با گذشت سال‌ها، روش‌های کاهش وزن تغییرات زیادی کرده و هر کدام نقاط قوت و ضعف خود را نشان داده‌اند. در سال 1403 نیز روش‌های متعددی برای کاهش وزن وجود دارد، اما همه آنها به یک اندازه موثر و پایدار نیستند. در این مقاله،به نقل از دکتر پدرام طالبیان فوق تخصص جراحی چاقی و متابولیک و عضو انجمن بین المللی جراحی چاقی و بهترین جراح چاقی به بررسی کاهش وزن به واسطه ی رژیم‌های لاغری، آمپول‌های لاغری، بستن رگ اشتها و جراحی چاقی می‌پردازیم.
رژیم‌های لاغری: تلاشی طاقت‌فرسا با نتایجی نامطمئن
رژیم‌های لاغری همواره یکی از اولین انتخاب‌ها برای افرادی بوده‌اند که قصد کاهش وزن دارند. این روش‌ها معمولاً بر پایه کاهش کالری دریافتی یا استفاده از مواد غذایی خاص استوار هستند. اگرچه برخی افراد ممکن است با پیروی از رژیم‌های غذایی در کوتاه‌مدت موفق به کاهش وزن شوند، اما در بسیاری از موارد، این کاهش وزن پایدار نبوده و با مشکلات فراوانی همراه است.
چالش‌های اصلی رژیم غذایی:
- روند طولانی و فرسایشی: رژیم غذایی نیازمند صبر و تحمل بسیار است. اغلب افراد بعد از مدتی از محدودیت‌های غذایی خسته شده و به برنامه غذایی سابق خود بازمی‌گردند. این روند نه تنها نتیجه‌بخش نیست، بلکه در موارد بسیاری منجر به افزایش وزن مجدد می‌شود.
- تأثیرات روحی و روانی: محدودیت‌های سخت رژیمی می‌تواند اثرات منفی بر روحیه و انگیزه فرد داشته باشد. افسردگی و اضطراب ناشی از ناتوانی در ادامه رژیم غذایی، از مشکلات رایجی است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند.
در مقایسه با جراحی چاقی، رژیم‌های غذایی نه تنها زمان‌بر هستند، بلکه اغلب نتایج کوتاه‌مدت دارند و به‌سختی پایدار می‌مانند.
آمپول‌های لاغری: راه‌حلی موقت با عوارض جانبی جدی
در سال‌های اخیر، داروهای تزریقی مانند مانجارو، ویکتوزیا، اوزمپیک و دیگر برند ها به عنوان راه‌حلی سریع برای کاهش وزن مطرح شده‌اند. این داروها با تأثیر بر هورمون‌های کنترل‌کننده اشتها، احساس گرسنگی را کاهش داده و بدن را به سمت سوزاندن چربی هدایت می‌کنند. اما با وجود برخی موفقیت‌ها در کوتاه‌مدت، مشکلات متعددی در استفاده از این روش وجود دارد.
چالش‌ها و خطرات آمپول‌های لاغری:
- عوارض جانبی خطرناک: استفاده از آمپول‌های لاغری ممکن است با عوارض جانبی جدی مانند مشکلات گوارشی، نارسایی‌های هورمونی و حتی مشکلات قلبی همراه باشد. بسیاری از افراد بعد از چند هفته مصرف این داروها، مشکلاتی مانند تهوع، اسهال و سرگیجه را تجربه می‌کنند.
- وابستگی طولانی‌مدت: داروهای لاغری اغلب تنها تا زمانی موثر هستند که مصرف می‌شوند. پس از قطع مصرف، احتمال بازگشت وزن بسیار زیاد است. این وابستگی نه تنها از نظر جسمی، بلکه از نظر روانی نیز برای فرد مشکل‌ساز خواهد بود.
- هزینه‌های بالا: این داروها معمولاً گران‌قیمت هستند و نیاز به مصرف طولانی‌مدت دارند، که برای بسیاری از افراد اقتصادی نیست.
بنابراین، آمپول‌های لاغری به دلیل خطرات و اثرات موقتی، نمی‌توانند جایگزین پایداری برای کاهش وزن باشند.
بستن رگ اشتها: راه‌حلی پرخطر با اثرات محدود
یکی دیگر از روش‌های نوین کاهش وزن، بستن رگ اشتها یا امبولیزاسیون رگ اشتها است. در این روش، رگ‌هایی که وظیفه ی خونرسانی به بافت معده را دارند، مسدود می‌شوند تا به این طریق اشتهای فرد کاهش یابد. اگرچه این روش در ابتدا ممکن است نتایج مثبتی داشته باشد، اما عوارض و خطرات آن نیز قابل توجه است.
مشکلات بستن رگ اشتها:
- خطرات جراحی: این روش اگرچه نیمه‌تهاجمی است، اما همچنان به عنوان یک روش جراحی محسوب می‌شود و خطراتی مانند عفونت، لخته خون و حتی آسیب به دیگر بافت‌های بدن را به همراه دارد.
