نظر منتشر شده
۱۴
توصيه به ديگران
 
کد مطلب: 333420
خیز گردشگری از پساتحریم به پساپساتحریم
مینو حسنی اصفهانی، 2 اسفند 94
تاریخ انتشار : يکشنبه ۲ اسفند ۱۳۹۴ ساعت ۰۹:۲۷
گردشگری را از مهم ترین عوامل اقتصادی جهان امروز در سطح ملی و منطقه ای می دانند؛ صنعتی که ثابت کرده می تواند اقتصاد مرده کشوری را زنده کند یا اهرم فشاری بر بیرون آمدن از بحران های اقتصادی منطقه ای باشد. بعضی کشورهای کم درآمد آفریقایی مانند کنیا بهترین مثال در این زمینه هستند که توانسته اند در دو دهه گذشته با ورود به بازار گردشگری بین المللی، میزان درآمد ناخالص ملی کشورشان را افزایش دهند.

اهمیت بالای اقتصادی گردشگری فقط در کشورهای درحال توسعه نمود ندارد، برعکس، مناطق توسعه یافته با بیشترین درآمدهای اقتصادی نیز همواره تلاش بی وقفه ای برای حفظ خود در جایگاه پربازدید ترین کشورهای جهان دارند.

نگرانی اعضای اتحادیه اروپا در دوران رکود اقتصادی این قاره نسبت به ازدست دادن بازار گردشگری مقاصد شناخته شده اروپایی سندی بر این ادعاست. از طرفی، مرور تاریخ توسعه این صنعت نشان می دهد تابه حال حتی یک نمونه از عقب نشینی طولانی مدت یکی از کشور های توسعه یافته از این حوزه اقتصادی، به چشم نمی خورد. برعکس، چنانچه ورود گردشگر به این کشورها تحت تأثیر اتفاقاتی مانند رویدادهای طبیعی، عملیات تروریستی یا بحران های سیاسی داخلی قرار گرفته، یکی از اولین اقدامات اساسی آن کشور پس از فروکش کردن بحران بازگشت به بازار پررقابت گردشگری در کوتاه ترین بازه زمانی ممکن بوده است.

اما ارزآوری و پیامدهای جانبی مثبت ناشی از آن مانند اشتغال زایی، تنوع سازی فعالیت های اقتصادی، ارتقای کیفیت زندگی اجتماعی-اقتصادی، اتکانکردن به اقتصاد تک محصولی فقط یکی از جوانب مثبت توسعه صنعت گردشگری است.

از طرف دیگر، جامعه شناسان، گردشگری را سبب تقابل صلح آمیز انسان با انسان می دانند، اینکه آشنایی با فرهنگ ها و خرده فرهنگ های دیگر که سطح تحمل اجتماعی و احترام به غیر را بالا می برد، از مزایای اجتماعی توسعه گردشگری به حساب می آید. سفرکردن به مردم می آموزد باید به فرهنگ مقصد گردشگری، که اغلب با داشته های فرهنگی خودشان بسیار متفاوت است، احترام بگذارند و همه مظاهر فرهنگی جامعه میزبان را ارزشمند بدانند.

گردشگری حتی در ارتباط با محیط زیست نیز وارد عمل شده تاجایی که گردشگری اصولمند که به اهداف پایداری نزدیک تر باشد، می تواند تا حدی به عنوان یک عامل حفاظتی محیط زیستی عمل کند.

آنچه تابه حال در این مطلب گفته شد، مروری مختصر بر منافع غیرقابل چشم پوشی صنعت گردشگری بود؛ مزایایی که سبب شده حتی ثروتمندترین و توسعه یافته ترین کشورها برای حفظ جایگاهشان در بازار پررقابت گردشگری، لحظه ای غافل ننشینند و اما کشور ما ایران با افت وخیزهای گردشگری اش در کجای این سفره پهن شده نعمت نشسته و قرار است به کجا برسد؟ کشوری که پس از سال ها افت، به نظر می رسد به تازگی و در پی لغو تحریم ها، دوباره در هیأت خیزبرداشتن درآمده: خیز به سوی ورود گردشگر بیشتر!
امروزه کافی است ایران و گردشگری ایران را گوگل کنید، بسیاری از اخبار داخلی و خارجی مبنی بر افزایش تعداد تورهای خارجی، تمایل روزافزون گردشگران خارجی به بازدید از ایران، آسان شدن شرایط دریافت ویزای ایران، رونق کار آژانس های داخلی، رزروشدن هتل های ایران برای ماه های آینده، بازگشت به کار راهنمایان گردشگری بی کارشده و... را پیدا می کنید.

