای توری هیج مقامی باحفظ سمت برای کاندیدا توری ریاست جمهوری وجود ندارد . اما با توجه به اینکه این سه مقام مسئولیت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری را دارند ، موضوع کمی ابهام حقوقی دارد .
لذا اگر جناب دکتر قالیباف تمایلی به کاندیدا توری دارند ، شاید بهتر باشد که در هفته آینده ، کاندیدای ریاست مجلس نباشند .»
نامزدها احتمالی انتخابات ریاست جمهوری چه کسانی هستند؟
نامه نیوز نوشت: «در حال حاضر نمی‌توان به قطعیت گفت که چه کسانی وارد عرصه می‌شوند اما به نظر می‌رسد چند نام وجود دارند که شاید بتوان بر آنها جامه ریاست‌جمهوری را متصور بود. یکی از آنها همین محمد مخبر است که حالا قرار است تا مدتی مسئولیت اداره دولت را برعهده داشته باشد...
فرد دیگر شاید محمدباقر قالیباف باشد؛ به ویژه اینکه هنوز مجلس جدید هم شکل نگرفته است و بعید نیست او با پایان کار مجلس کنونی بخواهد وارد عرصه ریاست‌جمهوری شود؛ چه آنکه میل قالیباف برای رسیدن به کرسی ریاست‌جمهوری در گذشته هم دیده شده است.
علی لاریجانی هم همیشه یکی از مهم‌ترین گزینه‌های ریاست‌جمهوری بوده است. چندی پیش گفته شد که لاریجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری1404 نامزد نخواهد شد مگر توصیه‌ای در کار باشد. حالا باید دید لاریجانی راضی می‌شود در شرایط حساس کنونی نامزد ریاست‌جمهوری شود؟
محسن رضایی هم می‌تواند یکی دیگر از نامزدها باشد زیرا هم او چندین بار در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شده بود و به نظر می‌رسد بدش نیاید که به پاستور برود و ثانیا او نیز در دولت رئیسی حضور داشته است و دستِ‌کم به امور اقتصادی در دولت سیزدهم تسلط داشت.
مهرداد بذرپاش هم یکی از گزینه‌های محتمل است. او نیز وزیر دولت سیزدهم بوده است و البته ارتباط زیادی با گروه‌های سیاسی دارد و شاید بتواند اجماعی نسبی میان اصولگرایان به نفع خود ایجاد کند؛ چه آنکه او توانست نیروهای نزدیک به خود را وارد مجلس کند.
سعید جلیلی هم یکی دیگر از گزینه‌هایی است که بعید نیست وارد عرصه شود. در طیف‌شناسی سیاسی می‌توان او را نزدیک به رئیسی فرض کرد و احتمالا حامیان دولت رئیسی، حامی جلیلی هم خواهند بود.
در میان اصلاح‌طلبان زمزمه‌هایی وجود داشت که محسن هاشمی و اسحاق جهانگیری وارد عرصه انتخابات سال آینده شوند. حتی برخی از محمدجواد ظریف هم سخن می‌گفتند. شاید حالا اصلاح‌طلبان برنامه خود را یک سال جلوتر بیندازند و همین افراد را راهی انتخابات کنند. البته که عارف هم گرچه مورد نظر اصلاح‌طلبان نیست اما خودش بدش نمی‌آید وارد عرصه انتخابات شود.»
***
مقصر اصلی سقوط بالگرد حامل رئیسی از نگاه ظریف
به گزارش تسنیم، محمدجواد ظریف، وزیر سابق امور خارجه ایران در گفتگو با شبکه خبر در واکنش به شهادت رئیس جمهور کشورمان و همراهان ایشان در حادثه سقوط بالگرد گفت: بنده حدود 30 سال بود که این سعادت را داشتم هم با مرحوم شهید رئیسی و هم مرحوم شهید امیرعبداللهیان رفاقت داشتم و دو نکته بین این دو عزیز مشترک بود؛ اول اینکه؛ "خادم حضرت رضا هستیم." و این سعادت را آنان داشتند که در شب ولادت امام رضا به خدمت آن حضرت در جهان باقی شرفیاب شدند و این سعادت را به ایشان تبریک میگویم.
