آيا حمله موشكي آمريكا به پايگاه نظامي ارتش سوريه كمكي به راه حل سياسي بحران محسوب مي شود؟
آيا اين موشك پراني بر موازنه قوا و سرنوشت ميدان نزاع سوريه اثر فوري دارد؟
آيا اقدام به چنين حملات يكجانبه، صلح جهاني و اعتبار مقررات بين المللي را به چالش نمي كشد؟
برخلاف لفاظي هاي مقامات آمريكا، ايشان به خوبي مي دانند كه كنار رفتن بشار اسد در موقعيت كنوني تنها به سود گروه هاي تروريستي است. در فقدان نيروهاي حكومتي سوريه، اداره كشور براي «گروه بين المللي حمايت از سوريه» يك پروژه بسيار پيچيده و عظيم خواهد شد كه زمان و هزينه هاي بسياري مي طلبد.
موضع واقعي ايالات متحده را مي توان از مواد قطعنامه ٢٢٥٤ شوراي امنيت دريافت. قطعنامه اي كه تحت رياست وزير خارجه امريكا بر اساس بيانيه وين بررسي و با اجماع تصويب شد تا نقشه راه حل سياسي بحران سوريه با طرفيت حكومت مستقر را تاييد و تقويت كند. جمله پاياني ماده يك آن قطعنامه چنين است:
«... و تاكيد قوي بر اين است كه مردم سوريه در مورد آينده تصميم خواهند گرفت»
احترام به حاكميت دولت سوريه و موكول كردن آينده حكومت به اراده مردم دقيقا جملاتي بوده كه از زبان مقامات سياسي همه اعضاي دائم شوراي امنيت و قدرت هاي موثر بر ميدان سوريه شنيده شده است. مقامات دولت جديد امريكا نيز هفته پيش شروع به اظهار كلمه به كلمه آن كردند كه شنيدن آن از زبان مقامات جديد نظر برخي رسانه ها را جلب كرد.
قطعنامه ٢٢٥٤ بر اعتبار و لازم الاجرا بودن قطعنامه ٢١١٨ نيز تاكيد دارد. ماده ١٩ قطعنامه ٢١١٨ درباره ممنوعيت و چگونگي مواجهه با حملات شيميايي در سوريه مقرراتي وضع كرده است. با اين وجود پس از انتشار خبر حمله شيميايي اخير به خان شيخون ادلب و گزارش همسايگان سوريه طبق قطعنامه ٢١١٨، ايالات متحده امريكا و بريتانيا و فرانسه نيازي به انتظار براي تحقيقات تكميلي نديدند و قطعنامه اي پيشنهاد كردند كه با مقاومت روسيه و چين مواجه شد.
حمله خودسرانه آمريكا به سوريه پس از ناكامي در همراه كردن اعضاي شوراي امنيت، قلدرانه و ناقض تعهدات و قوانين بين المللي مي باشد و البته تحقير چين و روسيه نيز در شمار هزينه هاي آن است. حمله موشكي جنجالي امريكا با ادعاي تنبيه دولت بشار اسد از حمله شيميايي به مناطق تحت كنترل معارضين توجيه شد اما گروهي معتقدند كه مسئوليت حمله شيميايي در خان شيخون برعهده معارضين مسلح بوده و دست دولت سوريه در فقره استفاده از سلاح شيميايي پاك است.
جايگاه «حمله موشكي امريكا» در هر دو روايت ارائه شده از حمله شيميايي خان شيخون (مسئوليت حكومت يا معارضين) يك فصل پاياني مفيد براي نتيجه گيري روشن از روايات مي باشد.
كسانيكه روايت حمله شيميايي عامدانه دولت به معارضين را پذيرفته اند، پاسخ تنبيهي آمريكا را شاهدي بر درستي روايت مقبول خود بر مي شمارند. ديگراني نيز كه انفجار تسليحات ممنوعه معارضين را عامل فاجعه شيميايي خان شيخون مي دانند، حمله موشكي آمريكا را بخش آخر يك سناريوي توطئه آميز ديده اند كه دولت ترامپ با انگيزه هاي متعدد پيش گرفت و تكميل كرد!
اكنون اين پكيج تكميل شده و در ارزيابي نتايج آن فارغ از تفاسير و اثرات اين ماجراي چهار روزه بر "سياست داخلي امريكا" يا "روابط دولت ترامپ با چين و روسيه" يا "تفسير نشانه ها براي پيش بيني سياست احتمالي امريكا در قبال ايران و كره شمالي"، اين حوادث مي توانند بصورتي هدفمند اساس و زمينه چين يك هياهوي احتمالي بزرگتر در آينده سوريه شوند.
دسترسي معارضين به گازهاي كشنده غير قابل ترديد است و با وجود اين واقعيات هر حمله دولت سوريه به معارضين آبستن طرح مجدد اتهام «حمله شيميايي ارتش بشار اسد به معارضين» خواهد بود كه خود اتهامي جذاب با مشتريان بسيار است. معارضين كه حتي از حملات انتحاري نيز رويگردان نيستند اكنون در گزينه هاي پيشا روي خود انتخاب جديدي افزوده دارند. ايشان مي توانند زير حملات پر فشار دولتي هرگاه طاقتشان طاق شد اقدام به انتشار گاز كرده و آسيب را بيفزايند تا روز از نو و روزي از نو!
ارتش دست به عصا خواهد شد و نيروهاي خارجي متحد اسد در ميدان منازعات تحت فشار قرار مي گيرند. ضرورت گريز از اين اتهامات دولت سوريه را نيازمند همكاري نزديك با كارشناسان بين المللي خواهد كرد كه با وجود تقابل جاري بسياري از ايشان "اتباع دول متخاصم" محسوب مي شوند.
تحميل طرح «نياز به شفافيت و اعتماد سازي» روشي براي مهار نيروهاي غير قابل پيش بيني است!
جنگ ناجوانمردانه و پيچيده ايست...
