پرسشهای روزنامه اصولگرا از شورای نگهبان
فرهیختگان نوشت: «برداشت اولیه از فهرست نهایی نامزدهای انتخابات 1403 شباهتهایی با لیست 1400 دارد اما تفاوتهای مهمی هم دارد. بهنظر میرسد با توجه به فضای رو به جلوی جامعه حداقل یک دوقطبی محدود درحال شکلگیری است. آغاز انتخابات 1403 شبیه 1400 نیست، چون تفاوت مهمی وجود دارد؛ نبود کاراکتری مثل سیدابراهیم رئیسی که ظرفیت ایجاد اجماع قطعی حداقل در یک بلوک را ایجاد کند و از سوی دیگر در قطب مقابل اصولگرایان گزینههایی هستند که دیگر نمیشود به شکل زنگ تفریح به آنها نگاه کرد.
اما این دو انتخابات شباهتی مهم هم دارند، فهرست رد و تایید صلاحیتشدهها مانند قبل شبهاتی را ایجاد کرده که خوب است شورای نگهبان جدی و صریح و نه با آن ادبیات کلیشهای مرسوم درباره آنها توضیح بدهد. شاید این توضیح روی انتخابات اثری نداشته باشد، اما روی تصویر تهنشینشده از شورا موثر خواهد بود و در آینده به نفع خود شورا شود.
مصداق آنچه باید در 1400 جبران میشد چه بود و آن امر چه نسبتی با فهرست جدید دارد؟ گزینهای که سهسال قبل تایید شده و در این مدت کار خاصی نکرده، چرا حالا در لیست نیست؟ گزینهای که سالهای قبل تایید میشد و در این چندسال عملکرد اعتراضآمیزی داشته، چطور دوباره تایید شده است؟
نگارنده تعلق خاطری به مصادیق این پرسشها ندارد و بعید است هیچگاه نام آنها را روی برگه رای بنویسد، اما بالاخره نمیتوان از پرسشهایی که در جامعه ممکن است طرح شود، راحت گذشت.»
عباس عبدی در اعتماد نوشت: «برداشت اولیه از فهرست نهایی نامزدهای انتخابات 1403 شباهتهایی با لیست 1400 دارد اما تفاوتهای مهمی هم دارد. بهنظر میرسد با توجه به فضای رو به جلوی جامعه حداقل یک دوقطبی محدود درحال شکلگیری است. آغاز انتخابات 1403 شبیه 1400 نیست، چون تفاوت مهمی وجود دارد؛ نبود کاراکتری مثل سیدابراهیم رئیسی که ظرفیت ایجاد اجماع قطعی حداقل در یک بلوک را ایجاد کند و از سوی دیگر در قطب مقابل اصولگرایان گزینههایی هستند که دیگر نمیشود به شکل زنگ تفریح به آنها نگاه کرد.
اما این دو انتخابات شباهتی مهم هم دارند، فهرست رد و تایید صلاحیتشدهها مانند قبل شبهاتی را ایجاد کرده که خوب است شورای نگهبان جدی و صریح و نه با آن ادبیات کلیشهای مرسوم درباره آنها توضیح بدهد. شاید این توضیح روی انتخابات اثری نداشته باشد، اما روی تصویر تهنشینشده از شورا موثر خواهد بود و در آینده به نفع خود شورا شود.
مصداق آنچه باید در 1400 جبران میشد چه بود و آن امر چه نسبتی با فهرست جدید دارد؟ گزینهای که سهسال قبل تایید شده و در این مدت کار خاصی نکرده، چرا حالا در لیست نیست؟ گزینهای که سالهای قبل تایید میشد و در این چندسال عملکرد اعتراضآمیزی داشته، چطور دوباره تایید شده است؟ نگارنده تعلق خاطری به مصادیق این پرسشها ندارد و بعید است هیچگاه نام آنها را روی برگه رای بنویسد، اما بالاخره نمیتوان از پرسشهایی که در جامعه ممکن است طرح شود، راحت گذشت.»
