الف - تصاویر/ پرنده 250 تنی ایرباس در راه ایران

هواپیمای ایرباس آ ۳۸۰ یکی‌ از جدیدترین هواپیماهای ساخت شده توسط شرکت هواپیماسازی ایرباس و بزرگ‌ترین در نوع خودش در جهان است. هواپیمایی که بال‌های آن به اندازه یک زمینه فوتبال وسعت دارند.

به گزارش الف،خبر خریداری ۱۱۴ فروند هواپیمای نو ایرباس شامل طیف گسترده از محصولات این کمپانی اروپایی، در هفته های گذشته اخبار بسیاری خبرگزاری ها مبدل شده بود، اما شاید جالب ترین نکته این خبر انتخاب ۱۲ فروند از بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان یعنی ایرباس A۳۸۰ باشد.

استفاده از این غول صنعت هوانوردی در نوع خود یک افتخار محسوب می شود اما از سوی دیگر آماده سازی فرودگاه ها و مجموعه های پشتیبانی برای خدمات دهی به این هواپیمای غول پیکر نیز مسئله ای است که باید ظرف سال های آینده حل و فصل شود.

به گفته کارشناسان، تحویل تمام هواپیماهای خریداری شده در حدود پنج سال زمان خواهد برد اما از آنجا که مذاکرات برای امضای این قراداد چند ده میلیارد دلاری از ده ماه قبل آغاز شده بود، ایرباس توانایی دارد که چند فروند نخست را ظرف ماه های آینده تحویل ایران دهد.

با این وجود شکی نیست که سری A۳۸۰ جزو آخرین هواپیماهای تحویلی به ایران خواهند بود، چرا که در شرایط فعلی تنها دو فرودگاه کشور از نظر عرض باند شرایط استفاده از این ابرهواپیما را دارند و آماده سازی مسیر سایر فرودگاه ها و توسعه آشیانه های غول پیکر برای سرویس A۳۸۰ نیز به چند سال زمان نیاز خواهد داشت.

البته توسعه عرض باندهای فرود به دلیل عرض زیاد بال های A۳۸۰ (معادل ۷۹.۶۵ متر) تنها مشکل استفاده از A۳۸۰ نیست، بلکه این هواپیما با قابلیت حمل حدود ۵۲۵ نفر مسافر (قابلیت افزایش به بیش از ۸۳۰ نفر) به امکانات فرودگاهی زیادی از نظر پذیریش این حجم بزرگ از مسافر و بار نیاز دارد.

تاکنون فرودگاه بین المللی امام خمینی یکبار در هفتم مهرماه سال ۱۳۹۳ موفق به پذیرش این هواپیما شده است که البته برای این مورد استثنائی نیز تمهیدات فراوانی اندیشیده شده بود.

قیمت فروش ایرباس A۳۸۰ در حدود ۳۰۰ میلیون دلار اعلام شده است هرچند این قیمت براساس حجم قرارداد، مشخصات مدل های تحویلی و بسیاری عوامل دیگر می تواند تا حد زیادی تغییر کند.

فضای داخلی این هواپیما بسیار لوکس و زیبا طراحی شده است که در ادامه تصاویری از طراحی داخلی آنرا مشاهده می کنید:

آشنایی با آ ۳۸۰
ایرباس آ-۳۸۰ (Airbus A۳۸۰) یک هواپیمای مسافربری پهن‌پیکر، چهار موتوره و دوطبقه ساخته شرکت ایرباس است. این هواپیما بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان است. ساخت ایرباس آ-۳۸۰ از سال ۱۹۹۶ با عنوان A۳XX آغاز شد و از سال ۱۹۹۸ با عنوان کنونی شناسانده شد. نخستین بار در ۲۷ آوریل ۲۰۰۵ به صورت آزمایشی از تولوز فرانسه به پرواز در آمد و دو سال بعد در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۷ نخستین پرواز تجاری آن برای شرکت هواپیمایی سنگاپور انجام شد. این پرواز از سنگاپور به مقصد سیدنی انجام شد.

