كدام یكی، دو گام؟
22 آذر 1386 ساعت 0:23
محمود احمدینژاد از زمان روی كار آمدن در تابستان 84، با اتخاذ مواضعی خاص در حوزه سیاست خارجی، كوشیده تا روشی جدید را در دیپلماسی ایران پی بگیرد. از برجسته ترین نقاط حركت او، می بایست به نوع تعامل دولت نهم با آمریكا اشاره كرد.
او كه برخاسته از جریان اصولگرایی است با اتكا به چنین عقبهای، سنت شكنیهایی را در این حوزه رواج داد كه در دوره های قبل میتوانست به هنجارشكنی تعبیر شده و كفن پوشان را راهی خیابانها كند. در شاخص ترین رویداد در رابطه با آمریكا، وی در اردیبهشت 85 نامهای را خطاب به آمریكاییان منتشر كرد كه در نوع خود كم نظیر بود؛ پس از آن هم وی درخواست مناظره (و به قرائتی دیگر مذاكره) با جرج بوش را مطرح كرد و در 3 سفرپیاپی به نیویورك، ضمن تكرار این مواضع خواستار گشایش بابی تازه در روابط دوجانبه شد.
دولت او حتی گام را از این هم فراتر نهاد و در بهار 86، به 27 سال عدم مذاكره مستقیم پایان داد و مقامات وزارت امور خارجه در بغداد به طور رو در رو به دیدار همتایان آمریكایی خود رفتند و سرانجام روز سه شنبه احمدی نژاد در ابراز نظری ویژه، با تاكید مجدد بر موضع پیشین خود (در تایید گزارش مراكز جاسوسی ایالات متحده درباره برنامه هسته ای ایران)، گفت كه "این گام به سمت جلو برداشته شده و اگر یكی، دو گام دیگر برداشته شود، شرایط كاملا متفاوت خواهد بود و مسائل پیشرو، پیچیدگی خود را از دست میدهد و راه برای حل مسائل اساسی در منطقه و تعاملات دوجانبه بازخواهد شد."
این سخن او، با واكنش سریع رسانههای غربی مواجه شد و آنان از تغییر موضع رییس جمهوری ایران سخنها گفتند. هر چند كاخ سفید برداشتن یكی دو گام اول را رد و آن را منوط به حركت طرف مقابل كرد، اما این چیزی از اهمیت گفتههای احمدینژاد كم نمیکند.
مذاكره با آمریكا، یك موضوع هویتی در تاریخ جمهوری اسلامی بوده و هست و تقلیل كل ماجرای این رابطه گرگ و میشوار سه دههای به یكی دو گام، چندان سوال برانگیز می نماید كه به سادگی از حاشیه آن نمیتوان عبور كرد؛ "کسانی که دم از مذاکره با امریکا میزنند، یا از الفبای سیاست چیزی نمیدانند، یا الفبای غیرت را بلد نیستند؛ یکی از این دو تاست. در حالی که دشمن اینطور اخم میکند، اینطور متکبّرانه حرف میزند، اینطور به ملت ایران اهانت میکند، تصریح هم مینماید که میخواهد علیه این نظام و این کشور و منافع آن اقدام کند. واقعاً جای تأسّف است. حکومتی که اینطور صریحاً میگوید میخواهم علیه نظام اسلامی و خواستِ ملت ایران عمل کنم و برای براندازی این نظام بودجه میگذارد، ارتباط و مذاکره با آن، هم خیانت و هم حماقت است" ( از بیانات رهبرمعظم انقلاب در دیدار كارگران و معلّمان)
بی شك آمریكایی ها در چنین فضایی خواهند كوشید تا قدرت چانه زنی شان را بالاتر برده و قیمت را افزایش دهند و برای تایید این نظر چه بسیار مصداق هایی را كه نمی توان سراغ گرفت. آسوشیتدپرس خبرگزاری مشهور ایالات متحده تنها ساعاتی پس از اظهارات احمدی نژاد در گزارشی نوشت": این خط مشی آشتی جویانه احمدی نژاد احتمالا با هدف منحرف ساختن تلاشهای آمریكا در جلب حمایت برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران و تشویق واشنگتن به انجام مذاكره، پس از انتشار گزارش اطلاعاتی در مورد برنامه هستهای ایران، اتخاذ شده است. احمدی نژاد همچنین ممكن است در تلاش برای مقابله با منتقدان داخلیاش باشد كه وی را متهم میكنند كه با سخنان خویش، دشمنان ایران را تحریك میكند." و جالب تر از آن گفتههای جرج بوش است كه به گزارش رسانه های غربی، دقایقی پس از انتشار سخنان احمدی نژاد در نشست مطبوعاتیاش ایراد شده بود. وی در دیدار جورجیو ناپولیتانو رئیس جمهوری ایتالیا گفت: "ایران خطرناك است، ما معتقدیم كه ایران برنامه تسلیحات هسته ای مخفی داشته و ایران باید برای جهان توضیح دهد كه چرا چنین برنامه ای داشته است."
حضرت روح الله (ره) میفرمود: اگر ما با آمریكا و یا سایر ابر قدرتها كنار آمده بودیم، گرفتار این مصائب نبودیم، ولی مردم ما دیگر به هیچ وجه حاضر نیستند، تن به خواری و ذلت دهند و مرگ سرخ را به زندگی ننگین ترجیح می دهند.
رابطه با آمریکا حرمت ذاتی ندارد، اما به اقتضای تجربه تاریخی گرانسنگی که پشت سر داریم، اصولگرایانه بودن چنین اظهاراتی آنهم از جانب رئیس جمهوری منتسب به این پایگاه سخت محل تردید است و توضیح بیشتری می خواهد.
صرف این استدلال که چون "ما" این تابو را می شکنیم، اشکالی ندارد، استدلال مناسبی برای این "عبور" نخواهد بود.
کد مطلب: 19245
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcamun6.49noy15kk4.html?19245