به گزارش تسنیمـ زینب امیدی: با آغاز سال تحصیلی و ورود نودانشجویان به دانشگاه‌ها، آموزش عالی کشور به‌طور رسمی کار خود را آغاز کرد، اما در این بین به‌منظور عدم‌قبولی عده‌ای از داوطلبین کنکور در رشته‌های مورد نظر خود، یک بحث مجدداً این روزها داغ شده است و آن چیزی نیست جز اعزام غیرمجاز دانشجویان به خارج از کشور، مسئله‌ای که این سال‌ها مالباختگان زیادی داشته است و علی‌رغم اطلاعیه‌ها و اخطارهای مراجع رسمی آموزش عالی کشور؛ اما متأسفانه همچنان شاهد اعتماد برخی جوانان به مؤسسات غیرمجاز اعزام دانشجو به خارج از کشور هستیم.
بررسی مشکلات اعزام‌های غیرمجاز دانشجویان به خارج از کشور
اعزام غیرمجاز دانشجو به کشورهای خارجی به‌معنای اعزام دانشجویان برای تحصیل در آن کشورها، بدون داشتن مجوزهای لازم از سوی نهادهای مسئول است که این موضوع می‌تواند مشکلات زیادی به‌همراه داشته باشد، از جمله:
عدم‌اعتبار مدارک تحصیلی: مدارک تحصیلی اخذشده از دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی غیرمعتبر در کشورهای خارجی، به‌احتمال زیاد در کشور مبدأ و سایر کشورها به‌رسمیت شناخته نخواهند شد، این موضوع می‌تواند آینده شغلی و تحصیلی دانشجو را به خطر بیندازد.
مشکلات ویزا و مهاجرت: دانشجویانی که بدون ویزای مناسب یا با مدارک جعلی وارد کشور دیگری می‌شوند، ممکن است با مشکلات قانونی مواجه شوند و در شرایط خاص حتی دیپورت شوند.
کیفیت پایین آموزشی: دانشگاه‌ها و مؤسساتی که بدون مجوز و اعتبار فعالیت می‌کنند، معمولاً استانداردهای آموزشی پایین‌تری دارند، این موضوع می‌تواند منجر به عدم‌کسب مهارت‌ها و دانش لازم توسط دانشجو شود.
مشکلات مالی: بسیاری از این اعزام‌های غیرمجاز توسط مراکز یا افرادی انجام می‌شود که ممکن است هزینه‌های زیادی از دانشجو دریافت کنند بدون اینکه خدمات مناسبی ارائه دهند.
فریب و کلاهبرداری: متأسفانه برخی از مؤسسات کلاهبرداری با وعده‌های غیرواقعی اقدام به جذب دانشجو می‌کنند و در نهایت دانشجویان را با مشکلات زیادی مواجه می‌سازند.
مشکلات اخذ ویزا: دانشجویانی که به‌صورت غیرمجاز به کشور دیگری سفر می‌کنند، اغلب با مشکلات اخذ ویزا و اقامت قانونی مواجه می‌شوند.
احتمال دیپورت: در صورت شناسایی توسط مقامات مهاجرتی، این دانشجویان ممکن است با خطر دیپورت شدن به کشور خود روبه‌رو شوند.
عدم‌امکان ادامه تحصیل یا کار: به‌دلیل نداشتن مدارک اقامت قانونی، این افراد نمی‌توانند به‌طور قانونی ادامه تحصیل دهند یا در کشور مقصد مشغول به کار شوند.
عدم‌امکان دریافت بورسیه یا وام: دانشجویان اعزام‌شده به‌صورت غیرمجاز، از امکان دریافت بورسیه تحصیلی یا وام‌های دانشجویی محروم هستند.
مشکلات مالی خانواده: هزینه‌های بالای تحصیل و زندگی در خارج از کشور، می‌تواند فشار مالی زیادی را بر خانواده‌های این دانشجویان تحمیل کند.
برای جلوگیری از چنین مسائلی، دانشجویان و خانواده‌های آنها باید به‌دقت تحقیق کنند و از معتبر بودن مؤسسات و قوانین مربوطه مطمئن شوند، همچنین، همیشه توصیه می‌شود که از مشاوره‌ها و راهنمایی‌های متخصصان رسمی و مجاز در حوزه اعزام استفاده شود. ممکن است احساس انزوا و عدم‌تعلق گریبان این دانشجویان را که به‌صورت غیرمجاز به کشور دیگری سفر می‌کنند، بگیرد و یا مشکلات تطبیق با فرهنگ جدید آنها را دچار مشکل کند چرا که تطبیق با فرهنگ و زبان جدید برای این افراد می‌تواند چالش برانگیز باشد و منجر به مشکلات روانی مانند افسردگی و اضطراب شود.
برای بررسی بیشتر این موضوع به سراغ محمد محمدی مسعودی مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان سازمان امور دانشجویان رفتیم.
لغو مجوز 60 موسسه اعزام دانشجو طی سه سال گذشته
مسعودی با اشاره به اینکه در این بازه زمانی مجدد بازار کار موسسات غیرمجاز اعزام دانشجو داغ شده است، گفت: در شهریور ماه لیست اسامی این موسسات به روزرسانی شده و در حال حاضر ما 120 موسسه مجاز اعزام دانشجو در کشور داریم. همچنین طی سه سال گذشته مجوز حدود 60 موسسه را به علت فعالیت‌های غیرقانونی لغو کردیم.
