نظر منتشر شده
۳۶
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 205386
آیا جریمه دیرکرد که بانک می گیرد حرام است؟
تاریخ انتشار : يکشنبه ۲۶ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۱۹:۲۳
(( يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَذَرُواْ مَا بَقِيَ مِنَ الرِّبَا إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ ))
ای کسانی ایمان آورده اید بترسید از خدا و بگذرید از آنچه باقی مانده است از طلبتان که بابت ربا است اگر شما مومن هستید.سوره بقره آیه ۲۷۸

به گزارش تراز، چند سال پيش آيت الله مكارم شيرازي در ديدار با طهماسب مظاهري رئيس كل بانك مركزي به وي گفته بود: مشكل مهم بانكداري فعلي اين است كه نظام كنوني يك نظام وارداتي غربي است كه از آغاز براساس ربا خواري بنا شده و آنها كه براي اصلاح آن كوشيدند به جاي اينكه نظام مزبور را از ريشه دگرگون كنند به اصلاح صوري آن پرداخته اند. بر پايه آيات صريح قرآن، ربا مطلقا حرام است.

اما با توجه به ورود تعاريف متضاد غربي با مسائل اسلامي در قوانين بانكي، به بانكداري بدون ربا در كشور بي توجهي و قوانين اين بخش مسكوت گذاشته شده است كه از جمله مهم ترين اين مسائل اخذ جرائم ديركرد وام هاي بانكي است. به قول برخي از اقتصاددانان شايد هم از آنجا كه اصولا علم اقتصاد يك علم غربي است و از آنجا كه دانشجويان علوم اجتماعي و انساني( كه بعدها اساتيد و صاحبنظران آن حوزه مي شوند) هم بر اساس همين علوم و دروس اسلامي نشده آموزش ديده اند. تفكر اقتصادي غربي درسيستم اقتصادي علي ا‌لخصوص بانكداري ما حاكم شده است.

به گزارش تراز، چند روز پيش يكي از دوستانم در اين مورد مي گفت: «حدود ۲ سال پيش يك وام ۱۰ ميليون توماني از يكي از شعب يك بانك خصوصي با عنوان وام جعاله تعمير مسكن با ضمانت سند ششدانگ منزل مان گرفتم . بنا به مشكلاتي كه درآن مقاطع زماني برايم پيش آمده بود نتوانستم اقساط را به موقع پرداخت كنم و عموما هرچند ماه يكبار مي رفتم و چند قسط را با هم پرداخت مي كردم الان حدود ۲ سال است كه وام گرفته ام و ۳ ميليون توماني هم قسط داده ام اما روي دفترچه قسطم ماشين نويسي شده: مبلغ باقي مانده ۱۱ ميليون و ۱۴۸ هزار تومان! يعني با سود خود وام و جرايم ديركرد بعد از ۲ سال قسط دادن تازه يك ميليون بيشتر از مبلغي كه ۲ سال پيش وام گرفته ام را بايد پس بدهم! اگر بحث ضمانت هست كه خانه ما حداقل ۳۰۰ ميليون تومان قيمت دارد كه براي ضمانت وام ۱۰ ميليون توماني انصافا كافيست، به اندازه كافي هم كه روي وام كارمزد ! كشيده مي شود. جريمه ديركرد ديگر چه صيغه اي ست نمي دانم.»

براين اساس، چند نمونه از استفتائات صورت گرفته از مراجع وآيات عظام در مورد حرمت جرايم ديركرد بانكي را از در ذيل آورده شده است:

آيت الله مكارم شيرازي: بنده بارها اعلام كرده ام كه جرائم ديركرد اشكال دارد و دريافت اين جرايم شبيه ربا است.

آيت الله صافي گلپايگاني: ما خواستار كاهش يا حذف ديركرد از سيستم بانكي كشور هستيم. ديركردهايي كه بانك ها دريافت مي كنند مشكلاتي را براي مردم پديد آورده است وبايد ديركردها كاهش داده ويا حذف شود تا به قشر آسيب پذير جامعه فشار وارد نشود.

