وقتی یک ماده مغذی در بدن شما کاهش می‌یابد، تاثیر آن نه تنها روی جسم شما مشاهده می‌شود بلکه در روحیه شما هم به وضوح قابل مشاهده است.
کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروری می‌تواند تأثیرات منفی بر روان و خلق و خوی افراد داشته باشد. جالب است بدانید که بسیاری از موارد افسردگی، اضطراب و نوسانات خلقی ممکن است ناشی از کمبود این ویتامین‌ها باشد. گفته می‌شود که تقریبا یک پنجم جوانان در سراسر جهان با این کمبودها دست و پنجه نرم می‌کنند، و بسیاری از افراد در جهان از اضطراب، افسردگی و دیگر مشکلات روانی رنج می‌برند.
کمبود ویتامین ب
اگر فردی عصبانی هستید ممکن است به کمبود ویتامین B دچار باشید.
ویتامین‌های گروه B، از جمله B1 و B12، نقش حیاتی در حمایت از مغز و تولید مواد شیمیایی مورد نیاز برای تنظیم خلق و خو دارند. این ویتامین‌ها به دلیل نقششان در متابولیسم بدن، تأثیر قابل توجهی بر خلق و خو دارند. کمبود ویتامین B، به خصوص B12، می‌تواند منجر به تجربه علائم افسردگی شود، و ویتامین B12 به طور خاص در کاهش خستگی شناخته شده است.
ویتامین ب ۳ در تولید سروتونین، یک انتقال‌دهنده عصبی که در خلق و خو نقش دارد، بسیار مهم است. در افرادی که از افسردگی رنج می‌برند، سطح سروتونین اغلب پایین است. ویتامین B3 در بسیاری از مواد غذایی یافت می‌شود و به همین دلیل کمبود آن نسبتا نادر است، مگر اینکه فرد دچار مشکلات گوارشی باشد.
ویتامین B2 بیشتر در شیر و فرآورده‌های لبنی یافت می‌شود. توصیه شده است که این محصولات نباید در معرض حرارت زیاد یا نور مستقیم آفتاب قرار گیرند، زیرا نور آفتاب می‌تواند آنها را تخریب کند و این شرایط می‌تواند به بهبود جذب آنها کمک کند.
علائم کمبود ویتامین B
کمبود ویتامین B با علائم زیر همراه است:
- خلق‌وخوی افسرده
- بی‌خوابی
- سخت‌تر شدن مقابله با چالش‌ها
- سردردهای مزمن
- ترس
- خشم
- خستگی
- اضطراب
- گیجی
- پارانویا
منابع ویتامین ب
- شیر
- پنیر
- تخم‌مرغ
- جگر
- گوشت مانند مرغ و گوشت قرمز
- ماهی‌هایی مانند ماهی تن، ماهی خال‌مخالی و سالمون
- صدف
- سبزیجات دارای برگ سبز تیره مانند اسفناج و کلم پیچ
- سبزیجات، مانند چغندر، آووکادو و سیب‌زمینی
- غلات
- لوبیا مانند لوبیا چشم‌بلبلی، لوبیا سیاه و نخود
- آجیل و دانه‌ها
- میوه‌هایی مانند مرکبات، موز و هندوانه
- محصولات سویا مانند شیر سویا و تمپه
- سیاه شیره
- جوانه گندم
کمبود ویتامین دی
ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است که بدن انسان با قرار گرفتن در معرض نور خورشید قابلیت ساخت آن را دارد. با این حال همه افراد به مقدار کافی از نور خورشید بهره نمی‌گیرد و به منابع ویتامین دی یا خرید قرص ویتامین دی نیاز دارند. تنها ویتامینی که یک هورمون هم به شمار می‌آید، ویتامین D است. تقریبا برای همه عملکرد‌های ضروری بدن همه افراد به ویتامین د ۳ نیاز دارند.
مطالعات نشان می‌دهد که شما برای حفظ سلامت روان خود به مقادیر مناسب ویتامین D نیاز دارید. سطوح پایین ویتامین D با اختلالات عاطفی، افسردگی و استرس همراه است که هر یک از این عوامل خود به نوبه خود می‌توانند سبب عصبانیت در افراد شوند. پس وقتی می‌پرسید کمبود کدام ویتامین باعث عصبانیت می‌شود، به ویتامین دی حتما باید اشاره کنیم.