نکته این است گرچه و بی شک بازشدن در های ایران به روی گردشگران پس از سال ها اتفاق بسیار خجسته ای است اما سؤال ها و البته نگرانی هایی نیز در این زمینه وجود دارد که تابه حال خبر یا گزارشی برای پاسخ گویی به آنها اعلام نشده! مهم ترین سؤال این است که اصولا قبل و پس از بازشدن در های ایران به روی خیل گردشگران مشتاق، چه مقدار زیرساخت و با چه کیفیتی برای پذیراشدن گردشگران بیشتر وجود داشته یا به وجود آمده است؟ و صدالبته که منظور از زیرساخت فقط هواپیما، هتل و موزه نیست، بلکه شامل زیرساخت های غیرمادی ای مانند آموزش عمومی و تخصصی و فرهنگ سازی نیز می شود. سؤال دیگر این است که اهداف گردشگری پساتحریمی مان چیست و قرار است با تکیه بر چه منابعی به این اهداف برسیم؟ آیا ما می توانیم فقط با تأکید پیشینه ضعیف تجربی و تاریخ گذشته مان، تجربه ای مشابه کشورهایی مانند مالزی، ترکیه، یا حتی تانزانیا و مالدیو را داشته باشیم و در کمتر از یک دهه به مقصدی شناخته شده و موردپسند بازارهای موردنظرمان تبدیل شویم؟

اگر نگاهی به تاریخچه توسعه گردشگری جهان کنیم، متوجه می شویم در زمانی که دورتر از سه دهه هم نیست، درحالی که مهم ترین مقاصد گردشگری جهان را برج ایفل و سواحل گرم اسپانیا تشکیل می داد، کسی ترکیه و تانزانیا را نمی شناخت. اما این کشورها و نمونه های مشابه آنها، امروزه از مقاصد گردشگری مهم و رقیبانی قابل توجه برای ایفل و سواحل اسپانیا به حساب می آیند. جای هیچ شک وشبهه ای نیست که موفقیت این کشورها مدیون برنامه ریزی و مدیریت صحیح است، برنامه ریزی جامع و کارآمدی که ریز اهداف پیشِ رو را با جزئیات اجرائی دقیق برای مدیران این بخش معین کرده است و همین بودن یا نبودن «برنامه ریزی» است که در قیاس شرایط کنونی ایران و پیشینه این کشورها، باید توجه کارشناسان را جلب کند.

آنچه مشخص است هنوز یک «برنامه جامع توسعه گردشگری» که مدون، قابل استناد، علمی، اجرائی و البته مناسب با ساختارهای
اجتماعی- سیاسی و جغرافیایی ایران باشد، تهیه نشده و جای شک نیست برنامه ریزی که نباشد مدیریت صحیح هم وجود ندارد. گردشگری بدون برنامه ریزی مساوی با توسعه بدون هدف، سردرگمی همه بخش های ذی نفع گردشگری و البته عموم مردم و به وجودآمدن صدها سؤال بی جواب است!