وی افزود: مشخصه دوم این دو بزرگوار که برای بنده بسیار درس‌آموز بود، اخلاص آنان بود و هر دوی اینها بسیار بسیار مخلص بودند، فکر میکنم پاداش این اخلاصشان را نهایتاً با شهادت دریافت کردند. این حادثه تلخ و دردناک را تسلیت عرض میکنم. شهادت امام جمعه محبوب تبریز و استاندار محترم آذربایجان شرقی و اعضای گروه پرواز این هلیکوپتر که شهید شدند، تسلیت میگویم.
وی با ابراز اینکه "شرایط سخت زیادی را در چندین سال گذشته ازش عبور کردیم."، اضافه کرد: همانطور که دیروز هم مقام معظم رهبری فرمودند از این شرایط هم عبور خواهیم کرد و جای نگرانی نیست. ما جنگ تحمیلی را پشت‌سر گذاشتیم که همه دنیا فکر می‌کردند که ما ظرف یک هفته سقوط خواهیم کرد. شهادت 72 تن، شهادت نخست وزیر، ارتحال حضرت امام، تحریم‌های ظالمانه ایالات متحده که فاجعه دیروز هم یکی از مقصرین اصلی آن آمریکا است که علی‌رغم دستور دیوان بین‌المللی دادگستری فروش قطعات هواپیما و هوانوردی را به ایران تحریم کرده است و اجازه نمی‌دهد مردم ایران از امکانات حقوق هوانوردی برخوردار باشند، اینها در سیاهۀ جنایات آمریکا علیه مردم ایران ثبت خواهد شد که با مردم ایران چنین رفتار کردند.
وزیر سابق امور خارجه تصریح کرد: علی‌رغم همه این دشواری‌ها و سختی، این مقاومت و پایمردی مردم بوده که ادامه پبدا کرده است و اکنون هم با همه ناراحتی‌ها و سختی‌هایی که مردم با آنان مواجه بودند، این مردم بودند که قهرمانان را تقدیم کردند.
وی در آخر اظهار داشت: مردم ما نشان دادند که هوشمند هستند و در شرایط دشوار با همین همبستگی شرایط دشوار را پشت‌سر می‌گذارند، ان‌شاءالله بعد از عبور از این شرایط دشوار با یکپارچگی و همدلی برای ساخت فردای بهتر مردم حتماً کنار هم خواهند بود.
***
اجلاسیه افتتاح ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری فردا برگزار می شود
به گزارش ایرنا، آیت‌الله عباس کعبی عضو هیأت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگویی با بیان اینکه روز سه‌شنبه 1 خرداد اجلاسیه افتتاح ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری برگزار می شود، اظهار داشت: قطعا نام و یاد آیت الله رئیسی و شهادت اثرگذارش و همچنین یاد و خاطره آیت‌الله آل‌هاشم که عضو جدید مجلس خبرگان رهبری بودند که پدر معنوی آذربایجان شرقی بودند، زنده خواهد بود.
***
ثبات در بازار ارز برقرار است
به گزارش ایسنا، روز گذشته پس از وقوع حادثه هوایی برای رئیس جمهور و همراهان وی که منجر به شهادت رئیس جمهور، وزیر امور خارجه، امام جمعه و استاندار آذربایجان شرقی و پنج تن دیگر شد، بازار ارز یک فراز کوتاه و سریع را طی کرد و پس از آن فرود کرد.
طبق مشاهدات میدانی امروز از بازار غیر رسمی ارز، تا لحظه تنظیم گزارش دلار با قیمت ۵۸ هزار تومان برای فروش و با نرخ ۵۷ هزار تومان خریداری شد. همچنین یورو در این بازار با مبلغ ۶۴ هزار تومان به فروش رسید و با مبلغ ۶۳ هزار تومان خریداری شد.