سوالي از دکتر ظريف: در صورت توافق نهايي، آيا اين چند تحريم مختصر رفع مي‌شود؟
علي يحيي زاده، 19 اسفند 93
19 اسفند 1393 ساعت 18:01
۱- به گفته رئيس سازمان انرژي اتمي ايران، مذاکرات هسته‌اي اخيراً در بخش فني هسته‌اي (تعهدات ايران) پيشرفتهاي خوبي داشته است. ظاهرا طرف ايراني با اين موارد موافقت کرده است: (۱) تغيير سايت آب سنگين اراک به آب سبک، (۲) توقف کامل فردو، (۳) توقف غني سازي ۲۰ درصد، (۴) پذيرش سقف ۶ هزار سانتريفيوژ نسل اول، (۵) تغيير چيدمان سانتريفيوژها (۶) بازرسي سرزده و گسترده و .. . البته آمريکاييها هم بالاخره پذيرفته‌اند که مواد غني شده به خارج از ايران منتقل نشود. برخي میپرسند با امتيازهاي اعطايي ايران که تا اين لحظه به صورت توريه آميز از سوي تيم ديپلماسي انکار مي‌شود، از صنعت هسته‌اي چه باقي مي‌ماند؟
۲- از ارتباط امتيازها فوق با خطوط قرمز که بگذريم، بالاخره در توافق نهايي بايد رفع تحريمها به عنوان مهمترين امتياز درخواستي ايران محقق شود. بارها رئيس جمهور محترم و وزير خارجه کشورمان بر حذف تمامي تحريمها تاکيد کرده‌اند. اما بر اساس اطلاعات منتشر شده (که تجربه تکذيبيه‌ها صحت آن را تاييد مي‌کند) لغو تحريمها از سوي طرف غربي به صورت تدريجي و صرفا در موارد زير صورت مي‌گيرد:
الف) لغو تحريمهاي هسته‌اي (و نه تحريمهاي موشکي) با تصويب قطعنامه‌اي ويژه از سوي شوراي امنيت سازمان ملل
ب) لغو دستورهاي اجرايي رئيس جمهور آمريکا صرفا در موضوع تحريمهاي هسته‌اي (و نه ساير تحريمها: موشکي، تروريسم و حقوق بشر)
ج) لغو تحريمهاي اتحاديه اروپا
۳- سوال اين است؟ تحريمهاي فوق شامل چه مواردي است؟ بالاخره بعد از توافق نهايي کداميک از تحريمها واقعاً برداشته مي‌شود؟
به عنوان مثال:
- آيا بانکهاي ملت، ملي، تجارت، صادرات، توسعه صادرات ايران، صنعت و معدن، سينا، رفاه، انصار، سپه و شعب و سابسيدريهاي خارجي آنها ميتوانند مجددا به برقراري روابط کارگزاري با بانکهاي خارجي بپردازند؟
- آيا شرکت‌هاي خارجي ميتوانند مجددا آزادانه نفت و فرآورده‌هاي نفتي از ايران خريداري کنند؟
- آيا بانک مرکزي مجددا مي‌تواند آزادانه با بانکهاي خارجي روابط کارگزاري داشته باشد؟
- آيا ميلياردها دلار منابع ارزي مسدود شده بانک مرکزي ايران در بانکهاي خارجي آزاد مي‌شود؟
- آيا شرکت ملي نفت و شرکت نيکو مجددا ميتوانند حساب فعال در بانکهاي خارجي داشته باشند؟
- آيا شرکت کشتيراني (IRISIL) مي‌تواند مجددا در بانکهاي خارجي حساب فعال داشته باشد؟
- آيا شرکت کشتيراني و شرکت نفتکش ايران مجددا ميتوانند به بنادر اروپايي تردد کند؟
- آيا شرکت‌هاي خارجي مجددا ميتوانند پوشش اتکايي به شرکت نفتکش و شرکت کشتيراني ايران ارائه کنند؟
- آيا دسترسي به سوئيفت براي بانک مرکزي و بانکهاي تجاري فوق الذکر برقرار مي‌شود؟
- آيا منع خريد طلا و دلار توسط ايران برداشته مي‌شود؟
- آيا شرکت‌هاي خارجي ميتوانند مجددا در پروژه‌هاي نفت و گاز ايران سرمايه‌گذاري کنند؟
- آيا فروش بنزين و گازوئيل به ايران و از جمله شرکت هواپيمائي هما آزاد مي‌شود؟
- آيا ورود کشتي‌هاي خارجي به بنادر ايراني از جمله شهيد رجايي مجددا آزاد مي‌شود؟
- آيا سرمايه‌گذاري شرکت‌هاي خارجي در پالايشگاه‌ها و پتروشيمي‌هاي ايران آزاد مي‌شود؟
۴- ظاهرا هيچ يک از تحريمهاي فوق بعد از توافق نهايي برطرف نمي‌شود! چرا که هيچ يک از تحريمهاي فوق جزو امتيازهاي اعطايي طرف غربي نيست. موارد فوق همگي مربوط به تحريمهاي ثانويه کنگره آمريکاست که از موضوع امتيازهاي داده شده خارج است. هيچکدام از اين تحريمها، از لحاظ حقوقي تحريم هسته‌اي محض (Nuclear Sanctions) نيست و ترکيبي است. از لحاظ قانوني هم اختيار لغو اين تحريمها دست رئيس جمهور آمريکا نيست. علاوه بر اين تحريمها، هنوز گزينه‌هاي ديگري براي تحريمهاي بيشتر باقي مانده که اتفاقا در نيمه راه تصويب توسط کنگره آمريکاست. از لحاظ ساختار حقوقي آمريکا هم کنگره الزامي به پذيرفتن توافقنامه ندارد (همانطور که ۴۰ سناتور متذکر شدند). در ساختار حقوقي آمريکا، توافقنامه‌هاي دولت آمريکا با ساير دولتها وقتي الزام قانوني دارد که به تصويب کنگره برسد. اينجاست که بايد به زيرکي طرف غربي آفرين گفت! (اگر متهم به همراهي با نتانياهو نشويم)
۵- بيش از ۹۰ درصد تحريمهاي مهم و اثرگذار مربوط به ۴ قانون زير است که اميدي به لغو يا حتي تعليق آن در توافق نهايي نيست. البته شايد دولت اميد، اميدوار است که بتواند از طريق مذاکره مشکل را حل کند. اما به هر حال دواي اساسي براي رفع مشکل، اقتصاد مقاومتي است که اتفاقا تحقق آن جايگاه طرف ايراني درمذاکرات را هم کاملا دگرگون خواهد کرد. به اميد آن روز.
کد مطلب: 263143
آدرس مطلب: http://alef.ir/vdcgtw9xwak93q4.rpra.html?263143