اما از سوی دیگر روزنامه جوان از عملکرد شورای نگهبان دفاع کرده و نوشته است: «شورای نگهبان یک روز پس از معرفی رسمی سه نامزد جبهه اصلاحات در نشست خبری این جبهه، یکی از آنان را تأیید کرد. این را میتوان بطلان یکی از پرتکرارترین ادعاهای اصلاحطلبان و اپوزیسیون علیه نظام و نهاد پربحث آن یعنی شورای نگهبان دانست.
اگر جستوجویی ساده از دو دهه پیش تا حالا و حتی در همین نشست خبری جدید جبهه اصلاحات انجام دهیم، هزارانبار و نه کمتر، این ادعای اصلاحطلبان را خواهیم دید که «کشور مشکل دارد، چون شورای نگهبان گزینههای اصلی ما را رد میکند و ما نمیتوانیم رقابت کنیم، پس جناح اصولگرا که فاقد صلاحیت اداره کشور است، پیروز میشود و مشکلات کشور همچنان بدون حضور ما باقی میماند»!
اما شورای نگهبان برای انتخاب رئیسجمهور نهم، مسعود پزشکیان گزینه اصلی جبهه اصلاحات را تأیید کرد. با آنکه این جبهه، انتخابات چندماه پیش کشور را تحریم و اعلام کرده بود میخواهد کنار مردم بایستد! و امروز توضیح نداده است که این مردم در این چند ماه دقیقاً چه تغییری کردهاند که دوباره میخواهند کنار مردم بایستند و این بار نه با تحریم انتخابات که با شرکت در انتخابات؟! شورای نگهبان بر این رفتار غیردموکراتیک جبهه اصلاحات چشم پوشید.»
انتقاد سلیمی نمین از شورای نگهبان
عباس سلیمینمین، فعال سیاسی اصولگرا در مهر نوشت: اعلام فهرست تأیید شدگان نامزدهای ریاست جمهوری از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور بدان جهت که بستر انتخاباتی رقابتی را فراهم میسازد نویدبخش مشارکتی پرشور است، اما اینکه چنین ترکیبی ناخواسته در یک طیف سیاسی انسجام غیر تشکیلاتی ایجاد میکند و در طیفی دیگر به پراکندگی آرا دامن خواهد زد برخی احرازها و عدم احرازها را قابل تأمل مینماید.
تردیدی نمیتوان داشت که کلیت این نهاد نظارتی در انجام وظیفه خطیرش به دور از محاسبهگریها عمل کرده است؛ با این پیش فرض به ویژه با شناخت از فقها میبایست ابهاماتی را روشن ساخت. مثلاً احراز رجل بودن فردی از اصولگرایان در انتخابات گذشته ریاست جمهوری قابل توجیه بود؛ زیرا صرفاً جنبه استنباطی داشت، اما همین فرد بعد از انتخابات مسئولیت یک نهاد را به عهده گرفت.
آیا عملکرد وی در این نهاد بر شورای محترم نگهبان پنهان بوده است که مجدداً صلاحیت مدیریتی اش برای تصدی بالاترین جایگاه اجرایی کشور احراز شده است؛ هکذا برخی از نامزدهای اصول گرایی دیگر که صرفاً بر عددهای یک طرف رقابت میافزایند!؟ یا کسانی که دلایل اقامه شده برای عدم احراز صلاحیت آقای علی لاریجانی (که پاسخ مبسوط ایشان را در انتخابات گذشته به دنبال داشت) به یاد دارند تکرار چنین موضعی را هرگز قابل هضم نمیپندارند.
به درستی میتوان ادعا کرد هرچه از ابتدای پیروزی ملت ایران بر سلطهگران و برکشیده آنان فاصله میگیریم نقش چنین نهادی در تضمین سلامت کشور بر همه دلسوزان این مرز و بوم روشنتر میشود؛ لذا صیانت از چنین دستگاه نظارتی بر همه واجب و بر تک تک اعضای آن واجبتر به نظر میرسد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که هرچند آقای لاریجانی هیچیک از دو طیف سیاسی را در این انتخابات نمیتوانست نمایندگی کند، اما بدون تردید عدم احراز صلاحیتش برای دو دوره، پایگاه رأی وی را متوجه اصولگرایان نمیسازد.
تکرار برخی رویکردها ارائه دلایل منطقی قویتری را میطلبد، مگر آنکه به این منطق متوسل شویم که حرف مرد یکی است! البته نه از نوع حرفِ مرد آن مرد قدیم این نهاد.»