آيت الله نوري همداني: اگر ضمن عقد قرارداد قرض براي تاخير در اداي دين مبلغ و زماني معين مشخص شود اين اشكالي ندارد ولي اگر براي ديركرد روزانه، هفتگي و ماهيانه براساس يك نرخ معين مبلغ جريمه اضافه شود اين ربا وحرام است و گرفتن جريمه ديركرد حرام بوده و حرام خدا با هيچ دستاويزي حلال نمي شود.

آيت الله ميرزا مسلم ملكوتي: اگر در اول شرط شود كه درصورت پرداخت نكردن، جريمه اخذ مي شود حكم ربا دارد.

آيت الله وحيد خراسا‌ني: جريمه در مورد تاخير پرداخت وام جايز نيست. ايشان در پاسخ به اين سوال كه در هنگام دريافت وام به صورت پيش شرط اخذ ديركرد قيد شده است عنوان داشته اند: خداوند هر قراردادي را نمي پذيرد. در هر مسئله اي كه رضايت طرفين وجود داشته باشد الزاما رضايت خداوند وجود ندارد.

آيت الله مظاهري: دريافت ديركرد حرام است اما موجب فساد در معامله نيست.

آيت الله جعفر سبحا‌ني: دريافت پول بابت تاخير و ديركرد وام حرام است.

در انتها به چند مورد از راهكارهاي ارائه شده از سوي دكتر سيد عباس موسويان در كتاب بانكداري اسلامي (صفحه ۲۲۳) در مورد راهكارهاي كاهش ديركرد اقساط بانكي اشاره ميكنم. وي در اين رابطه مي نويسد: براي جلوگيري از به تاخير افتادن اقساط وام گيرندگان بانك ها مي توانند در ارائه خدمات به مشتريان متخلف مانع ايجاد كنند. براي مثال به آنها دسته چك ندهند؛ چك هاي آن ها را وصول نكنند؛ حواله هاي آن ها را منتقل نكنند و از انواع راه هايي كه شخص را وادار مي دارد تا ديون خود را به موقع بپردازد، استفاده كنند.
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۱۹:۴۴:۵۱
روح بلند و ملكوتي حضرت آيت الله العظمي محمد تقي بهجت ( ره ) قريق رحمت الهي . (1780097) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۳۵:۳۵
دوست عزیز غریق درسته نه قریق (1780548) (alef-6)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۱:۱۶:۱۵
نمی دونم چی بگم. این کامنت شما حدود 15 دقیقه من رو در حالت سکوت پشت کامپیوتر نگه داشته. من همیشه برای این بزرگوار دعا می کنم، ولی خواهشا بفرمایید چه ربطی به این متن داشت. من مجبور شدم دو یا سه بار متن رو دوباره بخونم و سر نخی از آقای بهجت پیدا کنم. اگر منظورتون اینه که اسم ایشون نیومده، خوب اسم آیت الله العظمی سیستانی (دامه برکاته) هم نیومده.
حالا اون به کنار اینکه الف چرا اینو منتشر کرده هم به کنار،
اینکه حالا چرا این متنی که نوشتم رو منتشر نمی کنه خدا می دونه... (1780684) (alef-6)
 
كارمند بانك تجارت
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۱۹:۴۸:۵۶
سيستم بانكداري ما كاملا" ربوي است .
و بيان « سيستم بانكداري اسلامي » فقط يك شعار است در كشور ما . (1780111) (alef-10)
 
محمد
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۲:۰۸:۵۴
به نظر من جریمه دیرکرد برای وامهای میلیاردی حرام است! برای وامهای چند میلیونی حلال حلال است و بانکها هم میگیرند و کسی هم ککش نمیگزه. من 3 تا قسط عقب افتاده دارم هرماه به جای اینکه 137هزار تومان بدم 150هزار تومان میدم. (1780420) (alef-10)
 
احسان
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۱۰:۵۹
ربا یعنی جنگ باخدا . حالا هر اسمی روش بذارن یا کلاه شرعی درست کنند. (1780512) (alef-13)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۱۱:۲۲
بنده این سوال را از مراجع تقلید بزرگوار دارم که چرا فقط به بیان حلال و حرام بودن قضیه کفایت می کنند؟ چرا اگه کسی بدحجاب بود سریعا با اون برخورد می کنند ولی کسی بانک های ربا خور را امر به معروف و نهی از منکر نمی کند؟ (1780513) (alef-13)
 
