الف - سعودی ها و رادیکالیسم

ساختار حکومت آل سعود از ابتدای تشکیل آن در چند دهه قبل ، بسیار سنتی بوده است . حکومتی موروثی برای فرزندان ملک عبدالعزیز موسس حکومت آل سعود که در آن تمامی مناصب دولتی و اقتصادی حتی پایین ترین مراتب آن ، متعلق به آل سعود بود، و هیچ فرد دیگری حق راه یابی به رده های حکومتی را ندارد .

کوچکترین نشانه ای از یک نظام مردم سالار و دمکراتیک در عربستان یافت نمی شود و منافع عظیم نفتی نیز بطور کامل متعلق به خاندان آل سعود است و مردم عادی را سهمی از آن بجز اداره کشور نیست . از نظر ایدئولوژیک نیز این حکومت کاملاً متحجر و سنتی است . در واقع این نظام حکومتی متعلق به چند قرن قبل در نظام سیاسی جهان بوده که به قرن بیست و یکم پرتاب شده است .

حکام آل سعود از ابتدای تشکیل آن بخوبی در یافته بودند که لازمه حفظ این ساختار حکومتی ، دوری از تنش های داخلی و خارجی است نا نظام سیاسی آنها بتواند در درون خود ، چند هزار نفر شازده های خاندان آل سعود را با دادن سهم های مختلف از قبیل مناصب حکومتی و در آمد های نفتی ، راضی نگاه دارد و از سوی دیگر در صحنه خارجی نیز با قدرت صادرات فراوان نفتی و حضور در حلقه قدرتهای جهانی ، به حیات سیاسی خود بدون هیچگونه تنشی ادامه دهد . به همین دلیل است که در تاریخ تشکیل این حکومت تاکنون ( بجز سه سال اخیر ) ، حکومت عربستان سعودی در سیاست داخلی و بالاخص خارجی خود ، دوری از هر گونه درگیری های سیاسی و نظامی را پیشه کرده بود تا از بحران های مختلف جهانی و منطقه ای عبورکند . بطوریکه سیاست های بشدت محافظه کارانه کشورهای حوزه خلیج فارس و در رأس آن حکومت عربستان سعودی در جهان معروف بود .

اما تحولات داخلی سوریه و دخالت نیمه آشکار سعودی ها در تسلیح معارضین دولت سوریه و فعالیت شدید سیاسی و تبلیغاتی این حکومت بر علیه حکومت سوریه ، به نقش محافظه کارانه سعودی ها در منطقه و جهان پایان داد . که اوج آن حمله رسمی و گسترده نظامی دو ماه قبل به کشور یمن است .

اینکه چرا حکومت سنتی و محافظه کار چند دهه قبل ، ناگهان پوست اندازی نموده و خود را در قالب یک دولت متخاصم به مهاجم و یک کشور فقیر همسایه نمایانگر می کند ، دلایل و تحلیل های دیگری را می طلبد اما واقعیت این است که تغییرات جدی و مهمی در ساختار این نظام سیاسی صورت گرفته که تغییرات اخیر پادشاه جدید سعودی ها ، یکی از نمودهای بیرونی آن است . تغییر وزیر خارجه و ولیعهد و وزیر دفاع و برخی دیگر از مناصب حکومتی طی چند ماه ، نشان از تنش های جدی در داخل حکومت دارد و به نظر می رسد که سعودی ها قصد دارند که مسیر جدید خود را ادامه دهند و حال آنکه باید در نظر داشت که لازمه بقای این نوع نظام های سیاسی ، دوری از بحران ها و رادیکالیسم است زیرا ساختار حکومتی و مردمی آن ، آمادگی تحمل تنش ها را ندارد . همچنانکه آثار آن از هم اکنون هویدا شده است .

به نظر می رسد که جنگ یمن ، تحولات عمده ای را در نظام سیاسی آل سعود رقم خواهد زد .