الف - آمریکا پيگير عقب نشيني ايران از مواضعش است/ حذف اتصالات بين سانتريفيوژها غيرممكن است

فواد ايزدي و حسن بهشتي پور در گفت و گو با الف:

آمریکا پيگير عقب نشيني ايران از مواضعش است/ حذف اتصالات بين سانتريفيوژها غيرممكن است

گردهمایی کشورهای جهان برای نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل فرصتی فراهم کرده تا یک بار دیگر دور تازه‌ای از رایزنی‌های دیپلماتیک بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ صورت بگیرد تا زمینه دستیابی به توافقنامه جامع هسته ای فراهم شود.

تیم مذاکره‌کننده هسته‎ای ایران، بامداد سه‌شنبه هفته قبل عازم نیویورک شد تا در حاشیه شصت و نهمین نشست سالانه سازمان ملل، هفتمین دور از مذاکرات حساس و سرنوشت‎ساز هسته‌ای را دنبال کنند. رئيس جمهور نيز امروز به نيويورك مسافرت کرد. این در شرایطی است که با وجود برگزاری نشست‎های دو یا چندجانبه پیش از این مذاکرات، همچنان برخی اختلافات جدی میان دو طرف پابرجا باقی مانده است.

براي بررسي اختلافات و كم و كيف مذاكرات،با دكتر فواد ايزدي، كارشناس مسائل آمريكا، و حسن بهشتي پور تحليل گر مسائل بين الملل گفت و گو هایی انجام شده كه در ادامه مي آيد:

فواد ایزدی در گفت و گو با الف، در خصوص احتمال پیشرفت محسوس یا حتی توافقی در موضوعات هسته ای بین طرف ایرانی و کشورهای ۱+۵، اظهار داشت: در مسئله هسته ای جمهوری اسلامی ایران، کشورهای ۱+۵ همچون اهرمی برای فشار بر علیه دولت ایران عمل می کنند و حالا تصمیمی که طرف مقابل باید بگیرد آن است که آیا می خواهند از این بهانه ای که برای طرف ایرانی به وجود آورده اند، کوتاه بیایند یا خیر.

این کارشناس مسائل امریکا افزود: بر همین اساس این تعلل و این شک و ابهامی که نسبت به آینده ی مذاکرات وجود دارد بخاطر این مسئله است چرا که بحث هسته ای بحث پیچیده ای نیست اما اینکه این کشورها از بهانه جویی دست بردارند می تواند در نهایت مسیر را برای رسیدن به یک تفاهم هموار کند.

ایزدی تصریح کرد: در مذاکراتی که بین ایران و کشورهای ۱+۵ انجام می شود، هم امكان رسيدن به توافق و هم امكان نرسيدن به توافق وجود دارد، بنابراين نياز است از اين فرصت براي ارائه نظرات جمهوري اسلامي ایران در حوزه هسته‌اي استفاده شود.

وی با اشاره به حضور رئیس جمهور در مذاکرات که سبب کمرنگ شدن اختلافات بین طرفین می شود، عنوان کرد: قطعا زمانی که مذاکرات در حد روسای جمهور انجام شود حل مشکلات در مذاکرات راحت تر می شود چرا که سطح تصمیم گیری های آقای روحانی بالاتر از سطح تصمیم گیری های وزیر خارجه یا مسئولان رتبه های پایین تر از ایشان است.

اگر چه این کارشناس مسائل بین الملل معتقد است: حضور آقای روحانی در مذاکرات نمی تواند مشکل اصلی را حل کند زیرا دغدغه اصلی غرب چنین مواردی نیست که چه کسی از طرف ایرانی در مذاکرات وجود داشته باشد بلکه آن است که آنها می خواهند حرف خود را بر کرسی بنشانند و ایران را مجبور به عقب نشینی از مواضعش کنند.

ایزدی در خصوص پیشنهادات جدید مطرح شده مانند حذف اتصالات بین سانتریفیوژها و توجه کمتر به تعداد آن نیز گفت: چنین خبری را روزنامه نیویورک تایمز منتشر کرده است و اگر شما به متن این خبر مراجعه کنید در ابتدای آن نویسنده به روش های مختلف امریکا برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران اشاره کرده است. این پیشنهاد به این دلیل ارائه شده که آمریکایی ها سعی می کنند اختلاف ایجاد کنند و مسئله ی هسته ای ایران را تخریب کنند و حتی نویسنده نیویورک تایمز در بخشی از مطلب به حملات سایبری و تحریم های اقتصادی امریکا بر علیه ایران اشاره می کند و پس از آن می گوید حالا دولت امریکا برنامه ای را پیش بینی کرده که با انجام آن هم به هدف اصلی اش که متوقف کردن برنامه ی هسته ای ایران است، برسد و هم یک روشی باشد که آبروی طرف مقابل را هم نبرد به معنی آنکه به طرف مذاکره کننده ایرانی بگویند ما تعداد سانتریفیوژها را کم نکردیم اما در عوض طوری شود که سانتریفیوژها دیگر قابل استفاده نباشند.

