کد مطلب: 422260
رد پای منافع ایران در سیاستهای خاورمیانه ای ترامپ
تاریخ انتشار : جمعه ۱۹ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۲۹
محمدمهدی مظاهری نوشت، پس از آنکه مجلس نمایندگان آمریکا اوایل ماه جاری میلادی طرح تمدید ۱۰ ساله قانون تحریم‌های ایران را با تنها یک رأی مخالف تصویب کرد، در روزهای اخیر نیز قانونگذاران مجلس سنای این کشور با 99 رأی مثبت و بدون هیچ رأی مخالف طرح تمدید 10 ساله قانون تحریم‌های ایران را تصویب کردند.
به گزارش خبرآنلاین، این قانون که نخستین بار توسط یک سناتور جمهوری خواه به نام داماتو مطرح گردید و زیربنای تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران به شمار می‌آید، اولین بار در سال ۱۹۹۶ با هدف جلوگیری از سرمایه‌گذاری کلان خارجی در بخش نفت و گاز ایران تصویب شد و از آن زمان یک بار در سال ۲۰۰۶ تمدید شده است. هر چند امید اندکی وجود دارد که اوباما این طرح را وتو کند؛ اما با روی کار امدن یک رئیس جمهور جمهوری خواه در ایالات متحده، به نظر می رسد چنین رویکرد خصمانه ای، به رویه فراگیر در سیاست خارجی آمریکا تبدیل خواهد شد. ترامپ در تبلیغات ریاست جمهوری خویش، برجام را بدترین توافق در طول تاریخ خوانده بود و تهدید کرده بود در صورت پیروزی ان را پاره خواهد کرد. پس از پیروزی در انتخابات نیز وی از تلاش برای بازنگری در برجام و تشویق 1+5 برای مذاکره مجدد با ایران جهت تغییر برخی بندهای آن خبر داده بود.
با این وجود تحقق وعده های ترامپ در قبال برجام تا حدی دشوار به نظر می رسد؛ چرا که ترامپ نه تنها در عرصه داخلی از وجهه مثبت و مقبولیت چندانی برخوردار نیست، بلکه در عرصه بین‌المللی نیز مشروعیت و اعتبار زیادی ندارد و این امر امکان ایجاد ائتلافی فراگیر بر ضد ایران را دشوار می سازد. بویژه آنکه طبق گفته های باراک اوباما رئیس جمهور فعلی و نیز مقامات اروپایی، ایران تاکنون به طور کامل به برجام پایبند بوده و جای هیچ گونه اعتراض و شبهه ای را باقی نگذاشته است.
در چنین شرایطی به نظر می رسد تمدید قانون داماتو و روی کار آمدن ترامپ هر چند نشانه های منفی و تیره در آینده روابط ایران و آمریکا به شمار می روند؛ اما در عمل تغییرات چندانی در وضعیت جمهوری اسلامی ایران ایجاد نخواهند کرد. قانون داماتو در 20 سال گذشته از سرمایه گذاری وسیع خارجی در صنعت نفت و گار ایران جلوگیری کرده است و رفع این تحریمها می توانست به گسترش و پویایی این صنعت در ایران کمک بسیاری بکند؛ اما ایران در مقابل این تحریمها نه تنها تلاش نموده تا وضعیت اقتصاد کشور را از حالت تک محصولی و وابستگی به درامدهای نفتی خارج کند؛ بلکه تدابیری نیز برای رجوع به طرفهای اروپایی، چینی و حتی سرمایه گذاران داخلی اندیشیده است که تا حد زیادی مثمر ثمر بوده و این رویه می تواند در ده سال آینده نیز ادامه پیدا کند. از سوی دیگر مواضع ترامپ در قبال غرب آسیا(خاورمیانه) تا حد زیادی به نفع ایران بوده و می تواند به پیشبرد اهداف و منافع کشورمان کمک کند. دونالد ترامپ سیاست آمریکا برای مسلح کردن شورشیان در کشورهای مختلف، از جمله افغانستان و سوریه را سیاستی اشتباه می داند که به «فاجعه» منجر شده است. این امر که کاملا با نظرات ایران تطابق دارد، می تواند به معنای تضعیف گروههای شورشی در سوریه و نوید بخش خاتمه بحران در این کشور جنگ زده باشد. بویژه که بر خلاف دولت اوباما و بسیاری از کشورهای اروپایی، کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت، اولویت دولت ترامپ نیست و وی جنگیدن همزمان با بشار اسد و گروه تکفیری- تروریستی داعش را "دیوانگی و حماقت" می داند. دیدگاه ترامپ در رابطه با دست داشتن رژیم عربستان سعودی در حادثه تروریستی یازده سپتامبر نیز بخش مهم دیگری از مواضع رییس جمهور منتخب آمریکا است که احتمالا کاهش کمکها و حمایتهای آمریکا از عربستان و سایر کشورهای عربی منطقه را به دنبال خواهد داشت، سیاستی که در وضعیت فعلی منطقه کاملا مطلوب و مورد پسند ایران خواهد بود.