هشدار اژهای به نامزدهای انتخابات
غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضاییه در نشست شورای عالی قوه قضائیه با اشاره به اعلام اسامی کاندیداهای نهایی انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم گفت: تمامی اشخاصی که برای نامزدی در انتخابات ریاستجمهوری چهاردهم احساس وظیفه کرده و با انگیزههای مختلف ثبتنام کردند، چه آنهایی که صلاحیتشان احراز شد و چه آنهایی که این امر برایشان محقق نشد، باید در تراز شخصیتی عمل کنند که داوطلب تصدی کرسی مهم ریاست جمهوری اسلامی ایران است؛ در این راستا، اصل اساسی، قائل شدن احترامِ ویژه برای قانون است؛ قطعاً در این قضیه و به طور کلی، قضایای مشابه، نباید عملی مرتکب شد که سبب سوءاستفاده و بهرهبرداری دشمن شود.
رئیس دستگاه قضا در ادامه، توصیههای مهمی را خطاب به نامزدهای احراز صلاحیتشده مطرح کرد و گفت: کاندیداهای احرازصلاحیتشده که فرآیند و موسمِ تبلیغات انتخاباتی آنها طبعاً آغاز شده و یا آغاز میشود قطعاً توجه و عنایت دارند که باید اخلاق و قانون را در عرصه تبلیغات انتخاباتی، سرلوحه اقدامات خود قرار دهند؛ باید بر آنچه که سبب تقویت انسجام ملی میشود و مایه امیدواری برای آحاد جامعه بویژه جوانان است، تاکید و تکیه کرد و از هر آنچه که موجب اِفتراق و سیاهنمایی و خوشحالی و شَعف دشمن میشود، اِجتناب و اِحتراز ورزید. انتظار آن است که نامزدهای انتخابات این موارد مهم را به ستادهای تبلیغاتی و هواداران خود گوشزد کنند؛ همچنین ضروی است کاندیداها و ستادهای آنان به هشدارها و تذکرات دستگاههای نظارتی نیز توجه ویژه داشته باشند تا خدایناکرده برای خود و یا دیگران، دردسر و تصدیع و مزاحمتی ایجاد نکنند.
رئیس قوه قضاییه بیان داشت: در فرآیند تبلیغات انتخاباتی، چنانچه پس از تذکرات و هشدارهای دستگاههای نظارتی، کسانی خلاف قانون و اخلاق عمل کنند و با تخریب، توهین، شایعهپراکنی و نشر اکاذیب، بخواهند فضا را ملتهب و اذهان را مشوّش کنند، قطعاً با برخورد قانونی دادستانها و سایر دستگاههای ذیربط مواجه خواهند شد.
رئیس عدلیه متذکر شد: در ایام تبلیغات انتخاباتی رعایت کامل موازین قانونی، امری بسیار مهم است؛ نامزدهای انتخاباتی و ستاد و هواداران آنها در تمام شوؤن و اقداماتشان همواره قانون را مدنظر قرار دهند.
واکنش ملایم لاریجانی به ردصلاحیت در انتخابات
علی لاریجانی با انشتر بیانیهای به ردصلاحیت خود در انتخابات ریاست جهوری واکنش نشان داد. در بخشهایی از این بیانیه خطاب به ملت ایران آمده است: «آنچه باعث شد به عرصه انتخابات بیایم شرایط خطیر بویژه در قلمرو شرایط سخت اقتصادی بود و موقعیت حساس بینالمللی بخصوص فشار تحریمهای ظالمانه بر معیشت مردم عزیز بود و امیدوار بودم که با یاری شما بتوانیم موانع را مرتفع و مسیر توسعه ملی ایران را فراهم نمایم.
اما شورای محترم نگهبان علی رغم نظرات مثبت نهادهای مسئول و حکم قوه قضاییه، در رد برخی دعاوی گذشته آن شورا، باز سازوکاری غیرشفاف مانع در مسیر چنین همراهی بوجود آورد. البته به فضل الهی حرکت ما در مسیر خدمتگزاری به مردم و حل مشکلات ملت متوقف نخواهد شد.»
