الف - دموکراسی خوب است اگر حرف، حرف ما باشد!

نگاهی دقیق به آنچه رسانه ها آن را «حواشی» ۱۶آذر می نامند، نشان می دهد که اینها نه حواشی بلکه اصل مراسم های روز دانشجو هستند و از آن روزی که ۱۶ آذر از ماهیت حادثه خودش درسال ۱۳۳۲ فاصله گرفت و به روزهایی رسید که بسیاری از دانشجویان بزرگترین دانشگاه ایران نمی دانند که خیابان روبه روی دانشگاهشان به چه دلیل ۱۶ آذر نامگذاری شده، این روز مساوی شده با ذهنیت تقابل دوجناح سیاسی در دانشگاه و شعارهای زنده باد و مرده باد و حیا کن و رهاکن!

تا اینجای کار اگر آرمانگرایی و توقع پرداختن به اصل رقم خوردن روز دانشجو را کنار بگذاریم چندان هم بدنیست. اما ماجرا آنجایی بد می شود که یک طیف در دانشگاه همیشه و با حضور هر سخنران و مدعوی از همه چیز طلبکار می شود.

مراسمات سخنرانان جنجالی همیشه با به هم خوردن نظم جلسه و در برخی موارد تعطیل شدن آن همراه است و انگار دراین بین برای بعضی از دانشجوها فرقی هم نمی کند که چه کسی مدعو باشد، می خواهد خاتمی باشد که او را هو کنند یا احمدی نژاد که عکسش را بسوزانند. فرقی نمی کند چون در رسانه هایشان اعتراض دانشجویان طیف مقابل به سخنرانی علی مطهری در دانشگاه یزد را «اخلال گری از پیش تعیین شده عده ای بسیجی و اقدامی علیه نظم سخنرانی» و اتفاقات رخ داده در سخنرانی حسین شریعتمداری در دانشگاه تهران توسط طیف خودشان را «خروش دانشجویان معترض با سر دادن شجاعانه ی شعارهای سبز» می خوانند و این وسط هرکس اعتراض کند ضد دموکراسی، ضد آزادی بیان و ضد حقوق دانشجوست.

هر چیزی در صورت تکرار نهادینه می شود و در بوق کردن دموکراسی خودخواسته هم فضایی را به وجود آورده که کوچکترین اعتراضی به یک سبک رفتاری، ابتدا با پرخاش و تندی و بعد با مظلوم نمایی و انگ سرکوب عقیده و سلب آزادی بیان مواجه می شود.

جدای از فضای احساسی دانشگاه که خود معضلی گریبانگیر دانشجوهاست و عده ای بسیاری فقط درگیر همین فضای احساسی بدون عقیده و آرمان مشخص سیاسی هستند، گاهی فضا به قدری متشنج می شود که برای مخاطب فهم اینکه کدام طیف فکری دانشجو همیشه در به هم ریختن نظم جلسات دست دارد سخت می شود؟ تا جایی که حتی خبرگزاری رسمی دانشگاه آزاد هم با اطمینان به منبعی ناموثق و حتما با فرض اینکه چون فائزه هاشمی سخنران بوده است پس مخالفین و معترضین هم مشخص هستند، خبری دروغ را انتشار می دهد و بعدها در عذرخواهی رسمی خود گروه اذعان می کندکه گروه متهم شده درحال تلاش برای کنترل اوضاع بوده است.

اگر فضا، فضای آزادی بیان است و مخالف باید بشیند و گوش دهد و مودبانه نقد کند، و حتی اگر فرض را براین بگیریم که سخنان یک نفر چیزی جز باطل و دروغ وتهمت نبود، مگر چیزی جز ارائه چندین سند و مدرک اتفاق افتاده بود که می شد با همان ژست دموکراسی مورد ادعا، دروغ بودنش را بررسی و مورد سوال و جواب قرار داد؟ پس فریاد « مرگ بردروغگو» و هو کردن و پریدن میان حرف سخنران در فضای علمی و به اصطلاح روشنفکری دانشگاه چه می گوید؟!

واگر فضا، فضای آزادی بیان است ومخالف باید بیاید حرف بزند و مودبانه نقد بشوند پس لغو سخنرانی های حسین شریعتمداری در دانشگاه امیرکبیر، سید عزت الله ضرغامی در دانشگاه امیرکبیر، پیام فضلی نژاد دردانشگاه اصفهان، حمید رسایی در دانشگاه صنعتی قم، سیدمحمود نبویان در دانشگاه آزاد اراک و سید محمدرضا میرتاج‌الدینی در دانشگاه تبریز را درکدام بند از این اصول مدعایی باید گنجاند؟

شاید طبق گفته وزیر علوم باید بپذیریم درخواست هیچ کدام ازاین افراد در دانشگاه به تصویب نرسیده بود و از قضا همگی هم در همان روز یا یک روز قبل متوجه شده اند که سخنرانیشان لغو می شود!

با مراجعه به آنچه در ۱۶آذرهای هرسال می گذرد این نکته از بطن شعارها و دست نوشته ها و... قابل اثبات است که در اکثر قریب به اتفاق جلساتی که نظم آنها به هم خورده ویا به تشنج کشیده شده است پای طیفی از دانشجویان در میان بوده که برای نشان دادن خواسته های خود راهی جز هو کردن، تمسخر، شعارهای نامرتبط و به هم زدن رشته کلام سخنران نمی شناسند و این ویژگی ها به قدری با آنان یکی شده که اگر فرد غیرمطلعی همان دم از در سالن سخنرانی وارد شود به راحتی تشخیص می دهد که کدام گروه درحال اعتراض است.

تقابل و مباحثه واقعی و عاقلانه ومنطقی طیف های فکری دانشجویی میتواند فضای دانشگاه را از رکود حال حاضر نجات دهد و این سعه صدر هر دو گروه را می طلبد. اگر هرکدام از سخنران و مدعو دیگری ترسید، جلسه را تحریم یا ترک کرد و یا از ابزار قدرتش در دانشگاه بهره برد، به خیال خود برده است اما بزرگترین بازنده روزهای دانشجویی و فعالیت های دانشگاهی خود است.

اگر رهبر انقلاب بحث «کرسی های آزاداندیشی» را مطرح کردند، هدف سخن گفتن و شنیده شدن همه طیف ها بوده که اگر غیر از این بود طرح این موضع فایده ای نداشت و از طرف دیگر روی سخن با همه طیف هاست که از اشتباه مبری نیستند و ممکن است گاهی سخن گفتن مخالفان را برنتابند.