الف - صف آرایی داعش در مقابل کشورهای مهم اروپا

بعد از پنج سال از آغاز بحران در سوریه و عراق و تشکیل دولت اسلامی عراق و شام یا همان داعش به نظر می رسد موج ناامنی و کشتار به اروپا سرایت کرده و امنیت قاره سبز تحت الشعاع حملات انتحاری عناصر بمب گذار یا تک رو طرفدار این گروه قرار گرفته است. اگر در چند سال اخیر خبر قتل و بمب گذاری در سوریه، لبنان، عراق، افغانستان و لیبی توسط تکفیری ها خبری عادی و البته تکراری به حساب می آمد امروز نیز کم کم می رود تا حملات« گرگ های تنها» در اروپا به امری عادی تبدیل شود. در ماه های اخیر از فرانسه تا آلمان و بلژیک به عرصه جولان داعش تبدیل شده است.

در یک نظرسنجی که در ماه آوریل تحت عنوان «پروژه ۲۸» انجام شده ۹۱ درصد مردم اروپا معتقد بودند داعش طی ۵ سال آینده برای اروپا تهدید است و حملاتی نظیر حملات پاریس دوباره اتفاق خواهد افتاد.

ترس از داعش و حملات انتحاری، آن چنان در اروپا فراگیر شده که طی همین یکی دو روز اکثر کشورهای مهم اروپایی درباره آن موضع گیری کردند و از اتخاذ تدابیر ویژه سخن گفتند. در این راستا وزیر دفاع فرانسه طی اظهاراتی از تصمیم خود برای استقرار ۱۰ هزار نیروی اضافی در سراسر فرانسه خبر داد. به نوشته روزنامه فرانسه فیگارو، ژان ایو لودریان طی کنفرانسی مطبوعاتی در اظهاراتی اعلام کرد: با توجه به وضعیت فوق‌العاده حاکم بر کشور و حملات اخیر گروه تروریستی داعش در فرانسه و دیگر کشورهای اروپا، تصمیم گرفته‌ شد ۱۰ هزار نیروی اضافه در سراسر کشور مستقر شود.

توماس دمایزر، وزیر کشور آلمان نیز گفت: ما بیم آن را داریم که داعش فعالیت‌های خود را به اروپا انتقال دهد و این به واسطه شکست‌های نظامی‌اش در منطقه است. هانس گرگ ماسن، رییس دستگاه اطلاعات داخلی هم از آماده بودن کامل نیروهای امنیتی این کشور برای برخورد با هرگونه تهدید احتمالی خبر داد.

اولگ سرومولوتف، معاوون وزارت خارجه روسیه هم اعلام کرد که با توجه به گستردگی حضور داعشی های از جنگ برگشته در کشورهای مختلف اروپایی، احتمال وقوع عملیات بیشتر تروریستی در اروپا و حتی روسیه وجود دارد.

دیروز ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا نیز عنوان کرد: وقوع چنین حوادثی در بریتانیا نیز بسیار محتمل است. خانم نخست وزیر گفت: همه با تهدید تروریستی مواجه هستند؛ چرا که آن ها در تلاشند راه زندگی و ارزش‌های ما را از بین ببرند.

اخیراً کانال تلگرامی داعش تهدید کرد لندن از اهداف آتی این گروه است. نیروهای امنیتی بریتانیا نیز نسبت به حمله تروریستی در این کشور هشدار داده و گفته اند که هر حادثه تروریستی در انگلیس محتمل است.

گفتنی است از چند ماه پیش حملات تروریستی متعددی در فرانسه رخ داده که مهمترین آنها حملات هماهنگ شده نوامبر ۲۰۱۵ پاریس بود که طی آن ۱۳۰ نفر کشته و بیش از ۳۵۰ نفر مجروح شدند. حدود دو هفته پیش نیز در سالروز جشن های ملی فرانسه در نیس حدود ۸۴ نفر بر اثر حمله تروریستی فردی تونسی الااصل کشته شدند. بعداً داعش وی را از سربازان و عناصر خود معرفی کرد. در آخرین مورد نیز فردی که ارتباط نزدیکی با گروه های تروریستی به خصوص داعش در سوریه داشت سر کشیشِ ۸۴ ساله کلیسای نورماندی را از بدنش جدا کرد. در دو حمله ۱۸ و ۲۴ ژوئیه در آلمان نیز داعش مسئولیت حملات را برعهده گرفت. در حمله اول یک نوجوان پناهجوی افغانستانی با تبر پنج نفر را در یک قطار مجروح اما در نهایت به ضرب گلوله کشته شد. در حمله دوم نیز یک فرد سوری خود را بیرون یک جشنواره موسیقی در شهر آنسباخ منفجر می‌کند.