ترکیب مسئولان ستاد زاکانی مشخص شد
رئیس و مسئولان ستادهای انتخاباتی علیرضا زاکانی برای انتخابات ریاست جمهوری مشخص شدند.
به گزارش ایسنا، لطفالله فروزنده رئیس ستاد انتخابات، امین توکلیزاده رئیس ستادهای مردمی، داوود گودرزی رئیس ستاد هواداران و علی نادعلی بهعنوان مسئول ستادهای مردمی تهران انتخاب شدند.
مالک شریعتی نیز بهعنوان سخنگوی ستاد زاکانی انتخاب شد.
همانگونه که قابل پیش بینی بود عمده مسئولان ستاد زاکانی از مدیران فعلی شهرداری تهراناند.
زاکانی تا آخر انتخابات به وعده اش عمل کند
عصرایران نوشت: «در دوره های اخیر انتخابات ریاست جمهوری با پدیده زشت و غیر مردمی به نام کاندیداهای پوششی - از سوی هر دو جناح - مواجه بوده ایم؛ کاندیداهایی که از همان ابتدا قصد ماندن نداشتند و برای سیاسی کاری آمده بودند و بیش از آن که کاندیدا باشند، "شو من" و "دلال سیاسی" بودند.
این بار، زاکانی در توئیتی با نام بردن از خدا و شهدا و مردم و "شهید رئیسی" رسماً و صراحتاً گفته است که کاندیدای پوششی نیست و تا آخر خواهد ماند و بدین ترتیب، اولین کاندیدایی شده که با قاطعیت ماندنش تا آخر رقابت ها را اعلام کرده است. این وعده را به خاطر می سپاریم و منتظر روزهای آینده می مانیم تا ببینیم راست گفته است یا نعوذبالله دروغ؟!
از بقیه کاندیداها هم می خواهیم، از زاکانی یاد بگیرند و باقی ماندن شان را از همین الان اعلام کنند و اگر می خواهند بروند، قبل از شروع مناظره ها کنار گیری کنند تا نه مردم وهن شوند و امکانات عمومی که به طور رایگان در اختیارشان قرار می گیرد، مورد سوء استفاده قرار گیرد.»
پیشبینی ابطحی درباره پورمحمدی
سیدمحمدعلی ابطحی فعال سیاسی اصلاح طلب و رییس دفتر رئیس جمهور در دولت خاتمی نوشت: شاید از این پیش بینی تعجب کنید. اما پدیده «مناظرات» مصطفی پورمحمدی خواهد بود. اطلاعات زیاد محرمانه و غیر محرمانه از ۴۵ سال گذشته دارد. سخنور است. و قصد ندارد پوششی برای افراطیون باشد. و پشتوانه حاکمیتی قوی دارد. اما رقابت انتخاباتی بین پزشکیان و قالیباف خواهد بود.»
تاکید قالیباف بر حل مشکلات اقتصادی و همدلی اجتماعی در اولین بیانیه انتخاباتی
محمدباقر قالیباف در نخستین بیانیه انتخاباتی خود خطاب به ملت ایران نوشت: «ایران عزیز ما، هر اندازه در اقتدار و توان بازدارندگی مورد حسرت دیگر کشورها قرار گرفته، در عرصۀ اقتصاد و رفاه نیاز به جهش دارد. معیشت و قدرت خرید خانوارهای ما وضعیت مناسبی ندارد، شاخصهای عدالت و برابری از آرمانها فاصله دارد و بخشی از جوانان و نخبگان برای آینده زندگیشان احساس نگرانی میکنند.
با وجود آن، ما دقیقاً در همین لحظه است که میتوانیم با همدلی اجتماعی، اتحاد ملی و کاری جهادی حرکت خود را بهسوی زندگی خوب و ایران پیشرفته شتاب بخشیم و عقبماندگیها را جبران کنیم. امروز فرصت آن را داریم که به حرکت کشور شتابی دوباره دهیم. آن فرصت همین انتخابات پیشِروست، و نه زمان دیگر.
پیشرفت ایران، و بهبود کیفیت زندگی خانوارها و عدالت فراگیر، با مشارکت همه ممکن است و دقیقاً به همین دلیل است که امروز شما و فقط خود شما میتوانید باری دیگر قهرمان داستان پیشرفت ایران باشید.»