کمبود منیزیم
منیزیم، ویتامین نیست، اما یک ماده مغذی به شمار می‌آید که سطوح پایین آن در بدن عصبانیت را به دنبال دارد. وقتی کمبود منیزیم داشته باشید، یکی از نخستین علائمی که به سراغ شما خواهد آمد، سردرد و بی‌خوابی است و این عوامل خود عاملی برای عصبانیت هستند. کمبود منیزیم احتمال بروز افسردگی، اضطراب، غم و اندوه را افزایش می‌دهد. سبزیجات با برگ سبز تیره، حبوبات، آجیل و دانه‌ها بهترین منابع تامین منیزیم هستند.
کمبود امگا۳
عدم تعادل بین اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ می‌تواند سبب عدم تعادل خلقی شده و مشکلات سلامت روان را به دنبال داشته باشد. ۶۰ درصد از مغز انسان را چربی تشکیل می‌دهد. بدن انسان قابلیت ساخت اسیدهای چرب ضروری مثل امگا ۳ را ندارد. از این رو جهت تامین سوخت مورد نیاز مغز شما حتما باید چربی‌های سالم استفاده کنید. بدن انسان در رژیم غذایی که امگا ۳ در آن کم است، فقط می‌تواند غشای سلول‌های عصبی با کیفیت پایین بسازد.
اما اگر چربی‌های مفید در بدن شما زیاد باشد، مغز می‌تواند سلول‌های عصبی باکیفیتی ایجاد کند و از سلامت روان شما محافظت به عمل آید. کمبود امگا ۳ افسردگی، اختلال کمبود توجه، اختلال شخصیت مرزی و حتی اسکیزوفرنی را به دنبال دارد و بدیهی است که عاملی برای عصبانیت نیز خواهد بود. اگر به اندازه کافی از ماهی در رژیم غذایی خود استفاده نمی‌کنید، حتما برای خرید امگا ۳ از داروخانه اقدام نمایید.
ارتباط کم خونی با زود عصبانی شدن
یکی از شایع‌ترین کمبود مواد معدنی در جهان به کمبود آهن و در نتیجه بروز کم‌خونی مرتبط است. کمبود آهن بیشتر در زنانی که قاعدگی‌های سنگین دارند، گیاه‌خواران، ورزشکاران و بانوانی که در دوران شیردهی به سر می‌برند، دیده می‌شود. کم خونی به سیستم عصبی و مغز آسیب می‌رساند و علائمی همچون افسردگی، اضطراب، تمرکز ضعیف، ADHD و تحریک پذیری عصبی را ممکن است به دنبال داشته باشد.
کمبود زینک
تحقیقات نشان می‌دهد که کمبود زینک نیز ممکن است باعث تحریک عصبی در افراد شود. برای عملکرد سالم مغز همه افراد به مقادیر کافی از عنصر روی (زینک) نیاز دارند. سطح پایین زینک در بدن با افسردگی، اضطراب، اختلالات خوردن و حتی اسکیزوفرنی مرتبط است.
کمبود سلنیوم
تازه‌ترین مطالعات محققان نشان می‌دهد که کمبود سلنیوم می‌تواند با افسردگی و مشکلات خلقی مثل عصبانیت و پرخاشگری همراه باشد. معمولا از سلنیوم در میان مواد معدنی کمتر صحبت می‌شود، اما بسیاری از افراد با کمبود این ماده مغذی مواجه هستند. قرص سلنیوم و همچنین مصرف منابع حاوی این ماده معدنی می‌تواند کمبود آن را جبران نماید. علاوه بر موارد ذکر شده کمبود سلنیوم با شرایط خودایمنی مثل هاشیموتو، دیابت و سرطان مرتبط است.
کمبود اسیدهای آمینه
آمینو اسید‌ها اجزای سازنده پروتئین‌ها در بدن انسان هستند. بیشتر افراد فکر می‌کنند پروتئین فقط برای ساخت عضله در بدن ضروری است در حالی که همه با برای عملکرد صحیح مغز نیز به آمینو اسید‌ها و پروتئین‌ها نیاز داریم. کمبود اسیدهای آمینه می‌تواند افسردگی، مه مغزی، عدم تمرکز و عصبانیت را به دنبال داشته باشد.
اسیدهای آمینه ضروری را که بدن قابلیت ساخت آنها را ندارد به وفور می‌توانید در مواد غذایی پروتئینی مثل گوشت گاو، مرغ و تخم مرغ بیابید. پروتئین‌های حیوانی به راحتی جذب بدن می‌شوند. قرص آمینو را هم به راحتی می‌توانید در داروخانه بیابید، اما قبل از مصرف آن با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید که حتما به این ماده در قالب مکمل نیاز دارید.