کد مطلب: 291670
پرونده انفجار الخبر، جدیدترین و مهم‌ترین مانع سعودی در برابر توافق هسته‌ای
تاریخ انتشار : يکشنبه ۸ شهريور ۱۳۹۴ ساعت ۱۰:۲۰
از روز چهارشنبه چهارم شهریور که الشرق الاوسط، روزنامه نزدیک به خاندان ال سعود مدعی بازداشت احمد المغسل و انتقال وی به عربستان شده است، گمانه‌زنی‌ها درباره چگونگی بروز این اتفاق، زمان آن و تأثیر آن بر آینده روابط ایران و غرب ادامه دارد.
به گزارش تابناک، نام المغسل با پرونده انفجار برج‌های الخبر در ظهران عربستان و کشته شدن ۱۹ نظامی آمریکایی و زخمی شدن صدها تن دیگر همراه شده است؛ هرچند در نوزده سالی که از این انفجار گذشته، عاملان واقعی این حمله شناسایی نشده‌اند و یا اینکه هیچ دادگاهی به صدور حکمی درباره آنها نپرداخته، در این نوزده سال، انگشت اتهام به تناسب منافع دولت عربستان سوی گروه‌های شیعه در داخل عربستان سعودی و البته گروه القاعده در نوسان بوده است.
در ماجرای حمله به برج‌های الخبر چه اتفاقی افتاد؟
برج‌های الخبر در شهر ظهران عربستان سعودی و در مجاورت مقر شرکت نفت قرار دارند و در زمان حمله آنها در ۲۵ ژوئن سال ۱۹۹۶، محل استقرار نظامیان خارجی بودند. پیش از این حمله نیز، تهدیداتی علیه حضور نظامیان آمریکایی در سرزمین عربستان مطرح شده بود، ولی در همان روز انفجار، مقامات آمریکایی در اظهارنظری، گروه حزب‌الله حجاز را به انجام این حملات متهم کردند. این اتهام در سال های آینده نیز بارها تکرار شده است.
بنا به روایت آمریکایی، بمب در جنوب لبنان ساخته شده و قدرت آن معادل حدود ده تن تی‌ان‌تی برآورد شده و شخص المغسل به عنوان فرمانده شاخه نظامی حزب‌الله حجاز در این حادثه نقش داشته است. در نتیجه این حمله ۱۹ آمریکایی کشته و بیش از ۳۷۰ تن مجروح شدند.
متهمان حادثه الخبر
ایالات متحده در همان روز حادثه، حزب‌الله حجاز را مسئول این حمله معرفی و در سال ۲۰۰۶ نیز یک دادگاه در این کشور، ایران و حزب‌الله را به سازماندهی این حمله متهم کرده است. بنا به ادعای مقامات آمریکایی، چند تن از اعضای حزب‌الله حجاز و از جمله المغسل در جریان ارتباطی که در ایران، دمشق و لبنان با ایران و حزب‌الله داشته‌اند، کار انتخاب افراد برای این حمله، ساخت و طراحی بمب در لبنان و انتقال آن به عربستان را انجام داده و سپس آن را عملیاتی کرده‌اند.
این ادعاها در سال ۲۰۰۱ با اعلام رسمی نام چند تن از اعضای حزب‌الله حجاز به عنوان تروریست‌های تحت تعقیب از سوی دولت بوش و اعلام جایزه پنج میلیون دلاری برای دستگیری المغسل وارد مرحله جدیدی شد. از آن زمان به بعد، از ایران به عنوان محل احتمالی اختفای المغسل نام برده می‌شد.
در مقابل در بیست سال گذشته، جریان‌های داخلی عربستان سعودی و به ویژه القاعده به عنوان عامل این حمله مورد اشاره بوده‌اند. عربستان سعودی خود در اولین اظهارنظرها در این باره، عرب‌های افغان یعنی عرب‌هایی را مسئول این حمله دانست که پیش از این در جریان جنگ در افغانستان علیه شوروی کارکشته شده بودند.
در سالهای بعد نیز مقامات عربستانی موضع‌گیری‌های متفاوتی در این باره داشته‌اند. آنها در برخی شرایط برای نشان دادن وضعیت مناسب امنیتی در این کشور، مدعی شده‌اند که این حملات در خارج از این کشور برنامه‌ریزی شده است و در موارد دیگر، اتباع عربستانی و از جمله اعضای حزب‌الله حجاز را مسئول آن معرفی کرده‌اند.
عبدالباری العطوان، روزنامه‌نگار مشهور عرب که از جمله افرادی بود که فرصت این را یافت در افغانستان با بن لادن دیدار کند، مدعی شده است که بن‌لادن بعد از اخراج از سودان در سال ۱۹۹۶ و برای نشان دادن قدرت خود، این حمله را انجام داده است.
در سال ۲۰۰۴ نیز گزارش کمیسیون یازده سپتامبر، از تبریک گفتن این انفجار به وسیله بن‌لادن در همان روز خبر داده و یادآور شده است که در ماه‌های پیش از حادثه، بن‌لادن در جستجوی راهی برای تسهیل انتقال مواد منفجره به عربستان بوده است.
