آیا آزادسازی غیرمعقول قیمت بنزین راهکار حل معضل مصرف بالای بنزین است؟

  4030410060

صحبت از آزادسازی دوباره آن هم نه در تصمیم رئیس جمهور بلکه با تصمیم جمعی از کارشناسان بر سر قیمت، اذهان را به تکرار تعیین نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای ارز دولتی و همچنین وقوع دوباره یک آبان ۹۸ و اینکه رئیس جمهور وقت چون کارشناس موضوع نبود و قیمت‌گذاری را به جمعی از کارشناسان دیگر واگذار کرده بود و خود نیز جمعه صبح مطلع شده بود؛ نمایانگر بدترین وضعیت حکمرانی و سیاست‌گذاری مسئله بنزین خواهد بود.

آیا آزادسازی غیرمعقول قیمت بنزین راهکار حل معضل مصرف بالای بنزین است؟

کریم یزدی‌خواه - کارشناس اقتصادی - در گفت‌وگو با ایسنا، در رابطه با صحبت‌های رئیس ستاد آقای پزشکیان تصریح کرد: روز گذشته یکی از مشاوران عالی یکی از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری با اشاره به اینکه فقط قیمت جدید بنزین باید کارشناسی شود و آقای پزشکیان با آرامش آن را جا خواهد انداخت؛ آقای عبدالعلی رئیس ستاد آقای پزشکیان روز گذشته خبر از افزایش قیمت بنزین در دولت آقای پزشکیان داد و گفت: افزایش قیمت بنزین را با آرامش جا می‌اندازیم. هر قیمتی که برای بنزین کارشناسی شود، خواهید دید که آنچنان با آرامش و همکاری مردم جا می‌افتد، بنزین، گازوئیل، برق و .. که هم موجب رضایت مردم شود و هم موجب آبادانی کشور. این در حالی است که تجربه بسیار بد کشور در آزادسازی بدون قید و شرط بنزین به خصوص برای دهک‌های متوسط و حاشیه‌نشینان کلانشهرهای کشور، آثار بسیار بدی برای خانوار به همراه داشته است.

راهکار واقعی حل مشکل بنزین چیست؟

وی ادامه داد: این در حالی است که مسئله بنزین نه از محل قیمت بلکه از محل اصلاح نحوه تخصیص یارانه بنزین باید اصلاح گردد. مسئله اعطای یارانه بنزین به خودروها سبب بی‌عدالتی بزرگی در سطح جامعه شده است و امکان اخذ مبلغ واقعی قیمت بنزین از افرادی که مصرف شخصی بالاتر از الگوی بهینه مصرف دارند؛ را حذف کرده است. در وضعیت فعلی امکان ایجاد نظام جدید قیمت‌گذاری برای بنزین به نفع مردم و با ذی‌نفع بودن کامل مردم فراهم نمی‌شود ولی در عوض با اصلاح سازوکار پرداخت یارانه بنزین بر مبنای نفر و مبتنی بر طرح‌های توزیع سرانه‌ای یارانه بنزین امکان تخصیص عادلانه و بهینه بنزین با خروج دولت از قیمت‌گذاری بنزین فراهم خواهد شد.

لزوم توجه و تمرکز بر اصلاح شیوه توزیع یارانه بنزین به جای شوک قیمتی

این کارشناس اقتصادی با اشاره به لزوم توجه و تمرکز بر اصلاح شیوه توزیع یارانه بنزین به جای اصلاح قیمت و توجه به مصرف صنعت حمل و نقل گفت: در رابطه با صنعت حمل و نقل کشور نیز مجزا از سهمیه مصرف شخصی خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل، برای مصرف سوخت بخش مرتبط با جابه‌جایی مسافران یا کالاها، مبتنی بر پیمایش انجام شده، سهمیه سوخت CNG دریافت خواهند کرد و به این ترتیب با وجود عدم توسعه زیرساخت‌های CNG در هشت ساله دولت روحانی و تقویت آن در دولت شهید رئیسی، زمینه‌سازی برای مصرف بیش از ۴۰ میلیون مترمکعب CNG برای کاهش معادل ۴۰ میلیون لیتر بنزین در روز از مصرف خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل فراهم شده است که به راحتی امکان تخصیص آن پس از حذف سهمیه بنزین مبتنی خودروها و تمرکز بر ایجاد بازار مبادلات سهمیه بنزین افراد فراهم خواهد شد. این رویکرد بسیار بهتر از رویکرد گران‌سازی غیرمعقول است که باید سریع‌تر صورت بپذیرد. مرکز پژوهش‌های مجلس نیز اخیرا با اشاره به اینکه سهم ثروتمندان از یارانه بنزین ۱۷.۵ برابر فقراست، پیشنهاد داده بود که به‌منظور برقراری عدالت در بهره‌مندی از یارانه بنزین در جامعه، دولت از ابتدای خردادماه سال ۱۴۰۳ به سرپرست خانوارهای فاقد خودرو به ازای هر عضو خانواده، ماهیانه ۱۵ لیتر بنزین سهمیه‌ای اعطا کند.

آیا آبان ۹۸ تکرار می‌شود؟

وی در پایان اظهار کرد: بنابراین آزادسازی قیمت بنزین به شکل غیرمعقول بدون تغییر در نوع سهیمه بنزین و همچنین توجه بر مصرف خودروهای فعال در صنعت حمل و نقل در دولت آقای پزشکیان آثار فاجعه‌باری برای کشور و افزایش تورم در کشور به همراه خواهد داشت و هیچگاه امکان اجرای گران‌سازی بنزین و اخذ تمام عواید آن به نفع دولت با آرامش وجود نخواهد داشت. صحبت از آزادسازی دوباره آن هم نه در تصمیم رئیس جمهور بلکه با تصمیم جمعی از کارشناسان بر سر قیمت، اذهان را به تکرار تعیین نرخ ۴۲۰۰ تومانی برای ارز دولتی و همچنین وقوع دوباره یک آبان ۹۸ و اینکه رئیس جمهور وقت چون کارشناس موضوع نبود و قیمت‌گذاری را به جمعی از کارشناسان دیگر واگذار کرده بود و خود نیز جمعه صبح مطلع شده بود؛ نمایانگر بدترین وضعیت حکمرانی و سیاست‌گذاری مسئله بنزین در دولت آقای پزشکیان خواهد بود.