نتیجه اش می شود زمزمه هایی که از همین ابتدا راه توسعه پساتحریمی گردشگری در کشور به گوش می رسد. یکی توسعه گردشگری ایران را در گرو ساخت چند ده هتل پنج ستاره با استانداردهای روز جهان می داند، یکی می گوید ایران را هاب هوایی منطقه کنیم، طرفداران محیط زیست ورود تورهای آفرود کویرنوردی را جنایت در حق لوت می دانند، دانشگاه ها پیگیر مقطع دکترای گردشگری می شوند بدون منابع انسانی و علمی بایسته دانشجوی دکترا، گروهی بر بازارهای اسلامی و گردشگری حلال تأکید دارند، درحالی که گروه دیگر این بازارها را فقیر می دانند که ارزی با خود ندارند. طبیعت یا تاریخ؟ هنوز هیچ تحقیقی مبنی بر ارزش جذابیتی و اقتصادی این منابع در ایران انجام نشده. بعضی کارشناسان به جذب ٢٠ میلیون گردشگر در ١٤٠٤ خوشبین هستند و بعضی دیگر بدبین! اما تابه حال کسی نگفته خوشبینی یا بدبینی بر گردشگری پساتحریمی ایران بر مبنای چه فاکتورهایی می تواند مطرح و بررسی شود! آیا فقط ارزآوری مدنظر است یا اینکه تأثیرات اجتماعی و محیطی گردشگری بر جغرافیای انسانی و طبیعی ایران در نظر گرفته شده. دراین راستا می توان صدها مثال دیگر زد که همگی نشان دهنده آشفتگی تئوری و عملی گردشگری ایرانی در نتیجه عدم برنامه ریزی جامع است. درحالی که یک برنامه ریزی درست به راحتی بخش قابل توجهی ازاین دست نگرانی ها، شبهات و سؤالات مطرح شده را قانونمندانه پاسخ می دهد و روشن سازی می کند. مدیرانی لایق را بر کرسی می نشاند و به مجریان راهکار ارائه می دهد و البته از تک تکشان نتایج عملی می خواهد.

گردشگری بدون برنامه ریزی علمی و اجرائی صحیح نه تنها ارزآوری قابل توجه و بلندمدتی نخواهد داشت و به هیچ کدام از منافعی که پیش تر ذکر شد، نمی رسد، بلکه می تواند مجموعه ای از تخریب های زیست محیطی، آسیب های اجتماعی و آثار جبران ناپذیر فرهنگی از خود به جای بگذارد. اینکه گردشگران بیشتری در این روزهای پساتحریم در میدان نقش جهان و در مسیر قله دماوند می بینیم را باید با نگاهی انتقادی تر بررسی کرد؛ نگاهی وسیع که بتواند نه تنها نتایج واقعی گردشگری پساتحریم، بلکه چشم انداز پساپساتحریم گردشگری ایران را واقع گرایانه و دور از سطحی نگری های غیرکارشناسانه ببیند، بررسی و پیش بینی کند.

این روزها به نظر می رسد علاوه بر لغو تحریم ها، بسیاری از عوامل منطقه ای نیز به نفع گردشگری ایران دست به دست هم داده اند. از اینجا به بعد، دیگر به هوش و زیرکی خود ما بستگی دارد که از فرصت طلایی پساتحریم نهایت بهره را ببریم و با برنامه ریزی کارآمد و مدیریت صحیح، از ایران مقصدی پایدار در گردشگری بسازیم که شایسته تاریخ و طبیعت و مردم این مرزوبوم است.
* دانشجوی دکترای گردشگری دانشگاه اتاگو
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۱۰:۱۸:۴۷
واقعا از لحاظ زیر ساخت برای گردشگری مشکلات فراتر از تصوره
از ساده ترین چیز مثال میزنم، سرویس بهداشتی! شما میتونید برید تخت جمشید غنی ترین آثار باستانی ایران و بهترین مکان برای جذب گردشگر رو ببینید و یه سر به سرویس های بهداشتیش بزنید اونقدر فاجعه است که حتی ما ایرانی ها که به بوی بد دسشویی یه جورایی عادت داریم دیگه حالمون بد میشه چه برسه گردشگران خارجی! تازه من از نوع سرویس میگذرم و فرض میکنم اون ها با مدل ایرانیش مشکلی ندارن!
و بعدش هم که خیلی واضحه مثل مشکل کمبود هتل های لوکس و همچنین مسافرخانه های با کیفیت قابل قبول و ارزان قیمت در شهرها و حمل و نقل جاده ای و هوایی و ریلی و خیلی چیزای دیگه!
یه مثال ساده شما کمتر شرکت مسافربری رو میتونید پیدا کنید که کارکنانش یا مهماندارن اتوبوسش به زبان انگلیسی بتونن صحبت کنن و این مشکل رو بار ها دیدم. چون همه گردشگران با تور سفر نمیکنن و خیلی ها ترجیح میدن مستقل سفر کنند و متاسفانه به دلیل نبود تقریبا هیچ زیرساختی با مشکلات زیادی مواجه میشن و مسلما باعث تبلیغ منفی برای صنعت گردشگری کشور خواهند شد. (3556650) (alef-11)
 
