الف - سفر نگران کننده مجموعه بسيار نفيسي از آثار موزه هنرهاي معاصر به اروپا

سفر نگران کننده مجموعه بسيار نفيسي از آثار موزه هنرهاي معاصر به اروپا

نگرانی ها از این بابت است که قراره بزرگترین محموله بسیار ارزشمند هنری موجود در موزه هنرهای معاصر برای مدتی به دو کشور اروپایی فرستاد شود و از نظر هنرمندان مشخص نیست که آیا کشورهای اروپایی زیر قول و قرارشان زده و برای پس دادن این آثار دبه در آورده اند.

به گزارش الف، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، قصد دارد برای نخستین بار مجموعه بسیار نفیسی از آثار موزه هنرهای معاصر ایران را در دو کشور اروپایی به مدت هفت ماه به نمایش بگذارد اما کارشناسان و برخی از هنرمندان می گویند که ارسال این مجموعه بزرگ به اروپا مخاطراتی دارد از جمله اینکه ممکن است کشورهای اروپایی بر خلاف تعهدات خود این آثار را به بهانه‌های مختلف مصادره کرده و یا در اقدام موزیانه بدل آن را به جای اصل به ایران برگردانند.

در همین راستا، برخی از هنرمندان مطرح کشور، هفته گذشته جلسه ای مشترک با مسئولان این حوزه داشتند اما بعد از بیرون آمدن از این جلسه رئیس انجمن هنرمندان نقاش ایران گفت که نگرانی و دلشوره ها افزایش پیدا کرده است.

همچنین مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی در مورد اثاری که قرار است به مدت هفت ماه به کشورهای اروپایی انتقال داده شود، گفت: حدود دو سال قبل با آلمانی ها صحبت کرده و سال گذشته یک توافقنامه ای بستیم و در دو سه هفته اخیر هم این قرار داد به امضاء رسید که قرار است در ابتدا این آثار به برلین منتقل شود و سپس به روم برود که 30 اثر از هنرمندان خارجی و 30 اثر هم از هنرمندان داخلی انتخاب شده است.

اما نگرانی ها از این بابت است که قراره بزرگترین محموله بسیار ارزشمند هنری موجود در موزه هنرهای معاصر برای مدتی به دو کشور اروپایی فرستاد شود و از نظر هنرمندان مشخص نیست که آیا کشورهای اروپایی زیر قول و قرارشان زده و برای پس دادن این آثار دبه در آورده اند و یا خیر، و یا اینکه مدعیان جدیدی برای مالکیت این آثار در اروپا به وجود بیاید.

به گفته مسئولین، برخی از این اثار که به اروپا انتقال داده میشوند قبل از انقلاب فرد آنها را خریداری کرده است و نگرانی ما این است که مبادا در آنجا ادعایی شده و این آثار ضبط شود.

از سوی دیگر، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد و مدیر موزه هنرهای معاصر کشور در این خصوص گفته است: شرکت های مهم غربی رفت و برگشت این آثار را بیمه کرده و از سوی دیگر این آمریکایی ها هستند که مصادره می کنند.دولت آلمان هم تضمین بازگشت آثار را داده است و بزرگترین بیمه جهان را در این موضوع بیمه میکند.

گلایه اصلی هنرمندان این است که وزارت ارشاد چرا قراردادش با ایتالیا و آلمان را در سایه و به دور از چشم و گوش مردم و هنرمندان امضاء کرده است، سفر مخاطره آمیزی و آثاری که متعلق به همه مردم ایران است.

همچنین رییس انجمن نقاشان ایران در این باره گفته است: غربی ها بسا ممکن است این اثار مانند نقاشی های پیکاسو را کپی کرده و اصل را پیش خود نگه دارد و کپی آن را به ایران دهند. باتوجه به نبود دستگاههایی در ایران برای تشخیص اصل از کپی چگونه می توان به چنین چیزی مطمئن شد که آنها گفتند ما دستگاههای خیلی قوی دارند که سند بدهند که اصل را باز می گردانند.

اما نکته این است که دستگاههایی که قرار است اصل را تشخیص دهند در اختیار ایران نیست، از این رو کارشناسان اثار هنری می گویند نمیتوان مطمئن بود که بدل را به جای اصل بازنگردانده باشند. با این حال مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد از ارسال آثار موزه ملی به کشورهای اروپایی دفاع کرده و ادعا می کند که چنین موضوعی در سابق هم مرسوم بوده است.
وی تاکید کرد: ما قبلا چنین نمایشگاههایی در کشور داشتیم و بعد هم بلافاصله بسته بندی میشود و باز میگردد.

منیژه صحی استاد دانشگاه وسخنگوی انجمن هنرمندان در این خصوص می گوید: چنین حجم و اندازه ای هیچ گاه ارسال چنین آثاری نه در ایران بلکه در دنیا نیز سابقه نداشته است و این مسئله بسیار مهم است. حتی اماری از موزه لو گرفته شد که در مجموع فقط 9 اثرش را برای نمایشگاه به جاهای دیگر داده است و این قضیه در حال حاضر بسیار عجیب است.

هنرمندان کشور در نشست مشترک با مسئولان وزارت ارشاد از آنها درخواست کردند که ضمن تعویق اثار ارسالی که برخی از آنها قابل ارزش گذاری نیستند متن توافقنامه با کشورهای غربی را در اختیار آنها گذاشته تا مشاوران حقوقی مستقل بتوانند درباره این تفاهم اعلام نظر کنند و از همه مهم تر اعلام شود که دقیقا چه اثری می خواهد راهی این سفر پر مخاطره شود.