وام گيرنده ( ر با گيرنده )
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۱۹:۵۱:۲۸
2 ميليون تومن وام ميدن ؛ 7 / 2 ميليون پس ميگيرن .
خوب اين ربا است ديگه .
ر با كه نبايد شاخ يا دم داشته باشه . (1780122) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۴:۱۱:۲۶
شما اگر می دانی که این وام رباست و حکم مرجعت این است، گرفتن آن وام برایت حرام است. اما اگر مدیران بانک به حکم مرجعی عمل می کنند که پول را کالا نمی داند و بخاطر تورم، قائل به تجویز سود بانکی است، برای بانک، دادن آن وام و گرفتن سود و جریمه اش حرام نیست. (1780722) (alef-13)
 
طلبه
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۰۲:۲۴
همه اينكه شب و روز داريم ميدوئيم و به جايي نمي رسيم همينه كه ربا خواريم ( از بانك وام گرفته ايم ) . (1780155) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۰۴:۲۶
واي بر ما . (1780158) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۰۹:۴۵
حالا در نظر بگیرید که این پول ها از کجاست که به مردم وام می دهند
منبع اول اضافه برداشت از بانک مرکزی - یعنی مالیات تورمی برای بانک هیچ هزینه ای ندارد
منبع دوم سپرده های قرض الحسنه وکوتاه مدت در بانک های دولتی که سود چندانی دولت نمی دهد
با این همه بانک های های ایران مشکل ایرانند ایا اینهم به تحریم ارتباط دارد (1780176) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۴:۰۹:۰۹
بانک مرکزی بابت اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی، سود 34 درصدی می گیرد. بعد شما می فرمایید که برای بانک هیچ هزینه ای ندارد؟ (1780721) (alef-13)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۱۶:۲۲
استفتا از رهبری هم میذاشتید (1780197) (alef-6)
 
امیر
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۱۸:۱۰
حالا اگه قرار بود این جریمه دیرکرد به مشتری پرداخت بشه ، حتی اگه فقط یکی از این مراجع عالیقدر فتوای حرام بودن میدادن ، بانک از استرداد سود تأخیر به حکم این فتوا امتناع میکرد. (1780205) (alef-6)
 
نسيم شمال
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۱۸:۳۹
كدام بانك اين ها را اجرا خواهد كرد؟و چگونه بايد اين احكام نصب العين بانك ها شود؟ آيا صرف دانستن اين احكام كافي است؟؟ دولت و مجلس محترم كجاي ماجرايند؟؟؟؟؟؟؟؟ (1780207) (alef-10)
 
محغ
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۲۷:۰۴
این وظیفه ی مسولان است که هر چه سریعتر قوانین بانکداری را اصلاح کنند. همه ی ما می دانیم که لقمه ی حرام چه تاثیری بر فرد و جامعه دارد. (1780217) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۳۴:۲۰
5 میلیون وام سال 86 از بانک انصار گرفتم تا الان هفت و نیم میلیون پرداخت کردم سه میلیون و پانصد هم مونده البته اگه الان تسویه کنم
نزدیک 3 میلیون جریمه دیرکرد
ای خدا برس به داد این مظلومان (1780223) (alef-10)
 
نم
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۵۹:۴۵
آیا پراید سال 86که مبلغش بود 5.5 میشه حالا 12میلون تومان بخری اگر پراید خریدی بودی با وجود دیر کرد 5میلون تومان سود میکری (1780589) (alef-6)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۰:۴۲:۴۴
دیرکرد جرائم رانندگی هم رباخواری است (1780237) (alef-10)
 
علي
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۱:۰۰:۴۷
كجايي اقا سيستم جديد بانكها كامپيوتر را جوري طراحي كردن كه هرچه پرداخت ميكني اول ديركرد را ميگيرد بعد اگر پولت به اندازه قسط بود قسط را كم ميكند والا پول را نگه ميدارد و بازم بابت ديركرد بعدي برداشت ميكند تازه بدتر ان است كه به ديركرد هم جريمه ديركرد ميبندند خدا عاقبت همه را بخير كند (1780273) (alef-10)
 
