الف - ایران و 1+5 احتمالا توافق موقت جدیدی امضا می‌کنند

ایران و 1+5 احتمالا توافق موقت جدیدی امضا می‌کنند

به نظر می رسد پیروزی جمهوری خواهان در مجلس سنای آمریکا انعطاف دیپلماتیک کاخ سفید را محدود کرده یا اینکه عاملی شده تا تیم آمریکایی با استفاده از آن و ترساندن تیم مذاکره کننده ایرانی در پی گرفتن امتیازات بیشتری باشد. در این بین آخرین دور از مذاکرات قرار است اواخر آبان و اوائل آذر برگزار شود و شاید طرفین در نهايت مجبور شوند همان تصميماتي را اتخاذ كنند كه از آن به عنوان تصميمات دشوار در دقیقه 90 یاد می شود.

نهمین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به ۱+۵ این هفته در حالی با حضور وزیران خارجه ایران و آمریکا در شهر مسقط عمان برگزار شد که طرفین همچنان از پابرجا بودن اختلافات و عدم پیشرفت صحبت می کنند. در این بین رصد رسانه های بین المللی حاکی از آن است که اکثریت از تمدید مذاکرات هسته ای بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ خبر می دهند.

روزنامه وال استريت ژورنال در گزارشي ضمن اشاره به اينكه در دور جديد مذاكرات پيشرفت چشمگيري حاصل نشد، نوشت: ايران و قدرتهاي غربي نشان داده اند ممكن است به دنبال تمديد دوباره مذاكرات باشند. وال استريت ژورنال بر اين باور است كه ديپلماتهاي حاضر در مذاكرات اعتراض كرده اند كه حصول دستاوردهاي محدود ممكن است مذاكره كنندگان را به تمديد مذاكره پس از ضرب الاجل ۲۴ نوامبر متقاعد كند. البته اين روزنامه آمريكايي دلايل معتبرتري براي تاييد اين ادعاي خود به جز اشاره به گفته هاي چند ديپلمات ناشناس نكرده است. البته برخي ديپلماتها هم گفته اند كه رسيدن به توافق به نفع همه طرفها است چون در غير اين صورت ممكن است خاورميانه بيش از پيش با تنش هاي جدي روبرو شود.

وال استريت ژورنال در ادامه مي نويسد: اگر چه گزينه تمديد مذاكرات بر روي ميز است اما مشاوران ارشد اوباما تاكيد دارند كه در اين مقطع زماني تمركز بر رسيدن به توافق جامع تا ۲۴ نوامبر است.

رویترز نیز در گزارشی نوشته است که هرچند همه طرف‌ها همچنان در اظهارنظرهای عمومی از امید به توافق تا سوم آذر صحبت می‌کنند، اما آن‌ها در اظهار نظرهای خصوصی انتظارات کمتری از آخرین دور مذاکرات که روز ۲۷ آبان در شهر وین اتریش برگزار می‌شود، دارند.

رویترز به نقل از یک مقام بلندپایه ایرانی بی‌نام نوشته است: «آنچه بیشتر محتمل به نظر می‌رسد، این است که به نسخه‌ای مشابه اما با جزئیات بیشتر از توافق ژنو برسیم که برای مبارزه با رکود اقتصادی در ایران کافی باشد و در عین حال مهلت مذاکرات بر اساس آن تمدید شود». بنا بر این گزارش، همچنین برخی از دیپلمات‌ها گفته‌اند که ممکن است مذاکرات تمدید شود و یک مقام ارشد ایرانی هم گفته که احتمال دارد ضرب‌الاجل گفت‌وگوها تا ماه مارس (اسفند ماه) به تعویق بیافتد.

یک دیپلمات آمریکایی هم به رویترز گفته که در حال حاضر اغلب ضمائم فنی توافق آماده شده و طرفین در حال کار بر روی متن سیاسی هستند.

پایگاه خبری المانیتور هم به نقل از یک مقام کشورهای عضو گروه ۱+۵ ادعا کرده که به احتمال ۵۰ درصد، مذاکرات هسته‌ای تمدید می‌شود. این پایگاه خبری نوشت: سه روز مذاکرات سخت و فشرده میان ایران و گروه ۱+۵ در عمان در حالی پایان یافت که به نظر می‌آید توافقی در آن برای رسیدن به راه حل نهایی درباره برنامه‌ هسته‌ای ایران حاصل نشده اما دیپلمات‌ها همچنان می‌گویند که دستیابی به این توافق تا ضرب‌الاجل ۲۴ نوامبر امکان پذیر است. سرگئی ریابکوف معاون وزیر امور خارجه روسیه و مذاکره‌کننده ارشد این کشور گفت که به‌طور معقولانه نسبت به حصول یک توافق تا ۲۴ نوامبر خوش‌بین است اما اشتباه است که بگوییم پیشرفتی بزرگ حاصل شده است.

همچنین هیئت مذاکره‌کننده فرانسه در شبکه‌ اجتماعی توئیتر چهار سناریو را محتمل دانست: دستیابی به توافق نهایی تا ۲۴ نوامبر، حصول چارچوب توافق با دورنمای کار روی جزئیات در آینده، ادامه مذاکرات و شکست مذاکرات.

یک دیپلمات از کشورهای عضو ۱+۵ با اشاره به این سناریوها در گفت‌وگو با المانیتور مدعی شد: یک شانس ۲۵ درصدی برای حصول توافق نهایی تا ۲۴ نوامبر وجود دارد و به احتمال ۵۰ درصد مذاکرات تمدید می‌شود. این دیپلمات که خواست نامش فاش نشود، تأکید کرد که احتمال شکست مذاکرات بسیار کم است. سوزان ملونی مشاور سابق وزارت امور خارجه آمریکا در حوزه ایران نیز در گفت‌وگو با المانیتور اظهار داشت: من فکر می‌کنم بتوانیم با قطعیتی نسبی بگوئیم که توافقی در عمان حاصل نشده است.

به نظر می رسد پیروزی جمهوری خواهان در مجلس سنای آمریکا در هفته گذشته انعطاف دیپلماتیک کاخ سفید را محدود کرده یا اینکه عاملی شده تا تیم آمریکایی با استفاده از آن و ترساندن تیم مذاکره کننده ایرانی از شکست و یا تمدید در پی گرفتن امتیازات بیشتری باشد. به همین دلیل بود که درست چند ساعت بعد از آنكه محمدجواد ظريف از سفر عمان برگشت روحاني در جلسه هيات دولت بدون نام بردن از آمريكا، مشكلات داخلي آنها را مربوط به خودشان دانست و گفت: «اگر یکی از کشورهای عضو گروه ۱+۵ مشکلاتی در داخل دارد و در انتخاباتی برنده یا بازنده شده است، به ما ربطی ندارد و هر کشوری باید مشکلاتش داخلی‌اش را در درون خود حل کند.»‌ روحانی همچنین گفت: «نفع یکجانبه هیچ توافقی را مستحکم نمی‌کند»

براساس اظهارات مقامات آمریکایی و اروپایی، اصلی‌ ترین موارد اختلافی میان طرف‌های مذاکره‌ کننده، ظرفیت غنی‌ سازی و آینده برنامه هسته‌ ای ایران و سرعت لغو تحریم‌ها است.

آخرین دور از مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ قرار است ۱۸ نوامبر در وین پایتخت اتریش برگزار شود و شاید طرفین در نهايت مجبور شوند همان تصميماتي را اتخاذ كنند كه برخي از مقامات از آن به عنوان تصميمات دشوار ياد كرده اند.