تصاویر کمتر دیده شده از دورازه های قدیمی تهران که دیگر وجود ندارند

  4030918056

پس از انتخاب تهران به‌عنوان پایتخت ایران، چگونگی شکل‌گیری ساختار شهری و سپس توسعه حصار و برج و باروهای آن ازجمله مهم‌ترین دستاوردهای معماری در پایتخت نوپای ایران بود.

تصاویر کمتر دیده شده از دورازه های قدیمی تهران که دیگر وجود ندارند

هرچند براساس مستندات تاریخی سابقه ساخت قدیمی‌ترین حصار و دروازه در تهران به سده دهم هجری بازمی‌گردد، اما پس از انقراض دولت صفویه و در روزگار افشاریه و زندیه، به‌دلیل درگیری‌ها و جنگ‌های متوالی توجهی به حصار و دروازه‌های این شهر نشد و آنها به‌مرور رو به خرابی رفتند.

به گزارش همشهری آنلاین، در دوره صفویان تهران ۵دروازه داشت و در دوره افغان‌ها و سپس زمان سلطنت محمدشاه قاجار ۲ دروازه دیگر به شهر افزوده شد. ناصرالدین‌شاه از سال بیستم پادشاهی خود به فکر گسترش و توسعه شهر افتاد. برای اینکه شهر متر و معیار فراخ‌تری پیدا کند، نیاز بود که دروازه‌های پیشین که در عصر شاه‌طهماسب صفوی بنا شده بودند، از میان برداشته شوند.

این عملیات با توجه به ارتفاع و استحکام دروازه‌های عصر صفوی مدت زیادی به طول انجامید. برای ساخت دروازه‌های جدید که تعداد آنها به ۱۲عدد می‌رسید، باید مقدار زیادی مصالح و خاک تامین می‌شد. در اطراف باروهای شهر خندق‌هایی حفر شده بود که شهر را در مقابل هجوم بیگانگان ایمن کند.

زمانی که برج و باروی شاه‌طهماسبی خراب شد با خاک آن خندق‌های اطراف شهر را پر کردند؛ اما برخی از خندق‌ها مانند گود در اطراف پایتخت و درواقع خارج از سرحدات مرز آن باقی ماندند و بعدها گودهای تهران را تشکیل دادند. گود عرب‌ها در اطراف دروازه‌غار و گود زنبورک‌خانه در بازار از این گودهای به‌جامانده هستند.

دروازه‌های تهران بعد از ساخت مزین به کاشی‌کاری و نقوشی از داستان‌های شاهنامه فردوسی شدند. نام این دروازه‌ها براساس محلی که در آن قرار داشتند گذاشته شد که این نام‌ها عبارت بود از: دروازه گمرک، قزوین، شاه‌عبدالعظیم(ع)، بهجت‌آباد، دولاب، باغشاه، محمدیه، دوشان‌تپه، دولت، شمیران، خراسان و دروازه غار. شب‌ها این دروازه‌ها برای ایمنی شهر بسته می‌شدند و بازشدن آنها تنها مشروط به گفتن اسم شب بود که آن را همه‌روزه وزیر دربار معین می‌کرد و به رئیس قراولان شاهی اطلاع می‌داد.

دروازه‌های تهران یکی پس از دیگری در گذر زمان فروریختند. شهر سال‌به‌سال فراخ‌تر می‌شد و طول و عرض بیشتری پیدا می‌کرد. در زمان مشروطه این دروازه‌ها کاربری خود را از دست دادند و دیگر رمز شب برای آنها تعیین نمی‌شد. کسی اقدامی برای مرمت بنای آنها نمی‌کرد و به همین دلیل در گذر سال‌ها این مبادی ورودی پایتخت کم‌کم از بین رفتند.

تصاویر کمتر دیده شده از دورازه های قدیمی تهران که دیگر وجود ندارند

yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

پربحث‌های هفته

  1. چرا به «وعده»، هنوز وفا نشده؟!

  2. این یک قیاس مع‌الفارق است!

  3. هشدار جمهوری اسلامی درباره تهدیدهای جدی در مرزهای کشور: مسئولین هوشیار باشید!

  4. چراغ استیضاح وزرا روشن شد/ خداحافظی زودهنگام دو وزیر؟

  5. لایحه عفاف و حجاب در مجلس حاشیه ساز شد

  6. بهشت زمان شاه !

  7. بن‌بست ترامپ در پرونده اتمی ایران

  8. توضیح درباره همسر عراقچی

  9. زینب سلیمانی: حاج قاسم فلسفه دفاع از فلسطین را تبیین کرد

  10. نماینده مجلس : ۷ میلیون تبعه خارجی در ایران هستند؛ لااقل نیمی از این‌ها به دلیل نداشتن ظرفیت، مازاد هستند/ اگر همه اتباع بروند، بسیاری از تولیدی‌ها تعطیل می‌شوند

  11. اذعانی دوباره به ماهیت صلح آمیز برنامه اتمی ایران

  12. به نرگس محمدی جایزه اسکار بدهند!/ چرا رئیس‌جمهور باید سخن خود را اصلاح کند؟/ از توانایی ساخت سلاح اتمی عبور کرده‌ایم

  13. توصیه به ترامپ برای توافق با ایران / مکران؟ شوخی می‌کنید آقای عارف؟!/ یک مشت بنجل خارجی گرانقیمت!

  14. راه نجات

  15. سردار نقدی: باید آماده باشیم و خود را برای حوادث بزرگ آماده کنیم

  16. طلا، دلار و دیگر هیچ!

  17. تشکیل پرونده برای مداح هتاک

  18. هراس اسرائیل از قدرت نفوذ ایران

  19. نظرات برگزیده مخاطبان «الف»: همتی خودش دولت قبل را برای گرانی دلار سرزنش می کرد / جوانان عربستانی غبطه ایران را میخورند/ حمایت از یمنی‌ها به نفع ماست

  20. پس‌لرزه‌ اظهارات جبرائیلی/ استیضاح وزرای نفت و اقتصاد از منظر حامیان دولت/ برنامه ای برای تبیین وفاق

  21. رهبر معظم انقلاب: آمریکایی ها درباره ایران غالبا دچار خطای محاسباتی شدند

  22. همتی: عده‌ای نمی‌خواهند قیمت ارز پایین آید/ فرزین: نرخ ارز کانال‌ها غیرواقعی است

  23. میرسلیم: مردم با FATF چه کار دارند؟!

  24. اظهارات عجیب محسن هاشمی درباره فوت آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی تمامی ندارد

  25. رسانه‌های غربی و تفکر نقاد ما

آخرین عناوین