بدین ترتیب به نظر می رسد در مقطع کنونی مواضع دولت جدید امریکا خطری جدید و جدی از سوی ایالات متحده برای کشورمان به حساب نمی آید. آنچه می تواند در ماهها و سالهای آینده تهدیدهای آمریکا علیه ایران را خنثی یا به تهدیدی جدی و عملی تبدیل کند، نوع دیپلماسی و واکنشهای جمهوری اسلامی ایران به این هیاهو و جنجالهای سیاسی دولت آمریکاست. بی شک دیپلماسی صبر و مدارا، اعتدال گرایی، تمسک به حقوق و قوانین بین المللی و افزایش رایزنی ها با دولتهای اروپایی، چین و روسیه بر علیه تندروی های ترامپ و متقاعد نمودن آنها برای حمایت از ایران و برجام، می تواند خطر تهدیدات آمریکا بر علیه ایران را کاهش داده و ایالات متحده را به قدرتی تنها و منزوی در عرصه بین المللی تبدیل کند. در مقابل واکنشهای احساسی و ارائه چهره ای افراطی و تندرو از ایران دقیقا همان سیاستی است که ترامپ و اسرائیل را به اهدافشان نزدیک می کند.
به گزارش خبرآنلاین، این قانون که نخستین بار توسط یک سناتور جمهوری خواه به نام داماتو مطرح گردید و زیربنای تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران به شمار می‌آید، اولین بار در سال ۱۹۹۶ با هدف جلوگیری از سرمایه‌گذاری کلان خارجی در بخش نفت و گاز ایران تصویب شد و از آن زمان یک بار در سال ۲۰۰۶ تمدید شده است. هر چند امید اندکی وجود دارد که اوباما این طرح را وتو کند؛ اما با روی کار امدن یک رئیس جمهور جمهوری خواه در ایالات متحده، به نظر می رسد چنین رویکرد خصمانه ای، به رویه فراگیر در سیاست خارجی آمریکا تبدیل خواهد شد. ترامپ در تبلیغات ریاست جمهوری خویش، برجام را بدترین توافق در طول تاریخ خوانده بود و تهدید کرده بود در صورت پیروزی ان را پاره خواهد کرد. پس از پیروزی در انتخابات نیز وی از تلاش برای بازنگری در برجام و تشویق 1+5 برای مذاکره مجدد با ایران جهت تغییر برخی بندهای آن خبر داده بود.
با این وجود تحقق وعده های ترامپ در قبال برجام تا حدی دشوار به نظر می رسد؛ چرا که ترامپ نه تنها در عرصه داخلی از وجهه مثبت و مقبولیت چندانی برخوردار نیست، بلکه در عرصه بین‌المللی نیز مشروعیت و اعتبار زیادی ندارد و این امر امکان ایجاد ائتلافی فراگیر بر ضد ایران را دشوار می سازد. بویژه آنکه طبق گفته های باراک اوباما رئیس جمهور فعلی و نیز مقامات اروپایی، ایران تاکنون به طور کامل به برجام پایبند بوده و جای هیچ گونه اعتراض و شبهه ای را باقی نگذاشته است.
در چنین شرایطی به نظر می رسد تمدید قانون داماتو و روی کار آمدن ترامپ هر چند نشانه های منفی و تیره در آینده روابط ایران و آمریکا به شمار می روند؛ اما در عمل تغییرات چندانی در وضعیت جمهوری اسلامی ایران ایجاد نخواهند کرد. قانون داماتو در 20 سال گذشته از سرمایه گذاری وسیع خارجی در صنعت نفت و گار ایران جلوگیری کرده است و رفع این تحریمها می توانست به گسترش و پویایی این صنعت در ایران کمک بسیاری بکند؛ اما ایران در مقابل این تحریمها نه تنها تلاش نموده تا وضعیت اقتصاد کشور را از حالت تک محصولی و وابستگی به درامدهای نفتی خارج کند؛ بلکه تدابیری نیز برای رجوع به طرفهای اروپایی، چینی و حتی سرمایه گذاران داخلی اندیشیده است که تا حد زیادی مثمر ثمر بوده و این رویه می تواند در ده سال آینده نیز ادامه پیدا کند. از سوی دیگر مواضع ترامپ در قبال غرب آسیا(خاورمیانه) تا حد زیادی به نفع ایران بوده و می تواند به پیشبرد اهداف و منافع کشورمان کمک کند. دونالد ترامپ سیاست آمریکا برای مسلح کردن شورشیان در کشورهای مختلف، از جمله افغانستان و سوریه را سیاستی اشتباه می داند که به «فاجعه» منجر شده است. این امر که کاملا با نظرات ایران تطابق دارد، می تواند به معنای تضعیف گروههای شورشی در سوریه و نوید بخش خاتمه بحران در این کشور جنگ زده باشد. بویژه که بر خلاف دولت اوباما و بسیاری از کشورهای اروپایی، کنار گذاشتن بشار اسد از قدرت، اولویت دولت ترامپ نیست و وی جنگیدن همزمان با بشار اسد و گروه تکفیری- تروریستی داعش را "دیوانگی و حماقت" می داند. دیدگاه ترامپ در رابطه با دست داشتن رژیم عربستان سعودی در حادثه تروریستی یازده سپتامبر نیز بخش مهم دیگری از مواضع رییس جمهور منتخب آمریکا است که احتمالا کاهش کمکها و حمایتهای آمریکا از عربستان و سایر کشورهای عربی منطقه را به دنبال خواهد داشت، سیاستی که در وضعیت فعلی منطقه کاملا مطلوب و مورد پسند ایران خواهد بود.
بدین ترتیب به نظر می رسد در مقطع کنونی مواضع دولت جدید امریکا خطری جدید و جدی از سوی ایالات متحده برای کشورمان به حساب نمی آید. آنچه می تواند در ماهها و سالهای آینده تهدیدهای آمریکا علیه ایران را خنثی یا به تهدیدی جدی و عملی تبدیل کند، نوع دیپلماسی و واکنشهای جمهوری اسلامی ایران به این هیاهو و جنجالهای سیاسی دولت آمریکاست. بی شک دیپلماسی صبر و مدارا، اعتدال گرایی، تمسک به حقوق و قوانین بین المللی و افزایش رایزنی ها با دولتهای اروپایی، چین و روسیه بر علیه تندروی های ترامپ و متقاعد نمودن آنها برای حمایت از ایران و برجام، می تواند خطر تهدیدات آمریکا بر علیه ایران را کاهش داده و ایالات متحده را به قدرتی تنها و منزوی در عرصه بین المللی تبدیل کند. در مقابل واکنشهای احساسی و ارائه چهره ای افراطی و تندرو از ایران دقیقا همان سیاستی است که ترامپ و اسرائیل را به اهدافشان نزدیک می کند.
۱۳۹۶/۰۶/۱۸ ۱۳:۲۶
۱۳۹۵/۰۹/۱۰ ۱۰:۰۴
کلمات کلیدی : ترامپ + برجام
نظراتی كه به تعميق و گسترش بحث كمك كنند، پس از مدت كوتاهی در معرض ملاحظه و قضاوت ديگر بينندگان قرار مي گيرد. نظرات حاوی توهين، افترا، تهمت و نيش به ديگران منتشر نمی شود.