ویلیام پری، وزیر دفاع وقت آمریکا نیز بعدها اظهار داشته، به رغم ادعاهای سابق، وی معتقد است که القاعده عامل این حمله بوده است.
چگونگی دستگیری المغسل و واکنش‌ها
بعد از اعلام خبر دستگیری المغسل توسط روزنامه الشرق الاوسط، مقامات عربستانی از اظهار نظر در این باره خودداری کرده‌اند. با وجود این سکوت، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز به نقل از مقامات ناشناس عربستانی از دقیق بودن گزارش منتشره خبر داده است.
اما درباره چگونگی دستگیری المغسل، روایت‌های متفاوتی منتشر شده است. برخی رسانه‌های صهیونیستی، مدعی نقش داشتن جنگنده‌های سعودی در به زمین نشاندن هواپیمایی شده‌اند که وی در آن حضور داشته است. برخی روزنامه‌های لبنانی مدعی شده‌اند که المغسل به محض ورود به بیروت به دست مأموران دولت لبنان دستگیر و بلافاصله به سعودی‌ها تحویل شده است. روایت دیگر، حاکی از این است که المغسل دو هفته پیش از اعلام خبر، دستگیر و به عربستان منتقل شده است.
در حالی که برخی روزنامه‌های لبنان، جریان‌های مخالف حزب‌الله را به نقش‌آفرینی در دستگیری المغسل متهم می‌کنند، گفته می‌شود، حزب‌الله حجاز با فرستادن پیامی برای خبرگزاری رویترز، این اقدام را تقبیح کرده است.
صرف نظر از همه ادعاهای موجود درباره حادثه الخبر و رفتارهای متناقض عربستان در برابر آن در سالهای گذشته، اعلام خبر دستگیری المغسل در آستانه بررسی توافق هسته‌ای با ایران در کنگره آمریکا، گمانه‌زنی‌هایی را در این باره مطرح کرده است.
بروس ریدل از اعضای سابق نهادهای امنیتی آمریکا ـ که خود در بررسی حادثه الخبر نقش داشته ـ به نقل از مقامات سعودی مدعی شده است،پرونده المغسل، روند بازجویی از وی و نقش احتمالی ایالات متحده در آن و حتی گزینه استرداد وی به آمریکا از جمله مسائلی است که در سفر برنامه‌ریزی شده شاه سعودی به آمریکا و دیدار با اوباما بررسی خواهد شد.
به عقیده وی، اعتبارزدایی از رهبران ایران در آستانه تصمیم‌گیری درباره توافق هسته‌ای و جلوگیری از گشایش در روابط ایران و غرب بعد از توافق، از انگیزه‌های سعودی‌ها در زنده کردن این داستان قدیمی است.
به گزارش تابناک، نام المغسل با پرونده انفجار برج‌های الخبر در ظهران عربستان و کشته شدن ۱۹ نظامی آمریکایی و زخمی شدن صدها تن دیگر همراه شده است؛ هرچند در نوزده سالی که از این انفجار گذشته، عاملان واقعی این حمله شناسایی نشده‌اند و یا اینکه هیچ دادگاهی به صدور حکمی درباره آنها نپرداخته، در این نوزده سال، انگشت اتهام به تناسب منافع دولت عربستان سوی گروه‌های شیعه در داخل عربستان سعودی و البته گروه القاعده در نوسان بوده است.
در ماجرای حمله به برج‌های الخبر چه اتفاقی افتاد؟
برج‌های الخبر در شهر ظهران عربستان سعودی و در مجاورت مقر شرکت نفت قرار دارند و در زمان حمله آنها در ۲۵ ژوئن سال ۱۹۹۶، محل استقرار نظامیان خارجی بودند. پیش از این حمله نیز، تهدیداتی علیه حضور نظامیان آمریکایی در سرزمین عربستان مطرح شده بود، ولی در همان روز انفجار، مقامات آمریکایی در اظهارنظری، گروه حزب‌الله حجاز را به انجام این حملات متهم کردند. این اتهام در سال های آینده نیز بارها تکرار شده است.
بنا به روایت آمریکایی، بمب در جنوب لبنان ساخته شده و قدرت آن معادل حدود ده تن تی‌ان‌تی برآورد شده و شخص المغسل به عنوان فرمانده شاخه نظامی حزب‌الله حجاز در این حادثه نقش داشته است. در نتیجه این حمله ۱۹ آمریکایی کشته و بیش از ۳۷۰ تن مجروح شدند.
متهمان حادثه الخبر
ایالات متحده در همان روز حادثه، حزب‌الله حجاز را مسئول این حمله معرفی و در سال ۲۰۰۶ نیز یک دادگاه در این کشور، ایران و حزب‌الله را به سازماندهی این حمله متهم کرده است. بنا به ادعای مقامات آمریکایی، چند تن از اعضای حزب‌الله حجاز و از جمله المغسل در جریان ارتباطی که در ایران، دمشق و لبنان با ایران و حزب‌الله داشته‌اند، کار انتخاب افراد برای این حمله، ساخت و طراحی بمب در لبنان و انتقال آن به عربستان را انجام داده و سپس آن را عملیاتی کرده‌اند.