محسن رضایی: نیروهای انقلاب راهی جز اجماع ندارند
به گزارش ایسنا، محسن رضایی در حاشیه افتتاحیه دومین کنفرانس ملی دانش مبنا به احتمال اجماع بین نامزدهای نیروهای انقلاب در انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و گفت: نیروهای انقلاب راهی جز اجماع ندارند.
وی در ادامه تصریح کرد: منظور از اجماع نیروهای انقلاب، اجماع در اندیشه ها، برنامه ها، توانایی ها و خروج از فرد گرایی و شخص محوری است.
وی در خصوص برگزاری جلسه وحدت بین نیروهای انقلاب نیز گفت: بعد از اعلام نظر شورای نگهبان به احتمال قوی این کار انجام خواهد شد.
نگاه متفاوت رسانهها به پزشکیان
با اعلام نامزدهای تایید صلاحیت شده انتخابات توسط شورای نگهبان حضور مسعود پزشکیان با واکنش متفاوت رسانهها روبهرو شد. رسانههای اصلاحطلب عموما استقبال خوبی از پزشکیان کردند. عموم این روزنامه ها تیتر اصلی خود را با عکس بزرگ به مسعود پزشکیان اختصاص دادند. این استقبال از جهتی قابل پیشبینی و از جهتی غیرمنتظره بود. قابل پیشبینی بود چون پزشکیان تنها نامزد رسمی اصلاحطلب در انتخابات است.
اما حمایت برخی رسانههای اصلاح طلب از جهت عدم تناسب ایدههای ایشان با پزشکیان غیرمنتظره بود. مثلا محمد قوچانی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران در روزنامه این حزب نوشت: «مسعود پزشکیان در جبهه اصلاحات از بدنه به رأس رسید و بدون سیاستبازی، صادقانه سخن گفت و با وجود حمایت احزاب چپ از نامزدهای لیبرال و تکنوکرات توانست به عنوان نماینده جبهه در انتخابات بدل شود و حتی جایگاهی همتراز با اسحاق جهانگیری بیابد. این پیروزی اقلیت بر اکثریت و بدنه بر رأس بود بدون آنکه بزرگان اصلاحات برای او هزینهای کنند.
اینکه جبهه اصلاحات باید به عهد خود وفا کند و نه تنها رئیس جبهه که رهبر اصلاحات باید به بیانیهای که صادر کرده است، عمل کند و از نامزد تایید شده جبهه اصلاحات حمایت کند. نامزدی که در انتخابات مجلس دوازدهم با وجود تحریم جبهه اصلاحات با حمایت بدنه اصلاحطلبی (که بیانیه روزنهگشایی را منتشر کرد) به مجلس راه یافت. در واقع نقض عهد جبهه اصلاحات پایان هر نوع تعامل اصلاحات و حاکمیت خواهد بود و این طرحی است که طراح آن خود جبهه اصلاحات بود.»
تقریبا همه علاقمندان به سیاست میدانند که پزشکیان بیش از همه چیز به گرایشهای عدالتخواهانه شهرت دارد و در مقابل حزب کارگزاران به گرایش بازار آزاد. طبیعتا با این پیشزمینه حمایت غلیظ این حزب از پزشکیان غیرمنتظره است.
اما واکنش روزنامه کیهان به تایید صلاحیت پزشکیان هم قابل توجه بود. کیهان در مطلبی در ستون اخبار ویژه خود نوشت: «در میان نامزدهای تأیید شده، از جمله نام مسعود پزشکیان دیده میشود؛ نماینده چند دوره مجلس که صلاحیت او در انتخابات اسفند ماه گذشته مجلس، از سوی هیئتهای اجرائی تأیید نشده بود، اما از سوی شورای نگهبان تأیید شد.
پزشکیان، ۱۸ دیماه سال گذشته در اینباره خبر داد: «اگر دخالت رهبری نبود امکان رد صلاحیت من وجود داشت». او افزوده بود: «از زمانی که خودمان را شناختیم، سعی کردیم برای انقلاب و نظام کار کنیم و صادقانه رفتار کردیم. حضور من برای این است که عدهای را پای صندوقهای رأی بکشانم و از طرفی سخنگوی مردمی باشیم که مشکل دارند... در رسانهها و از جاهای مختلف شنیدم که مقام معظم رهبری، اسم مرا آوردند و سؤال کردند که به چه دلیل در هیئت اجرائی اینطور شده، و مرا مدیون خودشان کردند. نهایتاً اگر توصیههای رهبری نبود، تصور نمیکنم آنها میخواستند مرا تأیید کنند».
