الف - حذف آمار چک‌های برگشتی از سایت بانک‌مرکزی

بانک‌مرکزی بعد از حذف آمار مطالبات معوق انجام داد؛

آمار چک‌های برگشتی و مبادله‌شده از سایت بانک‌مرکزی حذف شده است.

بانک‌مرکزی، نشریه الکترونیکی با عنوان شاخص‌های ماهانه اقتصادی را هرماه هرچند با تأخیر منتشر می‌کرد که در آن به هشت مورد (شاخص‌های قیمت، شاخص دستمزد کارگران ساختمانی در مناطق شهری ایران، تعداد و مبلغ اسناد مبادله‌شده و برگشت‌داده‌شده در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران، آمار فروش سفته و برات در شهر تهران، آمار سفته و برات واخواست‌شده در شهر تهران، تعداد و ارزش سهام معامله‌شده در سازمان بورس اوراق بهادار تهران، متوسط قیمت فروش یک سکه‌تمام بهار آزادی (طرح قدیم و جدید) در بازار آزاد شهر تهران و متوسط قیمت فروش یک دلار آمریکا و یک یورو (اسکناس) در بازار آزاد شهر تهران) اشاره می‌شد اما در کمال ناباوری، مورد سوم که مربوط به آمار چک‌های برگشتی و مبادله‌شده است، از دی‌ماه سال گذشته حذف شده‌ است.

در نتیجه این رفتار بانک‌مرکزی، تعداد شاخص‌های اعلامی به هفت مورد کاهش یافته است.

اين رفتار بانك مركزي با واكنش رسانه‌ها مواجه شده است.

به نوشته روزنامه شرق، حذف آمار چک‌های برگشتی این‌ گمانه را تقویت می‌کند که بانک‌مرکزی به‌دنبال حذف نشانه‌های عدم خروج کشور از رکود است درحالی‌که خود او و اغلب اعضای دولت بر خروج کشور از رکود تأکید دارند.

شاخص مربوط به چک‌های برگشتی و مبادله‌شده یکی از شاخص‌هایی است که کارشناسان را در تحلیل وضعیت اقتصادی کمک می‌کند. حالا با حذف این شاخص امکان رصد وضعیت اقتصادی و رکود کشور به‌سختی امکان‌پذیر می‌شود. این اقدام بانک‌مرکزی درحالی صورت می‌گیرد که دولت یکی از شعارهای خود را شفاف‌سازی اعلام کرده است. پرده‌برداری از پدیده‌ای چون بابک زنجانی و سایر فساد‌های ارزی و اخیراً پول‌های کثیف، نشان از عزم دولت در این عرصه دارد اما بانک‌مرکزی با اختفای آمار، رویه‌ای خارج از شفافیت که مورد تأکید رئیس‌جمهور است را در پیش گرفته.

پیش‌تر هم نمونه‌ای از این اتفاقات در بانک‌مرکزی روی داده است. از سال ٨٦ که مطالبات معوق بانکی به‌ناگاه اوج گرفت، بانک‌مرکزی به ریاست طهماسب مظاهری از آبان همان سال آمار مربوط به مطالبات معوق را در دو آمار دیگر (خرید دین و اموال معاملات) ادغام کرد تا تفکیک مطالبات معوق امکان نداشته باشد و از آن پس دانستن آمار مطالبات بانکی منوط به اعلام یکی از مسئولان شد.

حالا همان بلا سر چک‌های برگشتی آمده و باز هم باید منتظر مسئولان باشیم تا آمار چک‌های برگشتی را رونمایی کنند و حتی باید منتظر تعدد آمار چک‌های برگشتی مانند مطالبات معوق هم باشیم.