- اثر کوتاه‌مدت: بسیاری از افرادی که این روش را انجام می‌دهند، بعد از مدتی دوباره با افزایش اشتها و مشکلات وزنی مواجه می‌شوند. بدن به مرور زمان به شرایط جدید عادت می‌کند.
- نکته ی مهم و قابل توجه در این روش این است که در صورت انجام این روش، گزینه ی جراحی چاقی برای همیشه از دست خواهد رفت و فرد نمی تواند در آینده عمل هایی مانند اسلیو معده و یا بای پس معده را انجام دهد.
در مقایسه با جراحی چاقی که یک راه‌حل دائمی محسوب می‌شود، بستن رگ اشتها یک راه‌حل موقت و پرریسک است که نتایج پایداری ندارد.
جراحی چاقی: راه‌حلی پایدار و مطمئن
در نهایت، به بررسی جراحی چاقی به عنوان مؤثرترین و پایدارترین روش کاهش وزن می‌پردازیم. جراحی‌هایی مانند اسلیو معده و بای‌پس معده با کاهش اندازه معده و تغییر در سیستم هضم، به فرد کمک می‌کنند که به طور قابل توجهی و در مدت کوتاهی وزن کم کند. این روش برای افرادی که با چاقی مفرط دست و پنجه نرم می‌کنند و دیگر روش‌ها برای آنها نتیجه‌بخش نبوده‌اند، بهترین گزینه است.
مزایای جراحی چاقی:
- کاهش وزن سریع و دائمی: برخلاف رژیم‌های غذایی و داروهای لاغری که ممکن است تنها به مدت کوتاهی موثر باشند، جراحی چاقی نتایج سریع و بلندمدت به همراه دارد. بسیاری از افراد پس از جراحی، در عرض چند ماه به کاهش وزن قابل توجهی دست می‌یابند.
- تأثیر مثبت بر سلامت کلی بدن: کاهش وزن پس از جراحی چاقی به بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی مانند دیابت نوع 2، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و مشکلات مفصلی منجر می‌شود. بسیاری از افراد پس از جراحی می‌توانند از داروهای دیابت و فشار خون خود بی‌نیاز شوند.
- کاهش اشتها و کنترل بهتر غذا: جراحی چاقی نه تنها باعث کاهش اندازه معده می‌شود، بلکه در تنظیم اشتها و کنترل بهتر غذا نیز موثر است. این به معنای کاهش طبیعی مصرف غذا بدون نیاز به تحمل گرسنگی است.
- عدم وابستگی به دارو: برخلاف داروهای لاغری که ممکن است با عوارض جانبی و وابستگی همراه باشند، جراحی چاقی نیازی به مصرف مداوم دارو ندارد و نتایج آن پایدارتر است.
چالش‌های محدود جراحی چاقی:
- خطرات جراحی: هرچند که جراحی چاقی مانند هر عمل جراحی دیگری با خطراتی همراه است، اما با پیشرفت‌های پزشکی در این زمینه، این خطرات به حداقل رسیده است. عفونت، خونریزی و عوارض بیهوشی از جمله مواردی هستند که ممکن است رخ دهند، اما با انتخاب پزشک مجرب و رعایت نکات بعد از عمل، احتمال وقوع آنها نزدیک به صفر خواهد بود.
- نیاز به تغییرات در سبک زندگی: پس از جراحی چاقی، فرد باید تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود ایجاد کند، اما این تغییرات اغلب مثبت و در جهت بهبود کیفیت زندگی هستند. این به معنای خوردن غذاهای سالم‌تر و انجام فعالیت‌های ورزشی است که به بهبود سلامت عمومی بدن کمک می‌کند.
چرا جراحی چاقی بهترین گزینه است؟
در مقایسه با دیگر روش‌های کاهش وزن، جراحی چاقی به دلیل نتایج سریع، پایدار و تاثیرات مثبت بر سلامت کلی بدن، بهترین گزینه برای افرادی است که به دنبال کاهش وزن جدی هستند. رژیم‌های لاغری اغلب نیازمند تلاش‌های طاقت‌فرسا و طولانی‌مدت هستند و نتایج آن ناپایدار است. داروهای لاغری مانند مانجارو و... با خطرات جدی و عوارض جانبی همراه هستند و بستن رگ اشتها نیز نتایج موقتی دارد و ممکن است به از دست دادن بافت معده منجر شود.
بنابراین، اگر به دنبال یک راه‌حل قطعی و پایدار و در عین حال کم عارضه برای کاهش وزن هستید، جراحی چاقی گزینه‌ای است که می‌تواند زندگی شما را تغییر دهد. نه تنها در کاهش وزن موفق خواهید بود، بلکه سلامت کلی بدن شما بهبود می‌یابد و از مشکلات ناشی از چاقی مفرط رهایی پیدا می‌کنید.