علی
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۱۰:۳۱:۰۴
باید امکانات لازم را برای گردشگران فراهم کنیم تا استقبال بیشتر بشه کشور ما در زمینه زیرساخت های گردشگردی واقعآ ضعیفه،انشالله دولت و مجلس آینده به این امر توجه داشته باشند تا گردشگران ترکیه را در این اوضاع جذب کنیم (3556685) (alef-11)
 
ج خیامیم
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۱۱:۳۵:۲۲
سرکار خانم حسنی، ضمن تشکر از مقاله خوب شما، عاجزانه خواهش می کنم اجازه دهید اگر امکانی هست ، اگر قرار است به لطف خدا اتفاقات خوبی در حوزه گردشگری بیافتد، رخ دهد تا بلکه مردم شهرهای مهم گردشگری و به خصوص کسانی که از این راه سالیان دور ارتزاق می کردند و دیگر همه یا ورشکست شده اند و یا مفلس و درمانده ، کمی دوباره رنگ رفاه و رنگ خوب اقتصاد پر رونق را ببینند.

من هم مثل شما اصفهانی هستم و خاطرم هست که زمانی توریست از سرو کله شهر بالا میرفت و همه خوشحال بودند که اقتصاد شهرمان و بالتبع اقتصاد کشورمان رونق دارد و صنایع دستی فروخته میشود و هتل ها خدمات میدهند و غیره! اما اینها داستانهایی است قدیمی که متاسفانه سالهاست که دیگر رونقی در این حوزه دیده نمی شود اما خوشبختانه طی سفری که اینجانب مدتی قبل به اصفهان داشتم با کمال ناباوری و البته با سرور و خوشحالی تمام دیدم که دوباره گردشگران و توریست ها آمده اند و من آنقدر خوشحال شدم که انگار من صاحب آن هتل و مجموعه نامدار هستم!!!
البته یادمان هم نرود که در سالیانی که توریست و توریسم رونق داشت ما تعامل خوبی با مردم دنیا داشتیم و صد البته فرهنگ خوبمان را فراموش نکردیم و صد البته فرهنگ ها در کنش و واکنش با یکدیگر موارد خوب یکدیگر را از هم فرا میگیرند.
به هر صورت خواهر گرامی لطفا پیام مثبت بدهید و راهکار مثبت تا انشاء اله از این موهبتی که به ما رو کرده نهایت استفاده را بکنیم، اینکه گارد بگیریم یا درها را ببندیم یا همواره نگران باشیم اصلا راه حل مناسبی نیست.
همچنین فراموش نکنیم که زیرساختارهای ما بسیار بسیار ضعیف است و بایستی برای گردشگر و توریست نهایت امکانات را فراهم کرد از استقبال خوب و فرودگاه درست تا مهمان نوازی درجه یک و هتل عالی و مترجم و غیره... (3556896) (alef-13)
 