وی از تشکیل کار گروه متشکل از 6 وزارتخانه وزارت علوم، وزارت بهداشت، وزارت خارجه و وزارت اطلاعات، وزارت دادگستری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر داد و گفت:یک نفر از شش وزارت خانه در این کارگروه هستند که رای و نظر مستقل دارند. در این کارگروه به وضعیت موسسات و کسانی که می‌خواهند در حوزه اعزام دانشجویان کار کنند، سر و سامان می‌دهند.
تشکیل کارگروه 6 وزارتخانه‌ای برای بررسی فعالیت موسسات اعزام
مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان سازمان امور دانشجویان ادامه داد: این کار گروه در بحث ثبت موسسات اعزام دانشجو نقش مهمی دارد. افراد که قصد ثبت موسسه دارند، باید به این کار گروه برای مجوز مراجعه کنند. علاوه بر ثبت موسسات، عملکرد موسسات نظام دانشجو نیز بر عهده این کار گروه است؛ یعنی چنانچه مجوزی را به سازمانی بدهند اما شاهد تخلف این موسسه باشند می‌توانند مجوز آن موسسه را لغو کنند. همچنین فرد و موسسه‌ای به هرنحوه‌ای بخواهد در حوزه موسسات اعزام دانشجو در کشور کار و فعالیت داشته باشد باید از این کارگروه مجوز بگیرد، در غیر این صورت فعالیت آن موسسه غیر قانونی است و جزوه موسسات غیرمجاز خواهد بود.
مسعودی تاکید کرد: کسانی که کنکور قبول نشدند شاید بخواهند برای خواندن پزشکی یا رشته مورد علاقه خود به خارج از کشور بروند و ما آمار وحشتناکی از وضعیت دانشجویان رها شده پس از اینگونه اعزام‌ها داریم از خودکشی گرفته تا مسائل دیگر. پس توصیه ما به دانشجویان و خانواده‌هایشان مراجعه به لیست‌های موسسات مجاز اعزام دانشجو است که در سایت رسمی وزارت بهداشت و علوم بارگزاری شده است.
تحصیل غیر مجاز بیش 16 هزار دانشجوی ایرانی در یکی از کشورهای منطقه/مدرک تحصیلی آنها مورد تایید نیست!
وی از تحصیل بیش از 16 هزار دانشجوی ایرانی در یکی از کشورهای منطقه خبر داد و گفت: این اتفاق در حالی رخ داده که این 16 هزار نفر در دانشگاه‌های غیرمجاز این کشور تحصیل می‌کنند؛ یعنی مدرک تحصیلی آنها از این دانشگاه‌ها، مورد تایید و قبول وزارت علوم و بهداشت نیست. در نتیجه اگر زمانی به کشور بازگردند از نظر ما مدرک تحصیلی آنها دیپلم است.
مدیرکل بورس و اعزام دانشجویان سازمان امور دانشجویان با اشاره به هزینه‌های چند میلیاردی برخی خانواده‌ها برای اعزام فرزندان خود به خارج از کشور برای تحصیل خاطرنشان کرد: خیلی از این خانواده‌ها پس از مراجعه به ما می‌گویند اطلاعی از این قضایا نداشته و مالباخته شده‌اند. به همین خاطر همه تاکید ما مراجعه به موسسات مجاز است؛ چرا که هر مشکلی پیش بیاید ما در شورای حل اختلاف کارگروهی که به آن اشاره کردم به شکایات آنها رسیدگی کنیم. اما اگر بحث موسسات غیرمجاز باشد دیگر به ما مربوط نیست و باید مستقیما به قوه قضائیه شکایت کنند.
در آخر...
همیشه ایام کنکور بازار تبلیغات این موسسات داغ می‌شود و افرادی که رتبه بالایی نیاورده‌اند یا به هردلیلی قبول نشده‌اند، برایشان پیام‌هایی ارسال می‌شود که به آنها قول داده‌اند برای تحصیل به خارج از کشور فرستاده شده و حتی آنها را برمی‌گردانند و در بهترین دانشگاه‌های ایران به آنها صندلی می‌دهند!
علاوه بر موسسات فیزیکی غیرقانونی در کشور که تعداد آنها زیاد است، شبکه‌ها و فضای مجازی نیز در این امر دخیل شده‌اند و موسسات و افرادی در آنها کار اعزام دانشجویان را تبلیغ می‌کنند و چون فضای مجازی هست حتی عده‌ای از خارج از کشور نیز این کار را دنبال و تبلیغ می‌کنند. هموطنان ما باید مراقب باشند تا در دام این افراد نیفتند. طبق گفته مسئولین، ما تعداد زیادی دانشجو داشته‌ایم که فریب این شبکه‌ها را خوردند و الان دیگر دستشان به جایی بند نیست. این موسسات یا فرد را در مرحله ویزا رها می‌کنند یا وقتی به کشور دیگری فرستادند رها می‌کنند و اغلب هم به دانشگاه‌هایی می‌فرستند که در لیست دانشگاه‌های مجاز وزارت بهداشت و علوم نیستند و بعضاً وقتی دانشجو مدرکش را گرفت و به کشور بازگشت آن مدرک برای ما معتبر نیست.