ایرباس آ-۳۸۰ توانایی جابجایی تعداد زیادی مسافر دارد و کاربرد آن در سفرهای بین‌المللی و مسافت‌های طولانی است. تعداد صندلی آن در مدل استاندارد با سه کلاس مسافربری بالغ بر ۵۲۵ نفر است. در مدل‌هایی که تنها دارای یک کلاس اقتصادی هستند، این ظرفیت تا ۸۵۳ نفر قابل گسترش است. علیرغم ابعاد عظیم این هواپیما، A۳۸۰ بر اساس ابعاد عرف و مقبول و استوانه‏ای شکل همانند بوئینگ۷۴۷ ساخته شده و بدنهٔ آن، تنها اندکی از Boeing ۷۴۷ عریض‏تر است. در نمای ظاهری، A۳۸۰ دارای بالهایی است که در قسمت پائین بدنه نصب شده‏اند (Low-Mounted) و اندکی متمایل به عقب هستند و چهار نقطه برای اتصال موتور در آنها پیش‏بینی شده‌است. قسمت ارابهٔ فرود هواپیما، مشتمل بر ۲۲ عدد چرخ است که نحوهٔ جاگذاری آنها‏، مشابه چرخ‏های بوئینگ۷۴۷ و ۷۷۷ است. این نوع طراحی در قسمت ارابهٔ فرود، با اغلب باندهای فرود در فرودگاههای معظم، سازگاری دارد. با این حال، مساحت عظیم بالهای هواپیما، این نیاز را در اغلب فرودگاههای بزرگ پدید می‏آورد که عرض باندهای خود را افزایش دهند تا دو هواپیمای A۳۸۰ در کنار هم بتوانند عبور نمایند.

تاریخچه:
پس از گذشت بیش از ۲۰ سال از ورود هواپیمای موفق بوئینگ ۷۴۷ به خدمت، نیاز به ساخت هواپیمایی جدیدتر و به‌روزتر احساس می‌شد که از پیشرفت‌های عمده در فن‌آوری طراحی، مواد و روش‌های جدید ساخت استفاده نماید. در اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی، شرکت‌های هواپیماسازی ارباس با طرح A۳XX و بوئینگ با طرح ۷۴۷X و مکدانل داگلاس با طرح MD-۱۲ فعالیت خود را برای ورود به این بازار آغاز کردند. طرح MD-۱۲ پس از مدتی به علت شکست در بازاریابی توسط مکدانل داگلاس کنار گذاشته شد و پس از خریده شدن این شرکت توسط بوئینگ در سال ۱۹۹۷، عملاً مکدانل داگلاس از دور رقابت‌ها خارج شد.

هدف شرکت ارباس برای پروژه A۳XX در ابتدا تولید هواپیمای غول‌پیکر جدیدی بود که هزینهٔ عملیاتی‌اش ۱۵٪ از هزینه‌های عملیاتی بوئینگ ۷۴۷ مدل ۴۰۰ کمتر باشد. در همین حال طرح ۷۴۷X شرکت بوئینگ برای رقابت با ایرباس عبارت بود از اعمال تغییراتی بر روی هواپیمای ۷۴۷ مدل ۴۰۰ که منجر به افزایش ظرفیت مسافر و کاهش هزینه‌های عملیاتی گردد. بنای طرح بر این بود که برای کاهش هزینه‌های پژوهش و طراحی از بالهای موجود ۷۴۷ و کابین خلبان و طراحی داخلی هواپیمای ۷۷۷ استفاده شود. برنامه بوئینگ برای پیشبرد طرح ۷۴۷X با موفقیت چندانی همراه نبود؛ اختلاف طرح جدید بوئینگ با سلف خود به اندازه‌ای نبود که شرکت‌های هواپیمایی را به سرمایه‌گذاری روی آن ترغیب نماید. به این ترتیب بوئینگ در سال ۲۰۰۱ پروندهٔ طرح ۷۴۷X را برای همیشه بست و فعالیت‌های شرکت را بر روی دو طرح متمرکز کرد: بهینه‌سازی ۷۴۷ مدل ۴۰۰ و همچنین پژوهش روی ساخت هواپیماهای کوچک‌تر با بُرد بلند که نهایتا به ساخت هواپیمای ۷۸۷ منجر شد.

