الف - پایان دوران سکولارها در ترکیه

بخش خبری الف

استعفای دسته جمعی فرماندهان ارشد نظامی ترکیه ممکن است در ظاهر استعفای چند مقام ارشد نظامی باشد اما این اتفاق اخیر در ترکیه نشان می دهد نظامیان در این کشور که تاکنون با قدرت خود توانسته بودند دولتهای مختلف را در ترکیه سرنگون و به راحتی کودتا کنند، در برابر اسلامگراها تسليم شده‌اند.

به گزارش الف به نقل از روزنامه داون و کانترپانچ، استعفای چند فرمانده ارشد ارتش ترکیه این موضوع را اثبات کرد که در حال حاضر هیچ عاملی نمی تواند در برابر اسلامگراها در این کشور بایستد. ژنرال ايشيک کوشانر، رئيس ستاد فرماندهي ارتش و فرماندهان نيروهاي زميني، دريايي و هوايي ارتش ترکيه اخیرا به طور دسته جمعي استعفا كردند. تنها یک دهه بود که ژنرال‌های ارشد ترکیه با سرنگون کردن حکومت‌های مختلف در ترکیه خشم خود را نشان می دادند اما پس از به قدرت رسیدن حزب اسلامگرای عدالت و توسعه شرایط ترکیه با تحول عظیمی روبرو شد. اکنون چندین ژنرال‌ ارتش به اتهام تلاش برای کودتا علیه دولت رجب طیب اردوغان نخست وزیر این کشور در زندان هستند که در صورت اثبات جرمشان ممکن است با محکومیت 15 تا 20 سال زندان روبرو شوند.

ژنرال‌های ارتش در ترکیه راهی جز پذیرفتن اقتدار و تثبیت قدرت اسلامگراها در این کشور ندارند. این ژنرال‌ها راهی جز استعفا و اذعان به قدرت دولت غیرنظامی تحت امر حزب عدالت و توسعه ندارند. به دنبال استعفای این مقامات نظامی ارشد در ترکیه نگرانی‌هایی در میان مردم این کشور در مورد خلاء حضور نظامیان و احتمال به خطر افتادن تدابیر امنیتی ایجاد شد اما عبدالله گل رئیس جمهور ترکیه به سرعت ژنرال "نجدت اوزل" را به فرماندهي نيروهاي زميني و کفيل رياست ستاد فرماندهي ارتش اين کشور منصوب کرد.

اردوغان هیچ وقت اشتباهات نجم الدین اربکان نخست وزیر اسبق ترکیه را تکرار نکرد. اربکان در زمان فعالیت در راس قدرت در ترکیه مجبور شد که به دلیل فشارهای ژنرال‌های ارتش از سمت خود استعفا کند. آن زمان قدرت در دست سکولارها بود و اکنون اسلامگراها قدرت را در اختیار دارند. بنابراین ژنرال‌های ارتش دیگر نمی توانند آن اقتدار سابق را داشته باشند. یک دهه پیش سکولاریسم در امور قضایی، اجرایی، رسانه‌ها و حتی مراکز آموزشی ریشه دوانده بود و این باعث تثبیت قدرت نظامیان در این کشور شده بود اما پس از دومین پیروزی حزب عدالت و توسعه در ترکیه تحولات جدیدی رخ داد. رشد اقتصادی ترکیه افزایش یافت و ترکیه به عنوان یک بازیگر مهم در عرصه بین‌الملل خودی نشان داد.

سکولارها در ترکیه به این نتیجه رسیده‌اند که سرنگون کردن اسلامگراهایی که در این کشور دستاوردهای فوق‌العاده‌ای را به نام خود ثبت کرده‌اند، بسیار سخت است. استعفای تکان دهنده این چند مقام ارشد نظامی ترکیه را می توان پایان دوره سکولارها در ترکیه توصیف کرد. با توجه به اینکه برخی از مقامات نظامی این کشور با اتهام طرح ریزی اقدامات علیه دولت مواجه شده‌اند، بعید است نظامیان سکولار بتوانند در برابر اسلامگرا دوام بیاورند و در نتیجه مجبور هستند که خود را از صحنه سیاست دور کنند.

دریا سرزاک روزنامه نگار روزنامه ملیت گفت: این استعفای گروهی فرماندهان ارشد نشانه آشکاری از اختلاف جدی میان دولت غیرنظامی اسلامگرا و نظامیان سکولار در ترکیه بوده است. قطعا یکی از عوامل تثبیت قدرت حزب عدالت و توسعه حمایت‌های مردم بوده است که با انتخاب اسلامگراها و فاصله گرفتن از سکولارها آینده خوبی را برای خود رقم زده‌اند. بسیاری از تحلیل گران استعفای این فرماندهان نظامی در ترکیه را گامی در راستای ایجاد دموکراسی تمام عیار توسط اسلامگراها در این کشور توصیف کرده‌اند. احمت آلتان روزنامه نگار در این کشور تصریح کرد: دوران کودتا در ترکیه به سر آمده و این کشور در مسیر دموکراسی حرکت می کند.