این ادعاها در سال ۲۰۰۱ با اعلام رسمی نام چند تن از اعضای حزب‌الله حجاز به عنوان تروریست‌های تحت تعقیب از سوی دولت بوش و اعلام جایزه پنج میلیون دلاری برای دستگیری المغسل وارد مرحله جدیدی شد. از آن زمان به بعد، از ایران به عنوان محل احتمالی اختفای المغسل نام برده می‌شد.
در مقابل در بیست سال گذشته، جریان‌های داخلی عربستان سعودی و به ویژه القاعده به عنوان عامل این حمله مورد اشاره بوده‌اند. عربستان سعودی خود در اولین اظهارنظرها در این باره، عرب‌های افغان یعنی عرب‌هایی را مسئول این حمله دانست که پیش از این در جریان جنگ در افغانستان علیه شوروی کارکشته شده بودند.
در سالهای بعد نیز مقامات عربستانی موضع‌گیری‌های متفاوتی در این باره داشته‌اند. آنها در برخی شرایط برای نشان دادن وضعیت مناسب امنیتی در این کشور، مدعی شده‌اند که این حملات در خارج از این کشور برنامه‌ریزی شده است و در موارد دیگر، اتباع عربستانی و از جمله اعضای حزب‌الله حجاز را مسئول آن معرفی کرده‌اند.
عبدالباری العطوان، روزنامه‌نگار مشهور عرب که از جمله افرادی بود که فرصت این را یافت در افغانستان با بن لادن دیدار کند، مدعی شده است که بن‌لادن بعد از اخراج از سودان در سال ۱۹۹۶ و برای نشان دادن قدرت خود، این حمله را انجام داده است.
در سال ۲۰۰۴ نیز گزارش کمیسیون یازده سپتامبر، از تبریک گفتن این انفجار به وسیله بن‌لادن در همان روز خبر داده و یادآور شده است که در ماه‌های پیش از حادثه، بن‌لادن در جستجوی راهی برای تسهیل انتقال مواد منفجره به عربستان بوده است.
ویلیام پری، وزیر دفاع وقت آمریکا نیز بعدها اظهار داشته، به رغم ادعاهای سابق، وی معتقد است که القاعده عامل این حمله بوده است.
چگونگی دستگیری المغسل و واکنش‌ها
بعد از اعلام خبر دستگیری المغسل توسط روزنامه الشرق الاوسط، مقامات عربستانی از اظهار نظر در این باره خودداری کرده‌اند. با وجود این سکوت، روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز به نقل از مقامات ناشناس عربستانی از دقیق بودن گزارش منتشره خبر داده است.
اما درباره چگونگی دستگیری المغسل، روایت‌های متفاوتی منتشر شده است. برخی رسانه‌های صهیونیستی، مدعی نقش داشتن جنگنده‌های سعودی در به زمین نشاندن هواپیمایی شده‌اند که وی در آن حضور داشته است. برخی روزنامه‌های لبنانی مدعی شده‌اند که المغسل به محض ورود به بیروت به دست مأموران دولت لبنان دستگیر و بلافاصله به سعودی‌ها تحویل شده است. روایت دیگر، حاکی از این است که المغسل دو هفته پیش از اعلام خبر، دستگیر و به عربستان منتقل شده است.
در حالی که برخی روزنامه‌های لبنان، جریان‌های مخالف حزب‌الله را به نقش‌آفرینی در دستگیری المغسل متهم می‌کنند، گفته می‌شود، حزب‌الله حجاز با فرستادن پیامی برای خبرگزاری رویترز، این اقدام را تقبیح کرده است.
صرف نظر از همه ادعاهای موجود درباره حادثه الخبر و رفتارهای متناقض عربستان در برابر آن در سالهای گذشته، اعلام خبر دستگیری المغسل در آستانه بررسی توافق هسته‌ای با ایران در کنگره آمریکا، گمانه‌زنی‌هایی را در این باره مطرح کرده است.
بروس ریدل از اعضای سابق نهادهای امنیتی آمریکا ـ که خود در بررسی حادثه الخبر نقش داشته ـ به نقل از مقامات سعودی مدعی شده است،پرونده المغسل، روند بازجویی از وی و نقش احتمالی ایالات متحده در آن و حتی گزینه استرداد وی به آمریکا از جمله مسائلی است که در سفر برنامه‌ریزی شده شاه سعودی به آمریکا و دیدار با اوباما بررسی خواهد شد.
به عقیده وی، اعتبارزدایی از رهبران ایران در آستانه تصمیم‌گیری درباره توافق هسته‌ای و جلوگیری از گشایش در روابط ایران و غرب بعد از توافق، از انگیزه‌های سعودی‌ها در زنده کردن این داستان قدیمی است.
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
