الف - روس ها بی میل نیستند بحران یمن طولانی تر شود/ يمن در حوزه منافع حياتي کرملین قرار ندارد

درباره رای ممتنع مسکو به قطعنامه شورای امنیت؛

روس ها بی میل نیستند بحران یمن طولانی تر شود/ يمن در حوزه منافع حياتي کرملین قرار ندارد

رای ممتنع روسیه به قطعنامه شورای امنیت با واکنش های متعددی در صحنه بین المللی مواجه شده است و برخی از کارشناسان معتقدند که این موضع روسیه بیانگر عدم اهمیت استراتژیک یمن برای روسهاست و برخی از صاحبنظران نیز معتقدند که علی رغم اهمیت فراوان یمن برای مسکو، روسها با توجه به شرایط جدید بین المللی و منطقه ای قادر به گرفتن موضع دیگری در قبال بحران یمن نبوده اند.

به گزارش الف، شورای امنیت سازمان ملل متحد روزسه شنبه ۲۵ فروردین، قطعنامه پیشنهادی شورای همکاری خلیج فارس درباره یمن را با ۱۴ رأی موافق و تنها یک رأی ممتنع روسیه تصویب کرد. پیش نویس این قطعنامه‌ از سوی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و با محوریت اعمال تحریم‌ علیه جنبش انصارالله یمن تهیه شده بود و اردن به عنوان تنها کشورعربی عضو غیردایم شورای امنیت سازمان ملل در این جلسه حضور داشت.

این در حالی است که روسیه با دادن رای ممتنع به این قطعنامه به شبهات زیادی در قبال سیاستهای اعمالی و اقدامی خود دامن زده و رسانه های بین المللی با پرداختن به این موضوع، مواضع روسیه در قبال بحران یمن را ضد و نقیض ارزیابی کرده اند. هرچند ممکن است شرایط مسکو از جهات داخلی و خارجی و میزان برخورداریش از مولفه های قدرت بویژه پس از دخالتهای آشکار نظامی و غیر نظامی در مسایل داخلی اوکراین و ضمیمه کردن کریمه به خاک روسیه که منجر به تحریمهای غرب علیه این کشور شده است بر رای این کشور تاثیر گذار بوده باشد.

جعفر قنادباشی کارشناس مسائل خاورمیانه در گفتگو با الف معتقد است فضاسازی های بین المللی و رسانه ای پیرامون رای ممتنع روسیه در شورای امنیت سازمان ملل متحد درحاشیه سازی این رای بسیار موثر بوده و باعث برجسته شدن اقدام روسیه شده است.

این کارشناس مسائل بین المللی می گوید: فضای حاکم بر شورای امنیت بیشتر گویای واقعیات است زیرا این قطعنامنه با ۱۴ رای مثبت و فقط یک رای ممتنع روسیه مواجه شد که نشان دهنده یک ائتلاف از سوی اعضای شورای امینت بود. هرچند روسیه با برخورداری از حق وتو می توانست آنرا وتو کند اما این کشور با توجه به وضیت جدیدی که در آن گرفتار شده است در صورت وتوی آن ممکن بود با انزوای بیشتر بین المللی مواجه شود.

قنادباشی با اشاره به اقدام روسیه در شکستن محاصره دریمن، گفت: روسیه در جریان جنگ با ورود ناوهای خود به سواحل یمن بدون توجه به اخطارهای عربستان محاصره یمن را شکسته و اقدام به بردن شهروندان خودی از یمن کرد که این اقدام در نوع خود بسیار مهم ارزیابی می شود و حتی ممکن است روسیه در این عملیات اقدام به تحویل سلاح به یمنی ها نیز کرده باشد که نشانگر اهمیت یمن برای روسیه است.

وی تسلیحات روسی در اختیار انصارالله را از دیگر نشانه های اهمیت یمن برای روسیه عنوان کرد وگفت: روسیه در حال حاضر و با توجه به بحران های بین الملی دخیل در آن به خصوص اوکراین که هزینه زیادی را برای روسها به دنبال داشته است با احتساب تمامی شرایط بین المللی و منطقه ای تصمیم به رای ممتنع گرفته چرا که این کشور نمی توانسته بیش از این ساز مخالفت با کشورهای غربی را کوک کند زیرا ممکن است حتی نظر کشورهای عربی منطقه نیز در قبال این کشور دچار دگرگونی گردد.

وی تصریح کرد: در مجموع میتوان گفت که روسیه با رای ممتنع خود اقدامی را انتخاب کرد که بتواند در صورت نیاز کمک به یمن را ادامه دهد زیرا موضع تند در قبال این موضوع نسبت به جریانهای موافق ممکن بود نقش کمک رسانی روسها را کمرنگ و یا حتی از بحران یمن به عنوان جریانی ضد روسیه استفاده شود.

به هر حال در بررسي نحوه جهت گيري روسيه در خصوص يمن، لازم است به اين نکته توجه کافي صورت گيرد که يمن در حوزه منافع اوليه و حياتي روسيه قرار ندارد. ضمن اينكه روس ها به خوبي مي دانند كه هرگونه دخالت مستقيم يا غيرمستقيم در يمن، واكنش مشابه غرب در اوكراين را به دنبال خواهد داشت و چنين امري مي تواند منافع حياتي روسيه را به خطر اندازد. به همين دليل روس ها واکنش تندي به تحولات اين کشور نشان ندادند.

در همین زمینه محمد شوری کارشناس مسائل روسیه در گفتگو با الف معتقد است که روس ها در قبال بحران یمن، اهداف و منافع گاها متعارضی را دنبال می کنند، از یک طرف روسیه دوست دارد که به عنوان یک قدرت بزرگ جهانی در بحران های بین المللی نقشهای مثبتی را ایفا کرده و سعی کند به عنوان یک قدرت سازنده شناخته شود. همچنین نوع رابطه ای که با کشورهای محتلف خاورمیانه دارد در این نقشی که روسیه به دنبال آن است تاثیرگذار است و طبیعتا بحران روسیه برای یمن مثل بحران سوریه نخواهد بود زیرا در بحران سوریه روسها منافع مشخصی داشتند اما در بحران یمن دارای منافع خیلی ملموسی نیستند که بخواهند جهت گیری کاملا مشخصی داشته باشند.

این کارشناس مسائل روسیه گفت: روسیه خواهان این است که از یک طرف رابطه خود را با مجموع کشورهای عربی یک رابطه رو به رشد و مثبتی نگه دارد و از سوی دیگر در یک طرف بحران یمن نیروهایی هستند که نزدیک به ایران هستند و به نوعی می تواند هم سوی ایران و روسیه تلقی شود و تمام اینها موجب شده است که روسها یک نوع میانه روی را در بحران یمن پیگیری نمایند و عملا با موضع گیری که در شورای امنیت هم انجام دادند با تاثیر گذاری اندکی که بر متن قطعنامه داشتند موضع میانه خود را با رای ممتنع نشان دادند.

وی اهمیت دیگربحران یمن را برای روسیه قیمت نفت عنوان و تصریح کرد: روسیه در جریان بحران یمن بی میل هم نیست که با طولانی شدن این بحران چشم به افزایش قیمت نفت از قبل آن دوخته باشد.

شوری در پایان با تاکید برمنافع و مواضع گاها متضاد روسیه در قبال یمن گفت: رای ممتنع به قطعنامه شورای امنیت را نیز میتوان ذیل سیاستهای کج دار و مریز روسیه در قبال تحولات منطقه خاورمیانه ارزیابی کرد.