کد مطلب: 203766
گسترش خطرناک‌ترین مرحله بیابان‌زایی در کشور
تاریخ انتشار : جمعه ۱۰ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۱۷:۱۰
عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع با بیان اینکه نشت زمین خطرناک ترین و برگشت ناپذیرترین مرحله بیابان زایی در کشور است افزود: برداشت بی رویه از آب‌های زیر زمینی اصلی ترین عامل این پدیده است.
محمد درویش در گفت و گو با ایسنا، افزود: متاسفانه تعداد حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق در کشور به ۶۶۰ هزار حلقه رسیده است در حالی که میزان آبدهی این چاه‌ها تقریبا به اندازه ۳۳۰ هزار حلقه بوده و با نصف این تعداد چاه می‌توانستیم به همین اندازه آب برداشت کنیم. وی ادامه داد: به این ترتیب در حالی که پول بیشتری هزینه شده و کشاورزان بیشتر درگیر وام و مشکلات می‌شوند، میزان تولید افزایش نیافته و تنها میزان بدهی اکولوژیکی ما بیشتر شده است.
نشست زمین در کدام مناطق کشور افزایش یافته است؟
به گفته این کارشناس ارشد محیط زیست، مناطق آبی بیگلو در استان اردبیل، خان میرزا در چهارمحال و بختیاری، قره داغ، پریشان و اطراف دریاچه بختگان در استان فارس و بخش‌هایی از استان‌های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی با بیشترین میزان نشست زمین مواجه هستند. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع تصریح کرد: مطالعاتی که در سازمان زمین شناسی کشور با هدایت مهندس بلورچی و دانشکده فنی دانشگاه تهران با هدایت دکتر شریفی انجام شده نشان می‌دهد که میزان نشست زمین در برخی نقاط کشور به ۳۶ سانتیمتر می‌رسد در حالی که نشست ۴ میلیمتری در سایر کشورها یک بحران به حساب می‌آید.
درویش تاکید کرد: زمانی که در جایی با پدیده نشست زمین مواجه می‌شویم حتی با حذف عامل نشست نیز نمی‌توانیم شرایط را به حالت اول بازگردانیم چرا که با وقوع این پدیده حجم سفره‌های آب زیرزمینی برای همیشه از دست می‌رود.
برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی ۱۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از ظرفیت آن است
وی گفت: میزان تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی کشور ۶۰ تا ۶۵ میلیارد متر مکعب است در حالی که برداشت از این سفره‌ها ۱۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از ظرفیت آن بوده و فشار بسیار زیادی را به منابع اکولوژیک کشور وارد می‌کند. این کارشناس ارشد محیط زیست تاکید کرد: در اتحادیه اروپا با نشست چهار میلی متری زمینی یک منطقه وضعیت بحرانی اعلام شده و همه دست به دست هم می‌دهند تا این رقم افزایش نیابد.
با گسترش نشست زمین نرخ بیابان زدایی افزایش می‌یابد
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع با بیان اینکه نرخ بیابان زایی در کشور یک درصد است افزود: به عبارتی سالانه یک درصد از مساحت کشور از حیز انتفاع خارج می‌شود که با گسترش نشست زمین بر اثر مصرف بی رویه از سفره‌های آب زیر زمینی این میزان افزایش می‌یابد. وی ادامه داد: با گسترش بیابان زایی موج مهاجرت‌ها از استان‌های مرکزی ایران مانند فارس، سمنان، کرمان و یزد شدت یافته و از آن سونیز با فشار بر طبیعت دچار مشکلات دیگری می‌شویم.
باید چاه‌های غیرمجاز را پلمپ کرد
درویش در خصوص راه‌های کنترل روند منفی شدن تراز آب‌های زیرزمینی و نشست زمین اظهار کرد: وزارت نیرو باید با همکاری وزارت جهاد کشاورزی ابتدا چاه‌های غیرمجازی را که تعداد آن‌ها به ۱۲۰ هزار حلقه می‌رسد پلمپ کنند. این فعال محیط زیست ادامه داد: همچنین باید راندمان کشاورزی را طبق برنامه پنج ساله به میزانی که قرار بوده رساند و به جای استفاده از کشت آبی به کشت مکانیزه و گلخانه‌ای روی آورد.
محمد درویش در گفت و گو با ایسنا، افزود: متاسفانه تعداد حفر چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق در کشور به ۶۶۰ هزار حلقه رسیده است در حالی که میزان آبدهی این چاه‌ها تقریبا به اندازه ۳۳۰ هزار حلقه بوده و با نصف این تعداد چاه می‌توانستیم به همین اندازه آب برداشت کنیم. وی ادامه داد: به این ترتیب در حالی که پول بیشتری هزینه شده و کشاورزان بیشتر درگیر وام و مشکلات می‌شوند، میزان تولید افزایش نیافته و تنها میزان بدهی اکولوژیکی ما بیشتر شده است.
نشست زمین در کدام مناطق کشور افزایش یافته است؟
به گفته این کارشناس ارشد محیط زیست، مناطق آبی بیگلو در استان اردبیل، خان میرزا در چهارمحال و بختیاری، قره داغ، پریشان و اطراف دریاچه بختگان در استان فارس و بخش‌هایی از استان‌های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی با بیشترین میزان نشست زمین مواجه هستند. عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع تصریح کرد: مطالعاتی که در سازمان زمین شناسی کشور با هدایت مهندس بلورچی و دانشکده فنی دانشگاه تهران با هدایت دکتر شریفی انجام شده نشان می‌دهد که میزان نشست زمین در برخی نقاط کشور به ۳۶ سانتیمتر می‌رسد در حالی که نشست ۴ میلیمتری در سایر کشورها یک بحران به حساب می‌آید.
درویش تاکید کرد: زمانی که در جایی با پدیده نشست زمین مواجه می‌شویم حتی با حذف عامل نشست نیز نمی‌توانیم شرایط را به حالت اول بازگردانیم چرا که با وقوع این پدیده حجم سفره‌های آب زیرزمینی برای همیشه از دست می‌رود.
برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی ۱۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از ظرفیت آن است
وی گفت: میزان تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی کشور ۶۰ تا ۶۵ میلیارد متر مکعب است در حالی که برداشت از این سفره‌ها ۱۰ میلیارد متر مکعب بیشتر از ظرفیت آن بوده و فشار بسیار زیادی را به منابع اکولوژیک کشور وارد می‌کند. این کارشناس ارشد محیط زیست تاکید کرد: در اتحادیه اروپا با نشست چهار میلی متری زمینی یک منطقه وضعیت بحرانی اعلام شده و همه دست به دست هم می‌دهند تا این رقم افزایش نیابد.
با گسترش نشست زمین نرخ بیابان زدایی افزایش می‌یابد
عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع با بیان اینکه نرخ بیابان زایی در کشور یک درصد است افزود: به عبارتی سالانه یک درصد از مساحت کشور از حیز انتفاع خارج می‌شود که با گسترش نشست زمین بر اثر مصرف بی رویه از سفره‌های آب زیر زمینی این میزان افزایش می‌یابد. وی ادامه داد: با گسترش بیابان زایی موج مهاجرت‌ها از استان‌های مرکزی ایران مانند فارس، سمنان، کرمان و یزد شدت یافته و از آن سونیز با فشار بر طبیعت دچار مشکلات دیگری می‌شویم.
باید چاه‌های غیرمجاز را پلمپ کرد
درویش در خصوص راه‌های کنترل روند منفی شدن تراز آب‌های زیرزمینی و نشست زمین اظهار کرد: وزارت نیرو باید با همکاری وزارت جهاد کشاورزی ابتدا چاه‌های غیرمجازی را که تعداد آن‌ها به ۱۲۰ هزار حلقه می‌رسد پلمپ کنند. این فعال محیط زیست ادامه داد: همچنین باید راندمان کشاورزی را طبق برنامه پنج ساله به میزانی که قرار بوده رساند و به جای استفاده از کشت آبی به کشت مکانیزه و گلخانه‌ای روی آورد.
