سلهاست مفهوم مشارکت مردم در اقتصاد و بعبارتی اقتصاد مردمی موضوع محاقل و مجالس قرار گرفته است . موضوعی که در قانون اساسی نیز به مفهوم آن اشاره شده اما در اجرا به راهکار یا نحوه عملی شدن آن کمتر توجه شده است.
رهبر معظم انقلاب در سنوات گذشته نامگذاری سال را به مباحث اقتصادی اختصاص داده اند، که موضوع تولید در آنها جایگاه ویژه ای دارد. پرواضح است اجرایی شدن عملی شعار سال و افزایش آمار تولید در کشور تاثیر مهمی در بهبود معیشت مردم دارد لذا باید بصورت جهادی و با برنامه ریزی جدی جهت تحقق شعار سال همت گمارد.
روندهای جاری و تجربه شده نشان میدهد در کنار اقدامات دستگاهها و سازمانها و ادارات برای تحقق شعار سال ، ورود مردم به میدان جهت دستیابی سریعتر به اهداف بسیار کارساز است.
نکته قابل توجه و راهبردی اینکه قبل از هر کار مهم و اقدام اجرایی، تعیین اولویتها همواره مورد توصیه مقام معظم رهبری و اکثر کارشناسان قرار گرفته است تا ضمن مدیریت بهینه منابع بتوان در کمترین زمان با صرف کمترین هزینه به اهداف دست یافت. لذا با توجه به این توصیه مهم باید پرسید:
اولویت مشارکت مردم در تولید بیشتر و در ابتدا به کدام قشر از مردم اشاره دارد؟
در دیدگاه کوتاه مدت و بررسی های میدانی مشخص است بخش عمده ای از جامعه تولیدکنندگان را تولید کنندگان خرد و متوسط(SME ) تشکیل می دهند.این قشر از تولیدکنندگان که بخش قابل توجهی از مردم هستند ضمن تولید بخش زیادی از محصولات، نقش بسزایی در اشتغالزایی و مشارکت آحادی مردم در تولید دارند.
ساختار اقتصاد ایران به‌گونه‌ای است که از نظر تعدادی، صنایع بزرگ حدود 20 درصد از پتانسیل‌های بالقوه صنعتی‌ـ‌تولیدی را به‌خود اختصاص داده و بیش از 80 درصد مابقی مربوط به صنایع کوچک و متوسط هستند
لذا بسیاری از مردم در بنگاههای کوچک و متوسط مشغول بکار بوده و می توانند در تولید نقش ایفا کنند. این کسب‌وکارها نیاز به سرمایه‌گذاری کلان و بسیاری موارد دیگر نداشته و برای ارتقا و رشد اقتصادی و معیشتی کشورها بسیار سودمند هستند.
تعداد نیروی کار کسب‌وکارهای کوچک بین ۱۰ تا ۵۰ نفر و در کسب و کارهای متوسط ۵۰ تا ۳۰۰ نفر است که اگر این تعداد فرصت شغلی را در تعداد کثیر بنگاههای کوچک و متوسط ضرب کنیم به اهمیت فعالیت این بنگاهها پی میبریم.
بنگاههای کوچک و متوسط به دلیل تنوع محصولات تولیدی ،اشتغالزایی گسترده ، ایجاد فرصت برای خانواده‌های کم‌درآمد و زنان و کاهش فقر و توزیع عادلانه ثروت نقش مهمی در اقتصاد دارند. در شرایط کشورهای درحال توسعه بدلیل مردمی بودن این بنگاهها ،تخصیص منابع بصورت بهینه و عادلانه تر صورت می پذیرد.
با ارتقاء برنامه‌های زنجیره ارزش، بنگاههای کوچک و متوسط با بنگاههای بزرگ مرتبط می‌شوند. در این ازتباط، بنگاههای کوچک و متوسط تقش تامین‌کننده یا توزیع‌کننده را خواهند داشت.
لذا در مسیر عملی کردن شعار مشارکت مردم در تولید کمک فوری به این قشر از جامعه که متولیان مردمی بنگاههای خرد ومتوسط نامیده می شوند در اولویت اول است. در عمل و در ابتدا برای تحقق شعار سال ، کمک فوری و برنامه ریزی شده به بنگاههای کوچک و متوسط به یقین جهش قابل توجهی در رشد تولید ناخالص ملی (GDP) خواهد داشت.
سالهاست بنگاههای کوچک و متوسط با مشکلات متعددی روبرو بوده و بعضا تعطیل شده یا در حال تعطیلی هستند.جلوگیری از تعطیلی این بنگاهها یا به چرخه تولید برگرداندن بنگاههای خرد و متوسط تعطیل شده خود بخشی از اقدامات عملی در مسیر مشارکت مردم در تولید است.
احصاء و لیست کردن این تولید کنندگان و همزمان با آن تدارک اقدامات عملی پس زمینه ای از جمله اعطای سریع و سهل الوصول وام های بانکی ، تامین مواد اولیه، تامین منابع انسانی لازم ، تامین هزینه های اجاره و بیمه و مالیات و رفع سریع موانع تولید و کمک‌های فنی و موارد تشویقی مالی قطعاً گام مهمی در مشارکت مردم در تولید است.
رفع سریع موانع و مشکلات پیش تولید و همکاری و همراهی با این قشر از مردم زحمتکش در تولید و متعاقب آن بیمه محصول و کمک به فروش آن از اولویت دارترین کارها در جهت مشارکت مردم در تولید است.
واضح است شروع در بکارگیری افرادی جدید جهت اشتغال در بخش تولید زمان بر بوده و مستلزم تامین هزینه های بعدی است و طبعاً در اولویتهای بعدی قرار دارد.