وی ادامه داد: این مسئله در حقیقت روشی است که امریکایی ها احساس می کنند مسئولان و مقامات کشوری نمی توانند از حقوق مردم ایران کوتاه بیایند و در عین حال یک توجیه سیاسی هم داشته باشند که البته این تصور غلطی است و هیچ مسئول جمهوری اسلامی ایران حاضر نیست که در پروژه عملیات روانی امریکایی ها که برای مردم ایران طراحی کرده اند وارد بازی شوند.

این کارشناس مسائل امریکا افزود: این نوع ادبیات امریکایی ها، صحیح نیست؛ شبیه ادبیاتی که به مصدق می گفتند ما به صورت کلامی بحث ملی شدن صنعت نفت را می پذیریم که آبروی شما نرود اما به شرطی که آن مواردی که نفت ایران را وارد کشورمان می کردیم، تغییری نکند و به صورت زبانی ملی شود ولی دوباره همان روش قدیم را در دستور کار قرار دهیم که حالا هم می خواهند از همان ترفند قدیمی در مذاکرات هسته ای استفاده کنند.

حسن بهشتي پور نيز در گفت‌وگو با الف درباره احتمال توافق در مذاكرات بين ايران و كشورهاي ۱+۵ اظهارداشت: احتمال نتيجه گرفتن وجود دارد به شرطي كه آمريكا دست از سياست يكجانبه گرايانه و زياده خواهي اش بردارد كه اگر اينگونه شود، مذاكرات قطعا نتيجه بخش خواهد بود.

وي تصريح كرد: آمريكايي ها اصرار بر اين دارند كه ايران بيايد توان هسته اي اش را به تحقيق و توسعه محدود كند، يعني تعداد سانتريفيوژهايش حداقل سه تا چهار هزار سانتريفيوژ باشد كه براي ايران اصولا اين مسئله پذيرفتني نيست چرا كه ايران به دنبال تامين نياز اورانيوم غني شده خود است و اين محل بحث است.

اين كارشناس مسائل بين الملل افزود: اگر امريكايي ها روي اين موضوع كوتاه بيايند و موافقت كنند ايران غني سازي اورانيوم را به شكل صنعتي انجام دهد، بقيه مسائل قابل حل است اما اصلي ترين مانع در حال حاضر همين موضوع است كه دارند روي آن بحث مي كنند و طرح هاي مختلفي هم در اين زمينه وجود دارد كه بايد ديد به كجا مي رسد.

بهشتي پور در پاسخ به اين سوال كه حضور آقاي روحاني تا چه اندازه مي تواند در كم كردن اختلافات بين طرفين كمك كننده باشد، نيز گفت: من ارزيابي دقيقي درباره اين موضوع ندارم؛ يك موقع هست كه موضوع به مرحله ي حساسي رسيده كه نياز است در عالي ترين مرتبه انجام بگيرد كه اگر چنين موقعيتي بود شايد آقاي روحاني مي توانست براي به نتيجه رسيدن مذاكرات كمك كند ولي هنوز مذاكرات به آن حد نرسيده و بايد مذاكرات و مباحث پخته شود تا بدانند سر چه موضوعاتي بايد با هم كنار بيايند.

وي ادامه داد: طبيعتا دو طرف بايد حركت درستي به سمت هم داشته باشند تا به يك نقطه ي مشترك برسند و در اين موقعيت من نمي دانم آقاي روحاني خودشان چه كمكي مي توانند به نتيجه گرفتن مذاكرات بكنند اما شايد حضور خود ايشان موجب شود كه روند توافقات سرعت بيشتري پيدا كند.

اين كارشناس مسائل بين الملل بر اين باور است تا زماني كه آمريكايي ها دست از زياده خواهي هايشان در زمينه محدودسازي برنامه هاي هسته اي ايران برندارند، قطعا مذاكرات به نتيجه نمي رسد اما اگر اين تاكتيك را تغيير دهند مذاكرات با سرعت بيشتري به جلو خواهد رفت.

بهشتي پور در خصوص پيشنهاد جديد مبني بر حذف اتصالات بين سانتريفيوژها و در مقابل توجه كمتر به تعداد آن‌ها بيان داشت: اين مسئله اصلا با مذاكرات جور در نمي آيد و تنها يك عمليات رواني است كه بگويند ما يك طرحي داريم زيرا اگر مذاكرات نتيجه نگيرد امريكايي ها به مشكل بر مي خورند.

وي اضافه كرد: به هر حال غني سازي ۵ درصدي كه ايران قول داده است ولي اينكه بگويند اين ها را به هم وصل نكنيد، اين پيشنهادات ديگر عملي نيست. اين كارشناس مسائل بين الملل معتقد است كه اين موضوعات بيشتر در دنياي رسانه اي مطرح مي شود تا شكست مذاكراتشان را پوشش دهند و در حقيقت اين امريكايي ها هستند كه با زياده خواهي هايشان مي خواهند مذاكرات را به بن بست برسانند.