الف - تخت جمشید در سفرنامه جهانگردان

نیمکت / «تخت جمشید در تاریخ معاصر»؛ محمدحسین طالبیان، غلامحسین خجندی و مازیار کریمی، نشر نوید شیراز

تخت جمشید در تاریخ معاصر
پژوهش کنندگان: محمدحسین طالبیان، غلامحسین خجندی و مازیار کریمی
نشر نوید شیراز، چاپ اول ۱۳۹۳
شمارگان ۵۰۰۰ نسخه
۲۸۸ صفحه (گلاسه) ، ۲۵۰۰۰هزار تومان (همراه با دی‌وی‌دی مستند پرواز بر فراز پارسه)

****

در میان آثار بازمانده از گذشته، تخت جمشید به‌عنوان نماد شکوه، توانمندی و اندیشه‌ی ایرانِ دوران هخامنشی، بیش از دیگر آثار در جهان جلب‌توجه کرده است. برخلاف قصر اغلب سلاطین که با استثمار بردگان و یا ظلم به مردم ستمدیده بنا شده‌اند؛ تخت جمشید از یگانه بناهای باشکوهی ست که توسط معماران و کارگران حقوق بگیر ساخته شده است و از همین رو نه تنها نشانه ظلم سلاطین نیست که نماد شکوه و فرهنگ مردمی با تمدن غنی‌ست.

از همین روست که در همه ادوار به‌خصوص قبل از ویرانی، موردتوجه و طمع بیگانگان بوده است. «چنان‌که حتی دولت‌های همسایه چه در دوران هخامنشیان و چه در دوره‌های دیگر سعی در پیدا کردن راهی برای چیرگی به این جایگاه تاریخی داشته‌اند. نخستین دست‌اندازی به استناد روایت تاریخ نویسان، از سوی اسکندر مقدونی انجام گرفت، که سرانجام آن ویرانی و چپاول این پایتخت آیینی بود.»

نخستین گزارش‌های رسمی از مجموعه تخت جمشید، به‌صورت نقاشی و طراحی، به سفرنامه‌های قرن هفتم برمی‌گردد که توسط جهانگردان اروپایی در کنار شرح اوضاع این بنا، ترسیم شده است و نیز نخستین تصاویر سیاه‌وسفید این اثر باستانی به سده‌ی نوزدهم مربوط می‌شود که همه اسناد حاکی از وضعیت تأسف‌بار این اثر ارزشمند است.

برای نیمکت امروز از کتاب خواندنی تخت جمشید در تاریخ معاصر بخش هایی را برگزیدیم که به این مسئله اختصاص یافته است. یعنی بریده ای از سفرنامه این جهانگردان که به اوضاع و احوال تخت جمشید در سال های دور اشاره دارد.

درباره این کتاب بیشتر بخوانید