احمد
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۱۲:۱۸:۴۹
من سالهاست که با گردشگری اشنا هستم،کشوری می تواند موفق شود که عوامل زیر را داشته باشد
۱-امنیت
۲-اقامتگاه و وسایل رفت وآمد و جاده های مطابق با استاندارد های جهانی
۳-مناظر و مکان های دیدنی
۴-آزادی های فردی ،با توجه به حد اقل استانداردهای دنیا
۵-خدمات بانکی و بهداشتی مناسب
باعنایت به اینکه بعضی از عوامل فوق فراهم نیست ما در حال حاضر نمی توانیم منتظرگردشگر به معنای عام(Torist) باشیم ولی ملیون ها گردش گر خاص(Traveler) که برای آشنایی با فرهنگ ها و تمدن های قدیمی نه تفریح و استراحت سفر می کنند به ایران سرازیز خواهند شد. (3557056) (alef-13)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۱:۳۹:۴۲
شما از انگلیسی توریست نوشتنت معلوم چقدر سواد داری با این وجود نظرت خیلی صحیحه
ایران ما 4-5 رو نداره (3558432) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۱:۴۰:۵۹
وقتی هر کی بیاد باید از کدخدا اجازه گرفته باشه همین میشه دیگه
هوای کد خدا را باید داشت اما فقط تا جایی که مطیعش نباشیم (3558436) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۰:۰۵:۱۴
توریسم یک صنعت ثروت و تجارت است که بدون نیاز به صادرات. خود خریدار با پای خود به کشورها می ایند. (3558291) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۰:۱۰:۴۴
درامد گردشگری و توریسم در ترکیه بیش از درامد فروش نفت ایران است. (3558300) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۰:۱۴:۰۰
هفته قبل تو فرودگاه امام سه تا پرواز با فاصله نستا کم رسیده کلی صف تو بزرسی پاسپورت درست شده بود بعد از کلی معطلی اون را رد کردیم نوبت چمدانها رسید پس از کلی ایستادن تسمه وسطی که برای ما بود شروع بکار کرد چند تایی چمدان آمد بعد کلی منتظر شدیم خبری نشد یهو یکی داد زد چمدانها رو انون یکی تسمه که مال پرواز دیگری است و و کلی آدم دورش بود داره میاد همه دویدند طرف اون تسمه و ازدحام عجیبی اطراف اون تسمه بوجود آمد چمدانها بهم ریخت و ملت از سر و کول هم بالا می رفتند و بعد گفتند تسمه سوم که مال یک پرواز دیگر هست اونم قاطی شده !! پرواز ساعت ۶/۱۰ نشسته بود و ساعت هشت من پس از کلی جستجو در تسمه های مختلف یکی از چمدانها را پیدا کردم و بعد از بیست دقیقه یکی دیگر!! و چند تا خارجی که تو اون پرواز بودند کاملا گیج و مستعصل مانده بودند!! به هر کس هم گفتیم یکی دیگر را مقصر معرفی کرد !! این تموم شد تازه نوبت تاکسی ها بود تا گرانتر از هر کشور اروپایی شما را به شهر برسانند !! و دریغ از حمل و نقل عمومی !! حالا کشوری که فرودگاه مثلا بین المللی اش توانایی هندل سه تا پرواز را نداره چطور می تونه ادعای گردشگری کنه !! (3558307) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۲ ۲۰:۳۷:۳۹
جالب اینکه ترکیه برای جذب گردشگر که درامدی بیش از ایران از فروش نفت برایش داشته سیاست تسامح و تساهل را دارد اما در سیاست خارجی از تندروهای تکفیری پشتیبانی می کند. ! (3558341) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۳ ۰۹:۲۸:۴۱
رفتار با گردشگردان همانگونه ای باشد که اقلیت های مسیحی بوده است.
در هتل مجاز به نوشیدن آبجو های مورد پسندشان باشند. (3559203) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۳ ۰۸:۰۵:۴۴
گردشگری برای جامعه ما زود هست به وضوح،به خصوص با توجه به مشکلات قانونی موجود در کشور ما.
شما خودتون را جای یک گردشگر بذارید و ببینید چه اپشنهایی در سراسر دنیا دارید و کدوم را ترجیح میدید.
فقط توریستهایی به ایران میان که سن بالا دارند و همه دنیا را قبلا دیده اند.
یک زن و شوهر جوان یا نامزد جوان یا خانواده با چندتا بچه به ایران نمیان و این به وضوح دیده میشه. البته کاری به چند مورد استثناء ندارم. (3559043) (alef-1)
 
یوزارسیف
۱۳۹۴-۱۲-۰۳ ۰۹:۰۴:۱۳
روز شنبه در میدان هفت تیر یک در هتل قدیمی بودم. برای صبحانه لیوانهای پلاستیکی گذاشته بودند.محیط کم نور و غیر بهداشتی بود.کارکنان پذیرش فقط حواسشون به موبایلهاشون بود.اصلا به نظرات و پیشنهاداتی که بهشون میشد.کمترین توجهی نداشتند.وبسیاری موارد دیگر...

یک هتل با پیشینه 50 سال در پایتخت..
و شوربختانه مشکل همیشگی..هیچ نظارتی نیست.
ما اگر سیستم بازرسی قوی داشته باشیم . والبته پیگیری بشود...
به خیلی جاها میرسیم. (3559146) (alef-11)
 
۱۳۹۴-۱۲-۰۳ ۰۹:۲۴:۵۱
برای جذب توزیسم باید آزادی هایی مانند حجاب ایجاد شود والا هیچ اتفاقی نمی افتد.

استاندارد بودن سرویس ها و شرایط رفتاری کشور هم شرط مهم و اصلی می باشد. (3559192) (alef-11)
 


نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.