بحران مالی جنوب شرق آسیا در اواخر دهه ۱۹۹۰، شرکت ارباس را وادار کرد که طرح A۳XX را به نحوی تغییر دهد که هزینه‌های عملیاتی آن تا ۲۰٪ کمتر از هزینه‌های عملیاتی هواپیمای ۷۴۷ مدل ۴۰۰ باشد تا شرکت‌های هواپیمایی را تشویق کند که برای صرفه‌جویی در هزینه‌های جاری از طرح ارباس پشتیبانی کنند. طرح نهایی ارباس منجر به تولد نخستین هواپیمای مسافربری کاملاً دو طبقه شد. این هواپیما همچنین از مزایایی چون کاهش قابل ملاحظه مصرف سوخت، استفاده از فن‌آوری‌های جدید در ساخت مواد، پیشرانه‌های مدرن و کاهش هزینه‌های نگهداری نسبت به هر صندلی برخوردار است.

طرح A۳XX در نهایت به آ-۳۸۰ تغییر نام داد. آ-۳۸۰ که بزرگترین هواپیمای مسافربری جهان است، با گنجایش ۵۵۵ صندلی و با بردی معادل هشت هزار ناتیکال مایل بدون توقف، برای نخستین بار در آوریل ۲۰۰۵ به پرواز در آمد. این هواپیما در سال ۲۰۰۲ وارد مرحله تولید گشته و تولید اولین نمونه تجاری این هواپیما از ماه مه سال ۲۰۰۴ آغاز شد. اولین پرواز این هواپیما نیز چندی بعد با موفقیت با موتورهای رولزرویس انجام پذیرفت و از اواخر سال ۲۰۰۷ وارد خدمت ناوگان هوایی شرکت هواپیمایی سنگاپور و سایر شرکت‌های سفارش دهنده شد.

خدمه: دو نفر: یک خلبان و یک کمک خلبان.

کابین خلبان:
هواپیمای آ-۳۸۰ دارای کابین خلبان شیشه‌ای و مشابه سایر مدلهای ایرباس است. اندازه صفحه‌های نمایشگر اطلاعات بین ۱۵ تا ۲۰ سانتیمتر (۶ تا ۸ اینچ) است. ابزارهای ناوبری تمام اوتوماتیک هستند. کابین خلبان ایرباس آ-۳۸۰ دارای دوربین نمایش هواپیما از بیرون٫ صفحه کلید و دارای سیستم پیشرفته ناوبری و جهت‌یابی است.

فرود ابزار:
ارابه‌های فرود این هواپیما شامل ۲۲ چرخ و ساخت شرکت گودریچ است که شامل دو پایه زیر بال هر یک با ۴ چرخ، دو پایه مرکزی زیر بدنه هر بک با ۶ چرخ، و دو چرخ دماغه هواپیما است. این هواپیما می‌تواند دور ۱۸۰ درجه‌ای را در مسافتی به طول ۵۶٫۵ متر انجام دهد، که ۳٫۵ متر از ۶۰ متر استاندارد ابعاد فرودگاه‌ها کمتر است. بالاترین سرعت عملیاتی هواپیمای ایرباس آ-۳۸۰ حدود ۱۰۶۲ کیلومتر بر ساعت و برد آن هشت هزار مایل دریایی یا پانزده هزار کیلومتر با بیشترین تعداد مسافر است. زمان بارگیری کامل در فرودگاه یا پایانه هوایی مرکزی شامل پیاده کردن مسافران، تمیز کردن محیط داخلی هواپیما، سرویس‌های دیگر و سوار کردن مسافران برای پرواز بعدی حداقل ۹۰ دقیقه به طول می‌انجامد.