پزشکیان همچنین ۸ فروردین ۱۴۰۳، درباره روند تأیید صلاحیت خود در انتخابات مجلس و اینکه با توصیه رهبری تأیید شده، گفته بود: «بنده از جاهای مختلف این را شنیدم. در یک جلسه غیر علنی فرموده بودند که چرا این کار را کردید؟ شورای نگهبان هم اعلام کرد که ما هیچ وقت این کار را نکردیم و همیشه (آقای پزشکیان) را تأیید کردیم، بلکه هیئت اجرائی رد کرده بود».
نکتهای که کیهان به آن اشاره کرده است با زبان دیگری توسط سعید لیلاز هم بیان شده است. سعید لیلاز، فعال سیاسی اصلاحطلب در آرمان ملی نوشت: «من در مورد احراز صلاحیت آقای پزشکیان اغراق نمیکنم ولی معتقدم یک گام بسیار مهم به سمت ملت و طبقه متوسط ایران است.
آقای پزشکیان یک ویژگی منحصر به فرد دارد و آن این است که نه تنها از یکطرف تماما اصلاحطلب است بلکه هرگز در طول زندگیاش نکوشیده- از نقطه مقابل اینکه- حکومت را چه رهبری، چه مجلس و چه نهادهای امنیتی نظامی را از خودش عصبانی کند.
یعنی هیچگاه با ارکان اصلی قدرت در ایران تقابل هم نداشته و این به آقای پزشکیان یک ویژگی بیهمتا میدهد و یک موقعیت تاریخی بیهمتا به ما میدهد که ما بتوانیم هم نرخ مشارکت در انتخابات را بالا ببریم و هم اینکه بسیار امیدوار باشیم انتخابات را با آقای پزشکیان در دور اول ببریم.»
اما روزنامه فرهیختگان نگاه دیگری به پزشکیان دارد و وی را آنچنان گزینه جدی و مهمی نمیداند: «پزشکیان بهعنوان یکی از گزینههای رسمی و حزبی اصلاحطلبی فرصتهایی دارد. او میخواهد در فضای انتخابات چیزی بیشتر از همتی 1400 باشد. مزیت مهم پزشکیان درحالحاضر فرصتهای قومیتی پیشروی اوست. پزشکیان بهدلیل ناشناختگی نسبی در سطح ملی هرچند فرصتهایی را از دست داده، اما رای منفی زیادی هم ندارد.
اینکه بدنه اصلاحطلب به وعده حزبیشان عمل کنند یا نه، به تواناییهای سیاستورزانه پزشکیان برمیگردد. در آغاز انتخابات بهنظر میرسد او فعلا گزینه جذابی برای بدنه اجتماعی تحریمی اصلاحطلبان نباشد و تیم تبلیغاتیاش کار دشواری برای برساخت جدید از پزشکیان دارد.»
روزنامه جوان با انتقاد تلویحی از تاییدصلاحیت پزشکیان نوشت: «شورای نگهبان در تأیید نامزد اصلاحطلبان نیز بهنظر میرسد بدون نگاه سیاسی و مهندسی عمل کرده است. نه به موضعگیریهای او در آشوب ۱۴۰۱ توجه کرد، نه به ضعفهای دوره وزارت او مانند برخی پروندههای مهم ملی و نیز پرونده تقلب در آزمون دستیاری. میتوان گفت که درست هم همین بوده است، اما نمیتوان گفت که اینها بهانهای برای آنچه اصلاحطلبان «مهندسی انتخابات» مینامند، نیست
منصوری رییس ستاد جلیلی میشود
به گزارش مهر، بر اساس اخبار غیر رسمی و شنیدهها «محسن منصوری» معاون اجرایی دولت سیزدهم، به عنوان رییس ستاد «سعید جلیلی» نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، معرفی خواهد شد.