این در حالی است که قبل تر انفجارها و اقدامات تروریستی دیگری در اروپا نیز اتفاق افتاده بود. مثلا در حملات بروکسل در مارس ۲۰۱۶ حدود ۳۴ نفر در بلژیک کشته شدند. اگر به این حملات تروریستی، اقدامات دیگری که داعش در لبنان، بنگلادش، افغانستان، ترکیه، آمریکا و .. انجام داده را نیز اضافه کنیم می توان از وسعت پوشش عملیات داعش که کشورهای چهارگوشه دنیا را در می گیرد بیشتر آگاه شد.

این حجم گسترده از وقوع حملات تروریستی متعدد که با پوشش های تبلیغاتی فوق العاده نیز همراه است معمولاً به اظهارت سخنگوی این گروه ترویستی نسبت می دهند. چندی پیش ابو محمد العدنانی از گرگهای انفرادی و گروهی و همچنین هسته‌های خفته و فعال خود درخواست کرد برای مقابله به مثل و انتقام به بمبگذاری و کشتار و تروریسم در جهان غرب دست بزنند.

در این بین در پاسخ به چرایی گستردگی حملات می توان به این دلایل اشاره کرد: داعش با توجه به شکست هایی که اخیراً در میدان نبرد در سوریه و عراق متحمل شده در تلاش است تا هزینه های اقدام علیه خود را به شدت بالا ببرد و از سوی دیگر زمین بازی و درگیری را با استفاده از طرفداران و حامیان خود به همان کشورهای غربی منتقل کند. در واقع آنها در پی این هستند تا با ایجاد فضای رعب و وحشت در اروپا، نوشدارویی برای روحیه تضعیف شده نیروهای خود پیدا کنند تا این گونه سرزمین و خلافت جعلی خود در موصل و رقه را همچنان سرپا نگه دارند. هدف احتمالی دیگر داعش نیز این هست که روند سرباز گیری خود را که شاید بدلیل انعکاس خبر شکست های ناامید کننده کاهش پیدا کرده دوباره افزایش دهد.

اما با وجود حملات جنایتکارانه فراوانی که تا به حال علیه شهروندان اروپایی صورت گرفته تقریباً تمام دولت های اروپایی از موضع منفعلانه با داعش برخورد می کنند و تحرک چندانی از سوی آنها برای از بین بردن تروریسم در خاورمیانه مشاهده نمی شود. در واقع به نظر می رسد بعد از بازگشت تروریسم به دامان اروپا، هنوز اراده ای برای بازنگری در سیاست های اشتباهی که این کشورها داشتند و منجر به شروع و تشدید درگیری ها در خاورمیانه شد صورت نگرفته است.

درباره عدم تغییر سیاست کشورهای اروپایی در سوریه و عراق می توان به دلایل مهمی اشاره کرد. یکی از آنها بدون شک وجود مبادلات مالی و تسلیحاتی کشورهایی مانند فرانسه و آلمان با کشورهای عربی نظیر عربستان و قطر می باشد که آنها را تا حدی مجبور کند دنباله رو سیاست های اعراب در منطقه باشند. به عنوان مثال بر اساس آمار نشریه ولت میزان صادرات تسلیحاتی آلمان در سال ۲۰۱۵ به حدود ۸ میلیارد رسیده که نسبت به سال قبل از آن یعنی سال ۲۰۱۴ دو برابر شده است. در این بین یکی از کشورهایی که جایگاه مهمی در خرید اسلحه از برلین دارد عربستان سعودی می باشد. ریاض از این سلاح ها در سرکوب داخلی، جنگ یمن، بحرین و تجهیز تکفیری ها در سوریه استفاده می کند.

همچنین کشورهای اروپایی بالتبع اعراب و رژیم صهیونیستی به شدت در پی فروپاشی حلقه های جبهه مقاومت در منطقه خاورمیانه هستند و در این بین آنها به شدت مراقب هستند از هر کاری که منجر به تقویت بشار اسد خودداری کنند. حتی اگر این اقدام مماشات با داعش باشد.

اما قرن بیست و یکم نشان داده که ناامنی مرز نمی شناسد و بها دادن به تروریست ها در گوشه ای از جهان برای رسیدن به اهداف خود، شاید در کوتاه مدت نفعی داشته باشد اما در بلند مدت حتماً به ضرر کشورهای حامی تکفیری ها منجر خواهد شد. درک این مسئله بدون شک تغییر دهنده راهبرد و سیاست های اروپایی ها خواهد بود. البته اگر آنها واقعاً خواهان حفظ امنیت و جان شهروندانشان باشند.