ناشناس
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۱:۰۳:۲۱
چرا در یک کشوری مثل ژاپن نرخ سود بانکی برای وام گیرندگان زیر 4 درصد است ولی در ایران اسلامی نرخهای مختلف 23درصد،25 درصد،28 درصد، 32 درصد و غیره در سیستم بانکی وجود دارد پس چرا؟ (1780277) (alef-10)
 
نوید
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۱:۵۹:۱۸
چون تورم اونجا منفیه!! (1780399) (alef-10)
 
حسن
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۱:۱۷:۵۵
خدا به داد دل ما مردم بم برسد چرا که وامهای قبل از زلزله که مصوبه ی خود دولت است تا بخشیده شوند اما تا حالا4برابر شدن مثلا من 2میلیون گرفتم ولی باید 8 میلیون پس بدهم خدایی انصاف است (1780307) (alef-10)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۱:۳۵:۳۵
وام گرفتیم باید متعهد باشیم اضافه کار قطع چون معوقه بالاست (1780347) (alef-10)
 
کام
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۲:۱۳:۰۱
اگر کسی که وام گرفته بره و پشت سرش رو هم نگاه نکنه و اگه قرار بوده بعد از مثلا 2 سال باز پرداخت کنه بره بعد از بیست سال برگرده . تکلیف چیه؟ فرقش با کسی که سر موعد وام رو بر می گردونه چیه ؟ یعنی اگه کسی پول رو امسال برگردونه با وقتی که 20 سال دیگه برگردونه فرقی نباشه مگه کسی دیونه است که سر موعد باز پرداخت کنه ؟اون طرفش هم بگی اگه این وامها سر موعد برنگرده بانک به نفرات بعدی نمیتونه وام بده . همینجورش هم 50 هزار میلیارد معوق دارن وای به حال روزی که جریمه نگیرن. (1780429) (alef-10)
 
نوید
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۰:۱۰:۲۸
گل گفتی.من یه نظر دادم همین را توضیح دادم اما الف منتشر نکرد!!!همه اینجا شاکین که چرا ازشون جریمه گرفته میشه.خوب به این دلیل جریمه میگیرن که شما به عهدتون وفا نکردید و تعهدی برای پرداخت به موقع وام قائل نبودید.مگه این حرام نیست؟یکی هم نظر داده که چرا سود بانکی تو ژاپن کمه.خوب مرد مومن وقتی اونجا تورم منفیه 4% هم (اگه درست باشه) خیلیه. (1780601) (alef-6)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۷:۲۸:۵۲
برادر عزیز حرف مومنانه شما را قبول کنیم یا فتوای مبتنی بر فقه علما را استدعا دارم نگویید بیشتر از علما می دانید ضمنا احتمالا بانکی هستید نه؟ (1780751) (alef-13)
 
حقیقت گو
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۳۶:۰۷
شما چرا راجع به دیر کرد مالیات نمی گویید بسیا رزیاد وبزور می گیرند .حرام در حرام است.دراین باره از مراجع سوال کنید. (1780550) (alef-6)
 
جهان
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۳۹:۳۹
باسلام اگرعنایتی به آیه 280 سوره مبارکه بقره شود بانکها حق دریافت جریمه دیرکرد که ازمصادیق سود مرکب است نخواهندداشت (1780559) (alef-6)
 
نم
۱۳۹۲-۰۸-۲۶ ۲۳:۵۵:۲۰
سر موقع وام های تان را پرداخت کنید چرا که اگر سر موقع ندادید بطبع حق دیگران را ضایع کردید که حرام است (1780582) (alef-6)
 
جواد
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۰:۱۹:۳۰
بانک مهر اقتصاد ده میلیون تومان وام گرفتم پنج قسط افتادم عقب ماهی 40 هزار تومان از پنج قسط عقب افتاده سود میگیرد ایا اسلام این را قبول دارد؟ (1780613) (alef-6)
 