مشخصات:
فاصله نوک دو بال: ۷۹٫۶۵ متر
طول: ۷۲٫۷۵ متر
ارتفاع: ۲۴٫۰۸ متر
ظرفیت مسافر: ۵۲۵ نفر در ۳ کلاس ٫ ۶۴۴ نفر در دو کلاس ٫ ۸۵۳ نفر در یک کلاس
بیشینه سرعت: ۰٫۸۹ ماخ (۱۰۶۱٫۹ کیلومتر بر ساعت)
بُرد پرواز: ۱۴٬۸۱۵ کیلومتر
میزان مصرف سوخت: ۳۱۰٬۰۰۰ لیتر

دانستنی ها:
۱ ـ هواپیمای آ٣٨٠ بزرگ‌ترین هواپیمای مسافربری در تاریخ با وزن برخاست ٥٦٠ تن است.

۲ ـ این هواپیما در آذر ١٣٧٩ به مرحله تولید رسید، درست ٤٠ سال بعد از هواپیمای موفق بوئینگ ٧٤٧.

۳ ـ ﺁ٣٨٠ کمتر از سه لیتر در هر صد کیلومتر به ازای هر مسافر سوخت مصرف می‌کند؛ در مقابل هواپیمای بوئینگ ٤٠٠ ـ ٧٤٧ که حدود ۴.۳ لیتر در هر صد کیلومتر به ازای هر مسافر بنزین می‌سوزاند.

۴ ـ ٦٠٠٠ مهندس و تکنسین برای طراحی این هواپیما کار کرده‌اند.

۵ ـ ۱۰ هزار پیچ در بدنه هواپیما به کار برده شده تا سه قسمت بدنه را به هم وصل کنند. به اضافه ٨٠٠٠ پیچ برای اتصال دو بال.

۶ ـ هر هواپیما از حدود چهار میلیون قطعه تشکیل شده است که توسط ۱۵۰۰ شرکت در ۳۰ کشور مختلف تولید شده است.

۷ ـ مساحت بال این هواپیما حدود ۸۴۵ مترمربع و حدود ۱.۵ برابر مساحت بال هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ ـ ۴۰۰ است. این سطح بال به هواپیما این امکان را می‌دهد که با سرعت، ۳۵ کیلومتر بر ساعت کمتر از بوئینگ ۷۴۷ فرود بیاید. این موضوع به کاهش آلودگی صوتی در فرودگاه‌ها کمک زیادی می‌کند.

۸ ـ فضای داخلی‌ هواپیما به اضافه قسمت بار حدود ۱۵۷۰ مترمکعب است که برای ۳۵ میلیون توپ پینگ‌پنگ کافیست.

۹ ـ دو طبقه هواپیما دارای ۵۵۰ متر مربع فضا است که سه برابر یک زمین تنیس یا ۱.۲۵ برابر زمین بسکتبال است.

۱۰ ـ ظرفیت سوختگیری هواپیما حدود ۳۲۰ هزار لیتر، برابر با ظرفیت ۲۱ تانکر سوخت است.

۱۱ ـ در زمان بلند شدن از زمین، بال‌های هواپیما حدود چهار متر به بالا خم می‌شوند.

۱۲ ـ برای رنگ‌آمیزی هواپیما، باید بیش از ۵۰۰ کیلوگرم رنگ استفاده شود.

۱۳ ـ قدرت موتورها در حالت بلند شدن از زمین برابر با ۲۵۰۰ خودروی معمولی‌ با ۱۱۰ اسب بخار قدرت برای هر کدام است.

۱۴ ـ هر موتور این غول پرنده در هر ثانیه حدود ۱.۲۵ تن هوا را به داخل می‌مکد. با این حجم هوا یک انسان با فعالیت‌ عادی می‌تواند ۹۵ روز کامل براحتی نفس بکشد.

۱۵ ـ سرعت پره‌های داخل موتور به حدود ۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد.