صربهای بوسنی که در رفراندوم تعیین روز استقلال در روز یکشنبه شرکت کرده بودند، به پیروزی رسیدند؛ مسالهای که میتواند باعث تنش در آینده بوسنی شود.
به گزارش ایسنا، به نوشته روزنامه دیلی میل، این رفراندوم که روز ۹ ژانویه را روز استقلال مینامد و یک تعطیلی برای صربهای بوسنی محسوب میشود از سوی غرب به شدت محکوم شده است چرا که بیم آن میرود باعث بروز تنشهای قومی در این کشور حوزه بالکان شود.
نهم ژانویه ۱۹۹۲ روز "استقلال" از سوی صربهای بوسنی است درست پیش از آنکه جنگ بوسنی در بگیرد.
سازمان دهندگان در بخش صربهای بوسنی گفتهاند که از ۷۱ درصد آرای شمرده شده، ۸ / ۹۹ درصد از رای دهندگان از تعیین روز استقلال در تاریخ ۹ ژانویه حمایت کردهاند. همچنین میزان شرکت کنندگان در این رفراندوم ۶۰ درصد بود.
بسیاری از مسلمانان بوسنیایی و کرواتهای مسیحی در منطقه بالکان مخالف این روز ملی هستند چون با فستیوال مسیحیان ارتدوکس مصادف است.
صربهای بوسنی در تاریخ ۹ ژانویه سال ۱۹۹۲ میلادی از بوسنی اعلام استقلال کرده و در جنگ ویران کننده این کشور که کشتار جمعی و آزار و اذیت مسلمانان و کرواتها مشخصه آن است، شرکت کردند. این خونینترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم بود. در این جنگ ۱۰۰ هزار تن که اکثرا غیرنظامیان بودند، کشته شدند.
میلوراد دودیک، رییس جمهوری صربهای بوسنی در جریان راهپیمایی در شهر پاله در نزدیکی سارایهوو این رفراندوم را موفقیت آمیز خوانده و گفت: این رای گیری روز استقلال صربها را نشان میدهد که در تاریخ ۹ ژانویه است. من به صربهای بوسنی افتخار میکنم؛ به همه آنهایی که آمدند و در این رفراندوم حضور داشتند.
والنتین اینزکو، فرستاده بینالمللی صلح در بوسنی گفته است که این رفراندوم نقض قانون اساسی بوسنی است و نتایج آن از نظر قانونی اعتباری ندارد.
باقر عزت بگوویچ، رییس جمهوری مسلمانان بوسنی نیز گفت: جنگی در کار نیست. هیچ کس نمیخواهد جمهوری صرب بوسنی را نابود کند. ما باید از این کشور، توافق صلح دیتون، تمامی شهروندان شامل صربها، کرواتها و بوسناییها حفاظت کنیم.
دادگاه قانون اساسی مستقر در سارایهوو حکم کرده که این روز ملی غیرقانونی است چون با تعطیلی مسیحیان ارتدوکس صربها مصادف است و تبعیضی علیه مسلمانان بوسنی و کرواتهای کاتولیک ساکن جمهوری صرب بوسنی است. این دادگاه همچنین رفراندوم را ممنوع اعلام کرده بود.
دولت منطقهای صربهای بوسنی اما پس از برگزاری این رفراندوم اعلام کرد که از حکم دادگاه قانون اساسی تبعیت میکند و برای آنکه مطمئن شود علیه سایرین تبعیضی اعمال نمیشود، تغییراتی در قانون تعطیلات به وجود میآورد.
یکی از شرکت کنندگان در این رفراندوم گفت: این برای من مهم است که در این رفراندوم حضور یافتم چون علت حضورم در جنگ و از دست دادن دستم را مشخص میکند. ما حقوق مسلمانان بوسنی را نقض نمیکنیم و از آنها هم میخواهیم چنین کاری کنند.
بسیاری بر این عقیدهاند که رییس جمهوری صربهای بوسنی با بی اعتنایی به حکم دادگاه قانون اساسی به دنبال ضعیف جلوه دادن مقامهای مرکزی در بوسنی و آماده شدن برای برگزاری رای گیری جدایی است.
دیپلماتهای غربی هشدار دادهاند که این رفراندوم نقض کننده توافقهای صلح ۱۹۹۵ دیتون است که به جنگ بوسنی پایان داد.
درحالیکه آمریکا و اتحادیه اروپا نگرانی خود را بابت بی ثباتی در جمهوری صربهای بوسنی ابراز داشته و خواستار لغو این رای گیری شدند، روسیه از آن حمایت کرده است.