محمد
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۰:۳۰:۰۷
خيلي ها با وأمه اي چند ميلياردي كارخانه خريدند و زمين و أعيانش را به قيمت روز أمروز فروختند ولي وأمي را كه ٨ سال پيش گرفتند با دلار ١٠٠٠ تؤمان حال ميگويند جريمه وأم بد است
خيلي ها هم وأم گرفتند و خانه و ماشين و يخچال و سكه و فرش و تلويزيون و . . . با قيمتهاي دلار هزار تؤماني خريدند حال ميگويند جريمه دير كرد بانك زور است
كسي كه وأمي ميگيرد از مفاد قرارداد مطلع است و اينها فقط بهانه است. (1780632) (alef-6)
 
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۳:۵۸:۲۱
پول که کالا نیست که شامل حکم ربا شود. وظیفه مراجع بیان حکم است . بیان مصادیق با کارشناسان است. پول وسیله مبادله است. اما امروز نیازی به کارشناس هم نیست. هر بچه ای هم می فهمد که اگر شما وامت را یکسال دیر داده ای در واقع از بانک ربا گرفته ای و در واقع نصف پول بانک را پس داده ای و مال سهامداران بانک را خورده ای.

برای منافع شخصی خودمان دین را ابزار کاسبی نکنیم. همین 8 سال پیش بود که یکی مثل شما آمد و گفت نرخ سود بانکی باید کم شود و کم کرد. از آن روز تا حالا 70 هزار میلیاد تومان پول مردم را که در بانکها بوده است ، رندها خورده اند و پس نداده اند. این حرفها بیشتر وقتها از طرف همان رنده هاست . اما با رنگ و لعاب شرعی می گویند تا ساده لوحان را نیز به نفع خود بکار گیرند.

اگر جریمه دیر کرد حرام است کلاه گذاشتن و خوردن مال سهامداران بانک از طریق پس ندادن به موقع وام، حرام در حرام است. (1780718) (alef-13)
 
یک طلبه دانشجوی اقتصاد
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۷:۲۱:۵۱
در این موضوع یک نکته مهمی وجود دارد که فقها ومراجع بزرگ حتما پیرامون آن به دنبال یافتن راه حلی خواهند بود وآن این که:
یک اصل فقهی در اصول استنباط فقهی وجود دارد که یک اصل عقلی به نام قاعده لا ضرر است و مفهوم ساده آن این است که در همه تعاملات به ویژه روابط اقتصادی هیچ شخص حقیقی ویا حقوقی نباید ضرر به طرف مقابل (اعم از حقیقی یا حقوقی ) بزند و نه ضرری متوجه او شود.
حال اگر کسی 100هزار تومان در ابتدای سال از فردی ویا بانکی وام بگیردحتی قرض الحسنه .در طول سال نرخ تورم 50درصد باعث گردد که در پایان سال آن 100هزار تومان دیگر قدرت خرید اول سال را ندارد و اگر به ظاهر همان مبلغ عینا به او برگردانده شود به اندازه 50هزار تومان به قرض دهنده خسارت وضرر وارد شده است
فقهای عزیز قبول دارند که در شرایطی که تورم صفر باشد،گرفتن زیاد بر مبلغ قرض الحسنه ربا محسوب شده و حرام است.
اما اگر تورم را لحاظ کنیم شخص قرض کننده باید معادل آنچه که از قدرت خرید پول قرض داده شده ،کم شده را بپردازد تا نه ضرری زده باشد ونه ضرری دیده باشد
این موضوع خارج از نحوه محاسبه بانکها و...،علی القاعده شامل بانک هم به عنوان یک شخصیت حقوقی وکیل سپرده گذاران می شود.
یعنی کسی که با نپرداختن به موقع اقساط موجب ضرر دیدن بانک با کاهش ارزش مالی مبلغ اصلی شده است، ضامن معادل ارزش کم شده می باشد
این که ما برای نفع شخصی خودمان از مراجع بدون ذکر مقدمات وشرایط وتحلیل موضوع شاهد می آوریم در واقع نوعی کلمه حق یراد به الباطل است
البته منظور نگارنده که طلبه بوده وهم تخصص در بانکداری دارد به هیچ وجه توجیه اجحافات وانحرافات نیست (1780747) (alef-13)
 
مصلح
۱۳۹۲-۰۸-۲۷ ۰۷:۵۳:۴۲
بهتر است يك نمونه بانك اسلامي توسط حوزه ها تاسيس تا الگوي بانك ها شود. (1780773) (alef-13)