اخبار خوشايندي كه اين روزها از سفر رئيس دولت تدبير و اميد و هيئت همراه به ايتاليا و فرانسه به گوش میرسد، همچنان در صدر اخبار قرار دارد. به ويژه امضاي یادداشت تفاهم خريد ۱۱۸ فروند هواپيما از کارخانه ايرباس، اميد مضاعفي را به جامعه و بدنه فعال در صنعت حمل و نقل هوايي كشور تزريق كرده است.
به هر حال اين صنعت میرود تا با استفاده از فرصتهای ماحصل پسا برجام، فصل جديدي را در عرصه رقابت در بازارهاي جهاني و منطقهای بگشاید. فصلی كه اگر درست مديريت و راهبري نشود قطعاً اين فرصت را هم به تهديد جدي براي دولت و ملت بدل خواهد كرد.
البته قصد ندارم كه از شيريني و حلاوت اخبار خوب اين روزها بكاهم. بلکه تنها نيت، توجه و تأمل بيشتر به واقعیتهای موجود است. صنعت حمل و نقل هوایی ایران طی سالهای گذشته از دو جهت مورد بیمهری قرار گرفته است. اول؛ تحریمهای ناجوانمردانه در عرصه بینالمللی و دیگری سوء مديريت و فساد داخلی.
از یك سو دول غربی این صنعت درمانده را زیر فشار مضاعف محرومیت از سوخت، قطعات، تجهیزات، ناوگان و حتی مبادلات مالی و بازرگانی و از سوی دیگر بعضی از مدیران و دلالان فاسد داخلی این صنعت را آماج اهداف پليد خود قرار دادند.
اگر قرار بر تداوم برنامههای ديروز و حركت در چهارچوبهای مديريتي و ساختاري گذشته باشد، قطعاً افزايش ناوگان، بسيار بيش از اين هم ، موجبات رشد و توسعه اين صنعت درمانده را مهيا نخواهد كرد.
این نکته را نباید فراموش کرد كه با گام نهادن در فضای پسا برجام شاید مشکلات خارجی ما که عمدتاً ناشی از تحریم بوده است حل شود، اما برای این صنعت درمانده و سراپا مشکل، این پایان راه نیست و حركت نهايي تنها با فروریختن دیوار تحریمهای داخلي و رفتن به سمت اهداف متعالي نهفته در بازار رقابتی و تعامل سالم و سازنده و صد البته بازی برد ـ برد با دنیا محقق خواهد شد. این نکته را باید به خاطر سپرد و سرلوحه تمامی حرکات قرار داد که فنّاوری این صنعت کاملاً خارجی است و لذا باید از مشاوره صاحبان فنّاوری نهایت استفاده را کرد.
بدون تعارف همه بايد بدانيم كه اين تعداد ناوگان به صورت اجاره به شرط تملیك و با استفاده از فاینانس خارجی در اختيار شركت ايراني قرار گرفته و در صورت ناتواني در پرداخت اقساط به هر بهانهای، اين پول بايد از كيسه دولت و بیتالمال جبران شود كه اين امر علاوه بر تحميل زيان مالي فراوان، حيثت مديريتي كشور را هم زير سؤال خواهد برد.
دولتمردان ما بايد بدانند كه در پسا برجام شرايط به گونهای پيش خواهد رفت كه ناديده انگاشتن و مماشات با هر گونه سو مديريت جزئي هم میتواند خيانتي بزرگ در حق مردم و كشور تلقي گردد.
در اين شرايط جديد توصيه، سفارش و ارتباطات مافيايي و قبیلهای در انتصابات، مستقیماً حقوق شهروندي را هدف قرار داده و مخدوش خواهد ساخت.
تنها راه عبور و غلبه بر مشكلات داخلي صنعت هوايي در پسا برجام، توجه به اصلاحات اساسي ساختاري، تغيير و اصلاحات جدي مديريتي و مبارزه واقعي با مافياي شكل گرفته در گوشه و كنار صنعت است. بدون شك در صورت عدم رسيدگي عاجل به اين چالشهای مهم داخلي، وضعيت رسيدن به توفيقات آتي صنعت هم به تدريج در هالهای از ابهام قرار خواهد گرفت.